پرسش: مویز، انجیر و برگه زردآلو هر کدام چه مواد مغذی‌ای بیشتر دارند و مصرفشان چه خواصی دارد؟ آیا منبع آهن هستند و برای فرد مبتلا به کم‌خونی توصیه می‌شوند؟
پاسخ دکتر سوده رازقی، متخصص تغذیه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
هر 3 اینها در گروه میوه‌ها تقسیم‌بندی می‌شوند و این یعنی هر 2 قاشق غذاخوری از هر یک از این مواد 60 کیلوکالری انرژی و درصدی کربوهیدرات دارند و حاوی ویتامین و املاح هستند، مثلا مویز منبع بسیار خوبی از ویتامینE است یا برگه زردآلو مقدار قابل‌توجهی ویتامینK و پتاسیم دارد، اما این مواد منبع آهن محسوب نمی‌شوند. موادغذایی از نظر وجود عنصر آهن به 2 گروه موادغذایی با ارزش بالا و موادغذایی با ارزش پایین تقسیم می‌شوند.
موادی مانند گوشت‌ها که شکل آهن در آنها به‌صورت آهن 3 ظرفیتی است، از نظر وجود آهن ارزش غذایی بالایی دارند، اما نوعی از آهن که در ترکیبات گیاهی وجود دارد، تحت‌تاثیر ممانعت‌کننده‌های جذب قرار می‌گیرد. مثلا اگر بعد از مصرف این نوع آهن چای بنوشید، جذب آهن پایین می‌آید یا مصرف ویتامینC به جذب بیشتر آن کمک می‌کند.
در مجموع آهنی که از طریق منابع گیاهی به‌دست می‌آید، جذب کمتری نسبت به منابع حیوانی دارد. بین منابع خوب گیاهی می‌توان به سبزی‌های برگ‌سبز تیره مانند اسفناج، حبوبات و جوانه‌ها اشاره کرد. میوههای خشکی مانند مویز، انجیر و برگه‌زردآلو منبع خوبی از آهن نیستند که بتوان مصرف آن را به بیمارانی که از کم‌خونی رنج می‌برند، توصیه کرد. لازم به ذکر است هر 3 این مواد ملین هستند و به دفع بهتر در بیماران مبتلا به یبوست کمک می‌کنند.
پرسش: آیا ارزش تغذیه‌ای برنج‌های ایرانی با انواع خارجی یکسان است؟ چرا بعضی از برنج‌ها عطر خوشایندی دارند و برخی دیگر نه؟ آیا این موضوع به ارزش تغذیه‌ای‌شان مربوط میشود؟
پاسخ دکتر نسرین امیدوار، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
ارزش تغذیه‌ای برنج‌های داخلی و خارجی تفاوت قابل‌توجهی با هم ندارد. هرچند بسیاری از گونه‌های جدید برنج‌های خارجی را هنوز به خوبی نمی‌شناسیم و ترکیبات آنها را نمی‌دانیم، اما براساس دانش کلی‌ای که از گذشته داریم، ارزش تغذیه‌ای برنج‌های داخلی و خارجی تفاوت زیادی با هم ندارد و عطر و بوی آنها به‌گونه و واریته بذر، نوع خاک، منطقه‌ای که برنج در آن کشت شده و آب و هوای اقلیمی منطقه بستگی دارد.
قطعاً هر چقدر خاک منطقه‌ای غنی‌تر و ارزش غذایی بالاتری داشته باشد روی محصولات آن هم تاثیر می‌گذارد و مواد باارزش غذایی بالاتری تولید می‌کند.
می‌گویند ترکیبات پلی‌فنولیک موجود در انگور قرمز باعث کاهش فشارخون میشود. آیا مصرف مرتب این میوه و آب آن را به افراد فشارخونی توصیه می‌کنید؟
پاسخ دکتر سعید حسینی، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم‌پزشکی تهران:
پلی‌فنول‌ها ترکیبات خوب و مفیدی برای بدن هستند اما ما در درجه اول انرژی مواد غذایی مختلف که بعد از مصرف آنها به بدن می‌رسد را در نظر می‌گیریم. اگر قرار باشد فردی مرتب آب انگور یا میوه انگور بخورد، به امید اینکه پلی‌‌فنول به بدنش برسد و بعد انرژی دریافتی آنها را در رژیم غذایی خود لحاظ نکند، پس از مدتی دچار اضافه وزن و چاقی خواهد شد. همین مساله می‌تواند میزان خطر ابتلا به فشارخون و بیماری‌های قلبی را بالا ببرد، مگر اینکه انرژی حاصل از مصرف آب انگور یا انگور را جایگزین ماده دیگری در رژیم غذایی‌‌تان بکنید تا انرژی دریافتی روزتان بیشتر از انرژی مورد نیازتان نشود.
پرسش: در این فصل گلابی جنگلی به بازار می‌آید. این میوه چه خواصی دارد؟ آیا مصرف آن برای افراد دچار یبوست توصیه میشود؟
پاسخ دکتر عباس یداللهی، متخصص بیوتکنولوژی و اصلاح درختان و عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس:
گلابی جنگلی یا خوج تا حد زیادی خواص و فواید گلابی معمولی را دارد. ضمن اینکه گلابی‌های جنگلی سمپاشی نمی‌شوند و میوه آنها تقریبا ارگانیک است. گلابی جنگلی نیز مانند گلابی معمولی یک میوه ملین است و برای افرادی که یبوست دارند بسیار مناسب است.
علی (ع) نقل شده است: "لیسیدن عسل شفای هر درد است؛ آن، همراه با قرائت قرآن و جویدن کندر، بلغم را از بین می‌‌برد".در ابتدا به دو آیه مهم و معروف در سوره نحل ( 69 و 68 ) که نام سوره هم مربوط به زنبور عسل است، اشاره می کنیم. در این آیات آمده خدا به زنبور عسل الهام کرد که از همه میوه‌ها بخورد و شهد با رنگ های مختلف تولید کند که در آن برای همه مردم شفا است و خدا این را نشانه‌ای از قدرت خود معرفی کرده است. این آیات، خود نشان دهنده اهمیت وافر و مفید بودن عسل است.
البته منظور از عسل که در آیات، روایات و طب می‌آید، عسل کاملا طبیعی و برگرفته از دل طبیعت است که متاسفانه امروزه کمتر یافت میشود و اکثر عسل‌های موجود به دنبال خورانیدن شکر و شربت شکر به زنبورها جهت تولید عسل صنعتی در حجم بالا بدست می آیند که خواص عسل طبیعی را نداشته بلکه ممکن است عوارض هم داشته باشند.
از قول پیامبر خدا (ص) آمده: عسل درمان است؛ همچنین فرموده اند: بر شما باد، دو درمان: عسل و قرآن. در جایی دیگر از ایشان ذکر شده: نزد من، برای زن تازه زا، درمانی همانند خرما و برای بیمار، درمانی همانند عسل، وجود ندارد. ادامه مطلب...
تهوع و ویار مفید است.در صورتی که فرد باردار به ویار شدید مبتلا می‌باشد، استفاده از برخی میوه‌ها با طعم ملس (نه شیرین و نه ترش) مانند انار ملس، سیب و به ملس به کاهش تهوع و استفراغ کمک می‌کند. توصیه میشود انار حتما با قسمت‌های سفید داخلی آن (اصطلاحا پیه انار) خورده شود، به ویژه در افرادی که به ویار شدید مبتلا می‌باشند و یا تمایل به خوردن خاک، مهر و برنج خام دارند. نگاه داشتن دانه انار همراه قسمت سفید آن در دهان به ویژه اگر معده به سردی‌جات حساس باشد، برای کاهش تهوع و ویار مفید است.
مصرف سنجد کمی نارس و یا خرمای کمی نارس، خرمالوی خیلی کامل نرسیده، به یا سیب خوب نرسیده و کمی ترش نیز می توانند برای کاهش ویار مفید باشند. توصیه میشود صبح ناشتا یک تکه کوچک از این موارد (سیب، به، انار، خرما یا سنجد) خورده شود. ادامه مطلب...
سیب، درختی سردسیری از خانواده گل سرخیان است که انواع مختلفی دارد، و حاوی پتاسیم، کلسیم، سدیم و مقادیر زیادی از ویتامین های ب و آ است. سیب دماوند به علت دارا بودن حدود پنج درصد قند بیشتر در مقایسه با دیگر انواع سیب، رکوردی جهانی در این زمینه داراست که ماندگاری آن را زیاد و طعم آن را بی نظیر می کند.
گردو بعنوان یکی از محصولات قابل توجه کشاورزی که در نقاط مختلفی از کشور عمل می آید، دارای خواص مختلف و متعددی و شاید ناشناخته ای است
این نوشیدنی پس از آب، پرمصرف ترین نوشیدنی جهان است که بیشتر مردم بدون آگاهی از ضرر و زیان های آن اقدام به نوشیدن آن می کنند، پزشکان بر این عقیده اند که بیماران، به خصوص مبتلایان به فشارخون، پزشک معالج خود را در جریان نوشیدنی های که مصرف می کنند، قرار دهند.
فصل بهار و تابستان فصل تنوع میوههای رنگارنگ است؛ میوه‌هایی که هر یک سرشار از خواص متعددی هستند که مصرف آنها نه‌تنها باعث خنکی و رهایی بدن از گرما میشود بلکه به شادابی پوست و محافظت از آن در برابر اشعه‌های مضر آفتاب کمک می‌کنند. در «سفره زیبا»ی این هفته با دکتر میترا زراتی، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی ایران، درباره میوههای تابستانی و رژیم مناسب این فصل و اینکه تغذیه چه تاثیر مثبتی می‌تواند بر سلامت پوستمان در گرمای تابستان داشته باشد، گفت‌وگو کرده‌ایم.
