«میزگرد تغذیه» درباره کاهش وزن خانم سایه با حضور دکتر محمدرضا وفا متخصص تغذیه، دکتر علی ترکمان ارتوپد
دکتر بهروز بیرشک روان‌شناس و دکتر شهرام صادقی متخصص طب فیزیکی
14 کیلوگرم کاهش وزن در 5 ماه
مهمان این هفته «میزگرد تغذیه» خانمی38ساله با قد 154 سانتی‌متر است که طی 5 ماه 14 کیلوگرم وزن کم کرده و وزنش را از 68 به 54 کیلوگرم و شاخص توده بدنی‌اش را از 29 به 23 یعنی از محدوده اضافه وزن به وزن طبیعی رسانده است. ایشان که با روش درست یعنی رعایت رژیم غذایی و ورزش، زیر نظر متخصص و بدون استفاده از قرص، پودر و هر دارویی وزن کم کرده است، تجربه موفقش را در «میزگرد تغذیه» این هفته با ما به اشتراک گذاشته است.
پرسش: چرا هنگام ورزش و بعد از آن عضلات و ماهیچه های بدن دچار لرزش می‌شوند؟ برای کاهش آن چه باید کرد؟
پاسخ دکتر مریم ابوالحسنی، متخصص پزشکی ورزشی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:
لرزش بدن هنگام ورزش به این معناست که ماهیچه‌ها قدرت لازم را برای ادامه ورزش ندارند.
به عبارت دیگر، بار بیش از حد فعالیتی که انجام می‌دهید این حالت را ایجاد می‌کند.
در این شرایط باید شدت تمرین‌ها را کم کنید یا وزنه‌های کمتر و سبک‌تری بزنید تا به تدریج بدنتان بتواند با شرایط تطابق پیدا کند.
پرسش: پسری15ساله هستم با قدی نزدیک به 165 سانتی‌متر و 65 کیلوگرم وزن. قصد دارم برای کم کردن وزن و بهتر شدن فرم بدنم، به بدنسازی بروم. آیا بدنسازی در این سن باعث کوتاهی یا توقف رشد قدی میشود؟
پاسخ دکتر مریم ابوالحسنی، متخصص پزشکی ورزشی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:
اگر بدنسازی با اصول مناسب انجام شود و بار تمرینی بیش از حد تحمیل نکند و همزمان از تغذیه کافی و مناسبی برخوردار باشید مشکلی برایتان ایجاد نخواهد شد و رشد قدتان روند طبیعی خود را طی خواهد کرد اما اگر تمرین بیش از حد انجام بدهید، به صفحات رشدتان آسیب وارد میشود و در نتیجه رشد قدتان مختل خواهد شد.
به همین دلیل توصیه میشود به ورزشگاه‌هایی مراجعه کنید که مربی ورزشی در آنجا حضور دارد و طبق نسخه ورزشی عمل کنید تا آسیب نبینید.
پرسش: آیا خوردن مکملهای پروتئینی و کراتین برای کسی که بدنسازی کار می‌کند و کبد چرب دارد، مضر است؟
پاسخ دکتر مریم ابوالحسنی، متخصص پزشکی ورزشی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:
به طور معمول، مصرف مکملهای پروتئینی و کراتین به افرادی که بدنسازی کار می‌کنند یا سایر ورزشکاران توصیه نمی‌شود، مگر اینکه فرد کمبودی داشته باشد که نتواند آن را از راه رژیم غذایی‌اش دریافت کند یا اینکه در اثر تمرین‌های سخت نیازمند مصرف مکمل‌ها باشد.
افرادی که بدنسازی کار می‌کنند، ابتدا باید تمرین‌های قدرتی مناسبی داشته باشند و سپس براساس تمرینی که انجام می‌دهند، پروتئین کافی را از مواد غذایی رژیم خود دریافت کنند.
اگر فردی بیشتر از نیاز بدنش پروتئین دریافت کند، دچار آسیب کلیوی و کبدی خواهد شد. اگر کبدچرب مشکل‌های آنزیمی ایجاد کرده باشد، مصرف مکمل پروتئین یا کراتین زیاد، قطعا یک عامل تشدیدکننده بیماری خواهد شد.
به همین دلیل مصرف خودسرانه مکمل‌ها به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
پرسش: چه کنیم تا سوخت و ساز بدنمان بیشتر شود؟
پاسخ دکتر محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان:
راه‌های زیادی برای افزایش سوخت و ساز بدن وجود دارد. یکی از این راه‌ها خوردن غذاهای بسیار تند مانند فلفل است. هر چه انواع فلفل تند را در رژیم غذایی‌تان افزایش بدهید سوخت و سازتان بیشتر میشود.
راه دیگر که ممکن است عجیب به نظر برسد سحرخیزی است. افرادی که تا نیمه‌های شب بیدارند و صبح‌ها تا دیروقت می‌‌خوابند سوخت و ساز بدنشان را پایین می‌آورند و چاق می‌شوند.
مهم‌ترین روشی هم که سوخت و ساز بدن را افزایش می‌دهد ورزش، داشتن فعالیت‌های بدنی و به‌خصوص پیاده‌روی است. از این‌رو، توصیه میشود روزی 20 دقیقه تا نیم ساعت ترجیحا در آفتاب ملایم غروب یا اوایل صبح پیاده‌روی کنید.
پرسش: لطفا درباره اثر ورزش ژیمناستیک بر بلندی قد توضیح دهید. آیا واقعا می‌تواند از کودکی نقش مثبتی در بلندقدی داشته باشد؟
پاسخ دکتر مریم ابوالحسنی، متخصص پزشکی ورزشی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:
بلندی و کوتاهی قد وابسته به عوامل متعددی است و از جمله می‌توان گفت که به زمینه ژنتیکی‌ای که افراد از پدر و مادرشان به ارث می‌برند و تغذیه مناسبی که در دوران کودکی و نوجوانی داشته‌اند، بستگی دارد.
تغذیه مناسب و فعالیت‌های ورزشی کمک می‌کنند تا قد افراد به حداکثر میزان خود که از نظر وراثتی تعریف و مشخص شده است، برسد بنابراین اگر قد پدر و مادری بلند نباشد حتی با تغذیه و ورزش خوب هم نمی‌توان انتظار داشت که قد فرزندشان خیلی بلند شود.
اینکه می‌بینید در بعضی از ورزش‌ها مانند والیبال و بسکتبال ورزشکاران قدبلندی وجود دارند یا در برخی ورزش‌ها قد ورزشکاران کوتاه‌تر است، انتخاب طبیعی آنها برای ورزشی خاص است. در واقع، افرادی که قدبلندی دارند به ورزش بسکتبال و والیبال جذب می‌شوند، نه اینکه والیبال و بسکتبال باعث قدبلندی ورزشکاران شوند.
همچنین افرادی که کوتاه‌قدترند در ورزش‌هایی مانند فوتبال و کشتی موفق‌تر هستند اما کشتی باعث کوتاهی قد ورزشکار نمی‌شود.
در مورد ژیمناستیک هم همین‌طور است. اگر برنامه ورزشی فرد منظم باشد و استراحت کافی و تغذیه مناسبی داشته باشد، زمینه مساعدی برای رسیدن به حداکثر قدی که ژنتیکش برایش تعیین کرده، دارد ولی اگر تمرین‌های ورزشی سخت و شدید باشد و فرد نتواند تغذیه مناسبی داشته باشد، قطعا رشد قدی طبیعی و خوبی نخواهد داشت.
«میزگرد تغذیه» درباره مشکل کم‌وزنی خانم محمودی با حضور دکتر سعید حسینی متخصص تغذیه، دکتر سیدمحسن خوش‌نیت فوق‌تخصص غدد و متابولیسم، دکتر علی ترکمان ارتوپد و دکتر احمد باقری‌مقدم متخصص پزشکی ورزشی
«خیلی دوست دارم وزن اضافه کنم اما نمی‌دانم چرا هر کاری می‌کنم وزنم بالا نمیرود که نمیرود! به متخصص تغذیه مراجعه کردم، غذاهای پرکالری خوردم و داروهای تقویتی استفاده کردم اما وزنم تغییر نکرد. نمی‌دانم برای افزایش وزن باید چه کار کنم.» اینها بخشی از صحبت‌های «سارا محمودی» میهمان این هفته «میزگرد تغذیه» است که از لاغری رنج می‌برند. این دختر 22 ساله کرجی با 162سانتی‌متر قد و 42 کیلوگرم وزن که شاخص توده بدنی‌شان 16 و در محدوده لاغری و کمبود وزن است برای افزایش وزن از «سلامت» راهنمایی خواسته‌اند. گفت‌وگوی ما با او و نظر متخصصان را در ادامه بخوانید.
«میزگرد تغذیه» درباره روند کاهش وزن خانم لیلا فتوت‌احمدی و همسرشان با حضور دکتر محمدحسن انتظاری متخصص تغذیه دکتر امیرهوشنگ احسانی متخصص پوست و دکتر ابراهیم باقری مقدم متخصص پزشکی ورزشی
محبوبه ریاستی
افراد بسیاری در صفحه «میزگرد تغذیه» تجربه کاهش وزن، افزایش وزن یا رژیم درمانی‌شان را برای کنترل بیماری خاصی با سایر خوانندگان «سلامت» در میان گذاشته و نظر متخصصان را نیز در مورد خودشان جویا شده‌اند. لیلا فتوت احمدی 45 ساله و همسرش محمدرضا صفدری57 ساله نیز از جمله همین افراد هستند که توانسته‌اند در طول 6 ماه هر یک 26 کیلوگرم از وزنشان را کم کنند. خانم لیلا فتوت‌احمدی در مورد رژیم خود و همسرش پاسخگوی سوال‌هایمان شده و متخصصان «سلامت» نیز درباره رژیم غذایی آنها اظهارنظر کرده‌اند. با «میزگرد تغذیه» این هفته همراه شوید.
«میزگرد زیبایی» درباره مشکل پوستی خانم سارا با حضور دکتر محمد‌علی نیلفروش‌زاده و دکتر مجتبی امیری متخصصان پوست دکتر شاهین صالحی متخصص پزشکی ورزشی
سمیه مقصودعلی
انجام ورزش‌های هوازی در باشگاه‌های ورزشی در کنار تمام خوبی‌هایی که دارد، خالی از خطر هم نیست. میهمان این هفته «میزگرد زیبایی» خانم جوانی هستند که با یکی از همین خطرها مواجه شده‌اند و در تماسی با هفته‌نامه «سلامت» مشکلشان را مطرح کرده‌اند و راهنمایی خواسته‌اند. «میزگرد زیبایی» این هفته به بررسی علل و راه‌حل مشکلات پوستی ناشی از ورزش در باشگاه‌های ورزشی می‌پردازد.
دکتر شاهین صالحی، متخصص پزشکی ورزشی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
تاکنون مدارک کافی علمی و مستندی در مورد اینکه مصرف مکمل‌ها باعث بروز بیماری‌های خودایمنی مانند واسکولیت وگنر در فرد یا ورزشکاری شود به دست نیامده است. به هر حال، این بیماری یک بیماری نادر است که علتش نیز هنوز به‌درستی مشخص نشده. ممکن است زمینه ژنتیکی و ابتلا به بعضی از بیماری‌های عفونی بتواند باعث شعله‌ور شدن آن شود، اما قطعا فردی که به بیماری واسکولیت مبتلاست، اگر مکملهای پروتئینی مصرف کند، کارکرد کلیوی‌اش بالا می‌رود و شرایط برای آسیب به کلیه و پیشرفت بیماری‌اش مهیا میشود.
به همین دلیل، توصیه ما به همه ورزشکاران این است که حتی در مصرف بهترین و مرغوب‌ترین مکمل‌ها نیز احتیاط کنند.
در ایران حتما باید به برچسب مجوز وزارت بهداشت روی مکمل‌ها توجه شود. مکمل‌هایی که به صورت قاچاق وارد ایران می‌شوند، خطرناک هستند.
ما فرض را بر این می‌گذاریم که مکمل‌ها کاملا مجازند و آلودگی هورمونی و دارویی ندارند. اما حتی همین مکملهای مجاز هم باید با احتیاط مصرف شوند چون می‌توانند در درازمدت روی کبد و کلیه اثر داشته باشند.
باید دید بدن اصلا نیازی به این مکمل‌ها دارد یا نه و اگر نیاز دارد، چه مقدار از آن باید مصرف شود. قبل از اینکه فرد بخواهد مکمل مصرف کند، باید آزمایش کاملی از کبد، کلیه و وضعیت خونی‌اش بدهد چون باید از هر لحاظ سالم باشد.
متاسفانه مصرف داروهای غیرمجاز در سطح جامعه بالا رفته است، در حالی که این داروها برای بیماران خاص و در شرایط خاص است، نه برای همه ورزشکاران. خطر این داروها کاملا شناخته شده است و تردیدی نیست که آنها سلامت انسان را به خطر می‌اندازند.
