«میزگرد پوست» درباره تغییرات پوستی خانم امانی با حضور دکتر سیدمسعود داوودی و دکتر ندا ادیبی متخصصان پوست و دکتر بهروز بیرشک روان‌شناس
پوست پس از زایمان
در «میزگرد پوست» این شماره، میزبان خانم 33 ساله‌ای هستیم که 2 سال از زایمانشان می‌گذرد و پس از زایمان، با برخی مشکلات پوستی، مواجه شده‌اند. خانم امانی، مشکلات خود را به این صورت برای «سلامت» شرح داده‌اند: «من قبل از بارداری، پوست نسبتا صاف و شادابی داشتم اما بعد از زایمان، با مشکلات پوستی مختلفی مانند جوش‌های زیرپوستی یا از دست دادن شادابی پوستم مواجه شدم. چند وقت پیش به پزشک مراجعه کردم و او برایم 30 عدد قرص آنتی‌بیوتیک، یک کرم لایه‌بردار و یک ژل کلیندامایسین تجویز کرد. کرم لایه‌بردار را به‌دلیل اینکه شنیده بودم مصرف آن باعث نازک و لکه‌دار شدن پوست می‌شود، استفاده نکردم. قرص‌های آنتی‌بیوتیک را هم نخوردم اما از ژل کلیندامایسین استفاده کردم و هیچ نتیجه مطلوب و چشمگیری هم از آن نگرفتم. من شنیده‌ام اگر از کرم لایه‌بردار استفاده کنم، باید حتی زیر نور مهتابی هم ضدآفتاب بزنم. این در حالی است که من عادت به استفاده منظم از کرم ضدآفتاب در موارد عادی هم ندارم. دکتر پوست به من گفت استرس کار و زندگی هم می‌تواند در بروز جوش‌های زیرپوستی‌ام موثر باشد چون سابقه اگزما و تشدید آن با استرس را دارم.
از طرف دیگر، از وقتی بچه‌دار شده‌ام، از نظر روانی هم کمی احساس به‌هم‌ریختگی می‌کنم. یعنی حس می‌کنم نمی‌توانم به خودم برسم و دست و پایم همیشه بسته است. همین مساله، من را ناراحت می‌کند. حالا می‌خواهم بدانم آیا نیازی به مصرف قرص‌های آرامبخش دارم و اینکه آیا راهی برای رها شدن از جوش‌های زیرپوستی و به دست آوردن دوباره شادابی پوستم وجود دارد یا نه». در «میزگرد پوست» این هفته پای صحبت‌های متخصصان نشستیم تا به بررسی مشکل این همراه «سلامت» بپردازیم.
پرسش: آیا استفاده از شکم‌بند بعد از زایمان فایده دارد و می‌تواند از افتادگی شکم پیشگیری کند؟
پاسخ دکتر مریم ابوالحسنی، متخصص پزشکی ورزشی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:
استفاده از شکم‌بند یا گن هیچ تاثیری در بهبود افتادگی شکم ندارد.
افرادی که می‌‌خواهند از افتادگی شکم پیشگیری کنند باید ورزش‌هایی انجام دهند که عضلات شکمشان تقویت شود. در غیر این صورت گن‌ها و شکم‌بندها جز اینکه به تدریج و در طول زمان عضلات شکم را ضعیف‌تر و شرایط را بدتر کنند، مزیت دیگری ندارند.
پرسش: کودک 15 ماهه ای دارم که به صورت تمام‌وقت پوشک است اما زمانى که بدون پوشک است مدام به عضو تناسلی خود دست میزند و آن را مى کشد به حدى که قرمز مىشود. چه راهکارى پیشنهاد می کنید؟
پاسخ دکتر نسرین امیری، فوق تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی:
در درجه اول باید ناحیه تناسلی کودک را از نظر بروز بیماری‌های پوستی به‌خصوص اگزما و خارش بررسی کرد زیرا هر نوع تحریک پوستی می‌تواند زمینه فیزیکی این مساله را ایجاد کند.
اگر کودک، بیماری پوستی خاصی نداشت هنگامی که پوشکش را باز می‌کنید، پوششی روی پاهایش بکشید، به نحوی که امکان دسترسی برایش وجود نداشته باشد. می‌توانید در همین زمانها به کودک اسباب بازی بدهید تا با آن بازی کند و حواسش از اینکه بخواهد به ناحیه تناسلی‌اش دست بزند، پرت شود.
دکتر رضا راست‌منش
دکترای تغذیه و رژیم‌درمانی
خانم‌های بارداری که مجبور هستند مدتی از زمان بارداری‌شان را تنها سپری کنند، معمولا در این شرایط میلی هم به خوردن غذا ندارند در حالی که گرسنه ماندن در این دوران هم برای خودشان خطرناک است و هم برای جنینشان. به همین دلیل توصیه می‌کنم حتما هر 5 گروه مواد غذایی اصلی را دریافت و سعی کنند به خودشان گرسنگی ندهند. ضمن اینکه در طول 9 ماه بارداری از خوردن مواد مضر خودداری کنند و تا می‌توانند غذاهای سالم و خانگی بخورند به‌خصوص خوردن انواع سبزی و میوه را توصیه می‌کنم و همین‌طور خوردن ماهی که امگا3 زیادی دارد. امگا3 می‌تواند خطر افسردگی پس از زایمان را کاهش دهد.
ضمنا بهتر است از خوردن هر ماده غذایی خام و نپخته خودداری کنند. سبزیجات می‌توانند مقدار زیادی از ویتامین‌ها از جمله A و C و مواد معدنی و فیبر را فراهم کنند.
یکی از مشکلات خانم‌های باردار در دوران بارداری، یبوست است که این مشکل با مصرف سبزی‌ها برطرف می‌شود. نیاز به ویتامین C در بارداری 70 درصد بیشتر از زمان غیربارداری است که یک رژیم معمولی خوب به راحتی این مقدار را در اختیار مادر قرار می‌دهد. کلم، حبوبات، سیب‌زمینی، اسفناج، دانه‌های سبز و گوجه‌فرنگی غنی از ویتامین C هستند و به جذب آهن موجود در غذاها کمک می‌کنند.
بدن ما ذخیره ویتامین C ندارد و با مصرف درست مواد غذایی نیاز به این ویتامین به راحتی فراهم می‌شود. ضمنا باید توجه داشت که در این دوران باید چربی‌ها، روغن و شکر با احتیاط مصرف شوند.
پرسش سوم: آیا مصرف خرما یا رطب در روزهای اول پس از زایمان باعث افزایش شیرمادر می‌شود؟ چه خوراکیهایی را برای این منظور در روزهای ابتدایی توصیه می‌کنید؟
پاسخ دکتر سیدعلی کشاورز، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران:
خرما یکی از میوه‌های خشک و مقوی است که مصرف آن بعد از زایمان می‌تواند هم برای مادر مفید باشد و هم میزان شیرش را افزایش دهد، اما مهم‌ترین نکته برای افزایش شیر طی 2 سال شیردهی، تغذیه متعادل، متنوع و کافی است.
یک خانم شیرده باید روزی حداقل 2 تا 3 لیوان شیر و فراوردههای لبنی استفاده کند و در رژیم روزانه‌اش حتما میوه و سبزی فراوان وجود داشته باشد.
مادران شیرده باید هر 3 وعده غذا را بخورند و در غذاهایشان گوشت قرمز، سفید، غلات و مواد غذایی حاوی انواع ویتامین‌ها، پروتئین‌ها و مواد معدنی را بگنجانند. البته برای داشتن یک رژیم متعادل و در عین حال دوری از چاقی و اضافه وزن بهتر است زیر نظر متخصص تغذیه باشید و بر اساس رژیم‌هایی که تجویز می‌شود، عمل کنید.
«میزگرد تغذیه» درباره مشکل چاقی خانم شکوفه با حضور دکتر محمدرضا مهاجرتهرانی فوق‌تخصص غدد و متابولیسم دکتر طاهره افتخار متخصص بیماری‌های زنان دکتر احمدباقری مقدم متخصص پزشکی ورزشی و دکتر نسرین امیدوار متخصص تغذیه
چاقی عوارض زیادی دارد که یکی از آنها کاهش احتمال باروری است. از طرفی، بیماری تخمدان پلی‌کیستیک با اختلال در عادت ماهانه باعث ناباروری می‌شود. میهمان این هفته «میزگرد تغذیه» خانمی
29 ساله است که به هر 2 بیماری یعنی چاقی و تخمدان پلی‌کیستیک مبتلاست و پزشکان برای درمان ناباروری‌اش در قدم اول کاهش وزن را به ایشان توصیه کرده‌اند. ایشان هم برای دریافت راهنمایی درباره کاهش وزن درست و اصولی در «میزگرد تغذیه» شرکت کرده و از متخصصان راهنمایی خواسته‌اند.
مزایا و معایب یکی از روش‌های درمان ناباروری در گفت‌وگو با دکتر علیرضا میلانی‌فر به بهانه انتشار خبر مادربزرگی که نوه‌اش را به دنیا آورد
مادربزرگی که نوه‌اش را به دنیا آورد!
سارا کونل زن 35 ساله‌ای است که به دلیل مشکل‌های جسمی خاص قادر به نگه‌داشتن جنین در رحمش نبود و به همین سبب، مادر 61ساله‌اش، کریستین کیسی، قبول کرد نقش رحم جایگزین را برای دختر و دامادش بازی کند. سارا کونل در این‌باره می‌گوید: «ابتدا پذیرش این مساله که کسی از اعضای خانواده بخواهد نقش رحم جایگزین را بازی کند، کمی دشوار بود اما با گذشت زمان این مساله برای همه حل شد.» نکته جالب این است که کیسی 10 سال پیش یائسه شده بود و پزشکان با تزریقات هورمونی و از طریق روش‌های آزمایشگاهی توانستند دوباره او را بارور کنند تا بتواند در بیمارستانی در شیکاگو، نوه خود (فینن) را به دنیا آورد. جالب است بدانید کیسی اولین مادربزرگی نیست که نقش رحم جایگزین را برای اعضای خانواده خود بازی کرده است. این اتفاق در سال1987در آفریقای جنوبی و در سال2008در اوهایو نیز افتاده بود و همه این مادربزرگ‌ها نوه‌های خود را صحیح و سالم به دنیا آورده بودند.
پرسش اول: خانم هایی که تا یک سال آینده قصد باردار شدن دارند، بهتر است چه تغییراتی در برنامه غذاییشان ایجاد کنند تا بارداری بهتری داشته باشند؟
پرسش دوم: خانم باردار 7 ماهه ای هستم که از احساس گرمای زیاد رنج می برم. بهتر است در برنامه غذایی ام چه تغییراتی بدهم تا کمتر احساس گرما کنم؟
پاسخ دکتر نیاز محمدزاده، متخصص تغذیه و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران:
پاسخ اول: بهترین توصیه ها برای خانم‌هایی که قصد دارند در یک سال آینده باردار شوند عبارت است از کسب وزن ایده آل و ارزیابی طبی برای تشخیص و درمان کمبودها، مصرف انواع مختلف سبزی‌ها و میوه ها به مقدار مورد نیاز و توصیه‌شده برای تامین ویتامین‌ها و مواد معدنی کافی و مصرف نان و برنج سبوسدار برای تامین فیبر و تنظیم عملکرد دستگاه گوارش، پرهیز از مصرف انواع مواد غذایی کنسروشده و حاوی مواد نگهدارنده به خصوص سوسیس و کالباس، کاهش نمک و شکر در رژیم غذایی، مصرف اسیدفولیک حداقل 3 ماه قبل از اقدام به بارداری و فعالیت بدنی منظم.
توصیه می شود همه خانم‌ها قبل از بارداری به متخصص تغذیه مراجعه کنند تا کمبودهای احتمالی در بارداری و شیردهی باعث بروز مشکلاتی در خود و فرزندشان نشود.
پاسخ دوم: احساس گرمای زیاد در بدن می تواند به‌دلیل پرکاری تیروئید باشد بنابراین توصیه می شود به پزشک مراجعه کنید تا انجام آزمایشهای تخصصی تیروئید برایتان درخواست شود.
مصرف برخی ادویه ها مانند فلفل و خردل، هل، دارچین، آویشن، نعناع و پونه کوهی، زعفران، زردچوبه، زنجبیل، زیره و سیاهدانه، گرمازایی غذاها را افزایش می‌دهد بنابراین سعی کنید مصرف این مواد را در غذاهای خود کاهش دهید.
محدود کردن مصرف گوشت قرمز، عسل و غذاهای گرم نیز می‌تواند در بهبود علائم شما موثر باشد اما توجه داشته باشید کاهش مصرف غذاهای با طبع گرم و افزایش غذاهای با طبع سرد هم به هیچوجه برای سلامت مادر و جنین مفید نیست بنابراین بهتر است ضمن مشورت با متخصص تغذیه اعتدال را در رژیم غذاییتان رعایت کنید.
زندگی سالم
وقتی نوزادان زودرس عاشق می‌شوند!
دکتر حافظ باجُغلی
روانپزشک و عضو کمیته بهداشت و سلامت جنسی انجمن روان‌پزشکان ایران
نوزادان هم روزی بزرگ می‌شوند و عشق را تجربه می‌کنند. امروز دهانشان بوی شیر می‌دهد اما به چشم بر هم‌زدنی مراحل رشد و تکامل را طی می‌کنند و روزی می‌رسد که عاشق می‌شوند. به نوزادانی که پیش از تمام شدن 37 هفته به دنیا می‌آیند «پره‌ترم» یا زودرس گفته می‌شود. مطالعه‌ای که به تازگی در کشور فنلاند انجام گرفته، نشان می‌دهد نوزادان زودرس در بزرگسالی مشکلات بیشتری در عشق ورزیدن دارند. این مطالعه بخشی از یک پیمایش ملی سلامت در کشور فنلاند و هدف آن برنامه‌ریزی زودهنگام برای ارتقای سلامت جسمی و روانی در نوزادان زودرس بوده است.
کدام خانم‌ها بهتر است بارداری‌شان را به تعویق بیندازند؟
دکتر شهرزاد زاده‌مدرس
متخصص زنان و زایمان
عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی
سن ازدواج در کشور ما به دلیل شرایط اجتماعی بالا رفته است و به دنبال آن، بارداری دیرهنگام باعث بروز مشکلاتی شده است. بیشتر خانم‌هایی که در سنین بالا ازدواج و اقدام به باردار شدن می‌کنند، با مشکلاتی مواجه هستند و در نهایت مجبور به استفاده از روش‌های کمک‌باروری می‌شوند که نه مقرون به صرفه است، نه به نفع آنها! اگرچه پزشکان با به تاخیر انداختن بارداری موافق نیستند اما گاهی شرایطی پیش می‌آید که باید اقدام به بارداری را به تعویق انداخت تا شرایط بهتری مهیا شود. در «بارداری و زایمان» این هفته برخی از مهم‌ترین این شرایط را با هم مرور می‌کنیم.
