دکترسیدعلی آذین به این پرسش پاسخ می‌دهد که چگونه می‌توان با وجود دردهای مفصلی، کیفیت روابط زناشویی را حفظ کرد؟
ستاره محمد
بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن، از جمله بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی و آرتروز، در ملاقات‌های خود با پزشکان از هر دری سخنی به میان می‌آورند، جز مشکلات و مسایل مربوط به روابط زناشویی‌شان؛ این در حالی است که تقریبا تمام بیماری‌های مزمن، از جمله همین بیماری‌های روماتولوژیک، هر یک به شیوه‌ای بر توانایی‌های جنسی افراد تاثیرگذارند. بنابراین پرهیز از طرح این قبیل مسایل در ملاقات‌های طبی، چه به دلیل خجالت بیمار باشد،چه به هر دلیل دیگر، در واقع نوعی بی‌توجهی نسبت به مسایل عاطفی و زناشویی زندگی است که می‌تواند به سلامت خانوادگی و عاطفی بیماران خدشه وارد کند. دکترسیدعلی آذین، متخصص پزشکی اجتماعی، فلوشیپ پزشکی جنسی و عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی در «سلامت جنسی» این هفته به خوبی توضیح می‌دهد که چگونه با وجود دردهای مفصلی می‌توان کیفیت روابط جنسی و زناشویی را حفظ کرد.
از کجا باید شروع کرد؟ تا کجا باید آموزش داد
دکتر میترا حکیم شوشتری، روان‌پزشک کودک و نوجوان و عضو هیات علمی دانشگاه ایران
آموزش سلامت جنسی به کودکان یکی از دشوارترین قسمت‌های فرزندپروری است که اغلب والدین به دلیل ناآشنایی با ظرافت‌های موجود در این راه، یا با آموزش زودرس و شتابزده خود یا با تاخیر و پنهانکاری به سلامت فرزندشان لطمه می‌زنند. در آستانه روز جهانی سلامت جنسی سعی داریم شما را با کلیدهای تربیتی آشنا کنیم که بتوانید به راحتی از عهده این وظیفه مهم خود برآیید.
شاید اولین و رایج‌ترین خطایی که اغلب ما والدین مرتکب می‌شویم این باشد که ضرورتی نمی‌بینیم درباره مسائل جنسی با کودک حرف بزنیم. والدین یا مربیانی که با کودک سر و کار دارند باید متوجه اهمیت این آموزش شوند و به این باور برسند که مخفی‌کاری و سرکوب کنجکاوی‌های جنسی کودک می‌تواند آسیب‌زا باشد. یعنی با عملکرد نامناسب ما کنجکاوی‌های معمولی بچه‌ها که لازمه رشد سالم و طبیعی آنهاست، می‌تواند به جنبه‌های جنسی تبدیل شود و نهایتا زمینه‌های انحراف اخلاقی را در آنها ایجاد کند. والدین می‌توانند با تربیت جنسی درست در پیدایش حس‌های خوبی مانند زیبایی‌دوستی، هنر عشق ورزیدن، محبت، صمیمیت و ایثار و فداکاری نقش داشته باشند.
اگر زیاد خم و راست می‌شوید، با این تمرین‌ها از کمردرد پیشگیری کنید
حمید مهدوی‌محتشم
عضو انجمن آسیب‌شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی دانشگاه تهران
همه ما در طول روز فعالیت‌های مختلفی انجام می‌دهیم که اگر این فعالیت‌ها درست انجام نشود، عوارضی را به جای می‌گذارد. یکی از این فعالیت‌ها خم و راست شدن است که ممکن است برای بستن بند کفش و بلند کردن شیء از روی زمین باشد. بعضی از مشاغل براساس خم و راست شدن فرد است؛ مانند مزرعه‌داران، ماموران شهرداری و راه و ترابری و حتی ورزشکاران بعضی از رشته‌های ورزشی مانند تنیس، بیسبال، گلف و...
هنگام خم و راست شدن ما مفاصل مهره‌ای کمرمان هم خم و راست می‌شوند. حال اگر فرد با روش نادرستی به طور مداوم خم و راست شود، دچار کمردرد و فتق دیسک در موارد حادتر خواهد شد. طبق آمار 6/61 درصد افراد به این دلیل از کمردرد رنج می‌برند. در «تناسب اندام» این هفته با راهکارها و تمرین‌های پیشگیری از کمردرد آشنا خواهید شد.
چگونه با تمرین‌های خانگی، تناسب اندام خود را حفظ کنیم؟
ترجمه: ندا احمدلو
خانم‌های خانه، به‌خصوص آنهایی که مدام در پی تمیز و مرتب کردن هستند، جزو پرکارترین افراد خانواده‌اند که معمولا وقت چندانی برای ورزش کردن پیدا نمی‌کنند. به همین دلیل، خیلی از آنها با ترک ورزش و فعالیت‌های بدنی، سلامت خود را به خطر می‌اندازند. در «تناسب اندام» این شماره به معرفی چند حرکت ورزشی ساده اما موثر برای خانم‌های خانه‌دار می‌پردازیم که به افزایش تحرک و تناسب اندام آنها منجر می‌شود.
خانم‌های خانه، به‌خصوص آنهایی که مدام در پی تمیز و مرتب کردن هستند، جزو پرکارترین افراد خانواده‌اند که معمولا وقت چندانی برای ورزش کردن پیدا نمی‌کنند. به همین دلیل، خیلی از آنها با ترک ورزش و فعالیت‌های بدنی، سلامت خود را به خطر می‌اندازند. در «تناسب اندام» این شماره به معرفی چند حرکت ورزشی ساده اما موثر برای خانم‌های خانه‌دار می‌پردازیم که به افزایش تحرک و تناسب اندام آنها منجر می‌شود.
آیا گروه حبوبات، از نخود گرفته تا انواع لوبیا، از نظر خواص، میزان قند، نشاسته و پروتئین با یکدیگر تفاوت دارند؟ آیا افرادی که قصد کاهش وزن دارند، می توانند از همه آنها استفاده کنند؟
پاسخ دکتر سوده رازقی، متخصص تغذیه و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی:
حبوبات گروهی از سبزیجات بسیار کم‌چرب و غنی از آهن، فولات و پتاسیم هستند و علاوه بر نشاسته، مقادیر قابل‌توجهی پروتئین و فیبر دارند.
نشاسته موجود در حبوبات آهسته هضم و جذب می شود و در نتیجه نسبت به بسیاری از مواد غذایی موجود در گروه نان و غلات مانند نان لواش و برنج سفید، کمتر روی قند خون اثر می‌گذارد.
در واقع، نشاسته پس از هضم در دستگاه گوارش به صورت قند در بدن جذب می شود. پاسخ بدن به ورود قند از دستگاه گوارش به خون، ترشح انسولین است. انسولین قند را به بافتهایی مانند عضلات هدایت می کند. به این ترتیب، قند برای تولید انرژی در سلول مقصد مانند سلولهای عضلانی، مورد استفاده قرار میگیرد.
هر چقدر هضم نشاسته کندتر باشد، قند آهسته تر وارد جریان خون می شود، بنابراین باعث افزایش ناگهانی یا افت شدید قند خون نمی شود و حبوبات از این خاصیت فوق العاده برخوردارند.
بنابراین مصرف حبوبات به بیماران مبتلا به دیابت یا کسانی که عدم تحمل گلوکز دارند پیشنهاد می شود.
همان‌طور که اشاره شد حبوبات حاوی پروتئین هم هستند ولی پروتئین حبوبات کامل نیست.
به این معنی که پروتئین حبوبات چند نوع از اسید آمینه های مورد نیاز بدن را به مقدار کافی تامین نمی کند بنابراین بهتر است حبوبات در ترکیب با غلات به صورت عدس پلو، ماش پلو، آش و... یا با لبنیاتی مثل کشک یا ماست مصرف شود.
همچنین گنجاندن آجیل ها و دانه های روغنی در برنامه غذایی روزانه به کسانی که قصد دارند حبوبات را بیشتر مصرف کنند پیشنهاد می شود.
حبوبات در کنار آجیل ها نیز به پروتئین کامل تبدیل می شوند.
حبوبات مختلف از نظر سرعت هضم و جذب، همچنین مقدار و نوع پروتئین تفاوتهایی با یکدیگر دارند. برای مثال سویا جزو خانواده حبوبات محسوب می‌شود ولی برخلاف سایر حبوبات یک پروتئین کامل است. جوانه حبوبات نیز پروتئین زیادی دارد. برای مثال 100 گرم جوانه ماش یا عدس حاوی 1/13 گرم پروتئین است. در حالی که هر 100 گرم لپه، لوبیا یا عدس 9-8 گرم پروتئین دارند. میان حبوبات،
نخود کندترین هضم و جذب و بنابراین کمترین اثر را روی قند خون دارد و پس از نخود، عدس، لوبیا قرمز، لوبیا چیتی، ماش و لوبیا سفید در جایگاه های بعد قرار دارند.
پرسش: آیا خواص انجیرهای زرد با انجیرهای سیاه متفاوت است؟ زیاده‌روی در مصرفشان چه عوارضی دارد؟
پاسخ دکتر محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه و مدیرگروه تغذیه دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان:
از نظر خواص و میزان ویتامین‌ها، املاح معدنی، قند، کالری و... تفاوت چندانی بین انجیر زرد و سیاه وجود ندارد اما میزان آنتی‌اکسیدان‌ها یا مواد ضدسرطان در انجیر سیاه بیشتر است.
در واقع، هر چه رنگ میوه‌ها تیره‌تر باشد میزان آنتی‌اکسیدان آنها بیشتر خواهد بود. به همین دلیل انگور سیاه بهتر از انگور قرمز و انگور قرمز بهتر از انگور زرد یا گیلاس سیاه بهتر از گیلاس زرد است.
نکته دیگر اینکه برخی افراد دوست دارند پوست انجیر را بگیرند و بعد آن را مصرف کنند در حالی که بهتر است پوست میوه‌هایی که می‌توان آنها را خورد، نگیرید مگر اینکه میوه بوی سم بدهد یا مشکوک به سمپاشی جدید باشد.
البته این موضوع در مورد خیارهای گلخانهای صدق نمی‌کند و بهتر است پوست خیارهای گلخانهای را قبل از مصرف جدا کنید.
اگر خیلی چاق نباشید می‌توانید برای حفظ سلامتتان روزانه بین نیم تا یک کیلوگرم میوه بخورید و مشکلی ایجاد نمی‌کند اما اگر چاق یا تحت رژیم هستید باید با توصیه متخصص تغذیه میزان میوه مصرفی‌تان را مشخص کنید.
البته زیاده‌روی در مصرف انجیر باعث ایجاد نفخ شکمی و اسهال خواهد شد و با توجه به اینکه طبیعت این میوه گرم است افراد گرم مزاج باید در خوردن آن اعتدال داشته باشند.
پرسش: دختر 2 ساله ای دارم که متخصص کودکان توصیه کرده به او روغن کنجد بدهم تا تقویت شود. آیا این روغن در میان روغن ها برای اطفال بهتر است؟ آیا روغن های کنجد فله ای را توصیه می کنید؟
پاسخ دکتر نیاز محمدزاده، متخصص تغذیه و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران
روغن کنجد یکی از بهترین روغن های موجود در بازار ایران است. این روغن کمتر از 15 درصد اسیدچرب اشباع دارد که بیشترین آن پالمیتیک‌‌اسید و استئاریک‌اسید و بیش از 85 درصد مجموع اسیدهای چرب آن غیراشباع است. اسید اولئیک و اسید لینولئیک بیش از 80 درصد کل اسیدهای چرب روغن کنجد را تشکیل می‌دهند.
با این حال، نباید در استفاده از این روغن زیاده‌روی کرد و میزان مصرف آن باید متناسب با مقدار مورد نیاز بدن کودک باشد زیرا مصرف بیش از حد نیاز روغن باعث چاقی و مشکلات قلبی-عروقی، بهویژه بعد از 2 سالگی خواهد شد.
سعی کنید برای ارتقای سلامت کودکان در برنامه غذایی‌شان علاوه بر مصرف روغن کنجد که اسیدهای چرب امگا6 دارد از ماهی و گردو که تامین کننده اسیدهای چرب امگا3 هستند نیز استفاده کنید.
توصیه می شود به جای خرید روغن های فله ای که سلامت، استاندارد بودن، تاریخ مصرف و میزان خالص بودن آنها زیر سوال است از روغن های کارخانهای معتبر و بسته بندی شده که دارای مهر استاندارد، مجوز بهداشت و تاریخ تولید و انقضا هستند، استفاده کنید.
این مساله به خصوص در مورد کودکان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
پرسش: آیا از نظر ارزش تغذیه ای و مقدار چربی، پنیرهای ورقه ای (گودا، چدار و...) با پنیرهای قالبی از همان نوع تفاوت دارند؟
پاسخ دکتر سیدامیر مرتضویان، متخصص صنایع غذایی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
از نظر ارزش تغذیه‌ای و میزان چربی هیچ تفاوتی با هم ندارند و فقط شکل فیزیکی آنها با هم تفاوت دارد.
این کار هم برای تسهیل و راحتی کار مصرف‌کنندگان انجام می‌شود و روند تولید همه آنها یکی است.
پرسش: به افرادی که اراده لاغر شدن ندارند و هر روز شروع کاهش وزن را به روز دیگری موکول می کنند، چه توصیه ای دارید؟
پاسخ دکتر سیدعلی کشاورز، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم‌پزشکی تهران:
این افراد بهتر است یک دوره به روانکاو مراجعه کنند تا برای این کار آمادگی روانی پیدا کنند. البته اگر مشاور تغذیه‌ای که به آن مراجعه می شود هم فرد متخصص و متبحری باشد، می‌تواند تا حدود زیادی افرادی را که آمادگی روانی برای کاهش وزن ندارند، آماده کند.
این افراد هر چه زودتر رژیمشان را شروع کنند، زودتر سلامتشان را به دست می آورند و از شر بسیاری از بیماری‌های مربوط به چاقی در امان خواهند ماند. ضمن اینکه هر چه سن بالاتر برود، روند کاهش وزن سختتر خواهد شد.
رژیم گرفتن، دقت کردن در مصرف مواد غذایی است و اگر قرار باشد فردی به متخصص تغذیه مراجعه کند اما نتواند رژیمش را درست رعایت کند، نه‌تنها در کاهش وزن موفقیتی به دست نمی‌آورد، بلکه دچار آسیب هم می‌شود.
متخصصان می‌گویند دادن شیشه آبمیوه صنعتی به دست کودک می‌تواند باعث پوسیدگی دندان‌های شیری شود. بر اساس آمارها، یکسوم کودکان از 3 سالگی به‌دلیل نوشیدن زیاد آبمیوه دچار پوسیدگی دندان می‌شوند. آبمیوه‌ها سرشار از قند هستند و اسید آنها به شدت به پلاک دندان آسیب می‌زند.
بسیاری از والدین گمان می‌کنند چون دندان‌های شیری می‌افتند، لازم نیست به آنها اهمیتی داد اما این‌طور نیست. درست است که کودکان باید روزانه 5 واحد میوه و سبزی بخورند، اما نباید آبمیوه‌ها را گرفت زیرا در این حالت میزان اسید میوه بیشتر می‌شود و اثر تخریبی افزون‌تری بر دندان دارد.
منبع: Top sante
