بهترین جای جهان برای مادر شدن کجاست؟ براساس گزارش موسسه خیریه مستقل «کودکان را نجات دهید» کشور نروژ بهترین جای جهان برای مادر شدن است.
براساس گزارش سال 2015 این موسسه، میشود قاره اروپا را بهترین قاره جهان برای مادر شدن دانست چراکه در میان 10 کشور برتر جهان برای مادر شدن، 9 کشور اروپایی هستند و فقط استرالیا از میان کشورهای غیراروپایی توانسته به این فهرست راه یابد. نکته جالبتر این است که هر 5 کشور اول این فهرست، کشورهای حوزه اسکاندیناوی هستند. اما در نقطه مقابل، بدترین جاهای جهان برای مادر شدن، حاشیه صحرای آفریقاست. در واقع هر 10 کشور آخر این فهرست کشورهای آفریقایی هستند. سومالی بدترین کشور جهان از این لحاظ ارزیابی شده است و جمهوری دموکراتیک کنگو و جمهوری آفریقای مرکزی هم ردیفهای دوم و سوم را از ته جدول کسب کردهاند. نکته جالب اینکه 9 کشور از 10 کشور آخر این فهرست کشورهای درگیر جنگ داخلی و آشوبزده هستند.
پرسش «سلامت» از کارشناسان و مسوولان
مهدیه آقازمانی
نرخ باروری در سالهای اخیر در کشور کاهش یافته و تمایل زوجها نیز برای داشتن بیش از یک فرزند کم شده است. فارغ از بررسی علل و عوامل این قضیه که هم یک معضل بهداشتی و هم معضلی اجتماعی است، نگرانی از به دنیا آمدن یک فرزند سالم و داشتن بارداری موفقیتآمیز نیز از دغدغههای زوجهاست. این روزها یک نگرانی عمده دیگر، این است که آمار سقطهای خود به خودی افزایش یافته است. این نگرانی را با مدیرکل دفتر سلامت خانواده و جمعیت وزارت بهداشت در میان گذاشتیم. دکتر مطلق گفت: «در این زمینه آمار رسمی وجود ندارد و نمیتوان در مورد آن براساس شواهد اظهارنظر کرد.»
کابوس ابولا تمام نشده، حالا کارشناسان سازمان بهداشت جهانی میگویند احتمال انتقال ابولا از طریق تماس جنسی بدون استفاده از وسایل جلوگیری، 2 برابر چیزی است که قبلا تصور میشد. از مدتها قبل دانشمندان کشف کرده بودند که ویروس ابولا میتواند برای مدت طولانی و حتی دوره 3 ماهه پس از ابتلای فرد به بیماری، در منی او باقی بماند اما حالا موردی از بیماری دیده شده که ناشی از تماس جنسی محافظتنشده فردی بوده که بیشتر از 5 ماه از ابتلای او به این بیماری میگذرد.
این میزان طولانی باقی ماندن ویروس در ترشحات جنسی فرد باعث شده که سازمان بهداشت جهانی در مورد احتمال ابتلا به این شیوه هشدار دهد و از تمام کشورهای درگیر با این بحران بخواهد تا با دادن آموزشهای لازم از تمام بیماران بهبودیافته مرد بخواهند که حتما رابطه جنسی محافظتشده داشته باشند.
مورد اخیر در کشور لیبریا دیده شد که در آن زنی 46 ساله به دلیل انتقال ویروس از همسرش که 160 روز قبل به بیماری مبتلا شده بود، دچار بیماری شد و درگذشت. مطالعههای قبلی احتمال ابتلا از طریق ترشحات جنسی را نشان داده بود، اما احتمال انتقال بسیار پایینتر درنظر گرفته میشد. تاکنون در مجموع در 10 مورد به صورت قطعی مشخص شده که عامل انتقال ارتباط جنسی محافظتنشده بوده است.
بر اساس مطالعات یک مرکز تحقیقات اقتصادی آلمان، این کشور بهدلیل کمبود نیروی کار ماهر در 10 سال، سالانه به جذب صدها هزار نیروی ماهر کار نیاز دارد. جمعیت مسن و کمبود نیروی کار در حرفههایی مانند پزشکی و مهندسی به این معناست که این کشور با بحران پرداخت دستمزد و توسعه بهداشت روبرو است. این نتایج با تحقیقات جولیو ساوردا، یکی از بزرگترین موسسههای تحقیقات اقتصادی آلمان بهدست آمده است.
در حال حاضر بیش از یکپنجم آلمانیها 65 ساله یا مسنتر هستند و این آمار، آلمان را دومین کشور مسن دنیا بعد از ژاپن معرفی میکند. از سوی دیگر، آلمان یکی از جاهایی است که پایینترین نرخ تولد با میانگین سالانه 24/8 تولد در هر هزار سکنه دارد. در سال 2011 پژوهشی بهوسیله موسسه مطالعه استخدام نیروی کار در نورنبرگ آلمان پیشبینی کرده است که تا سال 2025 شاهد کاهش 7 میلیونی جمعیت در این کشور خواهیم بود. در آلمان مشکل آمارگیری نفوس داریم و این کشور حدود سال 1965 با افزایش زاد و ولد مواجه بوده و آنها تا حدود 10 سال دیگر بازنشسته خواهند شد.
در سالهای اخیر، دولت اصلاحاتی را برای آسانتر کردن مهاجرت و اقامت و همچنین کار در آلمان انجام داده است. در سال 2012، برلین کارت طرح آبی را معرفی کرد که روشهای سادهای برای استخدام مهاجران بسیار ماهر پیشنهاد میکند. این کارت به مهاجران دارای مدرک دانشگاهی، مجوز و حقوق سالانه بیش از 35 هزار یورو و درخواست برای اقامت دائمی میدهد. مرکز رسمی آمار دستیتیس، گزارش کرده است که آلمان بالاترین میزان مهاجرت در 20 سال را در سال 2013 گزارش کرده است و در این سالها یک میلیون و 266 هزار نفر به این کشور آمدهاند و 789 هزار نفر آن را ترک کردهاند. با وجود این همچنان کمبود حاد در بخشهای خاصی مشاهده میشود.
براساس این گزارش، آلمان همچنان به نیروی کار احتیاج دارد؛ مثلا به مشاغلی چون لولهکش، پرستار سالمند، پرستار و حتی به پزشک نیاز احساس میشود. این مرکز اعلام کرده است که آلمان برای بهدست آوردن این نیروی کار در هر جا جستجو و از افرادی که مهارت لازم را دارند، بدون توجه به اینکه اهل کجا هستند دعوت به همکاری میکند.
به گفته ساوردا، جمعیت سالمند کشور کارشان را ترک میکنند بدون اینکه کسی جایگزین آنها شود. دولت سال گذشته سن بازنشستگی را به 63 سال کاهش داد، حرکتی که باعث انتقاد گروههای کسب و کار شد. دولت همچنین برای حل این مشکل به دنبال ارتقای میزان زاد و ولد در کشور است. آلمان برای این کار مزایای قابلتوجهی را به کسانی که بچهدار میشوند اختصاص میدهد و به والدین برای گستردهکردن خانوادهشان تا سقف 215 یورو ماهانه پرداخت خواهدکرد.
براساس گزارش موسسه اطلاعات و آمار بهداشتی آمریکا، رکورد هزینه کردن برای دارو در این کشور در سال 2014 شکسته شده است. آمریکاییها طی این سال در مجموع 374 میلیارد دلار برای خرید دارو هزینه کردهاند که این میزان 13درصد بیشتر از سال قبل بوده است.
به نظر میرسد داروهای گرانقیمت درمان هپاتیت C یکی از علل این افزایش هزینهکرد در بخش دارو در این کشور است. در سال 2014 در مجموع در آمریکا 11 میلیارد دلار دارو برای درمان هپاتیت C هزینه شده است در حالی که در سال پیش از آن فقط 1 میلیارد دلار برای این گروه از داروها هزینه شده بود. براساس قوانین جدید بهداشتی آمریکا، درمان با این داروها برای هپاتیت مشمول بیمه شده بود و این افزایش هزینهکرد در این بخش ناشی از این مورد بوده است. مایکل کلینراک، مدیر تحقیقات و توسعه بازار شرکت IMS، میگوید: «این سال واقعا شگفتانگیز بود، یک سال پر از اتفاقهای عجیب... در هیچ سالی چنین رشدی در بخش دارو دیده نشده بود. این میزان هزینهکرد برای تمام فعالان در این حیطه یک فرصت خوب است.» تا پیش از این درمان مناسبی برای هپاتیت C در راهنماهای بالینی آمریکا توصیه نمیشد، اما همزمان با بهکارگیری داروهای جدید که تاثیرگذاری زیادی داشتهاند، این داروها تحتپوشش بیمه قرار گرفتند.
این داروها تقریبا برای درمان هر بیمار حدود 80 هزاردلار هزینه دارد، اما این هزینه بالا هم شاید به صرفه باشد. کارا میلر، سخنگوی شرکت دارویی ژیلاد که تهیهکننده دو دارو در این زمینه است، میگوید: «داروهای هارونی و سووالدی با درمان هپاتیت و جلوگیری از بروز عوارض پردامنه این بیماری درمانی، کاملا به صرفه است. ما بر این باور هستیم که این چنین داروهایی ارزش واقعی علم و صنعت داروسازی را نشان میدهند.» براساس گزارش تفصیلی منتشر شده، سهم داروهای جدید در بازار کلی دارویی 3/20 میلیارد دلار بوده است. در زمینه بیماریها رشد در زمینه درمان دارویی بیماری اماس هم شاخص بوده است. در این زمینه پرداخت برای دارو با افزایش 25 درصدی، به قیمتی با مبلغ کلی 9/13 میلیارد دلار رسیده که سهم داروهای جدید و نوترکیب در این میان 7/4 میلیارد دلار بوده است.
منبع: ScienceTime
اپیدمیولوژی یک بیماری خونریزیدهنده در ایران و جهان
دکتررضا پاکزاد، اپیدمیولوژیست
بیماری تب خونریزیدهنده کریمهکنگو یا CCHF یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان است که ویروسی از خانواده اربو ویروسها آن را ایجاد میکند و معمولا در حیوانات اهلی و وحشی علائم واضحی ندارد ولی در انسانها باعث بیماری وخیمی میشود که ممکن است منجر به مرگ بیمار شود. این بیماری اولینبار در ناحیه غرب کریمه شوروی سابق در سال 1944 توصیف شد و در سال 1956 ویروسی از خون بیماری در کنگو جدا شد که اولین مورد ویروس کنگو نام گرفت. در سال 1969 بررسی کلاس آنتیژنی شباهت بین موارد کریمهای و کنگویی را نشان داد، بنابراین نام ویروس تب خونریزیدهنده کریمه کنگو مورد قبول قرار گرفت. این بیماری معمولا توسط گزش کنه ناقل ویروس به انسان منتقل میشود به همین دلیل در روستاها و جاهایی که ذبح حیوانات بهصورت غیر بهداشتی انجام میشود فراوان دیده میشود.
این بیماری همچنین در شرایط خاصی ممکن است باعث همهگیری داخل بیمارستان شود بهطوری که بیمار طی مدتی که در بیمارستان بستری است به شدت برای دیگران آلودهکننده است به همین دلیل برای فرد مبتلا به تب خونریزی دهنده کریمه کنگو در بیمارستان جداسازیهای شدیدی اعمال میکنند. از اولین کسانی که این بیماری را کامل توضیح دادهاند میتوان به جرجانی، حکیم و دانشمند ایرانی اشاره کرد که در کتاب ذخیره خوارزمشاه که حدود سال 1110 میلادی نوشته شده شرح کاملی از علائم بیماری شامل خون در ادرار، خونریزی از مقعد، استفراغ خونی، خلط خونی، خونریزی در حفره شکم و خونریزی از لثهها اشاره کرده و گفتهاست که احتمالا توسط کنه به آنان منتقل میشود.
این بیماری معمولا در حیوانات فقط همراه با تب است ولی در صورت خونخواری کنه از حیوانات، کنه نیز برای تمام عمر آلوده میشود و عفونت در انسان پس از گزش کنه آلوده یا له کردن آن روی پوست نیز ایجاد میشود. خطر انتقال بیماری در انسان طی ذبح حیوان آلوده یا دوره کوتاهی پس از ذبح حیوان آلوده وجود دارد. باید توجه کرد تماس با خون و بافت بیماران بهخصوص در مرحله خونریزی یا انجام هرگونه اعمالی که منجر به تماس انسان با خون، بزاق، ادرار و استفراغ آنها شود باعث انتقال بیماری میشود.
شروع بیماری ناگهانی است و همراه با تب، لرز، دردهای شدید عضلانی، سردرد، تهوع و درد اپیگاستر و کمر است. مرحله خونریزیدهنده از روز سوم تا پنجم بیماری شروع میشود و خود را با خونریزیهای سطحی، خونریزی بینی، خلط خونی، استفراغ خونی، دفع خون در ادرار و مدفوع نشان میدهد. در بیمارانی که بهبود مییابند، دمای بدن ظرف روزهای دهم تا بیستم کاهش مییابد و خونریزی متوقف میشود. اگرچه دوران نقاهت میتواند تا 4 هفته یا بیشتر طول بکشد. مرگ بهعلت خونریزی شدید و ایست قلبی از روز هفتم تا نهم پس از شروع بیماری رخ میدهد.
میزان مرگومیر گزارششده از تب خونریزی دهنده کریمه کنگو تا 30 درصد در برخی مطالعات گزارش شدهاست. افرادی که بیشترین خطر را برای ابتلا به بیماری دارند شامل دامداران، کشاورزان، کارگران کشتارگاه، دامپزشکان و کارکنان بهداشتی و درمانی است. شیوع فصلی بیماری به این ترتیب است که در فصول گرم سال یعنی از میانه بهار تا اواسط پاییز که بیشترین احتمال حضور کنههای ناقل در طبیعت وجود دارد، پرخطرترین زمان سال برای ابتلا به تب خونریزی دهنده کریمه کنگو است.
گزارش «سلامت» از مراسم روز جهانی «یتیم ایدز
پرنیان پناهی
سال 2002 در نیویورک راهپیمایی عظیمی در حمایت از «کودکان یتیم ایدز» انجام شد. انعکاس این راهپیمایی چنان بود که از آن پس، بسیاری از سازمانها و نهادهای دولتی و خصوصی تصمیم گرفتند برای حمایت از والدین مبتلا به ایدز و فرزندان آنها، هر ساله در هفتم ماه می، مصادف با 17 اردیبهشت ماه شمسی، این روز را پاس بدارند. هدف از بزرگداشت این روز، احترام به کرامت انسانی، حساسسازی جامعه در این زمینه، جلب مشارکت اجتماعی، توانمندسازی مادران ایتام ایدز، اشتغال و درآمدسازی و آموزش به جامعه درباره بیماری و پذیرفتن بیماران است. گزارش «سلامت» را از مراسم این روز میخوانید.
دکتر محمدجواد حقشناس، رئیس انجمن احیای ارزشها و انجمن توانیاب، روز جهانی یتیم ایدز را روز بزرگی دانست و گفت: «این انجمن ثمره بیش از 4 دهه تلاش است. بزرگانی در این سرزمین با نیت خیر و نیکوکاری دور هم گرد آمدند تا بتوانند جامعهای را شکل دهند که شایسته مردم آن است.» او به خسرو منصوریان، موسس و عضو هیات امنای انجمن احیای ارزشها و توانیاب اشاره کرد و افزود: «خسرو منصوریان که این روزها در بستر بیماری است، یکی از قدیمیترین کسانی است که در زمینه مددکاری اجتماعی فعالیت داشته. او از سالها تجربه در این کار استفاده کرد و حوزه خدمات را از تهران به سطح ملی ارتقا داد.»
در تقویم سلامت، بیستویکم اردیبهشت به اتفاقی اشاره دارد که در کنار مطرح کردن جنبههای اخلاقی طب و روحیه ایثارگرانه گروه کثیری از پزشکان این کشور، نام یک بیماری را نیز به شکل پررنگی مطرح میکند؛ بیماری تب کریمهکنگو. موضوع از 30 فروردین ماه 91 آغاز شد؛ وقتی یکی از کارگران بخش «کلهپاککنی» در کشتارگاه مشهد حین فعالیت دست خود را میبرد و پس از آن در مرکز خانه بهداشت کارگری دستش را پانسمان میکند.
مدتی بعد به دنبال بدتر شدن حال عمومی این بیمار در تاریخ 13 اردیبهشت، او مجددا به بیمارستان امام رضا(ع) مراجعه میکند و اولین نفری که در این بیمارستان با بیمار تماس پیدا میکند، دانشجویی بهنام «امیر کیخسروی» است که از بیمار شرح حال میگیرد و او را معاینه میکند. دو روز بعد، علائم بیماری تب کریمهکنگو همراه افت پلاکت و تب در این دانشجو ظاهر میشود و او به دنبال این اتفاق در بیمارستان امام رضا(ع) بستری میشود. اما از آنجا که این دانشجو دارای بیماری زمینهای «فاویسم» بوده، به درمانهای متداول جواب نمیدهد و متاسفانه در 21 اردیبهشت ماه بهدنبال ابتلا به همین بیماری از دنیا میرود.
طب وتاریخ
اولین بیمارستان مسلمانان
در دنیای اسلام نخستین بیمارستان، در سال پنجم هجری قمری به دستور حضرت محمد(ص) در جریان جنگ خندق برپا شد. در این نبرد، زنی از قبیله اسلم به نام رفیده، به دستور پیامبر اکرم(ص) چادری در مسجد مدینه برپا کرد و به درمان مجروحان پرداخت. این بیمارستان را میتوان نوعی بیمارستان سیار و موقت دانست، اما نخستین بیمارستان ثابت در دنیای اسلام را ولید بن عبدالملک، در سال 88 هجری قمری برپا کرد.
در تاریخ یعقوبی (نگارششده در قرن سوم هجری) چنین آمده است: «نخستین کسی بود که بیمارستان برای بیماران و مهمانخانه ساخت او نخستین کسی بود که برای نابینایان، بینوایان و جذامیان مقرری خوار و بار برقرار کرد.» در نزههالقلوب، نگارش شده به تاریخ 740 هـ.ق آمده: «ولید در دروازه دمشق دارالشفا و دارالضیافه ساخت که پیش از او کسی نساخته بود.»
نگاه متخصص تغذیه
دکتر سعید حسینی، استاد دانشگاه علومپزشکی تهران
خشکی، یکی از مشکلات شایع پوست است و خیلی از افراد از آن شکایت دارند. علت بروز این مشکل، متفاوت است مانند کمبود ویتامینA، بروز برخی بیماریها مانند کمکاری تیروئید، مصرف غذاهای بدون چربی، کمآبی، مصرف نکردن سبزیها و...
بهتر است برای حل این مشکل روش تغذیهای خود را تغییر دهیم تا به نتیجه دلخواه برسیم مثلا خوردن سبزی و غذاهای ارگانیک در شفاف شدن پوست اثر زیادی دارد. بهخصوص با توجه به نزدیک شدن فصل تابستان، برای اینکه پوست خشکی نداشته باشیم، باید حتما مصرف مایعات و میوهها را زیاد کنیم تا پوستمان خشک نشود و دچار مسائل دیگری هم مانند یبوست یا مشکلات دیگر نشویم.
البته توصیه دیگری که میتوانم داشته باشم، این است که اگر پوستتان خشک است، در وهله اول بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید چون اگر این مشکل با تغذیه حل نشود، یعنی اینکه یک بیماری زمینهای وجود دارد که باید آن را درمان کرد مانند پسوریازیس، میتوانیم خوراکیهایی مانند هویج، طالبی، گوجهفرنگی، زردآلو و... استفاده و از طرفی از مصرف چیپس، شکلات نوشابه و... که برای پوست مضر هستند خودداری کنید.
یک راهحل دیگر هم استفاده از روغن زیتون است. روغن زیتون از خشکی پوست جلوگیری میکند و به آن طراوت میبخشد.