بخشهای مختلف بدن انسان مانند زنجیر به یکدیگر متصل هستند. برای مثال پلانتار فاشیا (فاشیای کف پا) در امتداد تاندون آشیل قرار دارد. تاندون آشیل نیز در امتداد ماهیچههای دوقلوی ساق پا قرار گرفته است. اگر هر یک از این بخشها دچار مشکل شود، قسمتهای مرتبط با آن نیز اختلال عملکرد پیدا میکنند. مثلا انقباض در ماهیچههای پا، چرخش پا به سمت داخل یا خارج، اختلال در محور حرکتی مفاصل پا، ناتوانی در حفظ تعادل حین راهرفتن، کف پای صاف یا قوس بیش از حد کف پا و... همگی میتوانند از عوامل درد پاشنه و التهاب فاشیای کف پا باشند. خوشبختانه این التهاب را میتوان با کمک علم کایروپراکتیک، فیزیوتراپی و توانبخشی بدون نیاز به اعمال تهاجمی و جراحی درمان کرد. ادامه مطلب...
«پلانتار فاشیاتیس» یکی از شایعترین علل درد پاشنه است که فرد را از فعالیتهای روزمره و زندگی عادی دور نگه میدارد. راهرفتن با این درد بهگونهای است که فرد احساس میکند با هر قدم، خنجر یا میلهای داغ در پاشنهاش فرو میرود. حتما تصور شما این است که عامل درد پاشنه وجود یک زائده استخوانی خار مانند در کف پاست. اگرچه این زائده در پای بعضی از افراد دیده میشود اما نتایج تحقیقات نشان دادهاند که درد پاشنه با آن ارتباطی ندارد بلکه بهدلیل التهاب در بافت فاشیای کف پا و زخم شدن آن در ناحیه اتصال به استخوان پاشنه ایجاد میشود، بنابراین بهکار بردن اصطلاح خار پاشنه برای این التهاب نادرست است. «پلانتار فاشیاتیس» علل و راههای درمان متعددی دارد. بعضی از افراد با درمانهای غیرجراحی، فیزیوتراپی و دارودرمانی و بعضی دیگر با جراحی بهبود مییابند. برای آشنایی بیشتر با این مشکل، «موضوع ویژه» این هفته را به گفتوگو با دکتر رامین اسپندار، متخصص ارتوپدی، فلوشیپ فوقتخصصی جراحی پا و مچ پا و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران، اختصاص دادهایم. ادامه مطلب...
دکتر تیرنگ نیستانی
روزاسه
روزاسه (rosacea) یک اختلال پوستی مزمن شبه آکنه است که در آن پوست نواحی بینی و گونهها به طور غیر طبیعی سرخ رنگ میشود و ممکن است مملو از جوش شود. ثابت شده است که مقادیر بالای ویتامینهای گروه B در درمان بیماران مبتلا به روزاسه (که غالباً دچار کمبود نیز هستند) بسیار مؤثر است. قرصهای هیدروکلریک اسید در آن دسته از بیمارانی که دچار کمبود اسید معدی هستند ممکن است مؤثر باشد. استفاده از مکملها در بیماران دچار کاهشترشح آنزیم لوزالمعدیِ لیپاز نیز مفید است.
آکنه، جوش غرور جوانی ادامه مطلب...
مسعود رضوانی
بیشک پس از سرما خوردگی، کمر درد شایع ترین عارضه در بین افراد تمام جوامع است. هر چند که گاهی از آلرژی پس از سرما خوردگی به عنوان شایعترین عارضه نام برده میشود اما آمارها نشان میدهند 85 در صد افراد حداقل یکبار در طول زندگی خود کمردرد را تجربه خواهند کرد. در این مقاله سعی بر آن داریم که با قلمی ساده و روان به بررسی کمر درد از جنبههای مختلف آن بپردازیم.
کمردرد یکی از شایعترین عارضهها در ایران میباشد که قریب 95 درصد افراد بالای 50 سال با آن درگیر هستند. آمارهای مربوط به کمر درد، در ایران هشدار یک فاجعه بزرگ در کشور را میدهد. فاجعهای که ما خود به آن دامن زدهایم. یکی از مهمترین عوامل ایجاد کننده کمر درد و یا تشدید دردهای آن ناحیه استفاده از سنگهای توالت به صورت سنتی در کشور ما میباشد. ادامه مطلب...
مسمومیتهای گوارشی انواع مختلفی دارند. بیشتر مسمومیتها اتفاقی هستند و فرد بدون اطلاع قبلی ماده خوراکی فاسدی را میخورد و دچار علائم گوارشی مثل دلپیچه و... میشود. البته مسمومیتهای عمدی و جنایی هم هستند که افراد به قصد کشتن خود یا دیگری از مواد سمی استفاده میکنند که موضوع این مبحث نیست. این هفته در صفحه «درمانگاه سلامت» به مسمومیتهای غذایی یا گاستروآنتریت اشاره میکنیم که اتفاقا در فصل تابستان شیوع آنها بیشتر هم میشود. دکتر محمدجعفر فرهوش، فوقتخصص بیماریهای گوارش و کبد و عضو هیئتعلمی دانشگاه علومپزشکی تهران بیشتر در اینباره توضیح میدهد. ادامه مطلب...
حالت تهوع، اسهال و استفراغ از شایعترین عوارض ناشی از مسمومیت هستند که میتوانند برای تمام افراد، مخصوصا کودکان و سالمندان، بسیار آزاردهنده باشند. از این رو، در طب سنتی، چند پیشنهاد غذایی برای درمان سریعتر این عوارض مطرح است که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میکنیم:
شربت سیب: برای تهیه شربت سیب به 3 لیتر آب سیب شیرین و رسیده (بدون پوست) و 450 گرم عسل نیاز داریم. برای آماده کردن این شربت باید آب سیب را روی حرارت بگذارید تا حدود نصف آن تبخیر شود. سپس آن را صاف و با عسل مخلوط کنید. دوباره این ترکیب را روی حرارت بگذارید تا کاملا غلیظ شود. شما میتوانید از این شربت برای تقویت معده، رفع حالت تهوع و افزایش اشتهای افرادی که به تازگی دوران مسمومیت را پشت سر گذاشتهاند، استفاده کنید.
شربت سیب و زرشک و لیمو: برای تهیه این شربت به 400 گرم آب سیب شیرین و رسیده، 400 گرم آب زرشک و 200 گرم آبلیموی تازه نیاز دارید. برای آماده کردن شربت هم تمام مواد را با هم ترکیب کنید و بجوشانید تا به غلظت دلخواه برسد. در صورت تمایل میتوانید کمی عسل هم به این شربت اضافه کنید. مصرف شربت سیب و زرشک و لیمو به کاهش تهوع، اضطراب و بیاشتهایی کمک میکند.
دمکرده مرزنجوش: این دمنوش را میتوان با 1 قاشق غذاخوری مرزنجوش، 2 لیوان آبجوش و کمی نبات در قوری دم کرد. دمنوش مرزنجوش میتواند کمک بزرگی به رفع اسهال و نفخ کند و اشتهاآور خوبی هم محسوب میشود.
دمکرده نعناع یا پونه: این دمنوش را میتوان با 1 قاشق غذاخوری نعناع یا پونه، 2 لیوان آبجوش و کمی نبات در قوری دم کرد. دمکرده نعناع یا پونه برای رفع اسهال و استفراغ و تقویت معده در افرادی که به تازگی مسمومیتشان را پشت سر گذاشتهاند، بسیار مفید خواهد بود. اگر به جای نعناع یا پونه از گلپر استفاده کنید هم میتوانید از خاصیت ضداسهال یک دمنوش گرم، کمک بگیرید.
دکتر غلامرضا کردافشاری
استاد دانشکده طب سنتی دانشگاه علومپزشکی تهران
برای پیشگیری از مسمومیت غذایی، نکات ساده و کاربردیای وجود دارد که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم:
1. حتما دستهای خود را پیش از خوردن انواع مواد غذایی بشویید. باکتریها، میکروبها و انگلها میتوانند به سادگی از دستهای آلوده شما به غذا منتقل شوند و زمینه مسمومیتتان را فراهم کنند.
2. غذاهای خام مانند انواع گوشتهای خام یا میوهها و سبزیهای نشسته را کنار مواد غذایی پخته و آماده مصرف، قرار ندهید.
3. در مکانهایی که از سلامت آب آنجا اطمینان ندارید، آب بستهبندی تهیه نکنید یا در صورت اجبار و دسترسی نداشتن به آب سالم، آب مصرفیتان را بجوشانید. به این ترتیب، حداقل عوامل باکتریایی و بیماریزا را از بین میبرید.
4. گوشتهای خام را با درجه حرارت مناسب (حداقل 75 درجه سانتیگراد) بپزید تا عوامل انگلی یا باکتریایی احتمالی موجود در گوشت باعث ابتلای شما به مسمومیت نشود
5. از مصرف گوشتهای خام، آبدار و دارای خونابه خودداری کنید.
6. غذاهای یخچالی را کاملا داغ و سپس مصرف کنید.
7. دمای یخچال را بین 4 تا 5 درجه سانتیگراد تنظیم کنید تا امکان رشد عوامل مسمومیتزا را در مواد غذایی از بین ببرید.
8. حتما پیش از مصرف هر ماده غذایی صنعتی، برچسب آن را بخوانید و به تاریخ انقضای محصول توجه کنید.
9. از مصرف مواد غذایی کنسروی که قوطی آنها باد کرده، فرورفته یا نشتی دارد، به شدت خودداری کنید.
10. در سفر یا رستوران، تا حد ممکن غذاهای بدون سس، کمادویه و کمتر فرآوریشده مانند گوشت یا مرغ سفارش دهید. کبابهای تهیهشده با گوشت چرخکرده، گزینه مناسبی نیستند. قبل از سفارش انواع گوشتهای کبابی هم از مسوولان رستوران بخواهید کباب شما را مغزپخت کنند و آن را آبدار برندارند.
مسمومیت، از رایجترین بیماریهای گوارشی در فصول گرم سال است که معمولا با عوارضی مانند تهوع، استفراغ و اسهال، همراه میشود. هرچند مسمومیت با انواع داروها یا مواد شیمیایی میتواند دستورالعملهای جداگانهای برای درمان داشته باشد اما توصیههای تغذیهای و درمانی برای بهبود انواع مسمومیتهای غذایی، تقریبا مشابه یکدیگر برای تمام گروههای سنی و جنسی است. از این رو، در ادامه با دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علومپزشکی ایران، درباره تغذیه در بیماران مبتلا به مسمومیت گفتوگو کردهایم. ادامه مطلب...
پرسش: حدود 2 سال است که تقریبا هر فصل گوشم را شستشو میدهم. لطفا علل عفونت را ذکر کنید. در ضمن من هر روز دوش میگیرم. آیا استفاده از سشوار، پنبه وازلین و گوشبند استخر برای ممانعت از ورود آب به گوش مناسب است؟
پاسخ دکتر بابک ساعدی، متخصص گوش و حلق و بینی و عضو هیئتعلمی دانشگاه علومپزشکی تهران:
شستشوی گوش تنها در مواردی انجام میشود که جرم گوش بیش از اندازه زیاد شده باشد.
جرم یا موم طبیعی گوش برای محافظت گوش از ورود اجرام خارجی یا حشرات ساخته و ترشح میشود بنابراین وجود آن در گوش کاملاً طبیعی است و نباید آن را بیماری پنداشت اما در برخی افراد ممکن است میزان جرم یا موم گوش خیلی زیاد باشد، در این صورت باقیمانده یا اضافه موم همراه پوستهریزیهای ناشی از تغییرات جوانسازی پوست در کانال گوش با هم جرم سفتی در گوش ایجاد میکنند که این جرم به شستشو و خارج کردن نیاز دارد.
همچنین برخی افراد، کانال گوش تنگ و غیرطبیعی دارند که از تخلیه طبیعی موم جلوگیری میکند. این افراد هم به شستشوی جرم گوش نیاز دارند.
به غیر از مواردی که ذکر شد، شستشوی گوش توجیهی ندارد.
بسیاری از افراد بعد از خروج از حمام اصرار زیادی به خشک کردن گوشهایشان دارند و برای این کار حتی از گوشپاککن استفاده میکنند، در حالی که خشک کردن گوش با حوله کافی است و نیازی به وارد کردن حوله یا دستمال به داخل گوش نیست.
بعد از استحمام میتوان با سشوار هم گوشها را خشک کرد.
نکته دیگر اینکه اگر فردی دچار عفونت مزمن گوش نباشد، لزومی به استفاده از پنبه وازلین یا گوشبند و... در حمام و استخر ندارد.
لطفا در مورد عوارض کمبود ویتامینD توضیح دهید. آیا میتوان برای رفع این کمبود سالی یک بار آمپول ویتامینD تزریق کرد؟
پاسخ دکتر محمدمهدی امام، فوقتخصص روماتولوژی و عضو هیئتعلمی دانشگاه علومپزشکی شهید بهشتی:
ویتامینD یکی از ویتامینهای حیاتی بدن است و کمبود آن تبعات بسیار گستردهای دارد. متاسفانه حدود 60 درصد افراد جامعه از کمبود این ویتامین رنج میبرند. کمبود ویتامینD میتواند باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان، سکته قلبی و مغزی، اماس، پارکینسون، بیماریهای روماتیسمی، عفونتها، دردهای استخوانی، آرتروز و دیابت شود، بنابراین باید سعی کنید میزان آن را در بدن در حد تعادل نگه دارید.
بیشترین افرادی که در معرض کمبود ویتامینD قرار دارند عبارتند از افراد مسن، افراد چاق، افرادی که کمتر در معرض نور آفتاب قرار میگیرند، افرادی که پوستهای تیرهای دارند، افرادی که تغذیه نامناسبی دارند به این دلیل که ویتامینD یک ویتامین محلول در چربی است و امروزه بشر از چربی گریزان است و در نهایت افرادی که سوءتغذیه یا سوءجذب دارند. برای اینکه دچار کمبود ویتامینD نشوید، روزی 10 تا 20 دقیقه بدنتان را در معرض نور مستقیم آفتاب (نه از پشت شیشه) قرار بدهید و در صورت نیاز در فصولی که آفتاب کمتر میتابد یا هوا آلوده است با نظر پزشک از مکملهای ویتامینD استفاده کنید.
در بیشتر مواقع تزریق آمپول ویتامینD برای جبران کمبود آن مناسب نیست، مگر اینکه فردی از کمبود شدید این ویتامین رنج ببرد که در این صورت هم تزریق خودسرانه آمپول ویتامینD به هیچوجه توصیه نمیشود و پزشک باید آن را تجویز کند زیرا افزایش شدید سطح سرمی این ویتامین در خون باعث مسمومیت و سایر عوارض خواهد شد.