زندگی سالم/ دکتر حافظ باجُغلی روان پزشک و عضو کمیته بهداشت و سلامت جنسی انجمن روان‌پزشکان ایران
عشق سالمندی؛ تولدی دیگر
عشق در جوانی در اوج است، در میانسالی اندکی افت می‌کند و در سالمندی به اوج دیگری می‌رسد. نمودار عشق در گذر زمان دو قله دارد؛ جوانی و سالمندی. عشق در جوانی خوش است و شاید در سالمندی خوش‌تر! از آنجا که معتقدم ادبیات آیینه روان‌شناسی تاریخی ماست، از فرخی‌سیستانی شاهد می‌آورم که می‌گوید: «خوشا عاشقی خاصه وقت جوانی/ خوشا با پریچهرگان زندگانی» و از طرف دیگر حافظ می‌گوید: «گرچه پیرم تو شبی تنگ در آغوشم گیر/ تا سحرگه ز کنار تو جوان برخیزم.»
بر اساس مطالعات یک مرکز تحقیقات اقتصادی آلمان، این کشور به‌دلیل کمبود نیروی کار ماهر در 10 سال، سالانه به جذب صدها هزار نیروی ماهر کار نیاز دارد. جمعیت مسن و کمبود نیروی کار در حرفه‌هایی مانند پزشکی و مهندسی به این معناست که این کشور با بحران پرداخت دستمزد و توسعه بهداشت روبرو است. این نتایج با تحقیقات جولیو ساوردا، یکی از بزرگ‌ترین موسسه‌های تحقیقات اقتصادی آلمان به‌دست آمده است.
در حال حاضر بیش از یک‌پنجم آلمانی‌ها 65 ساله یا مسن‌تر هستند و این آمار، آلمان را دومین کشور مسن دنیا بعد از ژاپن معرفی می‌کند. از سوی دیگر، آلمان یکی از جاهایی است که پایین‌ترین نرخ تولد با میانگین سالانه 24/8 تولد در هر هزار سکنه دارد. در سال 2011 پژوهشی به‌وسیله موسسه مطالعه استخدام نیروی کار در نورنبرگ آلمان پیش‌بینی کرده است که تا سال 2025 شاهد کاهش 7 میلیونی جمعیت در این کشور خواهیم بود. در آلمان مشکل آمارگیری نفوس داریم و این کشور حدود سال 1965 با افزایش زاد و ولد مواجه بوده و آنها تا حدود 10 سال دیگر بازنشسته خواهند شد.
در سال‌های اخیر، دولت اصلاحاتی را برای آسان‌تر کردن مهاجرت و اقامت و همچنین کار در آلمان انجام داده است. در سال 2012، برلین کارت طرح آبی را معرفی کرد که روش‌های ساده‌ای برای استخدام مهاجران بسیار ماهر پیشنهاد می‌کند. این کارت به مهاجران دارای مدرک دانشگاهی، مجوز و حقوق سالانه بیش از 35 هزار یورو و درخواست برای اقامت دائمی می‌دهد. مرکز رسمی آمار دستیتیس، گزارش کرده است که آلمان بالاترین میزان مهاجرت در 20 سال را در سال 2013 گزارش کرده است و در این سال‌ها یک میلیون و 266 هزار نفر به این کشور آمده‌اند و 789 هزار نفر آن را ترک کرده‌اند. با وجود این همچنان کمبود حاد در بخش‌های خاصی مشاهده میشود.
براساس این گزارش، آلمان همچنان به نیروی کار احتیاج دارد؛ مثلا به مشاغلی چون لوله‌کش، پرستار سالمند، پرستار و حتی به پزشک نیاز احساس میشود. این مرکز اعلام کرده است که آلمان برای به‌دست آوردن این نیروی کار در هر جا جستجو و از افرادی که مهارت لازم را دارند، بدون توجه به اینکه اهل کجا هستند دعوت به همکاری می‌کند.
به گفته ساوردا، جمعیت سالمند کشور کارشان را ترک میکنند بدون اینکه کسی جایگزین آنها شود. دولت سال گذشته سن بازنشستگی را به 63 سال کاهش داد، حرکتی که باعث انتقاد گروه‌های کسب و کار شد. دولت همچنین برای حل این مشکل به دنبال ارتقای میزان زاد و ولد در کشور است. آلمان برای این کار مزایای قابل‌توجهی را به کسانی که بچه‌دار می‌شوند اختصاص می‌دهد و به والدین برای گسترده‌کردن خانواده‌شان تا سقف 215 یورو ماهانه پرداخت خواهدکرد.
اگر قصد سفر دارید، بخوانید!
دکتر فاطمه خالقی
این روز‌ها تعداد سالمندانی که تنها سفر میکنند، بیشتر شده است اما هنوز هم مشکلات و محدودیت‌هایی برای سفر سالمندان وجود دارد. آمادگی برای سفر به پیش‌زمینه‌هایی نیاز دارد که برخی از آنها را در «سالمندان» این هفته مرور می‌کنیم.
سالمندآزارها چه کسانی هستند و کدام سالمندان در معرض خطرند؟
دکتر مجید صادقی
روانپزشک، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
سازمان جهانی بهداشت میزان سالمندانی را که مورد سالمندآزاری قرار می‌گیرند، در سطح جهان، بین 6-4 درصد سالمندان تخمین می‌زند و سالمندآزاری را این‌طور تعریف می‌کند: «انجام هر عملی که باعث وارد شدن صدمه جدی به فرد سالمند تحت مراقبت و آسیب‌پذیر شود، از مصادیق سالمندآزاری است. از میان این اعمال می‌توان به برآورده نکردن نیازهای اساسی سالمند یا محافظت نکردن از او در برابر آسیب‌های احتمالی جسمی، روانی و مالی اشاره کرد. این سوءرفتارها معمولا از طرف نزدیکان و کسانی است که مراقبت از سالمند را به عهده دارند. مراقب می‌تواند پرستاری باشد که از سالمند در منزل یا خانه سالمندان نگهداری می‌کند یا فرزند، فرزندان، خواهر و برادر، عروس و داماد یا حتی همسر سالمند.»
رایج‌ترین علایم و انواع عفونت در دوران سالمندی
دکتر حمید عمادی
متخصص بیماری‌های عفونی
عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
نشانه‌های بیماری‌های عفونی در سالمندان تا حدودی با نشانه‌های بیماری‌های عفونی در سایر گروه‌های سنی متفاوت است؛ یعنی یک بیماری عفونی مشترک ممکن است بین افراد جوان و سالمند به 2 شکل کاملا متفاوت بروز کند و این مساله می‌تواند باعث سردرگمی پزشکان شود. مثلا وقتی یک جوان دچار عفونت ادراری میشود، معمولا با علایمی مانند تکرر و سوزش ادرار مواجه می‌شویم ولی در سالمندان ممکن است چنین علایمی وجود نداشته باشد. مثلا سالمندی که دچار عفونت ادراری است، گاهی ناگهانی و بدون هیچ علامت بارزی در دستگاه ادراری، افت سطح هوشیاری پیدا می‌کند، علامتی که هیچ ارتباطی با عفونت ادراری ندارد. به همین دلیل در سالمندان پیدا کردن عامل عفونت کمی دشوار است و امروزه رشته‌ای از پزشکی را به طب سالمندان اختصاص داده‌اند. متخصصان طب سالمندی بهتر می‌توانند به بررسی بیماری‌های سالمندان بپردازند. در «سالمندان» این هفته با برخی از مقتضیات رایج‌ترین عفونت‌های دوران سالمندی آشنا خواهید شد.
توصیه‌های دکتر محمد‌علی نیلفروش‌زاده برای پیشگیری از لک‌های پوستی
سمیه مقصودعلی
گاهی اگر جلوی آینه بایستید و به پوستتان نگاه کنید، متوجه وجود لک‌هایی می‌شوید که شاید حتی نفهمیده باشید کی و چرا روی پوستتان ظاهر شده‌اند؛ لک‌هایی که در خیلی از مواقع پیشگیری از ایجاد آنها چندان هم سخت نیست. در «کلینیک پوست» این هفته با دکتر محمد‌علی نیلفروش‌زاده، متخصص پوست و رئیس مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی، درباره دلایل بروز این لک‌های پوستی و نحوه پیشگیری و درمان آنها گفت‌وگو کرده‌ایم.
تاثیر افزایش سن بر وضعیت و سلامت مو
ترجمه: سمیه مقصودعلی
رشد موها 3 فاز دارد؛ فاز آناژن که مربوط به دوره رشد مو است و بین 3 تا 6 سال طول می‌کشد، فاز کاتاژن که فرصتی 3 هفته‌ای است و رشد مو در آن متوقف میشود و فاز تلوژن که فرصتی 3 ماهه است و طی آن موی مرده می‌افتد. معمولا در طول زندگی 80 درصد موهای افراد در فاز رشد و 10 تا 15 درصد در فاز ریزش هستند. این روند طبیعی است اما عواملی مانند ژنتیک، وراثت، هورمون‌ها، تغذیه و استرس می‌توانند بر رشد مو تاثیر بگذارند. با افزایش سن، به‌تدریج موها کم‌پشت و سفید میشود ولی پزشکان معتقدند که برای پیشگیری از این وضعیت و حتی درمان آن، روش‌هایی وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهد شد.
همه به تفریح نیاز دارند؛ سالمندان بیشتر
چند سالی است که در جهان از تفریح به‌عنوان بخش اصلی زندگی و حتی درمان یاد میشود. این موضوع در مورد سالمندان اهمیت بیشتری پیدا کرده است؛ طوری که امروزه دانشگاه‌های معتبر آمریکا و اروپا رشته‌هایی را به تفریح‌درمانی اختصاص داده‌اند. هدف کلی این است که با تفریح بتوانیم سلامت انسان‌ها را از نظر جسمی و روانی حفظ کنیم. حتی وقتی اختلالی در سلامت ایجاد میشود، بتوان با روش‌های تفریحی مختلف سلامت بیمار را بازگرداند. تفریح‌درمانی موضوعی مهم و جدید در حفظ و ارتقای سلامت سالمند است. به نظر می‌رسد در کشور ما در این مورد کم‌کاری شده است و نیاز به کار بیشتری داریم.
تفریح سالمندان و جوانان فرق دارد
