نمک یددار طی یک فرآیند صنعتی در کارخانه تولید میشود و نمکهای باز، سنگ نمک و نمکهایی با عنوان نمک دریا هیچ کدام ید کافی برای تامین نیاز بدن ندارند، حتی ممکن است حاوی آلایندههای فلزی باشند که سلامت مصرفکننده را به خطر میاندازد. به دلیل شیوع گواتر در کشور و براساس برنامههای جهانی، پیشنهاد شد یک روش بهصرفه و موثر برای تامین حداقل ید مورد نیاز روزانه مردم در نظر گرفته شود.
بحث قیمت و میزان مصرف یک ماده غذایی مطرح بود به گونهای که با اضافه کردن ید به یک ماده غذایی، ید راحت به بدن برسد، بنابراین نمک بهترین گزینه برای اضافه کردن ید انتخاب شد ولی مصرف زیاد نمک، خود باعث پرفشاری خون و بیماریهای قلبی- عروقی میشود بنابراین میزان مصرف آن هم اهمیت داشت. در این راستا باید به نمکهای صنعتی در کارخانه 40 نانوگرم ید به ازای هر گرم، اضافه میشد و هر فرد بالغ باید در روز 3 تا 5 گرم نمک یددار معادل یک قاشق چایخوری مصرف میکرد تا ید مورد نیاز بدنش تامین شود. با این راهکار ساده کمبود ید در کشور از بین رفت.
البته این بدان معنا نیست که هر کس کمبود ید دارد، نمک بیشتری بخورد زیرا روند درمان کمبود ید در سطوح مختلف با مصرف نمک یددار کاملا تفاوت دارد، اما آنچه باید در مورد نمک یددار بدانیم این است که ید یک ترکیب قابلتبخیر است و اگر در بسته نمک و ظرف آن باز بماند، تبخیر میشود.
به علاوه، اگر نمک را در برنج بجوشانید، به سرعت تبخیر میشود و از محیط خارج خواهدشد، بنابراین حتما باید در ظروف دردار برنج یا هر نوع غذای دیگری پخته شود و تا زمانی که برنج پخته و آب آن تمام میشود، در ظرف بسته باشد. حتی میتوان بعد از پخت غذا نمک را اضافه کرد تا میزان ید آن حفظ شود، بنابراین تاکید ما بر این است که حتما نمک را در ظروف دردار نگهداری کنید و هنگام پخت غذا در آن را برندارید یا بعد از طبخ غذا، نمک به آن اضافه کنید. علاوه بر این، هر فرد برای حفظ سلامتش باید 3 تا 5 گرم نمک بخورد نه بیشتر.
دکتر محمدرضا وفا
دانشیار دانشگاه علومپزشکی ایران
کمبود ید مشکل تغذیهای شایعی در دنیاست و در کشور ما هم نتایج اولین بررسی کشوری در سال 68 نشان داد مشکل کمبود ید بهطور عمده وجود دارد و در برخی نقاط کشور تا 70 درصد بیماری گواتر شایع است. گواتر بارزترین علامت کمبود ید است و چند استان بهعنوان استانهای شایعتر از نظر ابتلا به این کمبود معرفی شدند.
کمبود ید پیامدهای زیادی دارد مثلا در دوران بارداری میتواند باعث ناهنجاریهای مغزی و جسمی و کر و لالی جنین شود. به علاوه، تولد نوزاد کرتینیسم و سقط و نازایی از مشکلات دیگر کمبود ید در دوران بارداری است. حتی اگر کمبود ید در دوران بارداری خفیف هم باشد باعث میشود بهره هوشی نوزاد پایین بیاید و گفته میشود بر اساس مطالعات انجامشده، بهره هوشی نوزاد با مشکل کمبود ید مادر تا 13/5 درصد کم میشود.
درضمن، کاهش قدرت یادگیری و افت تحصیلی شاید کمترین مشکلی باشد که در نتیجه پایین آمدن بهره هوشی ایجاد شود. البته پیامدهای کمبود ید فقط مرتبط با دوران بارداری نیست، بلکه از آنجا که ایمنی فرد در نتیجه کمبود ید تضعیف میشود، مقاومت او نسبت به بیماریها کاهش پیدا میکند و به بیماریهای مختلف مبتلا میشود. به دلیل همین پیامدها، وزارت بهداشت از حدود 24 سال پیش، افزودن ید به نمک طعام را در دستور کار خود قرار داد و کارخانهها موظف شدند ید را به نمک تولیدیشان اضافه کنند. در حال حاضر، 98 درصد مردم در شهرها و روستاها به نمک یددار دسترسی دارند و شیوع بیماری گواتر از 70 درصد به 6/5 درصد رسیده؛ یعنی کاهش قابلملاحظهای داشته و ایران از سوی سازمان جهانی بهداشت کشور عاری از کمبود ید معرفی شده است. ادامه مطلب...
میهمان این هفته «میزگرد تغذیه» مرد 42 سالهای با قد 180 سانتیمتر است که توانسته با انگیزه و اراده قوی، رژیم غذایی و ورزش را شروع کند و طی 3ماه وزنش را از 109 به 85 کیلوگرم برساند. حسین صابری با این کاهش وزن، خودش را از مشکلاتی مانند فشارخون بالا و اختلال خواب که در اثر چاقی برایش ایجاد شده بود، نجات داده است. چند و چون ماجرا را از زبان خودشان و درست و نادرست مسیری که پیموده را از نگاه متخصصان بخوانید.
فرزانه فولادبند ادامه مطلب...
چندی پیش، برزو ارجمند عکسی از خود در یکی از صفحات اجتماعیاش منتشر کرد و در آن از پیوند موهایش خبر داد. این موضوع بهانهای شد تا بار دیگر و از منظری دیگر سراغ سوژه ریزش و رویش مو برویم تا اطلاعات بیشتری درباره پیوند مو به دست آوریم. پیوند مو یا به اصطلاح عامیانه کاشت مو، یکی از موثرترین راههای جلوگیری از طاسی سر محسوب میشود که در چند سال اخیر نظر بسیاری را به خود جلب کرده است. مو یکی از اعضای بدن است که کمک زیادی به زیبایی فرد میکند و وقتی دچار ریزش میشود، خیلی از افراد نگران میشوند و در پی درمان آن هستند. با دکتر محمدعلی نیلفروشزاده، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، درباره اینکه کاشت مو را از چه زمانی و چطور باید آغاز کنیم، گفتوگو کردهایم. با ما همراه شوید. ادامه مطلب...
از 25 سال پیش تاکنون هر 5 سال یکبار، پایش ید ادرار دانشآموزان انجام میشود. براساس آخرین پایش کشوری، میانه ید ادرار دانشآموزان سراسر کشور 160 میکروگرم در لیتر است؛ یعنی بدن آنها ید کافی را دریافت کرده است. ادامه مطلب...
چندی پیش، دکتر محمدرضا مسجدی، دبیر کل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران، آماری تلخ از استعمال قلیان در ایران ارائه کرد و گفت: «حدود 43 درصد از دختران و 64 درصد از پسران ایرانی، گهگاه قلیان مصرف میکنند و احتمال اعتیاد برخی از آنها به استعمال قلیان، بسیار زیاد است.» او تاکید کرد: «متاسفانه به نظر میرسد موضوع قلیان و بیماریهای ناشی از آن در 10 تا 20 سال آینده در کشور به موضوع بسیار جدی تبدیل شود و هماندیشی و تدبیر جدی مسوولان را در این زمینه بطلبد.» به گفته دکتر مسجدی، حدود 51 درصد از دانشآموزان ایرانی سابقه مصرف قلیان دارند که این آمار میتواند زنگ خطری جدی برای والدین و مسوولان بهداشتی کشور باشد. همین قبیل آمارها زمینه برگزاری پویش ملی «قلیانها را گلدان کنیم» را از سوی دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت فراهم کرد و این پویش با همراهی بسیاری از هنرمندان، ورزشکاران و مسوولان کشور مواجه شد و براساس قانون مصوب وزارت بهداشت نیز از اول مهر ماه 1395، عرضه هرگونه قلیان میوهای در کشور، ممنوع خواهد شد. «پوستر سلامت» این هفته به مهمترین عوارض استعمال قلیان اختصاص دارد. ادامه مطلب...
1) ریشههایتان را جستجو کنید: شما و کودکانتان در بررسی گذشته مشترکتان میتوانید ارزشهای مربوط به زمانها و مکانهای قبلی خانوادگیتان را یادآوری کنید و حسی از تاریخ و ارزشهای خانواده گستردهتان به دست آورید.
2) مشارکت خود را در رشد و توسعه اجتماع اطراف خود افزایش دهید: اگر از پیش در یک گروه اجتماعی فعال هستید، ممکن است بخواهید نقش بزرگتری برعهده بگیرید، در درجه اول برای خودتان و در درجه بعدی بهعنوان یک سرمشق برای کودکانتان. اگر به یک گروه اجتماعی نپیوستهاید، به تحقیق در ناحیه سکونتتان بپردازید تا چنین گروههایی را پیدا کنید.
3) احساسات خود را هنگام تولد نوزاد یا به فرزندی پذیرفتن یک کودک، به او یادآوری کنید: سعی کنید به این لحظه در ذهنتان بازگردید و امیدها و رویاهایی را که در آن زمان داشتید به یاد بیاورید. این کار ممکن است شروع جستجوی شما برای احساسات مشابه یا مربوط به آن در زندگی روزمرهتان باشد.
4) زمانهایی را به نشستن کنار کودکان خود در سکوت اختصاص دهید: چند دقیقهای را به تنهایی یا همراه آنها به تامل در نفستان بپردازید. به نقشتان بهعنوان پدر یا مادر، به زندگیتان بهعنوان یک فرد و به جایگاهتان در طرح بزرگتر اهداف فکر کنید. زمانی را به بحث کردن درباره این افکار با کودکانتان اختصاص دهید و به نظرات آنها درباره معنای معنویت گوش فرا دهید.
5) با کودکان خود به پیادهروی در طبیعت بروید: طبیعت همیشه یک عامل الهامبخش و راهنمای معنوی بوده است. پیادهروی به شما آرامش میبخشد و به شما امکان میدهد به شگفتیهای جهان اطرافتان بیندیشید.
6) کتابهایی که ایدههای معنوی را بیان میکنند همراه کودکانتان بخوانید و نظرتان را درباره آنچه میخوانید، با یکدیگر در میان بگذارید: این جستجوی معنوی را میتوانید به تنهایی یا بهعنوان بخشی از یک گروه بزرگتر- یک اجتماع مذهبی، یک گروه دوستان یا خانواده خودتان- انجام دهید. پا گذاشتن در مسیر این سفر روحانی ممکن است هم به شما و هم به خانواده شما کمک کند زندگی سالمتری چه از لحاظ عاطفی و چه از لحاظ جسمی داشته باشید.
بررسیهای پزشکی اخیر بیانگر آن است که افراد واجد سلامت معنوی، رفتار خودتخریبگرانه کمتری (مانند خودکشی، سیگار کشیدن و مصرف مواد مخدر) از خود بروز میدهند، استرس کمتری دارند و رضایت کلیشان از زندگی بیشتر است. اغلب پژوهشهایی که معنویت را با سلامت جسمی ارتباط دادهاند، روی افراد سالمند انجام شدهاند اما این دادهها بارقهای از پیوند احتمالی زندگی همراه با معنویت و سلامت افراد در همه سنین هستند.
با وجودی که نشان داده شده معنویت افسردگی را کاهش میدهد، فشار خون را بهبود میبخشد و دستگاه ایمنی را تقویت میکند، اما همچنان باید در نظر داشته باشید که عقاید مذهبی نباید مانع از مراقبتهای پزشکی، به ویژه برای کودکان، شود. ادامه مطلب...
حتما شما هم این پیام را در تلگرام دیدهاید؛ خوردن پاستیل بهدلیل داشتن زایلیتول (نوعی ماده جایگزین قند) در پیشگیری از پوسیدگی دندان موثر است. زایلیتول یا گزیلتول در واقع قند الکلی حاصل از گزیلوز است که در برخی مواد غذایی بهعنوان شیرینکننده مصرف میشود.
این قند سبب افزایش ترشح بزاق میشود و با قلیایی کردن pH بزاق جلوی حل شدن مینای دندان و پوسیدگی را میگیرد.
در اکثر آدامسها و پاستیلها از قند مصنوعی زایلیتول استفاده میشود اما در مورد این سوال که پاستیل بخوریم یا نه باید بگویم خود پاستیل از پروتئین و ژلاتین تهیه شده که برای بچهها مفید است اما چند نکته را هم باید مدنظر داشت:
1. پاستیلها حاوی رنگهای مصنوعی هستند که مصرف آن برای کودکان مبتلا به بیشفعالی اصلا مناسب نیست.
2. برخی پاستیلها حاوی قند ساده یا ساکاروز هستند که در عین آنکه چاقکننده است میتواند سبب پوسیدگی دندان شود.
3. هرگز پاستیل فله تهیه نکنید زیرا ترکیبات موجود در آن و نحوه
وارد شدنش به کشور مشخص نیست.
4. پاستیل ایرانی و خارجی تفاوتی با هم ندارند اما ژلاتین به کار رفته در انواع تولید داخل بالاست و ترکیبات آن مطمئن است.
دکتر میترا زراتی
عضو هیئتعلمی دانشگاه علومپزشکی ایران
با آغاز ماه رمضان، توجه افراد به سلامت دهان و دندان بیشتر میشود و بیشتر روزهداران برای اینکه دهانشان در طول روز بوی ناخوشایندی نداشته باشد، بعد از وعده سحر مسواک میزنند، اما بعضی هم در این ایام از بدتر شدن اوضاع خود شکایت میکنند و میگویند به محض روزه گرفتن دهانشان آفت میزند یا دچار خونریزی لثه میشوند یا مشکلاتی از این قبیل. پرسشهای مختلفی هم در این رابطه مطرح میشود؛ مثلا اینکه آیا مسواک زدن در طول روز یا اعمال و اقدامات دندانپزشکی مثل پر کردن دندان یا کشیدن آن، روزه را باطل میکند یا نه؟ در «دهان و دندان» این هفته با دکتر محمدرضا خامی، مدیر گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی و دانشیار دانشگاه علومپزشکی تهران، درباره بهداشت دهان و دندان در ماه مبارک رمضان گفتوگو کردهایم. با ما همراه شوید. ادامه مطلب...