میانگین مصرف شیر در کشور، کمتر از استانداردهای جهانی است و ضعف هایی در زمینه اطلاع رسانی درباره اهمیت مصرف لبنیات در کشور وجود دارد.
سرانه مصرف سالانه نوشابه گازدار در جهان برای هر فرد 10 لیتر و در ایران 42 لیتر است.
پرسش: همیشه شنیده‌ایم که گوشت گوسفند چرب‌تر از گوشت گوساله است اما در کتابی خواندم که گوشت گوساله چرب‌تر است. کدام یک صحت دارد؟ همان‌طور که گوشت سینه مرغ از تمامی قسمت‌های مرغ کم‌چرب‌تر است، کدام قسمت گوشت قرمز چربی کمتری دارد؟
پاسخ دکتر آراسب دباغ‌مقدم، متخصص بهداشت مواد غذایی:
چربی گوشت به نوع و نژاد دام، نوع تغذیه دام و محلی از بدن که گوشت از آن بریده شده بستگی دارد. در مجموع، گوشت گوسفند چربی بیشتری نسبت به گوشت گوساله دارد، در عوض پروتئین گوشت گوساله بیشتر از گوشت گوسفند است.
توجه داشته باشید چربی‌های گوشت به‌خصوص گوشت گوسفند از نوع اشباع هستند و مصرف آنها برای بدن مضر است.
به همین دلیل توصیه می‌شود تا حد‌امکان چربی‌های قابل‌رویت گوشت را بگیرید و دور بریزید. هرچند قسمتی از چربی‌های گوشت لابلای آن وجود دارد و نمی‌توان آنها را از گوشت جدا کرد.
نکته دیگر اینکه بسیاری از مردم مزه گوشت گوسفند را به‌دلیل چربی بیشتری که دارد، می‌‌پسندند و معتقدند خورش‌ها با گوشت گوسفند خوشمزه‌تر می‌شود که علت این خوشمزگی هم وجود چربی در گوشت گوسفند است اما بعضی‌ها هم از بوی گوشت گوسفند خوششان نمی‌آید.
همان‌طور که اشاره شد، چربی گوشت نژادهای مختلف دام با هم تفاوت دارد. در ایران ما نژادهای زیاد گاو‌ی نداریم اما نژادهای گوسفندی متنوع هستند. با این حال، باز هم مجموع چربی گوشت گوسفندها از گوشت گاو و گوساله بیشتر است.
نوع تغذیه دام هم می‌تواند روی چربی گوشتش تاثیر بگذارد. دام‌هایی که چرای آزاد می‌کنند، معمولا نسبت به دام‌هایی که غذا به صورت دستی برایشان برده می‌شود، چربی کمتری دارند.
به همین دلیل چربی دام‌ها در فصول سرد سال که مراتع، زیاد سرسبز نیستند و دام‌ها به چرا نمی‌روند و غذا در محل برایشان ریخته می‌شود، بیشتر است. نکته آخر اینکه معمولا قسمت‌هایی مانند ران و سردست چربی بالایی دارند اما بیشترین میزان چربی در قلوه‌گاه دام و نزدیک پهلو یا شکم آن است. به همین دلیل گوشت قلوه‌گاه ارزان‌تر از سایر قسمت‌های بدن دام است.
روغن موجود در بازار که از بذر کتان به‌دست آمده حاوی چه نوع امگایی است و آیا برای بدن مفید است؟ 730****0912
روغن گرفته‌شده از بذر کتان حاوی امگا3 بسیار بالایی است و بسیار سریع خراب می‌شود زیرا امگا3 خیلی زود اکسید می‌شود و از بین می‌رود. شاید حتی نتوان روغن بذر کتان را برای یک روز هم نگهداری کرد.
اگر تمایل دارید از این روغن استفاده کنید باید همان زمانی که روغن گرفته می‌شود آن را مصرف کنید که امکان چنین کاری معمولا بسیارکم است.
اگر روغن بذر کتان در بازار وجود داشته باشد، یا امگا3 آن را به شدت گرفته‌اند یا روغن مورد نظر به شدت اکسید شده که در این حالت نه‌تنها مفید نیست بلکه بسیار مضر هم خواهد بود. ادامه مطلب...
کودک 2 ساله‌ای دارم که بین غذا بسیار دوغ می‌خورد. آیا داشتن این عادت غذایی ضرر دارد؟
پاسخ دکتر سیدضیاالدین مظهری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم‌پزشکی ایران:
برای هضم غذا باید اسید یا شیره معده ترشح شود. میزان این اسید در حدی است که می‌تواند مواد غذایی را خیلی زود به موکوس تبدیل کند و برای هضم و جذب داخل روده‌ها بفرستد.
وقتی فردی بین غذا نوشیدنی می‌خورد، میزان اسید معده را به هم می‌ریزد و در کار طبیعی معده اختلال ایجاد می‌کند.
به همین دلیل همواره توصیه می‌شود بین غذا خوردن از مصرف آب به‌خصوص آب خنک، انواع نوشابه‌ها حتی دوغ که یک نوشیدنی مفید است، خودداری کنید.
این مساله به‌خصوص در مورد کودکان لاغر بسیار حائز اهمیت است زیرا فضای معده معمولا با نوشیدنی‌ها پر می‌شود و کودک دیگر نمی‌تواند به اندازه کافی غذا بخورد.
بهتر است برای پیشگیری از این کار از همان ابتدا دوغ یا نوشیدنی را در سفره قرار ندهید تا کودک آن را نبیند و در صورتی که نوشیدنی درخواست کرد، آن را به مدتی بعد از صرف غذا موکول کنید.
پرسش: آیا این باور درست است که اگر بعد از غذا یک ماده شیرین مثل شیرینی، ژله، مربا و... مصرف کنیم به هضم غذایمان کمک می‌کند؟
پاسخ دکتر سیدضیاالدین مظهری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم‌پزشکی ایران:
نه! مصرف مواد شیرین بعد از صرف غذا نه‌تنها به هضم غذا کمک نمی‌کند بلکه به دلیل اینکه این مواد سرشار از قند و انرژی هستند، طول مدت هضم غذا را بیشتر می‌کنند و باعث افزایش جذب انرژی می‌شوند.
این مسأله به‌خصوص در مورد افرادی که اضافه وزن دارند، می‌تواند مساله‌ساز شود و آنها را چاق کند یا درجات چاقی را در افراد چاق بالا ببرد.
البته اینکه افراد بعد از صرف غذا تمایل زیادی به مصرف مواد قندی دارند، طبیعی است زیرا وقتی غذا خورده می‌شود برای جذب مواد قندی موجود در آن، انسولین بیشتری ترشح خواهد شد. انسولین، قند و مواد انرژی‌زا را داخل سلو‌ل‌ها هدایت می‌کند. در نتیجه تمایل به مصرف مواد شیرین و جایگزین کردن قند در خون افزایش می‌یابد اما اگر چند دقیقه صبر کنید این ولع از بین می‌رود.
ضمن اینکه اصلا نیازی به مصرف مواد شیرین و پرکالری نیست زیرا یک حبه انگور یا یک تکه هویج یا لبوی داخل سالاد هم می‌تواند این میل شدید به مصرف مواد قندی را کاهش دهد.
پرسش: بین میوه ها و سبزی ها کدام یک سدیم بالایی دارند و افراد فشارخونی باید از مصرف کدام یک از آنها خودداری کنند؟
پاسخ دکتر سوده رازقی، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
میوه ها و سبزی ها در مجموع نسبت به سایر گروه های غذایی سدیم کمتری دارند.
به‌عنوان مثال یک‌دوم لیوان سبزی‌های پخته یا 1 لیوان سبزی‌های خام خردشده حدود15 میلیگرم سدیم دارند یا سدیم موجود در1 عدد میوه متوسط یا نصف لیوان آبمیوه یا2 قاشق غذاخوری سرصاف میوه های خشک شده خانگی تقریبا صفر است. با این وجود، بین سبزی‌ها در هر 100 گرم آب گوجه فرنگی، رب، چغندر خام و اسفناج پخته بیش از 60 میلیگرم سدیم وجود دارد. در حالی که میزان سدیم در1 لیوان شیر یا سه‌چهارم لیوان ماست یا 1 قوطی کبریت پنیر حدود 160 میلیگرم، در 1 کف دست بدون انگشت نان بربری یا 2 کف دست بدون انگشت نان تافتون یا یک‌ونیم کف دست بدون انگشت نان سنگک یا 5 قاشق سرصاف برنج حدود 80 میلیگرم، در 3 حبه قند حدود 15 میلیگرم، در 2-1 تکه گوشت خورشی کمچرب یا یک‌چهارم سینه مرغ یا 1 نوار کاست ماهی یا 1 عدد تخم مرغ یا نصف لیوان حبوبات پخته حدود 25 میلیگرم و در 1 قاشق غذاخوری روغن مایع حدود 55 میلی گرم است.
در مجموع به افرادی که فشارخون بالایی دارند، پیشنهاد می‌شود مقدار گوشت دریافتی (به‌خصوص گوشت قرمز)، شیرینی ها و نوشابه ها را کاهش دهند و مصرف میوه ها، سبزی ها، حبوبات، نان های تهیه‌شده از دانه کامل غلات (حاوی سبوس) و لبنیات کم چرب را افزایش دهند.
به علاوه، بهتر است در طول روز مقداری آجیل خام (10-8 عدد) مصرف کنند. این رژیم مقادیر مورد نیاز پتاسیم، منیزیم و کلسیم را که برای کنترل فشارخون ضروری است تامین می‌کند و به کاهش سدیم، اسیدهای چرب اشباع و قندهای ساده دریافتی منجر می‌شود.
پرسش:
پدر و مادرم سن بالایی دارند و قبلاً از روغن های مایع استفاده می کردند اما بعد از جریان روغن های پالم پس از مدت ها دوباره به مصرف روغن جامد روی آوردند. هر چه تلاش کردیم آنها را از این کار نهی کنیم موفق نشدیم. لطفا از مضرات مصرف روغن جامد بگویید تا شاید دوباره رویهشان تغییر کند. ادامه مطلب...
پرسش: افرادی که در محل کارشان، زمان زیادی پشت‌میز مینشینند چه نکته‌های تغذیه ای را باید هنگام مصرف میان وعده ها و وعده غذایی اصلی رعایت کنند؟ این افراد بیشتر در معرض چه بیماری هایی هستند؟
پاسخ دکتر حسین ایمانی، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی:
پشت‌میزنشینی طولانی مدت خطر افزایش وزن و چاقی را بالا می برد.
چاقی می تواند باعث ایجاد کبد چرب شود و خطر ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی را افزایش دهد.
توصیه ما به افراد پشت‌میزنشین این است که از میان‌وعده های سبک استفاده کنند و با چای و قهوه‌شان مواد قندی مانند انواع بیسکویت، شکر، انواع شکلات و کاکائو، قند و... استفاده نکنند.
بهترین میان‌وعده برای این افراد میوه و سبزی های تازه است.
مثلا یک عدد میوه فصل همراه یک عدد خیار، میان‌وعده مناسبی خواهد بود.
سعی کنید همراه چای و قهوهتان هم به جای انواع قندهای مصنوعی، 1 تا 2 عدد خرما بخورید.
