پرسش: آیا آب یونیزه قلیایی که درباره‏اش تبلیغ زیادی می‏شود، واقعا در درمان بیماری‏ ها اثر دارد؟

پاسخ دکتر کاظم ندافی، دکترای بهداشت محیط و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران:

در مورد خواص درمانی آب‏ ها، به‌خصوص خواص آب برخی چشمه‏های آب معدنی بررسی‏ هایی انجام شده و فواید آنها به اثبات رسیده اما خواص درمانی آب‏ هایی که تجاری و صنعتی تولید و تبلیغ می‏شوند، هنوز اثبات نشده است. برای اینکه مصرف‏ کنندگان روش خوبی برای ارزیابی این نوع تکنولوژی‏ها داشته باشند، باید بررسی کنند که آیا فناوری‏ هایی که در بازار عرضه می‏شوند، مجوز وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو را دارند یا نه. معمولا این بهترین معیار برای خرید و استفاده از هر کالایی است. با اینکه دستگاه‏های زیادی برای قلیایی کردن آب وارد بازار شده و تبلیغات گسترده‏ای در این زمینه انجام می‏گیرد، در متون علمی هنوز توافقی در این زمینه که مصرف آب یونیزه قلیایی می‏تواند در درمان بیماری‏ها مفید باشد، وجود ندارد.

منبع

پرسش: آیا ماده پارابن که در ترکیب بیشتر کرم‌ها و شامپوها وجود دارد، سرطان‌زاست و نباید از آنها استفاده کرد؟

پاسخ دکتر حسین طباطبایی، متخصص پوست، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران:

اگر در محدوده دوز درمانی استفاده شود، هیچ خطری از نظر سرطان‌زایی ندارد. ضمن اینکه سرطان‌زا بودن این ماده همچنان بین محققان مختلف مورد بحث است. برخی معتقدند پارابن می‌تواند زمینه پیش‌سرطانی باشد به شرط آنکه بیشتر از دوز درمانی و در زمان‌های طولانی استفاده شود. البته محصولات دارای مجوز بهداشت و استاندارد معمولا بیش از حد مجاز پارابن ندارند و خطری برای مصرف‌کننده ایجاد نمی‌کنند.

منبع

پرسش: کف دست‌هایم همیشه عرق می‌کند. علت چیست و چه باید بکنم؟

پاسخ دکتر حسین طباطبایی، متخصص پوست، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران:

تعریق کف دست معمولا ژنتیکی است و در اثر برخی عوامل از جمله گرما، فعالیت جسمی، استرس‌، هیجان، بعضی غذا‌ها مانند ادویه‌ها و داروها بیشتر می‌شود. همه افراد تعریق کف دست دارند اما بعضی‌ افراد به‌دلیل خصوصیات فردی که می‌تواند ژنتیکی باشد یا نباشد، با یکی از چند دلیلی که گفته شد، کف دست‌هایشان به شدت عرق می‌کند و خیس می‌شود. تعریق زیاد کف دست درمان ریشه‌ای و اساسی ندارد اما می‌توان با انجام اقدام‌های پزشکی خاصی برای مدتی شدت آن را کاهش داد. قدم اول، استفاده از داروهای موضعی است که فرد باید آنها را شب‌‌ها به کف دستانش بمالد و بخوابد. با مصرف دارو، میزان تعریق کف دست‌ها در روز بعد طبیعی خواهدشد اما این کار باید هر شب انجام شود تا روی غدد عرق تاثیر داشته باشد. اگر یک شب دارو مصرف نشود، روز بعد تعریق دست‌ها دوباره افزایش خواهد یافت. اشکال بزرگ مصرف داروهای ضدعرق موضعی این است که استمرار و تکرار مصرف هر شب آنها معمولا افراد را خسته می‌کند، به طوری که از ادامه درمان خودداری می‌کنند.درمان بعدی، تزریق بوتاکس است. این کار حتما باید زیر نظر متخصص پوست انجام شود.

ادامه مطلب...

پرسش: برای آنکه بادمجان روغن کمی حین سرخ کردن ببرد باید چه نکته‌هایی را رعایت کرد؟

پاسخ دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی و استاد دانشگاه تربیت مدرس:

بهترین کار این است که پس از پوست کردن بادمجان، کمی نمک به آن بزنید و بگذارید چند ساعتی بماند. نمک باعث خروج آب میان‌بافتی بادمجان می‏شود و بافت آن را جمع‏ می‏کند. در نتیجه هنگام سرخ شدن روغن کمتری به خود جذب خواهد کرد.

منبع

پرسش: بسته‏ ای شکر از فروشگاه مواد غذایی خریده ‏ام که باید در مقایسه با شکرهای قبلی مقدار بیشتری از آن را بریزم تا نوشیدنی‌ای مانند چای، شیرین شود. علت چیست؟

پاسخ دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی و استاد دانشگاه تربیت مدرس:

شکر از دو محصول نیشکر و چغندر قند تهیه می‏ شود و نوع قندی که از آنها استخراج می‏شود، ساکاروز است بنابراین در تمام برندها شیرینی یکسانی دارد و میزان آن کم و زیاد نمی‏ شود.
در اینجا دو احتمال وجود دارد؛
یکی اینکه ممکن است شکری که تهیه کرده‏اید با ماده دیگری ترکیب شده باشد که البته بسیار بعید است زیرا قیمت شکر خیلی بالا نیست که بخواهد تقلبی در آن صورت بگیرد.
دوم اینکه از نظر روانی یا حس چشایی در شرایطی قرار داشته‏اید که شیرینی شکر را کمتر حس کرده ‏اید.

منبع

پرسش: آیا آبمیوه ‏های بسته ‏بندی شده دارای مواد نگهدارنده هستند؟ این ترکیب‌ها به چه نامی روی بسته ‏بندی درج می‏شوند؟ دریافت آنها برای بدن چه عوارضی دارد؟

پاسخ دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی و استاد دانشگاه تربیت مدرس:

همه کارخانه‏ های تولید آبمیوه صنعتی از مواد نگهدارنده استفاده نمی‏ کنند. برخی از آنها با انجام اقداماتی از جمله محیط بهداشتی، استریل‌کردن آبمیوه و بسته‏ بندی آن در پاکت‏ های چندلایه امکان آلودگی محصول را به صفر کاهش می‏ دهند. در نتیجه دیگر نیازی به استفاده از مواد نگهدارنده ندارند اما برخی دیگر از کارخانه ‏ها به جای استریل کردن محصولشان، از مواد نگهدارنده‌ای مانند
بنزوات سدیم استفاده می‏کنند و نام آن را در قسمت ترکیبات روی بسته ‏بندی می‏آورند. میزان این ماده در آبمیوه ‏های صنعتی در حد مجاز و استاندارد است و مصرف آن عارضه‏ ای ندارد. مصرف مداوم و طولانی ‏مدت آبمیوه‏های صنعتی به‌خصوص برای کودکان توصیه نمی‏ شود زیرا این محصولات علاوه بر مواد نگهدارنده حاوی مقداری اسانس، شکر و رنگ هستند که مصرف زیاد آنها مضر است و باعث چاقی و اضافه وزن می‏شود. البته برخی کارخانه‏ ها مدعی هستند که آبمیوه‏های تولیدی آنها کاملا طبیعی و بدون رنگ و شکر است. با توجه به اینکه کارخانه‏ ها موظف هستند مواد افزودنی و ترکیبات کامل محصول خود را روی بسته ‏بندی قید کنند، می‏توانید محصولاتی را برای مصرف انتخاب کنید که طبیعی ‏تر هستند و افزودنی‏ های کمتری در آنها به کار رفته است.

منبع

پرسش: آیا مصرف مرتب چای با آب لیموترش عوارضی دارد؟

پاسخ دکتر محمدرضا دلنوازی، داروساز و متخصص فارماکوگنوزی:

مصرف چای با آب لیموترش در افراد مبتلا به ریفلاکس معده به مری می‏تواند سوزش سر دل را تشدید کند. در ضمن بسیاری از افراد با افزودن آب لیموترش، با چای قند بیشتری می‌خورند که در افراد مستعد ابتلا به دیابت خطرناک است و حتی باعث اضافه وزن هم می‌شود.

منبع

پرسش: آیا خوردن عرق شوید که برای چربی خون مناسب است، می‏تواند بر قدرت بینایی تاثیر منفی بگذارد؟

پاسخ دکتر محمدرضا دلنوازی، داروساز و متخصص فارماکوگنوزی:

در طب سنتی گزارشی در ارتباط با اثر سوءمصرف طولانی‏ مدت جوشانده شوید (نه عرق شوید) بر قدرت بینایی وجود دارد ولی تاکنون مطالعه‏ علمی در این مورد انجام نگرفته است. در ضمن عصاره شوید که قرص آن هم در داروخانه ‏ها عرضه می‌شود، دارای اثرات کاهنده چربی خون است ولی اثربخشی عرق شوید در این مورد به صورت علمی تایید نشده است. لازم به ذکر است که عرقیجات غیراستاندارد ممکن است حاوی مقادیر غیرمجاز متانول (الکل چوب) باشند. متانول به شدت به اعصاب بینایی آسیب وارد می‏کند.

منبع

پرسش: خاکشیر چه خواصی دارد؟ به چه دلیل به رفع سردرد ناشی از گرما کمک می‏ کند؟

پاسخ دکتر محمدرضا دلنوازی، داروساز و متخصص فارماکوگنوزی:

در طب سنتی از خاکشیر به‌عنوان دارویی گیاهی با طبیعت گرم و تر و با خواص اشتهاآور و مقوی دستگاه گوارش، افزاینده قوای جنسی، کاهنده التهابات پوستی و خلط ‏آور نام برده شده است. جوشانده خاکشیر خاصیت ضداسهال دارد و مخلوط آن با آب سرد ملین و ضدیبوست است بنابراین مصرف خاکشیر به شکل رایج؛ یعنی شربت خاکشیر، به‌عنوان ملین و حجم‏ دهنده برای افراد مبتلا به یبوست مزمن و همچنین افرادی که در رژیم غذایی‏ خود به مقدار کافی مایعات، میوه و سبزی دریافت نمی‏ کنند، مفید است. یکی دیگر از مصارف خاکشیر، رفع گرمازدگی و تنش‏ های ناشی از آن به‌خصوص سردرد است. از این رو مصرف شربت آن در ماه‏ های گرم سال توصیه می‏ شود.

منبع

پرسش: چرا برخی افراد با خوردن یک فنجان قهوه دچار خواب ‏آلودگی می‏ شوند و گروهی دیگر با همان مقدار قهوه تمرکز بیشتری پیدا می‏ کنند و به اصطلاح خواب از سرشان می ‏پرد؟

پاسخ دکتر مرجان عجمی، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:

آنچه ما از ترکیب‌های کافئین‏ دار مانند قهوه، چای و... انتظار داریم این است که باعث افزایش هوشیاری و کاهش میزان خواب‏ آلودگی شوند، اما همین محصولات می‏ توانند در برخی افراد تمرکز را بالا ببرند و در برخی دیگر به‌دلیل ایجاد تپش قلب و افزایش ضربان قلب تمرکز را به هم بزنند، بنابراین قهوه و سایر محصولات کافئین‏ دار به‌دلیل مکانیسمی که در بدن ایجاد می‏کنند، هرگز باعث خواب‏ آلودگی نمی‏ شوند.

هفته نامه سلامت-شماره 527