پرسش: آیا نوشیدن آب ولرم باعث افزایش سوخت‌وساز بدن می‌شود؟
پاسخ دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم‌پزشکی ایران:
نه، نوشیدن آب ولرم هیچ ارتباطی به سوخت‌وساز بدن ندارد و تاکنون در هیچ یک از منابع علمی مطلبی در این خصوص به اثبات نرسیده است.
پرسش: آیا فردی که بر اثر فشار خون دارو مصرف میکند، می تواند قهوه فوری یا قهوه سبز بخورد؟
پاسخ دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم‌پزشکی ایران:
مصرف قهوه فوری و قهوه سبز به تنهایی و در حد اعتدال تاثیر زیادی در ایجاد یا تشدید فشار خون ندارد اما مصرف بیش از حد و طولانی مدت آنها می تواند به‌دلیل دفع زیاد آب و املاح در ایجاد و عدم کنترل فشار خون موثر باشد.
بنابراین مصرف یک تا حداکثر 3 فنجان نوشیدنی های تازه و کمرنگی مانند چای، قهوه سبز و قهوه فوری به شرط آنکه افزودنی دیگری نداشته باشد، اشکالی ندارد.
لازم به ذکر است برخی از داروهای فشارخون با ترکیب‌های کافئینی و پلیفنولی موجود در این نوشیدنیها تداخل دارند. به همین علت لازم است قبل یا بعد از مصرف دارو از آنها نخورید و مصرفشان را به ساعتی بعد موکول کنید.
در صورت ابتلای بچه های 4 یا 5 ساله به مسمومیت های غذایی چه تغییرهایی باید در برنامه غذایی آنها ایجاد کرد و در وعده های ناهار و شام چه غذاهایی برایشان پخت؟
پاسخ دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:
معمولا کودکان با مسمومیت غذایی دچار اسهال و استفراغ می‌شوند. این مساله باعث می‌شود، هم بسیاری از مواد غذایی خورده شده و هم الکترولیت‌های مفید مانند سدیم و پتاسیم از بدن دفع شود. در نتیجه باید در دوره نقاهت غذاهایی به کودک داد که مواد از دست داده را جبران کند. از سوی دیگر، کودکی که دچار مسمومیت می‌شود بی‌اشتها یا کم‌اشتها شده و توانی برای خوردن مواد غذایی ندارد، بنابراین باید به‌تدریج و به‌طور آهسته به کودک کمک کرد تا به رژیم عادی قبل از مسمومیتش برگردد.
در این شرایط بهترین راهکار استفاده از محلول‌های مایع حاوی آب و الکترولیت‌ها از جمله ORS است. اگر کودک بتواند با ترفندهای مختلف محلول ORS را بنوشد، آب و املاح از دست رفته بدنش به‌تدریج به حالت طبیعی خود باز خواهد گشت.
علاوه بر این، درجه حرارت غذایی که به کودک داده می‌شود هم مهم است. بسیاری از کودکان نمی‌توانند درجه حرارت بالا یا خیلی پایین غذاها را تحمل کنند بنابراین مادر باید ذائقه و علاقه کودک را در نظر بگیرد و درجه حرارت غذا را مطابق با میل او تنظیم کند.
نکته مهم دیگر این است که هنگام اسهال و استفراغ غذاهایی به کودک بدهید که مشکلش را تشدید نکند زیرا برخی غذاها می‌توانند مشکل اسهال یا استفراغ را بدتر کنند.
مثلا نتایج مطالعه‌ها نشان می‌دهد استفاده از محصولات لبنی یا نوشابه‌های گازدار در کودکانی که اسهال دارند می‌تواند تشدیدکننده اسهال باشد، اما برخی مواد غذایی می‌توانند در رفع اسهال موثر باشند که از جمله آنها می‌توان به سیب، موز، نان، برنج و... اشاره کرد.
نکته دیگر استفاده از مکمل‌های غذایی است. نتایج مطالعه‌ها نشان می‌دهد مصرف محصولات پروبیوتیک می‌تواند تا حدودی مشکل اسهال را برطرف کند. این محصولات می‌توانند باکتری‌ها یا فلور طبیعی روده را تقویت کنند و مشکلات گوارشی ایجاد شده را تا حدودی بهبود ببخشند، اما طب سنتی را هم نباید در درمان مسمومیت‌های غذایی نادیده گرفت. استفاده از برخی دمنوش‌‌ها و عرقیات گیاهی می‌تواند در درمان اسهال و استفراغ و رفع مواد از دست رفته بدن موثر باشد.
البته همیشه هم با خوردن مواد غذایی نمی‌توان به نتیجه رسید، گاهی باید از خوردن برخی مواد غذایی پرهیز کرد. مثلا در دوران بیماری و نقاهت باید از مصرف غذاهای چرب و تند که ادویه زیادی دارند، غذاهای پرفیبر مانند سبزی‌های خام، برخی از مغزها، حبوبات، مواد غذایی حجیم، کافئین و آبمیوه‌های صنعتی به‌دلیل دارا بودن موادی مثل سوربیتول، گلوکز، فروکتوز و... که تشدیدکننده اسهال هستند، پرهیز کرد.
خانمی 38 ساله هستم که شب‌ها خواب خوبی ندارم و بارها از خواب بیدار می‌شوم. به همین دلیل روزها بی حوصله و خواب آلود هستم. آیا می توانم برای خواب بهتر شب ها از داروهای خواب آور استفاده کنم؟
پاسخ دکتر محمدرضا خدایی، روان‌پزشک و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی:
بسیاری از افراد جامعه ما به دلایل مختلفی از بی‌خوابی یا اختلال‌های خواب رنج می‌برند که مشکل بسیاری از آنها با رعایت نکته‌های مربوط به بهداشت خواب، استفاده نکردن از تلفن‌همراه و تبلت در بستر و پیش از خوابیدن، تنظیم ساعت خواب و بیداری، مصرف نکردن مایعات فراوان قبل از خواب، نخوردن غذاهای سنگین و حجیم در وعده شام و نوشیدن خواب‌آورهای طبیعی مانند دم‌‌کرده گل‌گاوزبان، سنبل‌الطیب، بابونه، بیدمشک و... حل می‌شود و نیازی به مصرف داروهای خواب‌آور ندارند بنابراین نباید به صرف اینکه خواب خوبی ندارید به مصرف خودسرانه دارو روبیاورید.
داروها شمشیر دولبه هستند یعنی هم می‌توانند منفعت داشته باشند و هم مضر باشند. برای تجویز یک دارو پزشک ابتدا منافع آن را نسبت به مضراتش می‌سنجد و در صورتی که منافع آن بیشتر باشد مصرف آن را توصیه میکند. قطعا اگر داروها با نظر پزشک و درست استفاده شوند بسیار مفید خواهند بود ولی اگر خودسرانه و اشتباه مصرف شوند می‌توانند به فرد آسیب بزنند.
توصیه میکنم ابتدا موارد مربوط به بهداشت خوابتان را به طور کامل رعایت کنید و در صورتی که مشکلتان حل نشد برای درمان به کلینیک های اختلال خواب مراجعه کنید.
پرسش: معمولاً بعد از خوردن ناهار در محل کار دچار خواب آلودگی می‌شوم. برای جلوگیری از این وضعیت باید چه نکته‌های تغذیه ای را رعایت کنم؟
پاسخ دکتر مرجان عجمی، متخصص بهداشت مواد غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
بهترین کار این است که از خوردن غذاهای سنگین، چرب و حجیم در وعده ناهار بپرهیزید زیرا مصرف این قبیل غذاها می‌تواند باعث سنگینی و خواب‌آلودگی فرد شود.
بهتر است وعده ناهار را ابتدا با مقداری سالاد شروع کنید و پس از آن غذا بخورید. بسیاری از افراد ابتدا غذا و بعد سالاد می‌خورند. درست است که سالاد حاوی فیبر و مواد معدنی مفیدی است اما مهم‌ترین نکته آن خاصیت سیرکنندگی اش است بنابراین بهتر است ابتدا سالاد بخورید تا جلوی ولع و اشتهای زیادتان به غذا گرفته شود.
غذای مصرفی هم بهتر است سبک، کم‌چرب و پرفیبر باشد. بسیاری از افراد ممکن است با خوردن ماست و دوغ دچار سستی و خواب‌آلودگی شوند. با اینکه خوردن چند قاشق ماست می‌تواند در تنظیم فلور میکروبی روده موثر باشد ولی این افراد می‌توانند ماست و دوغ را در وعده شام مصرف کنند ولی هرگز آن را حذف نکنند.
پرسش: آیا نوشیدن آب لیموترش تازه به کاهش وزن کمک میکند؟
پاسخ دکتر مرجان عجمی، متخصص بهداشت مواد غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
برخی بر این باورند که آب لیموترش می‌تواند به هضم و جذب چربی‌ها و کاهش اشتها کمک کند ولی مطلب علمی ثابت‌شده خاصی در این باره وجود ندارد.
آب لیموترش در سوخت‌وساز بدن یا هضم چربی‌ها تاثیر زیادی ندارد. هرچند ویتامین C موجود در لیموترش‌های تازه می‌تواند تا حدودی متابولیسم بدن را افزایش دهد ولی نقش موثری در لاغری ندارد. ضمن اینکه آبلیموهای کارخانه‌ای یا آبلیموهایی که مدت زمان زیادی از تهیه آنها گذشته است، این خاصیت را ندارند.
آیا گروه حبوبات، از نخود گرفته تا انواع لوبیا، از نظر خواص، میزان قند، نشاسته و پروتئین با یکدیگر تفاوت دارند؟ آیا افرادی که قصد کاهش وزن دارند، می توانند از همه آنها استفاده کنند؟
پاسخ دکتر سوده رازقی، متخصص تغذیه و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی:
حبوبات گروهی از سبزیجات بسیار کم‌چرب و غنی از آهن، فولات و پتاسیم هستند و علاوه بر نشاسته، مقادیر قابل‌توجهی پروتئین و فیبر دارند.
نشاسته موجود در حبوبات آهسته هضم و جذب می شود و در نتیجه نسبت به بسیاری از مواد غذایی موجود در گروه نان و غلات مانند نان لواش و برنج سفید، کمتر روی قند خون اثر میگذارد.
در واقع، نشاسته پس از هضم در دستگاه گوارش به صورت قند در بدن جذب می شود. پاسخ بدن به ورود قند از دستگاه گوارش به خون، ترشح انسولین است. انسولین قند را به بافتهایی مانند عضلات هدایت می کند. به این ترتیب، قند برای تولید انرژی در سلول مقصد مانند سلولهای عضلانی، مورد استفاده قرار میگیرد.
هر چقدر هضم نشاسته کندتر باشد، قند آهسته تر وارد جریان خون می شود، بنابراین باعث افزایش ناگهانی یا افت شدید قند خون نمی شود و حبوبات از این خاصیت فوق العاده برخوردارند.
بنابراین مصرف حبوبات به بیماران مبتلا به دیابت یا کسانی که عدم تحمل گلوکز دارند پیشنهاد می شود.
همان‌طور که اشاره شد حبوبات حاوی پروتئین هم هستند ولی پروتئین حبوبات کامل نیست.
به این معنی که پروتئین حبوبات چند نوع از اسید آمینه های مورد نیاز بدن را به مقدار کافی تامین نمی کند بنابراین بهتر است حبوبات در ترکیب با غلات به صورت عدس پلو، ماش پلو، آش و... یا با لبنیاتی مثل کشک یا ماست مصرف شود.
همچنین گنجاندن آجیل ها و دانه های روغنی در برنامه غذایی روزانه به کسانی که قصد دارند حبوبات را بیشتر مصرف کنند پیشنهاد می شود.
حبوبات در کنار آجیل ها نیز به پروتئین کامل تبدیل می شوند.
حبوبات مختلف از نظر سرعت هضم و جذب، همچنین مقدار و نوع پروتئین تفاوتهایی با یکدیگر دارند. برای مثال سویا جزو خانواده حبوبات محسوب می‌شود ولی برخلاف سایر حبوبات یک پروتئین کامل است. جوانه حبوبات نیز پروتئین زیادی دارد. برای مثال 100 گرم جوانه ماش یا عدس حاوی 1/13 گرم پروتئین است. در حالی که هر 100 گرم لپه، لوبیا یا عدس 9-8 گرم پروتئین دارند. میان حبوبات،
نخود کندترین هضم و جذب و بنابراین کمترین اثر را روی قند خون دارد و پس از نخود، عدس، لوبیا قرمز، لوبیا چیتی، ماش و لوبیا سفید در جایگاه های بعد قرار دارند.
پرسش: آیا خواص انجیرهای زرد با انجیرهای سیاه متفاوت است؟ زیاده‌روی در مصرفشان چه عوارضی دارد؟
پاسخ دکتر محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه و مدیرگروه تغذیه دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان:
از نظر خواص و میزان ویتامین‌ها، املاح معدنی، قند، کالری و... تفاوت چندانی بین انجیر زرد و سیاه وجود ندارد اما میزان آنتی‌اکسیدان‌ها یا مواد ضدسرطان در انجیر سیاه بیشتر است.
در واقع، هر چه رنگ میوه‌ها تیره‌تر باشد میزان آنتی‌اکسیدان آنها بیشتر خواهد بود. به همین دلیل انگور سیاه بهتر از انگور قرمز و انگور قرمز بهتر از انگور زرد یا گیلاس سیاه بهتر از گیلاس زرد است.
نکته دیگر اینکه برخی افراد دوست دارند پوست انجیر را بگیرند و بعد آن را مصرف کنند در حالی که بهتر است پوست میوه‌هایی که می‌توان آنها را خورد، نگیرید مگر اینکه میوه بوی سم بدهد یا مشکوک به سمپاشی جدید باشد.
البته این موضوع در مورد خیارهای گلخانهای صدق نمی‌کند و بهتر است پوست خیارهای گلخانهای را قبل از مصرف جدا کنید.
اگر خیلی چاق نباشید می‌توانید برای حفظ سلامتتان روزانه بین نیم تا یک کیلوگرم میوه بخورید و مشکلی ایجاد نمی‌کند اما اگر چاق یا تحت رژیم هستید باید با توصیه متخصص تغذیه میزان میوه مصرفی‌تان را مشخص کنید.
البته زیاده‌روی در مصرف انجیر باعث ایجاد نفخ شکمی و اسهال خواهد شد و با توجه به اینکه طبیعت این میوه گرم است افراد گرم مزاج باید در خوردن آن اعتدال داشته باشند.
پرسش: دختر 2 ساله ای دارم که متخصص کودکان توصیه کرده به او روغن کنجد بدهم تا تقویت شود. آیا این روغن در میان روغن ها برای اطفال بهتر است؟ آیا روغن های کنجد فله ای را توصیه می کنید؟
پاسخ دکتر نیاز محمدزاده، متخصص تغذیه و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران
روغن کنجد یکی از بهترین روغن های موجود در بازار ایران است. این روغن کمتر از 15 درصد اسیدچرب اشباع دارد که بیشترین آن پالمیتیک‌‌اسید و استئاریک‌اسید و بیش از 85 درصد مجموع اسیدهای چرب آن غیراشباع است. اسید اولئیک و اسید لینولئیک بیش از 80 درصد کل اسیدهای چرب روغن کنجد را تشکیل می‌دهند.
با این حال، نباید در استفاده از این روغن زیاده‌روی کرد و میزان مصرف آن باید متناسب با مقدار مورد نیاز بدن کودک باشد زیرا مصرف بیش از حد نیاز روغن باعث چاقی و مشکلات قلبی-عروقی، بهویژه بعد از 2 سالگی خواهد شد.
سعی کنید برای ارتقای سلامت کودکان در برنامه غذایی‌شان علاوه بر مصرف روغن کنجد که اسیدهای چرب امگا6 دارد از ماهی و گردو که تامین کننده اسیدهای چرب امگا3 هستند نیز استفاده کنید.
توصیه می شود به جای خرید روغن های فله ای که سلامت، استاندارد بودن، تاریخ مصرف و میزان خالص بودن آنها زیر سوال است از روغن های کارخانه‌ای معتبر و بسته بندی شده که دارای مهر استاندارد، مجوز بهداشت و تاریخ تولید و انقضا هستند، استفاده کنید.
این مساله به خصوص در مورد کودکان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
پرسش: آیا از نظر ارزش تغذیه ای و مقدار چربی، پنیرهای ورقه ای (گودا، چدار و...) با پنیرهای قالبی از همان نوع تفاوت دارند؟
پاسخ دکتر سیدامیر مرتضویان، متخصص صنایع غذایی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
از نظر ارزش تغذیه‌ای و میزان چربی هیچ تفاوتی با هم ندارند و فقط شکل فیزیکی آنها با هم تفاوت دارد.
این کار هم برای تسهیل و راحتی کار مصرف‌کنندگان انجام می‌شود و روند تولید همه آنها یکی است.
بازدید دیروز: 557 بازدید
بازدید کل: 994514 بازدید
ملاحظات اخلاقی در باب آلزایمر
مدیریت چشم ها
مواد لازم و طرز تهیه 3 ماسک خانگی ضدآکنه
تزریق انسولین با هدف عضله سازی
3 نوشیدنی انرژی زا که در طب سنتی توصیه می شود
هشدار درباره نوشیدنی های انرژی زا
11 عارضه افراط در مصرف نوشابه های انرژی زا
15 پیشنهاد کمکالری+پوستر
شایعه روغن هایی که لاغر می کنند، صحت ندارد
بهترین ورزشها برای بدترین درد پاشنه
[عناوین آرشیوشده]