هشدار دکتر آراسب دباغ‌مقدم متخصص بهداشت مواد غذایی

یکی از شعارهای همیشگی فعالان محیط‌زیست، حذف کیسه‌های پلاستیکی و جایگزین کردن کیسه‌های پارچه‌ای است. کیسه‌های پلاستیکی علاوه بر آسیب‌های جبران‌ناپذیری که به محیط‌زیست می‌زنند، باعث به خطر افتادن سلامت ما هم می‌شوند. خیلی از ما عادت داریم نایلون‌های خریدمان را نگه‌داریم و چند بار از آنها برای نگهداری از خوراکی‌های مختلف، استفاده کنیم. این در حالی است که نظر متخصصان بهداشت مواد غذایی، کاملا مغایر با این رفتار ماست. از این رو در صفحه «صنایع غذایی» این شماره، گفت‌وگویی با دکتر آراسب دباغ‌مقدم، متخصص بهداشت مواد غذایی درباره مضرات استفاده مجدد از کیسه‌های پلاستیکی انجام داده‌ایم.

ادامه مطلب...

دکتر محمدحسین عزیزی رئیس انجمن صنایع غذایی کشور می‌گوید دور آجیل ژاپنی خط بکشید

 ندا احمدلو

این روزها اگر سری به خشکبار یا شیرینی‌فروشی‌های سطح شهر بزنید، حتما محصولی به نام آجیل ژاپنی به چشمتان می‌خورد که حجم بالایی از آن شبیه میگو است. دلیل نامگذاری این محصول به آجیل ژاپنی، وجود میگو و سبزی‌های خشکی مانند نخودفرنگی یا باقلا خشک در آن و ادعای نزدیک بودن این آجیل به رژیم مدیترانه‌ای و رژیم‌های محبوب ژاپنی‌هاست. سوالی که در این میان مطرح می‌شود، این است که آیا واقعا این آجیل‌ها از میگو و سبزیجات سالمی تهیه شده‌اند و می‌توان آنها را در برنامه غذایی گنجاند یا نه؟! در صفحه «سفره سالم» این شماره، با دکتر محمدحسین عزیزی، رئیس انجمن صنایع غذایی کشور و عضو هیات‌علمی دانشگاه تربیت مدرس در این زمینه گفت‌وگو کرده‌ایم.

ادامه مطلب...

علایم و انواع یک بیماری ویروسی رایج که زیاد عود می‌کند

دکتر محمدرضا قاسمی

متخصص پوست و دانشیار دانشگاه علوم‌ پزشکی ایران

بسیاری از افراد دچار تبخال می‌شوند و حتی نمی‌دانند چطور گرفتار این بیماری ویروسی شده‌اند و چطور می‌توانند از عود مرتب آن پیشگیری کنند. این افراد همیشه شاکی‌اند که وقتی به کوه یا ساحل دریا می‌روند تبخالشان عود می‌کند یا کافی است خواب بدی ببینند تا ضایعات کنار لبشان ظاهر شود. در این مقاله با معرفی ویروس تبخال و نحوه انتقال و عملکرد آن سعی کرده‌ایم اطلاعاتی در اختیار افراد مبتلا و اشخاصی که در معرض آن هستند قرار دهیم تا با روش‌های درمان و پیشگیری از ابتلا یا عود مجدد آن آشنا شوند.

ادامه مطلب...

6راه برای مبارزه با خشکی و خارش پوست

خشکی بیش از اندازه پوست که معمولا با خارش و التهاب هم همراه است، از شایع‌ترین مشکلات پوستی محسوب می‌شود که تقریبا یک‌پنجم مردم جهان را درگیر کرده است. این خشکی و خارش معمولا در اثر گرم یا سرد شدن هوا تشدید می‌شود و فرد مبتلا را آزار می‌دهد. در «کلینیک زیبایی» این شماره، به 6 راه ساده اما کاربردی برای افزایش لطافت پوست‌های خشک اشاره می‌کنیم.

ادامه مطلب...

«میزگرد زیبایی» درباره عنکبوت‌زدگی با حضور دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده متخصص پوست، دکتر افشین امینی متخصص طب اورژانس و دکتر محمدرضا فکورزیبا متخصص حشره‌شناسی پزشکی

گفت‌وگو با دکتر محمود برجعلی روان‌شناس و عضو هیات ‌علمی دانشگاه خوارزمی

دکتر هانیه زائررضایی نقاشی زبان کودک است. بسیاری از کودکان ناخواسته آنچه که حس می‌کنند اما قادر به بیانش نیستند را در نقاشی‌هایشان نشان می‌دهند. به بیان دیگر، نقاشی‌ای که کودک در عرض یک ساعت می‌کشد، می‌تواند حاوی پیام‌ها و نشانه‌های ارزشمندی درباره مشکلات او باشد که ممکن است با صدها ساعت صحبت قابل دستیابی نباشند.

گزارش «سلامت» از سمینار نقش پرستاران در کنترل دیابت

پرنیان پناهی

افرادی که سابقه بستری در مراکز درمانی دارند، می‌دانند که پزشک شاید در طول روز فقط یک یا دو بار بر بالین بیمار حضور پیدا کند. حتی گاهی ویزیت‌ها به صورت مجازی و تلفنی انجام می‌شود و این پرستاران هستند که همواره در کنار بیمارند و به نیازهای او پاسخ می‌دهند. نقش پرستاران در بهبود بیماران آنقدر پررنگ است که شاید بدون وجود آنها درمان دشوار به نظر برسد. در این راستا اولین سمینار رایگان «اهمیت نقش پرستاران در کنترل و درمان دیابت» در هتل پارسیان آزادی تهران با مشارکت سازمان نظام پرستاری و با حضور پرستارانی از بیمارستان‌های سراسر تهران برگزار شد. در این جلسه یک‌روزه، متخصصان دیابت از جمله دکتر سعید کلباسی (فوق‌تخصص غدد، فلوشیپ دیابت و دانشیار دانشگاه شهیدبهشتی)، دکتر امیرکامران نیکوسخن (متخصص دیابت و مدیرعامل انجمن دیابت ایران)، دکتر مهریار خسروشاهی (متخصص دیابت و مدیر بخش شمال غرب انجمن دیابت ایران)، دکتر هما یادگاری (فوق‌تخصص غدد و عضو انجمن متخصصان غدد درون‌ریز) و دکتر فاطمه شکیبافر (متخصص تغذیه و مدیر پروژه دهکده دیابت در سال 93) به تازه‌های دیابت، عوارض بیماری، دارودرمانی و اهمیت نقش پرستاران و آموزش در پیشگیری و کنترل این بیماری پرداختند.

نگاه متخصص تغذیه

دکتر فاطمه شکیبافر

مدیر پروژه دهکده دیابت

پرستاران باید اطلاعات خود را به‌روز کنند

در کشور ما فقط 2 انجمن در زمینه آموزش دیابت فعالیت می‌کنند؛ انجمن دیابت ایران و انجمن دیابت گابریک. هر دوی این انجمن‌ها غیردولتی و مردم‌نهاد هستند. به عبارتی، وزارت بهداشت هنوز سازمان مشخصی را موظف به آموزش دیابت به دیابتی‌ها نکرده است. فعالیت این دو انجمن نیز بیشتر در تهران است و در شهرستان‌ها کمتر به این امر پرداخته می‌شود. به این ترتیب نمی‌توان تمام بیماران دیابتی کشور را پوشش داد. پس رسالت همه پرستاران این است که به افراد دیابتی کمک کنند در مورد بیماری خود آموزش ببینند. در حال حاضر، دیابتی‌ها در تمام بخش‌های بیمارستان‌ها بستری هستند. این افراد بیشتر از پزشک با پرستاران ارتباط دارند و پاسخ خیلی از سوال‌های خود را از آنها جویا می‌شوند و از آنجا که علم دیابت روز به روز در حال تغییر است، آموزش ندادن منظم به پرستاران ممکن است باعث شود اطلاعات نادرست به بیماران بدهند بنابراین همان‌طور که پزشکان مرتب در سمینارها، کنگره‌ها و جلسات دانشگاهی و... شرکت می‌کنند، برنامه‌های آموزشی باید برای پرستاران نیز تدارک دیده شوند تا بتوانند علم خود را به روز کنند. این جلسه نیز با همین رسالت برگزار شد.

نگاه متخصص دیابت

دکتر امیرکامران نیکوسخن

مدیرعامل انجمن دیابت ایران

خشت اول کنترل دیابت آموزش است

طبق آمار فدراسیون بین‌المللی دیابت، در سال گذشته بیش از 400 میلیون نفر دیابتی در دنیا داشته‌ایم. اگرچه شیوع دیابت در ایران نسبت به کشورهای منطقه کمتر است ولی آمار آن در کشور ما اصلا کم نیست. ایران در حال حاضر جمعیت جوانی دارد و با افزایش خانواده‌های تک‌فرزندی، جمعیت میانسال در نسل بعد افزایش پیدا خواهد کرد بنابراین اگر شیوه زندگی افراد همین‌طور بماند، شیوعی انفجاری در جمعیت دیابتی‌ها خواهیم داشت. از طرفی، درآمد سرانه کشور پایین است و هزینه‌ای که صرف درمان دیابت می‌شود، بسیار اندک. خوشبختانه امروزه بیشتر داروهای دیابت در ایران موجود هستند اما هنوز هم وضعیت دیابت اسفبار است و روز به روز به تعداد افرادی که بر اثر عوارض دیابت از جمله پای دیابتی بستری می‌شوند، افزوده می‌شود زیرا آموزش در زمینه دیابت در ایران تقریبا برابر با صفر است.

آموزش دیابت در وهله اول باید همگانی و عمومی و سپس اختصاصی برای مبتلایان به دیابت انجام شود. مطالعات در این زمینه نشان داده‌اند فقط با تغییر شیوه زندگی می‌توان 40 تا 60 درصد خطر ابتلا به دیابت را کاهش داد. علاوه بر اینها، پزشکان، پرستاران، مسوولان سلامت و سیاستگذاران بهداشتی نیز باید به مساله آموزش اهمیت دهند، برای افراد دیابتی وقت بگذارند و آنها را به پیشگیری از عوارض دیابت تشویق کنند. مورد بعدی در امر آموزش، رسانه‌ها هستند که متاسفانه امروزه اطلاعات و تبلیغات کافی برای مردم ندارند. سازمان‌های بیمه‌گر نیز باید به این باور برسند که هزینه‌های دیابت را بپردازند، همان‌طور که در سایر کشورهای پیشرفته این کار انجام می‌گیرد. پرداخت هزینه‌های پیشگیری خیلی بهتر از پرداخت هزینه‌های عوارض است اما بسیاری از بیمه‌ها در کشور ما هزینه تست قند خون را نمی‌دهند اما مجبورند هزینه پیوند کلیه را تامین کنند. این موضوع از نظر هیچ دانش بیمه‌ای درست نیست. در سوئد هر فردی که دیابت می‌گیرد، باید ظرف 2 هفته به یکی از آموزشگاه‌های محلی دیابت مراجعه کند تا به این ترتیب تشویق شود وارد مسیر صحیح کنترل دیابت شود. افراد دیابتی باید بدانند که پزشک و دارو معجزه نمی‌کنند. متاسفانه در ایران خط اول و آخر درمان دیابت، دارو است، در حالی که اولین و مهم‌ترین قدم آموزش است. هر دیابتی باید دفترچه کنترل روزانه داشته باشد و مرتب قند خود را ثبت کند تا در زمان مراجعه به پزشک نیز از آن بهره گیرد. مساله مهم دیگر حمایت روانی و اجتماعی از فرد است. بعد از آن هم تغذیه، ورزش و در آخر دارو.

ادامه مطلب...

چند وقت یکبار به دندانپزشک مراجعه کنیم؟

دکتر علی مرسلی

متخصص درمان ریشه دندان

همه افراد باید سالی 2 بار برای معاینه دندان‌هایشان به دندانپزشک مراجعه کنند اما این سوال ممکن است وجود داشته باشد که آیا همه باید همین تناوب را برای مراجعه به دندانپزشک رعایت کنند یا اینکه ممکن است عده‌ای نیاز کمتر یا بیشتری به مراجعه به دندانپزشک داشته باشند؟ در «دهان و دندان» این هفته به مرور مواردی می‌پردازیم که ممکن است نیاز شما را برای مراجعه به دندانپزشک به بیش از 2 بار و حتی تا 4 بار در سال برای معاینه و چکاپ افزایش دهند.

ادامه مطلب...

دکتر سعید کلباسی/فوق‌تخصص غدد، فلوشیپ دیابت/دانشیار دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی

پرستاران ساعت‌ها با بیماران در ارتباط هستند اما پزشک فقط در عرض 3 تا 7 دقیقه بیمار را ویزیت می‌کند و وقت کافی برای آموزش به او ندارد بنابراین نقش پرستار نه‌تنها کمتر از پزشک نیست، چه بسا می‌تواند خیلی هم بیشتر باشد زیرا نگاه بیمار همیشه به پرستار است. پرستاران باید ضمن مراقبت از بیمار دیابتی به او آموزش دهند که درمان دیابت فقط مصرف قرص و انسولین نیست، بلکه دارو در کنار تغذیه، ورزش و مسائل روانی فقط بخشی از درمان را تشکیل می‌دهد. پایه اصلی درمان دیابت، آموزش است. متاسفانه بسیاری از افراد دیابتی با بیماری خود و اصول درمان آن آشنایی کافی ندارند. حتی بعضی از آنها هنوز معنی هموگلوبین A1C (معیاری برای سنجش میانگین قند 3 ماهه اخیر) را نمی‌دانند و درمان را فقط در مصرف داروهای خارجی و گرفتن وقت ویزیت از پزشکان بنام می‌دانند؛ این در حالی است که ایران 2 برابر جمعیت کل سوئیس بیمار دیابتی دارد!

البته نه‌تنها در ایران بلکه در پیشرفته‌ترین کشورهای دنیا نیز کمتر از 50 درصد بیماران دیابتی مناسب درمان می‌شوند. با یک نگاه به اقوام و اطرافیان خود متوجه می‌شوید که چقدر شیوع دیابت افزایش یافته است. دلیل آن نیز در تغییر شیوه زندگی، کم‌تحرکی، مصرف فست‌فودها و افزایش استرس‌ خلاصه می‌شود. دیابت نوع 2 یک بیماری پیشرونده است و اغلب زمانی تشخیص داده می‌شود که
3 تا 5 سال از شروع آن گذشته است.

نکته مهم برای پرستاران این است که بدانند هر بیمار دیابتی باید براساس سن و شرایط خود درمان شود.

هفته نامه سلامت/536

وقتی بچه‌ها با ازدواج بزرگترها مخالفند

دکتر مهدی زارع بهرام‌آبادی

روان‌شناس و عضو هیات علمی مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی

ازدواج مجدد، بعد از جدایی یا فوت همسر اتفاق می‌افتد. این افراد تجربه یک رابطه زناشویی مشترک و گاهی نیز فرزندی را با خود همراه دارند. ازدواج مجدد حق طبیعی و شرعی همه مردها یا زن‌هاست اما در این مواقع موانعی وجود دارد که اگر به موقع و با درایت بررسی نشوند، می‌تواند خیلی مشکل‌ساز شود و زندگی را برکام اهالی منزل تلخ کند و حتی باعث فروپاشی زندگی جدید نیز شود. اگر زن و مردی به هر دلیلی از زوج خود جدا شده‌اند و هیچ یک از دو طرف فرزندی هم ندارند، تقریبا می‌توان ‌گفت مشکل چندانی وجود ندارد ولی اگر یکی از طرفین یا هر دو طرف فرزند یا فرزندانی داشته باشند، ازدواج آنها موانعی دارد که باید قبل از رفتن زیر یک سقف حل و فصل شود.

ادامه مطلب...