اعضای خانواده ما هر روز با ناهار و شام دوغ فله ای میخورند، آیا مصرف دوغ های فله ضرر دارد؟
پاسخ دکتر آراسب دباغ مقدم، متخصص بهداشت موادغذایی:
تحقیقاتی که در مورد دوغ های محلی توزیع شده در تفرج گاههای تهران انجام شد نشان داد درصد بالایی از این دوغ ها به باکتری روده ای آلوده‌اند.
بخش عمدهای از این مشکل به آبی که برای تهیه این دوغ ها استفاده می‌شود مربوط است زیرا بسیاری از کسانی که اقدام به تهیه دوغ های فل های محلی می‌کنند، به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند و از آب چاه، قنات یا آبهای ذخیره شده در منبع و... استفاده می کنند یا دوغ را در ظرف هایی می ریزند که بهداشتی و تمیز نیستند بنابراین مصرف انواع دوغهای فله و محلی را توصیه نمی کنیم.
متاسفانه برخی افراد علاقه خاصی به موادغذایی خانگی، محلی و سنتی دارند در حالی که چون نظارت بهداشتی بر این موادغذایی وجود ندارد، این کار معضلات و مشکلات بهداشتی فراوانی به دنبال خواهدداشت.
وقتی دوغ های بسته بندی شده و بهداشتی با برندهای مختلف به آسانی در دسترس همه مردم است، چه نیازی است که با مصرف دوغ فله ای که هیچ اطمینانی در مورد بهداشت آن نیست، سلامتتان را به خطر بیندازید؟
اگر علاقه ای به نوع کارخانه ای این محصول ندارید، می توانید خودتان به راحتی آن را در خانه تهیه و مصرف کنید.
گوجه سبز چه خواصی دارد و چه کسانی باید در مصرف آن احتیاط را رعایت کنند؟
پاسخ دکتر محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان:
ویتامین C تنها ماده مشترک بین تمام میوه هاست. گوجه سبز هم منبع خوبی از ویتامینC، فیبر و پتاسیم است اما به طورکلی میوه‌های کال از جمله گوجه سبز ارزش غذایی چندانی نسبت به میوه های رسیده فصل ندارند زیرا قند و املاح میوه های کال به خوبی قابل‌جذب نیست بنابراین میوه های کال را به‌عنوان یک میوه فانتزی میشناسیم که می‌توان هر از چند گاهی مقداری از آنها استفاده کرد.
زیاده روی در مصرف میوه های کال ب هخصوص در کسانی که مشکلات گوارشی دارند، به هیچ وجه توصیه نمی شود.
مشکل مهم مصرف برخی میوه ها از جمله میوه های کال مثل گوجه سبز، چقاله بادام و...، خوردن آنها با مقدار زیادی نمک است. این عادت خوبی نیست، زیرا اغلب میوه ها سدیم ندارند بنابراین وقتی به آنها نمک می زنید، تعادل سدیم و پتاسیم خون را به هم می ریزید و احتمال ابتلا به فشارخون بالا، دیابت، چاقی و... افزایش می یابد. سعی کنید تا حد امکان ترکیب میوه ها را با افزودن نمک بهم نزنید.
پرسش: پدرم دیابت دارد. یکی از دوستان خوردن برنج دیابتی را به ما پیشنهاد داده است.
این برنج 2 برابر برنج معمولی قیمت دارد، آیا واقعا مصرف آن برای این بیماران بلامانع است؟ باید هنگام مصرف به چه نکته‌هایی توجه کرد؟
پاسخ دکتر حسین ایمانی، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی:
برنج دیابتی فیبر بیشتری دارد و کمتر قند خون را افزایش می دهد. اگر مصرف برنجتان در طول هفته کم است و فقط 2 الی 3 وعده از آن استفاده می‌کنید، نیازی به خرید برنج دیابتی نیست و پدرتان می‌توانند از برنج معمولی استفاده کنند. البته به شرط اینکه برنج به‌صورت کته تهیه و از آبکش کردن و دم‌کردن طولانی مدت آن پرهیز شود.
ضمن اینکه می توانید خودتان سبوس برنج را تهیه و به برنجتان اضافه کنید تا هم ارزش غذایی برنج بالا برود و هم کمتر قند خون افزایش یابد، اما اگر تعداد وعده هایی که برنج می خورید زیاد است، بهتر است برنج دیابتی جایگزین برنج معمولی شود. مصرف این نوع برنج عارضه ای ندارد.
پرسش: آنزیم های کبدی همسرم با وجود داشتن اندامی نسبتا متناسب و هفته ای 3 روز بدنسازی دائم در حال نوسان است. مشکل چیست و چه باید کرد؟
پاسخ دکتر علی اکبر حاج آقامحمدی، فوق تخصص گوارش و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین:
اختلال در آنزیم‌های کبدی همسرتان احتمالا به‌دلیل ابتلا به کبدچرب است. کبدچرب با وزن بالا در ارتباط است. این مشکل در افرادی که قندخون یا چربی خون بالایی دارند نیز دیده می‌شود.
متاسفانه بسیاری از افرادی که بدنسازی کار می‌کنند، از پودرها و مکملهای غیرمجازی استفاده می‌کنند که روی کبدشان اثر سوء دارد.
همچنین افرادی که آنزیم‌های کبدی بالایی دارند، حتما باید از نظر بیماری هپاتپت B و C نیز بررسی شوند تا دقیقا مشخص شود مشکل چیست و براساس آن درمان پیشنهاد شود.
عادتهای غذایی مثبت و منفی در شب امتحان
آزمون ± تغذیه
این روزها برای بسیاری از دانش‌آموزان و دانشجویان، روزهای اوج درس و امتحان است و متخصصان تغذیه می‌گویند با تغذیه مناسب در روزهای امتحان می‌توان به کسب نمره‌های بهتر امید بیشتری داشت و عملکرد مغزی را بهبود بخشید. در «پوستر تغذیه» این هفته به مهم‌ترین عادتهای تغذیه‌ای موثر بر عملکرد مغزی پرداخته‌ایم؛ عادت‌هایی که می‌توان آنها را در یک تقسیم‌بندی کلی به «عادتهای غذایی مثبت» و «عادتهای غذایی منفی» تقسیم کرد. با «پوستر تغذیه» این هفته همراه شوید.
عـادت‌هـای غـذایـی مـثـبـت
پروتئین: موادغذایی غنی از پروتئین به افزایش هوشیاری فرد کمک می‌کنند؛ مثل تخم‌مرغ، انواع مغزها و ماست. یک صبحانه مناسب نیز می‌تواند شامل غلات کامل، شیر کم‌چرب و تخم‌مرغ باشد. البته گردو، تخم‌آفتابگردان، انجیر و میوه‌های خشک نیز از گزینه‌های مناسب دیگر به شمار می‌روند.
گفت‌وگو با دکترمحمدرضا مهاجری‌تهرانی درباره نشانه‌های پوستی بیماری‌های غدد
دیابت با پوست چه میکند؟ اختلال تیرویید چطور؟
دکتر هانیه زائررضایی
پوست یکی از اعضای حساس بدن است و اغلب بیماری‌ها و مشکلات اعضای داخلی بدن، تظاهرات پوستی دارند. این تظاهرات پوستی در مواردی آنقدر خاص هستند که شاید به عنوان اولین نشانه‌ای که پزشک را به سمت تشخیص هدایت میکند، مورد توجه قرار گیرند و گاهی نیز به‌عنوان یکی از نشانه‌های بیماری که مکمل علایم دیگر است، او را به سمت تشخیص درست رهنمون می‌شوند. در هر صورت نشانه‌های پوستی می‌توانند راهنمای خوبی باشند و هر پزشک حاذقی حتما معاینه پوست را نیز انجام خواهد داد. وقتی صحبت از بیماری‌های غدد درون‌ریز که ترشح هورمون‌ها را در بدن به عهده دارند، به میان می‌آید، اغلب افراد به تظاهراتی که ناشی از عملکرد بد غدد مانند تیرویید، لوزالمعده، غده فوق‌کلیه و... هستند فکر می‌کنند ولی دکتر محمدرضا مهاجری‌تهرانی، فوق‌تخصص غدد ومتابولیسم، عضو هیات علمی دانشگاه تهران، می‌گوید یکی از تظاهرات مهم این بیماری‌ها تظاهرات پوستی آنهاست.
پرسش: آیا خوردن قسمت وسط پیاز که گاهی سبزرنگ است، ضرر دارد؟
آیا مصرف پیازها به‌دلیل آلودگی خاک آلوده به نیترات مضر است؟
به عبارت دیگر، آیا نخوردنش سودمندتر از خوردنش است؟
در صورت آلودگی به نیترات قسمت وسط پیاز آلوده تر است یا قسمتهای دیگر این سبزی؟
پاسخ دکتر رضا صالحی محمدی، متخصص فیزیولوژی و اصلاح سبزی ها، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران:
خوردن جوانه سبز پیاز که به‌دلیل زیاد ماندن آن در محیط یا دیر برداشت کردن آن به‌وجود می آید، مشکلی ایجاد نمی کند و عارضه ای ندارد اما خوردن محصولاتی که حاوی نیترات هستند، خطرناک است. پیاز هم از محصولاتی است که اگر عمل‌آوری خاک بیش از حد مجاز باشد و به کود شیمیایی نیاز داشته باشد بخش زیادی از نیترات را در خود جمع میکند.
خوردن پیازی هم که مقدار زیادی نیترات در خود جمع کرده، خطرناک است. تشخیص این مساله هم با تجزیه گیاه در آزمایشگاه مقدور است.
در بسیاری از کشورهای دنیا بین کشاورز و مصرف کننده، ارگانهایی وجود دارند که مانند فیلتر عمل می‌کنند و محصولات کشاورزی را قبل از خرید با دستگاههایی ارزیابی می‌کنند و اگر نیترات، سم و موادخطرناک موجود در محصول بیش از حد تعیین‌شده باشد، ضمن معدوم سازی آنها از ورودشان به بازار مصرف جلوگیری می شود، اما این کار در ایران انجام نمیگیرد و کشاورز هر اندازه تشخیص بدهد، به زمینش کود شیمیایی می دهد.
معمولا هر چه بافت محصول، ماده خشک بالاتری داشته باشد و به اصطلاح گوشتی تر باشد، استعداد بیشتری برای تجمع نیترات دارد. این مساله درمورد پیاز بیشتر در لایه های خارجی است.
هشدار دکتر بهروز باریک‌بین درباره استخرهایی که میزان کلرامین در آنها بالاست
سمیه مقصودعلی
با شروع فصل گرما، استخرهای عمومی پررفت و آمد می‌شوند و به رسیدگی بهداشتی بیشتری نیاز دارند. استخرها، به‌خصوص آنهایی که سرپوشیده هستند، محیط مناسبی برای رشد انواع باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها محسوب می‌شوند. آب استخر راکد است به همین دلیل نه‌تنها باید تمیز و ضدعفونی باشد بلکه باید توانایی ضدعفونی کردن هم داشته باشد تا هرگونه میکروبی که از بیرون وارد آن می‌شود، از بین برود. به تازگی خبری در مورد ترکیب کلرامین که در اثر واکنش مواد آرایشی با کلر به وجود می‌آید و می‌تواند عامل ابتلا به آسم و آلرژی‌های پوستی شناگران باشد، منتشر شده است. با دکتر بهروز باریک‌بین، متخصص پوست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی درباره همین موضوع گفت‌وگو کرده‌ایم.
برای جلوگیری از افزایش میزان کلرامین در آب استخر و برای حفظ سلامت محیط استخر، نقش اصلی را افرادی که وارد آب می‌شوند، دارند. در صورتی که آلاینده‌ای وارد آب نشود، کلرامین ایجاد نخواهد شد. شناگران باید قبل از ورود به آب دوش بگیرند و مو و بدنشان را با شامپو بشویند تا ضایعات ارگانیک ترشح‌شده از بدن مثل عرق و سلول‌های مرده پوست و چربی و تمام ترکیب‌های بهداشتی و آرایشی روی پوست پاک شود. در صورتی که این مواد از روی پوست پاک نشوند، با کلر واکنش نشان می‌دهند و کلرامین یا تریکلرامین ایجاد می‌کنند.
کلرامین عامل بوی تند کلر است که در استخرها به مشام می‌رسد و در کوتاه‌مدت باعث التهاب چشم، حلق و مخاط بینی و در درازمدت باعث حساسیت، آسم و اگزمای پوستی مخصوصا در افرادی می‌شود که پوست حساس‌تری دارند. کودکان را باید حتما قبل از ورود به آب به دستشویی برد. کودکانی که توانایی کنترل ادرار را ندارند، باید با پوشک‌های یکبار مصرف مخصوص شنا وارد آب شوند و اگر فردی مبتلا به بیماری‌های گوارشی یا پوستی است، باید از ورود به آب خودداری کند. افراد باید حوله و دمپایی شخصی داشته باشند و حتما وقتی اطراف استخر راه می‌روند، دمپایی بپوشند. بعد از خروج از استخر هم برای پاک کردن ترکیب‌های کلر از روی پوست باید حتما دوش گرفت. کلر باعث خشکی پوست و مو می‌شود. استفاده از ژل‌های معطر حتی باعث از بین رفتن بوی کلر می‌شود که خیلی‌ها بعد از خارج شدن از استخر از آن شکایت دارند.
قبل از ورود به آب باید موها را بالای سر جمع کرد و با کلاه مناسبی آنها را پوشش داد. حتی می‌توان قبل از ورود به استخر، موها را با روغن چرب کرد تا یک لایه محافظ رویشان ایجاد شود بعد مو را داخل کلاه گذاشت. هفته‌ای یک بار هم باید از ماسک مو استفاده کرد. پوست هم در مواجهه با کلر خشک می‌شود بنابراین برای شستشوی آن باید از شامپوهای خنثی استفاده کرد و آن را مرطوب نگه داشت. اگر از استخرهای رو باز استفاده می‌کنید باید وقتی بیرون از آب هستید، از ضدآفتاب استفاده کنید و قبل از ورود به آب آن را بشویید. محافظت از ناخن را هم نباید فراموش کرد. بهتر است قبل از ورود به آب لاک را پاک کرد و ناخن‌های کوتاه داشت. مرطوب کردن ناخن هم بعد از شنا فراموش نشود.
هر شخصی برای محافظت از پوستش در برابر آفتاب شگردی دارد اما یکی از ساده‌ترین این روش‌ها مصرف مکملهای غذایی است. این مکمل‌ها که حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها هستند، پوست را در برابر آفتاب مجهز و از آن در برابر رادیکال‌های آزاد که به وسیله اشعه ماورای بنفش تولید می‌شوند محافظت می‌کنند.
مکمل‌ها معمولا حاوی کاروتنوئید هستند؛ رنگدانه‌هایی مایل به زرد نارنجی که باعث برنزه شدن سریع و ماندگار پوست می‌شوند. این ترکیب برای افراد مبتلا به آلرژی به نور خورشید هم مفید است. البته مصرف مکمل‌ها به معنی نیاز نداشتن به محافظت فیزیکی از پوست در برابر آفتاب یا ضدآفتاب زدن نیست.
منبع: Top sante
