وسواس در هر سن و سال و از هر نوعی که باشد، آزاردهنده است و از نظر روانی و جسمی فرد مبتلا را دچار مشکل می‌کند. منظورم از وسواس، وسواس فکری یا عملی مکرر است که به بیمار رنج و عذاب قابل‌ملاحظه‌ای تحمیل می‌کند؛ به‌گونه‌ای که روند زندگی فرد و روابطش مختل شود. شروع وسواس معمولا از 20 سالگی است و فقط 15 درصد افراد بعد از 35 سالگی به وسواس مبتلا می‌شوند. شروع وسواس در سالمندی بسیار نادر است اما آنچه اهمیت دارد، این است که جنس وسواس در سالمندی با بقیه سنین تفاوت دارد چون در سالمندی به‌دلیل تحلیل عضلات و کم شدن توان خود فرد تبعات وسواس می‌تواند بدتر بروز پیدا کند.
جنس وسواس در سالمندان تفاوت دارد
شیوع وسواس در سالمندی تنها یک درصد است ولی الگوی آن با وسواسی که در سنین جوانی بروز پیدا می‌کند، متفاوت است. بیشتر سالمندانی که دچار وسواس هستند، عمدتا وسواس شستشو و ترس از گناه دارند. از آنجایی که وسواس از سنین جوانی آغاز می‌شود، اگر سالمندی دچار وسواس است، قاعدتا باید شکل خفیف آن را از قبل داشته باشد. البته اگر تازه وسواس در فرد سالمند ظاهر شده، به این دلیل است که ممکن است اتفاقی در زندگی‌اش افتاده باشد که تحملش برایش سخت بوده و یکباره دچار وسواس شده است. همچنین ممکن است فرد از دوره جوانی وسواس داشته ولی خیلی جدی نبوده است ولی در سالمندی به صورت تشدیدیافته بروز پیدا می‌کند. علاوه بر اینها، اگر در دوره سالمندی شاهد ابتلا به وسواس باشیم، می‌توانیم با کمی جستجو دریابیم یک بیماری جسمی عامل وسواس است. البته منظورم بیماری‌هایی است که مغز را درگیر می‌کند؛ مثل سکته مغزی، تومور مغزی یا مسمومیت‌هایی که در اثر موادی مانند حشره‌کش‌ها ایجاد می‌شود و در مغز تاثیر می‌گذارد. شروع اختلال‌های شناختی یا زوال مغز نیز می‌تواند در بروز وسواس در سالمندی نقش داشته باشد.
ادامه مطلب...
در مورد کودکان زیر 7 سال اصلا لازم نیست، درباره مرگ صحبت کنیم اما در سنین بالاتر باید از خود بیمار نظر خواست که آیا دوست دارد در مورد بیماری‌اش بیشتر بداند یا نه. باید به کودک حق انتخاب داد.
فرهنگ ما مثل فرهنگ غرب نیست. در غرب به طور باز در مورد تمام مسائل با کودک صحبت می‌کنند و به بیمار در هر سنی این حق را می‌دهند که بداند به چه بیماری‌ای مبتلاست و آیا درمانی وجود دارد یا نه اما در فرهنگ ما وابستگی‌ها شدید و روابط عاطفی قوی است و پدر و مادر تحمل دادن این نوع اطلاعات را به کودک ندارند. اشکالی هم ندارد زیرا بیان اطلاعات کمکی به کودک نخواهد کرد.
اگر روند درمان مشخص نیست بهتر است در عین امیدواری دادن به کودک، اطلاعات کاملی در اختیار او قرار نگیرد.
اگر برای کودکی امید به زندگی وجود ندارد باید والدین از این اطلاعات استفاده کنند و وقت بیشتری را با فرزندشان بگذرانند و حس خوب خود را به او منتقل کنند و نشان دهند چقدر فرزندشان را دوست دارند. آنها می‌توانند از فرصت باقیمانده استفاده کنند و خاطرات خوشی بسازند.
ادامه مطلب...
معمولا کودکان بعد از رویارویی با حوادث ناگوار واکنش‌های مختلفی از خود نشان می‌دهند. در مواردی که کودک خود در معرض ماجرا نبوده و صرفا اطلاعاتی را شنیده باشد، ممکن است دچار استرس حاد شود که به فاصله یک روز تا یک ماه بعد از حادثه ادامه خواهد داشت اما از آنجا که کودکان تحریک‌پذیرترند و ماجرا را غلو می‌کنند و به هر نوع حادثه‌ای به چشم پایان دنیا نگاه می‌کنند، ممکن است دچار علائم استرس پس از سانحه شوند. در این شرایط، کودک مبتلا، در طول روز در بازی‌ها و نقاشی‌ها یا در طول شب در خواب و کابوس‌های شبانه مدام سانحه را به یاد می‌آورد و تجربه و گاهی حوادث را بازسازی می‌کند. تحریک‌‌پذیری، پرخاشگری، گوشه‌گیری، افسردگی و حتی پسرفت تکلم و شب‌ادراری از علائم استرس پس از سانحه در کودکان است. هر چه استرس والدین و نگرانی آنها بیشتر باشد، علائم روان‌شناختی در کودک بیشتر ادامه می‌یابد.
به تمام والدین توصیه می‌کنیم هرگز کنار کودکان اخبار تروریستی تماشا نکنند و اگر تصادفا کودک در معرض این مسائل قرار گرفت، ذهنش را از سمت سانحه منحرف کنند تا افکارش معطوف به آن نشود. مثلا برای تغییر حالت می‌توانیم کودک را به پارک ببریم و با او بازی کنیم. در صورتی که کودک در مورد علت حمله پرسید، می‌توان با او در مورد آن صحبت کرد اما نباید وارد جزئیات شد و از کلمات استرس‌آور استفاده کرد بلکه باید در حد فهم کودک توضیح مختصری به او داده شود.
11 ماه بعد از فاجعه «مجله شارلی‌ابدو» اتفاق دیگری فرانسه را لرزاند که طی 40 سال گذشته بی‌سابقه بود. در حالی که تیم ملی فوتبال آلمان و فرانسه در ورزشگاه استادوفرانس مسابقه می‌دادند در محله 11 پاریس مردی مسلح به رستورانی حمله کرد و مردم را به رگبار بست. پس از آن نیز در مرکز هنری باتاکلان مردمی که برای تماشای کنسرت رفته بودند به گروگان گرفته شدند و به قتل رسیدند. 2 انفجار نیز خارج از استادیوم فوتبال رخ داد. 8 نفر در پاریس حمله انتحاری انجام دادند که 7 نفر آنها خارجی بودند. طی این حمله‌ها به نقاط مختلف در پاریس و ایل دو فرانس، 129 نفر کشته و 352 نفر زخمی شدند که حال 99 نفر آنها وخیم اعلام شد. این اتفاق با چند روز فاصله از حمله انتحاری بیروت رخ داد. شاید از نظر بعضی‌ها صحبت در مورد آن لزومی نداشته باشد اما واقعیت این است که با توجه به شرایط کنونی جهان، حمله‌های تروریستی اتفاقی است که ممکن است برای هر ملتی بیفتد و مواجهه با این استرس مساله‌ای که باید درباره آن اطلاعات بیشتری داشته باشیم.
ادامه مطلب...
شایع‌ترین سرطان بین زنان سرطان پستان است و سن ابتلا به این سرطان شایع بین زنان ایرانی، 5 تا 10 سال پایین‌تر از سن جهانی این بیماری است. در حقیقت سن ابتلا به سرطان پستان بین زنان ایرانی 45 تا 55 سال است در حالی که در دنیا متوسط سن ابتلا بین 50 تا 60 سال گزارش شده است. عوامل خطر سرطان پستان آن‌طور که متخصصان بیان می‌کنند، سابقه فامیلی ابتلا به سرطان، نخستین بارداری بالای 30 سال، عادت ماهیانه زیر 12 سال، یائسگی بالای 55 سال، عدم بارداری، عدم شیردهی و هورمون‌درمانی بعد از یائسگی است، اما اگر دقت کرده باشید این روزها مردم افزایش یک بیماری به‌خصوص سرطان را به استرس ارتباط می‌دهند. این قضیه در مورد سرطان پستان نیز مصداق دارد و اخیرا در کنفرانس یک‌روزه سرطان پستان و بارداری، رئیس انجمن کلینیکال انکولوژی از ارتباط استرس با سرطان پستان صحبت و رابطه استرس و ابتلا به سرطان پستان را، رابطه‌ای مستقیم ذکر کرده بود. البته استرس با توجه به اینکه سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کند، می‌تواند زمینه ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها را در بدن فراهم کند ولی ارتباط آن با سرطان پستان سوالی بود که از دکتر نسرین‌السادات علوی، متخصص و جراح بیماری‌های پستان و عضو هیات‌علمی پژوهشگاه سرطان پرسیدیم:
ادامه مطلب...
بسیاری از راهنمایی‌های متداول امروزی به والدین، دنیای هیجان را نادیده می‌گیرند. در عوض تکیه آنها بر گونه‌ای از نظریه‌های فرزندپروری است که بر رفتار نامطلوب کودکان توجه دارند و به احساس‌هایی که در پس این رفتار نهفته است بی‌توجه هستند. یافته‌های پژوهش‌ها نشان می‌دهند آگاهی از هیجان‌ها و توانایی مدیریت احساس‌ها بیش از بهره هوشی تعیین‌کننده موفقیت و کامیابی در همه بخش‌های زندگی، به‌خصوص روابط خانوادگی خواهد بود. امروزه در شیوه‌های فرزندپروری توجه به هوش هیجانی از اهمیت خاصی برخوردار است.
ادامه مطلب...
دکتر نسرین امیری فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان از علل و راه‌حل افت درسی دانش‌آموزان می‌گوید
کشف و خنثی‌سازی عامل بی‌انگیزگی
در سال‌های اخیر شاهد رکود تحصیلی بین دانش‌آموزان نوجوان به‌دلایل مختلف هستیم. برخی از دانش‌آموزان، به‌خصوص پسرها دوست دارند هرچه زودتر وارد بازار کار شوند و به همین دلیل تحصیل را کنار می‌گذارند. در این گفتوگو دکتر نسرین امیری، روان‌پزشک کودک و نوجوان، عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران درباره علل این موضوع، نکته‌هایی را بیان کرده و پیشنهادهایی نیز به والدین ارائه داده است تا بتوانند برای این مشکل فرزندشان چاره‌ای بیندیشند.
کدام گروه از مبتلایان به اوتیسم می‌توانند ازدواج کنند و بچه‌دار شوند؟
ازدواج با اوتیسم
دکتر غلامحسین قائدی
روان‌پزشک، دانشیار دانشگاه شاهد و عضو گروه پژوهشی خانواده و سلامت جنسی
اوتیسم یکی از اختلالات جدی از گروه بیماری‌های رشدی است که از اوایل دوران کودکی ظاهر می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال، اغلب در زمینه ارتباط کلامی و غیرکلامی، رفتارهای اجتماعی و فعالیت‌های سرگرم‌کننده مشکل دارند. عامل این بیماری به صورت دقیق مشخص نیست اما به‌نظر می‌رسد نوعی اختلال در سیستم عصبی باعث عملکرد نادرست مغز این افراد می‌شود. متاسفانه آمار اوتیسم روز به روز درحال افزایش است. با این اوصاف، مساله بلوغ جنسی، ازدواج و بچه‌دار شدن مبتلایان به اوتیسم به یکی از دغدغه‌های اصلی خانواده‌ها تبدیل شده است. در «ازدواج و سلامت جنسی» این هفته به مهم‌ترین چالش‌ها در این زمینه و راه‌های برخورد با آنها اشاره خواهم کرد.
بازخوانی روانپزشکانه ماجرای روانی خواندن وزیر امور خارجه عربستان و ارسال قرص به سفارتخانه
انگ، ممنوع!
دکتر محمدرضا شالبافان
روان‌پزشک و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی ایران
روز شنبه در خبرگزاری‌های رسمی و معتبر و همچنین صدا و سیما خبری منتشر شد مبنی بر اینکه بسیج دانشجویی یکی از دانشگاه‌های دانشگاه علوم‌پزشکی، پس از برگزاری کمیسیون پزشکی، «طارق‌الجبیر» وزیر امورخارجه عربستان را به واسطه سخنانش درباره جمهوری اسلامی ایران مبتلا به اسکیزوفرنیای حاد تشخیص داده و یک نسخه و تعدادی قرص به سفارت عربستان فرستاده ولی سفارتخانه از گرفتن داروها سر باز زده است.
مسؤول این نهاد نیز در گفتوگو با خبرگزاری‌ها، هدف این اقدام را انسان‌دوستانه و از سر عمل به وظیفه پزشکی معرفی کرد. در خبر فوق که باعث شگفتی و تاثر بسیاری از روان‌پزشکان و مبتلایان به بیماری‌های روانی شده است، مشخص نبود که این کمیسیون از چه اعضایی تشکیل شده و آیا بدنه علمی دانشگاه‌های علوم‌پزشکی نیز در جریان بوده‌اند یا نه؟
در سایت دانشگاه مربوطه نیز مطلبی له یا علیه این اقدام به چشم نمی‌خورد، اما با توجه به پوشش گسترده خبری، به‌نظر می‌رسد این اقدام از طرف نهاد یا نهادهایی حمایت شده ولی اینکه متصدیان این نهادها یا مقام‌ها چه کسانی بوده‌اند، اطلاعی در دست نیست.
کابوس و رویای بچه‌ها در گفتوگو با دکتر نسرین امیری فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودک
می‌گویند خوابیدن یکی از بهترین نعمت‌هایی است که در اختیار انسان قرار گرفته است چون باعث می‌شود انسان جانی تازه و انرژی دوباره‌ای به دست آورد اما همین خواب‌های رنگارنگی که می‌بینیم گاهی برایمان لذت‌بخش هستند و گاهی ترسناک. در «کودکان» این هفته، دکتر نسرین امیری، فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی درباره حقیقت خواب و رویا در دوران کودکی پاسخگوی سوال‌هایمان شده است.
