توصیه‌ها و هشدارهای دکتر مجتبی امیری به نوجوانان
محبوبه ریاستی
دوران نوجوانی دوران تغییر است؛ از تغییرهای جسمی گرفته تا تغییرهای روانی و رفتاری. در این میان، خیلی از نوجوانان نمی‌توانند ظاهر جدید خود را قبول کنند و با تغییرهای ناشی از بلوغ به آسانی کنار بیایند. گروهی از آنها ممکن است به همین دلیل افسرده شوند و گروهی دیگر نیز ممکن است سراغ جراحی‌های زیبایی بروند و تن به تیغ عمل‌های زیبایی بسپارند. در «زیبایی» این هفته با دکتر مجتبی امیری، متخصص پوست، عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی بقیه ا... درباره تغییرات چهره در این دوران پرمخاطره گفتوگو کرده‌ایم.
تازه‌های پیری پوست به روایت محققان ژاپنی
دکتر محمدرضا قاسمی
متخصص پوست
عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی ایران
به تازگی محققان ژاپنی به دنبال بررسی‌های جدید خود از این راز که چرا معمولا پوست دور چشم‌ها سریع‌تر از پیشانی چروکیده می‌شود، پرده برداشته‌اند. به گفته آنها، تعداد غدد سباسه (چربی) در پوست دور چشم‌ها کمتر از میزان آن در پیشانی است و چون میزان چربی کمتری در این ناحیه ترشح می‌شود، پوست رطوبت کمتری دارد و چون حساس‌تر است، راحت‌تر تغییر شکل می‌دهد. به گفته محققان دانشگاه کاگوشیما، هرچه تراکم غدد سباسه در پوست بیشتر باشد، میزان چین و چروک کمتر است. برای آشنایی بیشتر با نحوه بروز چین و چروک ابتدا نگاهی می‌اندازیم به ساختمان پوست و پس از آن علل بروز چین‌ها و نحوه پیشگیری و درمان را بررسی می‌کنیم.
پوست اولین سد دفاعی بدن در برابر آسیب‌های محیطی است که از 3 لایه، اپیدرم، درم و زیر جلد تشکیل شده است. پوست کف دست و پا ضخیم‌ترین و پوست پلک به تناسب کاری که انجام می‌دهد، نازک‌ترین است.
بالاترین و خارجی‌ترین لایه پوست، اپیدرم است که ضخیم‌ترین لایه محسوب می‌شود و نقش مهمی در ایجاد سد دفاعی پوست دارد و جلوی عوامل محیطی و شیمیایی مضر را می‌گیرد و از اتلاف آب و مایعات از سطح پوست و چروکیدگی پوست پیشگیری می‌کند.
لایه دوم پوست، درم است که سرشار از عروق است و از لایه‌های رویی حمایت ساختاری و تغذیه‌ای می‌کند. درم حاوی الیاف الاستین و کلاژن است و فیبرهای الاستین در درم خاصیت کشسانی ایجاد می‌کنند. تمام این اجزا در کنار اسید‌هیالورونیک که کار آن جذب آب و آبرسانی به پوست است، باعث ایجاد قوام خاص پوست در هر سنی می‌شوند. در افراد سالمند کاهش اسید‌هیالورونیک است که باعث چین و چروک طبیعی در درم می‌شود. اسید هیالورونیک جزو اصلی ژل‌هایی است که امروزه برای جوان‌سازی پوست به بدن تزریق می‌شود.
«میزگرد زیبایی» درباره سوختگی دست آقای مرتضی چینی‌فروش با حضور دکتر غلامحسین غفارپور و دکتر محمدرضا قاسمی متخصصان پوست
پیمان صفردوست
یکی از شایع‌ترین انواع سوختگی در فصل تابستان، سوختگی‌های ناشی از قرار گرفتن در برابر اشعه خورشید است که البته در بیشتر موارد در کشور ما این سوختگی‌ها سطحی هستند و موارد حاد معمولا در افراد دچار اختلال‌های پوستی گزارش شده است. به غیر از آفتاب‌سوختگی، نوع دیگری از سوختگی نیز مختص فصول گرم سال است؛ سوختگی بر اثر تماس با اشیاء قرار گرفته در برابر اشعه خورشید که اگرچه از نظر شیوع کم هستند، ولی می‌توانند آسیب‌های جدی به فرد آسیب‌دیده وارد کنند.
مهمان «میزگرد زیبایی» این هفته چنین تجربه‌ای دارد. آقای چینی‌فروش در یکی از روزهای داغ تهران، در اثر تماس دستش با فرمان اتومبیلی که برای مدتی طولانی زیر آفتاب بوده، دچار سوختگی دست شده است. به‌طور کلی سوختگی یکی از عوامل خطرساز زندگی امروز است که سالانه خسارت‌های مالی و جانی فراوانی دارد. سوختگی‌ها می‌توانند ناشی از عوامل مختلف حرارتی، شیمیایی یا تابشی باشند. البته این مشکل فقط مربوط به کشور ما نیست و باوجود پیشرفت تکنولوژی و تجهیزات بازدارنده همچنان سوانح مربوط به سوختگی بخش عمده‌ای از آمار سوانح را به خود اختصاص می‌دهند. مثلا در آمریکا سالانه بیش از 2 میلیون سوختگی گزارش شده است و60 هزار نفر نیازمند بستری در بیمارستان گزارش شده‌اند. همچنین طبق این آمار، حدود 6 هزار مورد از موارد گزارش شده سوختگی در این کشور نهایتا منجر به مرگ فرد صدمه‌دیده می‌شود.
با «میزگرد زیبایی» این هفته همراه شوید.
آقای مرتضی چینی‌فروش از تجربه عجیب سوختگی دستش می‌گوید:
گزارش «سلامت» از قلع و قمع چنارهای کهنسال خیابان ولی‌عصر
بهار اصلانی
محمد قائد در کتاب «دفترچه خاطرات و فراموشی» می‌نویسد نوستالژی احساس حضور و یادآوری گذشته و بلکه بازگشت به گذشته به‌عنوان چیزی موجود و همیشه حاضر است. در راه رفتن‌های طولانی از مسیر‌های همیشگی، کیفیتی عاطفی وجود دارد. اشیاء، دیوار خانه‌های بزرگ، نیمکت‌های سیمانی، مغازها و آینه‌های بلند، بوها و نورهایی که همراهت هستند و حتی وقتی کلید در قفل می‌چرخانی با تو به درون خانه می‌خزند. دلبسته مسیرهایی می‌شویم که در آنها مجموعه‌ای از تجربه‌هایمان را ساخته‌ایم. اوقاتی از جوانی، درک دوستی و عشق را در همین مسیر‌ها از سر گذراندیم. با غم رفته‌ایم و شاد برگشته‌ایم. کسانی با ما در همین مسیر آواز خوانده‌اند و برایمان بستنی خریده‌اند و حالا آن سوی دنیا در راه‌های دیگری قدم می‌زنند. گاه سرمان را بالا گرفته‌ایم تا برف روی زبانمان بنشیند و شاید دویده‌ایم زیر سایه‌سار چناری 90 ساله تا از هُرم تابستان در امان بمانیم. به یاد آوردن درختی پیر در بلند‌ترین خیابان شهر، تکه‌های مخملی سبز و تیره تنه‌اش، تاج بلند سر شاخه‌های آویزانی که قاعده فراموشی نمی‌شناسد، نوستالژی است، از خاطر نمی‌رود. می‌خواهی احساست را دوباره بیازمایی، تکرار کنی. مسیر همیشه را پیاده گز می‌کنی، در 50 قدمی‌اش می‌ایستی؛ مبهوت تنه‌ای هستی که ارتفاعش تا زیر زانویت هم نمی‌رسد. می‌نشینی و با خودت شعر رضا براهنی را تکرار می‌کنی:
«کسی از کسان شهر را خبر نشد
که این درخت خشک را من آفریده‌ام»
سازمان جهانی بهداشت، روز 23 آوریل 2015 با اشاره به فاصله معنادار بین پیشگیری، تشخیص و درمان مالاریا، خواستار توجه فوری جامعه بهداشت جهانی به این امر مهم شد. از سال 2000 به‌رغم کاهش بارز موارد ابتلا و مرگ ناشی از آن، هنوز هر سال بیش از نیم میلیون نفر جان خود را بر اثر این بیماری قابل پیشگیری از دست می‌دهند. حداقل سه‌چهارم مرگ‌های ناشی از مالاریا بین بچه‌های کمتر از 5 سال اتفاق می‌ا‌فتد.
در سال 2013، از هر 5 کودک آفریقایی مبتلا به مالاریا، فقط یک کودک درمان موثر بیماری را دریافت می‌کند، 15 میلیون زن باردار حتی یک دوز داروی توصیه شده برای پیشگیری از مالاریا را دریافت نکرده‌اند و به‌طور تخمینی 278 میلیون آفریقایی هنوز در خانه‌هایی زندگی می‌کنند که حتی یک پشه‌بند یا توری آغشته به حشره‌کش ندارد.
معاون دبیر کل سازمان بهداشت جهانی در بخش بیماری‌های ایدز، سل، مالاریا و بیماری‌های مناطق محروم استوایی، می‌گوید: «روز 25 آوریل، روز جهانی مالاریا، ما باید همچنان به نیاز مبرم برای توسعه اقدامات پیشگیرانه، آزمایش‌های تشخیصی دقیق و درمان مالاریا واقف باشیم تا بتوانیم رنجی را که انسان‌ها به خاطر این بیماری متحمل می‌شوند کاهش دهیم.»
در این هفته، دستورالعمل‌های جدید برای درمان مالاریا توسط سازمان جهانی منتشر شد. این دستورالعمل‌ها شامل جدیدترین توصیه‌ها برای درمان‌های پیشگیرانه برای نوزادان، کودکان کمتر از 5 سال و زنان باردار است که باید به پیشرفت دسترسی به درمان‌های توصیه‌شده کمک کند. سازمان بهداشت جهانی برای موارد عارضه‌دارشدن پیچیده مالاریا، استفاده از «ترکیب‌درمانی‌آرتمیسینین» را توصیه می‌کند.
الگوریتم مواجهه با اختلال جنسی مردان
دکتر محمدرضا صفری‌نژاد
متخصص کلیه و مجاری ادراری و عضو هیات علمی دانشگاه
«دیگر نگران مشکل جنسی خود نباشید!» این تبلیغات را بارها از شبکه‌های ماهواره‌ای دیده یا شنیده‌اید. متاسفانه گروه زیادی از آقایان گول این تبلیغات واهی را می‌خورند و هزینه‌های زیادی بابت محصول‌های اینچنینی که صددرصد هم تقلبی هستند، پرداخت می‌کنند و بعد از مصرف آن هیچ نتیجه‌ا‌ی هم نمی‌گیرند. چون تشخیص نوع مشکل جنسی به این راحتی‌ها که فکر می‌کنیم نیست و درمان آن هم چنین نیست که بتوان یک دارو را برای همه افراد تجویز کرد. برای هر نوع اختلال جنسی، راه درمانی خاصی انتخاب می‌شود. درمان مشکل‌های جنسی باید به روش کاملا علمی انجام شود. در علم پزشکی برای تشخیص هر بیماری‌ای لازم است معیارهایی رعایت شود مثلا وقتی بیماری می‌گوید به دلیل پرنوشی و پرادراری به بیماری دیابت مبتلا شده حرف او استنادی ندارد و این وظیفه پزشک است که با گرفتن شرح حال، معاینه بیمار و درخواست چند آزمایش متوجه افزایش قند خونش شود. مشکل جنسی نیز به همین روال است حتی نیاز به بررسی‌های بیشتر و تخصصی‌تری هم دارد. برای یافتن علت اصلی مشکل جنسی از الگوریتم زیر تبعیت می‌کنیم.
دکتر هانیه زائررضایی
خواندن این یادداشت را به همه خانم‌های باردار و خانم‌های محترمی که قصد بارداری دارند، توصیه می‌کیم؛ نه به این دلیل که در صورت انجام نشدن تست‌های غربالگری بیشتر کودکان با نقایص مادرزادی متولد خواهند شد، بلکه به این دلیل که خوشبختانه بسیاری از مشکل‌های مادرزادی قبل به دنیا آمدن نوزاد قابل‌شناسایی هستند و متاسفانه، امروزه باورهای نادرستی درباره انواع تست‌ها و کاربردهای آنها وجود دارد که با خواندن این مطلب و اصلاح باورهای غلط، مادر می‌تواند دوران بارداری را با خیال آسوده‌تری طی کند. اگر مادری این آزمایش‌ها را با ترتیب درست و به موقع انجام دهد و در صورت مشکوک شدن با آزمایش‌های تکمیلی قطعی، بروز اختلال در جنین او ثابت شود، می‌توان با اجازه پزشکی قانونی، به موقع به بارداری خاتمه داد.
دکتر الهام کشاورز
متخصص رادیولوژی و سونوگرافی، عضو هیات‌علمی دانشگاه شهیدبهشتی
در میان پرسش‌هایی که در حوزه زنان و زایمان به دست «سلامت» رسیده است، یکی از سوال‌های پرتکرار، سوال‌هایی است که به انواع و اقسام و ضرورت‌ها و مزایا و معایب سونوگرافی می‌پردازد. به همین دلیل، در «آداب بارداری» این هفته و هفته آتی به این موضوع خواهیم پرداخت. واقعیت این است که سونوگرافی کاربرد زیاد و دقت بالایی در علم پزشکی دارد و مهم‌تر اینکه تاکنون اثبات نشده خطری داشته باشد.
یکی از کاربردهای آن در تشخیص بیماری‌های مربوط به رحم و ضمائم آن است. بیماری‌های رحم و تخمدان انواع زیادی دارند و برای تشخیص هر یک به سونوگرافی خاصی نیاز است که در این مطلب به همه آنها اشاره خواهد شد.
سونوگرافی در هر سنی انجام می‌شود ولی در هر مرحله از زندگی دلیل خاصی دارد؛ مثلا علت انجام بیشتر سونوگرافی‌ها در سنین باروری، خونریزی‌های غیرطبیعی یا بارداری است. در سنین قبل از ازدواج هم خانم‌ها بیشتر به دلیل وجود کیست تخمدان مراجعه می‌کنند. در سنین یائسگی، دلیل اصلی انجام سونوگرافی، خونریزی غیرطبیعی است.
توصیه‌ها و هشدارهای دکتر ربابه نوری به والدین جوان
دکتر هانیه زائررضایی
اگر در یک کلینیک روان‌شناسی کودک و نوجوان مشغول به‌کار باشید، می‌بینید والدین مراجعه‌کننده معمولا صحبتشان را این‌گونه آغاز می‌کنند: «کودکان این دوره و زمانه بد شده‌اند! تحمل نوجوانان امروزی صبر ایوب می‌خواهد! آن زمان که ما بچه بودیم...» و در میان این والدین، افراد مستاصلی را می‌یابید که خسته از مجادله و جر و بحث‌های بی‌پایان با کودک یا نوجوان، به‌دنبال راه‌حلی برای کنترل اوضاع نابسامان ارتباطی خود و فرزندانشان هستند. فرزندانی که با کوچک‌ترین تلنگری از کوره درمی‌روند، جر و بحث می‌کنند، از اصول یا درخواست‌های بزرگترها نافرمانی می‌کنند و از همه بدتر برای خطاها و اشتباه‌های خود، دیگران را سرزنش می‌کنند و گفتوگو را با ناسزا خاتمه می‌دهند. واقعیت این است که دفاع از امیال خود و مقابله با خواسته دیگران برای رشد طبیعی اهمیت اساسی دارد و همین رفتار مقابله‌ای در دو برهه از رشد؛ بین سنین 18 تا 24 ماهگی و دیگری ابتدای نوجوانی، برای برقراری خودمختاری و ایجاد هویت ضروری است و بیانگر تلاش وی برای کسب استقلال است، اما در صورتی که شدت این رفتارها بیش از حد باشد و باعث نارضایتی دائمی بزرگترها و تخریب عملکرد کودک شود، اختلال O.D.D محسوب می‌شود. از والدین انتظار می‌رود که به‌جای انکار مشکل و سرپوش گذاشتن بر آن، در همان دوران کودکی این اختلال را از یک لجبازی ساده و طبیعی افتراق دهند تا از تبدیل شدن آن به مشکلات پیچیده‌تر و بروز حوادث غیرقابل جبران مانند اعتیاد و... جلوگیری شود. دراین‌باره با دکتر ربابه نوری، روان‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی گفتوگو کرده‌ایم.
علل و انواع بی‌خوابی و خواب‌آلودگی
دکتر خسرو صادق‌نیت
فلوشیپ اختلال‌های خواب، رئیس مرکز تحقیقات اختلال‌های خواب شغلی
نیاز به خواب در سنین متفاوت متغیر است. هرچه سن انسان بالاتر می‌رود، خواب کمتر می‌شود. فرد بزرگسال به حدود 9-7 ساعت خواب در شبانه‌روز نیاز دارد. اگر این مدت به هر دلیلی کمتر یا بیشتر شود، مشکلاتی در طول روز برای فرد ایجاد می‌شود که باعث اختلال در اعمال روزانه و کاهش کیفیت زندگی‌اش خواهدشد. بی‌خوابی وخواب‌آلودگی مباحث جداگانه‌ای هستند که شیوع هر دوی آنها در دوران سالمندی بیشتر از سایر دوره‌های زندگی است. در «سالمندان» این هفته به همین موضوع پرداخته‌ایم.
شش علت اصلی بی‌خوابی
1. نداشتن شرایط فیزیکی مناسب برای خواب: یکی از اصلی‌ترین علل بی‌خوابی است. به دلیل نبود شرایط مناسب در محیط خواب، فرد نمی‌تواند وارد مرحله اولیه خواب شود. محیط بیش از حد گرم یا بیش از حد سرد، وجود نور زیاد در محیط و سر و صدا از مهم‌ترین عوامل فیزیکی نامناسب برای خواب هستند.
