پرسش: درست است که میگویند شکلات داغ، به این ترتیب که پودر کاکائو را با آبجوش مخلوط کنیم به رفع اسهال کمک میکند؟
پاسخ دکتر محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان:
کاکائو یک ماده قابض است اما مصرف آن برای درمان اسهال خیلی مناسب نیست. ما موادغذایی طبیعی زیادی داریم که میتوانند به رفع اسهال کمک کنند. از جمله این مواد میتوان به انار اشاره کرد.
برخی از موادغذایی هم مدر هستند و آب بیشتری از طریق ادرار از بدن دفع میکنند. در نتیجه باعث ایجاد یبوست یا سفت شدن مدفوع میشوند.
لازم به ذکر است مصرف انواع شکلاتهای کاکائویی برای بند آوردن اسهال در کودکان توصیه نمیشود زیرا این مواد هم حاوی کافئین زیادی هستند که برای کودکان مضر است و هم درجه خلوص آنها مشخص نیست و ممکن است علاوه بر کاکائو، مواد دیگری به شکلات اضافه شده باشد که برای سلامت کودکان مناسب نخواهد بود.
پرسش: ملونهای موجود در بازار چه خواصی دارند؟ مصرف این میوه به چه افرادی توصیه نمیشود؟
پاسخ دکتر سوده رازقی، متخصص تغذیه و عضو هیأتعلمی دانشگاه علومپزشکی شهیدبهشتی:
مطالعات نشان میدهند ملون و همخانوادههای آن به علت دارا بودن یک ترکیب آنتیاکسیدانی به نام زاکسانتین به پیشگیری از تخریب لکه زرد در چشم کمک میکند.
این بیماری از مهمترین بیماریهای چشم در دوره سالمندی است. دوم اینکه ملون سرشار از ویتامین C و بتاکاروتن است و خطر بروز آسم در افرادی که مقدار کافی بتاکاروتن و ویتامین C دریافت میکنند، کمتر است.
همچنین فیبر، پتاسیم و کولین موجود در ملون و گرمک به کاهش فشارخون کمک میکنند. دریافت پتاسیم کافی همچنین با کاهش خطر سکته، تشکیل سنگهای کلیوی و حفظ تراکم استخوانها همراه است.
لازم به ذکر است دریافت بتاکاروتن که در مواد غذایی مانند ملون یافت میشود به کاهش خطر سرطان کولون و پروستات نیز کمک میکند. همچنین ملون بهعنوان یک ملین شناخته میشود. با این حال، بهتر است مصرف ملون در افراد مبتلا به نارسایی کلیوی به علت پتاسیم بالای آن محدود شود. همچنین افراد مبتلا به دیابت نباید در مصرف این میوه زیادهروی کنند.
میگویند ترکیبات پلیفنولیک موجود در انگور قرمز باعث کاهش فشارخون میشود. آیا مصرف مرتب این میوه و آب آن را به افراد فشارخونی توصیه میکنید؟
پاسخ دکتر سعید حسینی، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علومپزشکی تهران:
پلیفنولها ترکیبات خوب و مفیدی برای بدن هستند اما ما در درجه اول انرژی مواد غذایی مختلف که بعد از مصرف آنها به بدن میرسد را در نظر میگیریم. اگر قرار باشد فردی مرتب آب انگور یا میوه انگور بخورد، به امید اینکه پلیفنول به بدنش برسد و بعد انرژی دریافتی آنها را در رژیم غذایی خود لحاظ نکند، پس از مدتی دچار اضافه وزن و چاقی خواهد شد. همین مساله میتواند میزان خطر ابتلا به فشارخون و بیماریهای قلبی را بالا ببرد، مگر اینکه انرژی حاصل از مصرف آب انگور یا انگور را جایگزین ماده دیگری در رژیم غذاییتان بکنید تا انرژی دریافتی روزتان بیشتر از انرژی مورد نیازتان نشود.
خیلیها لیموترش را با پوست خرد میکنند. آیا برای نگهداری این لیموها از واکس استفاده میکنند؟ در صورت استفاده، خوردن پوست لیمو چه مضراتی دارد؟
پاسخ دکتر عباس یداللهی، متخصص بیوتکنولوژی و اصلاح درختان و عضو هیأتعلمی دانشگاه تربیت مدرس:
به لیموهای ریزی که بیشتر در کشور خودمان کشت میشوند معمولا واکس نمیزنند. این میوهها پس از رسیدن، سریع چیده و وارد بازار عرضه میشوند و خیلی سریع هم به فروش میرسند و خوردن پوست نازک آنها منعی ندارد، اما برای لیموهای درشتتر معمولا موادی استفاده میشود که رنگ و لعاب میوه را حفظ کند و آنها را زیباتر نشان دهد. لیموهای درشت پوست ضخیمی دارند و برای مصرف مناسب نیستند زیرا باعث نفخ و گاهی دلدرد در مصرفکننده خواهند شد.
دکتر حمیدا... افراسیابیان؛ پزشک و متخصص طب سنتی
در مبحث بیماریهای قلبی ابتدا نظر به طب سنتی ایران میاندازیم. اصول کلی تغذیه آنرا مورد بررسی قرار داده، سپس به تحقیقات و نکات مفید جدید خواهیم پرداخت. امروزه بیماریهای قلب، با توجه به تکنولوژی پزشکی و پس از پی بردن به جریان الکتریکی قلب، بسیار گسترده شده است، گرفتگی عروق کرونر هرچند در طب سنتی مورد بحث قرار نگرفته است، اما باید خاطر نشان ساخت که بحثی بسیار جدی و مهم است. بنابراین باید به آن نظری بیاندازیم، ابتدا اصول کلی تغذیه را از طب سنتی بیان میکنیم و به تحقیقات و نکات مفید میپردازیم. ادامه مطلب...
جواد حشمتی؛ زیر نظر: دکتر حسین مرادی دهنوی
از دیدگاه طب سنتی مواد غذایی از جمله میوهها دارای مزاج گرم یا سرد و خشک یا تر هستند و هر فرد برای داشتن سلامتی بهتر است رابطه بین مزاج مواد غذایی و مزاج بدن خود را بداند تا با ایجاد تعادل، سلامتی خود را حفظ نماید. در ابتدا برخی از اصطلاحات متداول طب سنتی در خصوص غذاها را بیان میکنیم: ادامه مطلب...
بهناز عباسیمقدم ؛کارشناس ارشد تغذیه
توجه به اشتها در خوردن و آشامیدن و پرهیز از پرخوری
بنسینا در کتب خود تأکید بسیاری بر لزوم اشتها در موقع خوردن غذا کرده و بیان نموده است اگر اشتهای پیدا شده مثل اشتهای افراد مست کاذب نباشد، نباید گرسنگی را ادامه داد و تأکید زیادی بر رعایت گرمی و سردی غذاها که براساس توان هر فرد باید باشد، نموده است. مضرترین نوع غذا خوردن آن است که قبل از هضم غذای قبلی، غذای دیگری بر آن وارد شود. بدترین کارها، انباشتن شکم و پرخوری است، بهویژه اگر غذا نامفید باشد.
اگر پرخوری بر اثر غذاهای غلیظ باشد مفاصل و کلیه به درد میآیند و فرد به بیماریهای نفس تنگی، برونشیت، نقرس، سخت شدن طحال و کبد و بیماریهای بلغمی و سودایی مبتلا میشود، اما اگر پرخوری بر اثر مصرف بیش از حد خوراکیهای لطیف باشد بیماریهای تب شدید و ورمهای آزاردهنده روی میکنند. در فصل زمستان نباید غذاهای کم تغذیهای مصرف شود. بلکه غذاهای مغذیتر لازم است، ولی در تابستان برعکس غذای سبک مناسب است. ادامه مطلب...
بهناز عباسیمقدم؛ کارشناس ارشد تغذیه
با نگاهی به طب سنتی و تطبیق آن با علوم امروزی در مییابیم که حکمای پیشین با چه ظرافت، دقت و حساسیتی به مواردی که ما امروزه بهعنوان اصول تغذیه صحیح آنها را میشناسیم، اشاره نمودهاند که این مسأله، مهر تأییدی بر دانش و فراست آنها در سالیان دور است. امروزه به کرات به اهمیت میانهروی در خوردن، مصرف وعدههای کم حجم، اجتناب از پرخوری و ... در جوامع تغذیهای اشاره میشود. ما نیز در این مقاله سعی نمودهایم چند مورد را با طب قدیم تطبیق داده و به مفهوم یکسان هر دو بیش از پیش نزدیک شویم. ادامه مطلب...
توتفرنگیهایی به بازار آمدهاند که ماندگاری بالایی دارند. آیا خوردن آنها ضرر ندارد؟
پاسخ دکتر عباس یداللهی، متخصص بیوتکنولوژی و اصلاح درختان و عضو هیئتعلمی دانشگاه تربیت مدرس:
توتفرنگیهایی که در حال حاضر در گلخانهها تولید میشوند اصلاحشده و جدید هستند. این توتفرنگیها درشتتر و سفتتر هستند و اصلاحشدهاند که عمر بیشتری داشته باشند.
خوردن این توتفرنگیها منعی ندارد، اما توصیه میکنم از خرید توتفرنگیهای فلهای که کنار اتوبانها و خیابانها فروخته میشوند، خودداری کنید.
بسیاری از این توتفرنگیها برای اینکه بهتر بمانند در سموم قارچکش غوطهور شدهاند تا وقتی به دست مشتری میرسند، سالم باشند.
سمی که روی این توتفرنگیها وجود دارد با شستن از بین نمیرود و مستقیم وارد بدن میشود، اما توتفرنگیهای بستهبندی شده که در مغازهها و مراکز مجاز فروخته میشوند از نظر سلامت مطمئنتر هستند زیرا کنترل بیشتری روی آنها انجام میشود.
نقد: جالب است که در یکی از شماره های اخیر همین هفته نامه، مفصل راجب خطرات محصولات اصلاح شده و جدید(تراریخته) هشدار داده شد و حالا باز هم بر مصرف چنین محصولاتی تأکید می شود!!!
پرسش: برای اینکه توتفرنگی و توت سفید بهتر بماند، باید چه نکاتی را رعایت کرد؟
پاسخ دکتر عباس یداللهی، متخصص بیوتکنولوژی و اصلاح درختان و عضو هیئتعلمی دانشگاه تربیت مدرس:
اولین نکته در مصرف توت و توتفرنگی این است که آنها را پس از خرید، بدون آنکه بشویید، مستقیم در یخچال بگذارید.
توت، توتفرنگی و برخی میوهها را باید درست قبل از مصرف شست و از شستن و سپس نگهداری آنها در یخچال خودداری کرد زیرا بهطور طبیعی لایهای مومی روی برخی میوهها از جمله توت، توتفرنگی، انگور، خیار و... وجود دارد که در اثر شستن از بین میرود و عمر میوه را کوتاه میکند.
با این حال، در شرایط مناسب و با رعایت تمامی نکات نگهداری، عمر توت و توتفرنگی بیش از 1 هفته نخواهد بود.