پژوهشگران در مطالعه‌ای جدید به بررسی تاثیر قرارگیری در محیط‌های طبیعی بر کیفیت خواب افراد پرداختند.
در این مطالعه، اطلاعات بیش از 255 هزار نفر مورد بازبینی قرار گرفت تا ارتباط میان تعداد روزهایی که آنها کیفیت خواب نامطلوبی داشتند، با دسترسی این افراد به فضای سبز و طبیعی مورد بررسی قرار گیرد. همچنین، از اطلاعاتی که در مورد شدت و مدت تابش خورشید در نواحی مختلف مورد بررسی بود نیز استفاده شد. نتایج این پژوهش مشخص کرد افرادی که بین 29-21 روز در ماه خواب کافی نداشتند، کمتر از سایرین در مکان‌های طبیعی حضور داشتند.
در مقابل، افرادی که کمتر از 7روز در ماه خواب ناکافی داشتند، بیشتر به فضاهای سبز و طبیعی دسترسی داشتند. در این میان، ارتباط بین خواب و قرار گرفتن در محیط‌های طبیعی در مردان بیشتر از زنان بود. این یافته می‌تواند راه‌حلی خوب برای افرادی باشد که دچار اختلال خواب هستند.
خانمی 38 ساله هستم که شب‌ها خواب خوبی ندارم و بارها از خواب بیدار می‌شوم. به همین دلیل روزها بی حوصله و خواب آلود هستم. آیا می توانم برای خواب بهتر شب ها از داروهای خواب آور استفاده کنم؟
پاسخ دکتر محمدرضا خدایی، روان‌پزشک و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی:
بسیاری از افراد جامعه ما به دلایل مختلفی از بی‌خوابی یا اختلال‌های خواب رنج می‌برند که مشکل بسیاری از آنها با رعایت نکته‌های مربوط به بهداشت خواب، استفاده نکردن از تلفن‌همراه و تبلت در بستر و پیش از خوابیدن، تنظیم ساعت خواب و بیداری، مصرف نکردن مایعات فراوان قبل از خواب، نخوردن غذاهای سنگین و حجیم در وعده شام و نوشیدن خواب‌آورهای طبیعی مانند دم‌‌کرده گل‌گاوزبان، سنبل‌الطیب، بابونه، بیدمشک و... حل می‌شود و نیازی به مصرف داروهای خواب‌آور ندارند بنابراین نباید به صرف اینکه خواب خوبی ندارید به مصرف خودسرانه دارو روبیاورید.
داروها شمشیر دولبه هستند یعنی هم می‌توانند منفعت داشته باشند و هم مضر باشند. برای تجویز یک دارو پزشک ابتدا منافع آن را نسبت به مضراتش می‌سنجد و در صورتی که منافع آن بیشتر باشد مصرف آن را توصیه می‌کند. قطعا اگر داروها با نظر پزشک و درست استفاده شوند بسیار مفید خواهند بود ولی اگر خودسرانه و اشتباه مصرف شوند می‌توانند به فرد آسیب بزنند.
توصیه میکنم ابتدا موارد مربوط به بهداشت خوابتان را به طور کامل رعایت کنید و در صورتی که مشکلتان حل نشد برای درمان به کلینیک های اختلال خواب مراجعه کنید.
پرسش: معمولاً بعد از خوردن ناهار در محل کار دچار خواب آلودگی می‌شوم. برای جلوگیری از این وضعیت باید چه نکته‌های تغذیه ای را رعایت کنم؟
پاسخ دکتر مرجان عجمی، متخصص بهداشت مواد غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
بهترین کار این است که از خوردن غذاهای سنگین، چرب و حجیم در وعده ناهار بپرهیزید زیرا مصرف این قبیل غذاها می‌تواند باعث سنگینی و خواب‌آلودگی فرد شود.
بهتر است وعده ناهار را ابتدا با مقداری سالاد شروع کنید و پس از آن غذا بخورید. بسیاری از افراد ابتدا غذا و بعد سالاد می‌خورند. درست است که سالاد حاوی فیبر و مواد معدنی مفیدی است اما مهم‌ترین نکته آن خاصیت سیرکنندگی اش است بنابراین بهتر است ابتدا سالاد بخورید تا جلوی ولع و اشتهای زیادتان به غذا گرفته شود.
غذای مصرفی هم بهتر است سبک، کم‌چرب و پرفیبر باشد. بسیاری از افراد ممکن است با خوردن ماست و دوغ دچار سستی و خواب‌آلودگی شوند. با اینکه خوردن چند قاشق ماست می‌تواند در تنظیم فلور میکروبی روده موثر باشد ولی این افراد می‌توانند ماست و دوغ را در وعده شام مصرف کنند ولی هرگز آن را حذف نکنند.
زندگی‌مثبت/ دکتر فربد فدائی/روان‌پزشک، مدیرگروه روان‌پزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی
«صبح‌خیزی و سلامت‌طلبی چون حافظ
هرچه کردم، همه از دولت قرآن کردم»
پژوهش‌های پزشکی نشان می‌دهد هورمون‌هایی که باعث فعالیت و تحرک و افزایش توجه و تمرکز می‌شود، حدود سپیده‌دم به حداکثر ترشحشان می‌رسد و کمترین میزان ترشح آنها ساعت‌های اولیه شب است. در مقابل، هورمون‌هایی که با استراحت و رشد بدن و ترمیم آنها ارتباط دارد، در ساعت‌های اولیه شب به حداکثر ترشح می‌رسد و هنگام سپیده‌دم کمترین میزان را دارد. بنابراین با برخاستن صبح زود و خوابیدن آغاز شب از نظم طبیعی زیست‌شناختی پیروی می‌کنیم که باعث سلامتمان می‌شود اما اگر کسی شب‌ها که زمان ترشح هورمون‌های استراحت و ترمیم بدن است، بخواهد بیدار بماند و در مقابل صبحدم که زمان ترشح هورمون‌های تحرک و توجه و تمرکز است بخوابد با مشکل ناشی از ناهماهنگی ساعت‌های خواب‌وبیداری مواجه می‌شود و کارایی‌اش به حداقل می‌رسد.
این موضوع به‌ویژه در بچه‌ها مهم است که بیدار ماندن شبانه که متاسفانه در برخی خانواده‌ها رایج شده باعث اختلال در رشد جسمی و عصبی کودکان می‌شود. سحرخیزی باعث می‌شود فرد به‌موقع به کارهایش برسد و پس از اقامه نماز، فرصتی برای اندیشیدن درباره مفهوم زندگی و دمیدن و فروشدن منظم خورشید و گذر زمان و ضرورت استفاده شایسته از آن داشته باشد. آن‌کس که صبحدم برخاسته است طبق حکمت کهن اما همیشه تازه بزرگمهر حکیم، کامرواست. شب نیز درحالی‌که به همه کارهایش رسیده و نیایش شبانه روحش را به لطافت و مهر آغشته است به خواب می‌رود تا خواب‌های شیرین ببیند اما آنکه دیر برخاست هنگام شب با زحمت می‌کوشد به هر طریق بخوابد و چون به‌سختی هم خوابید به علت به هم خوردن نظم طبیعی بدن کابوس‌های وحشتناک می‌بیند و فردا با خستگی و روانی خسته از خواب برمی‌خیزد.
ختم کلام با این حکمت ارزنده از حضرت محمد(ص) که: «در آموختن سحرخیز باش، چراکه سحرخیزی برکت‌آفرین است و باعث کامیابی انسان.»
اگر عادت دارید بعد از شام جلوی تلویزیون یا کامپیوتر بنشینید، بهتر است آن را با یک عادت درست جایگزین کنید و 15 دقیقه قدم بزنید. کارشناسان عقیده دارند، دست کم 100 قدم پیاده روی بعد از شام وضعیت سلامت عمومی تان را بهتر می کند که شامل هضم بهتر غذا، سوزاندن کالری، کنترل بهتر قند خون و تری گلیسرید در بدن می شود.در این مطلب برای تان می گوییم که چطور یک پیاده روی 15 دقیقه ای بعد از شام می تواند به سلامت تان کمک کرده و از بروز مشکلات گوناگون جلوگیری کند.
فرآیند هضم غذا سریعا" بعد ازخوردن شروع می شود و شیره و آنزیم های معده که مسئول گوارش هستند در همین زمان فعال می شوند. اگر فرد پس از خوردن شام قدم بزند، فرایند ترشح آنزیم ها برای هضم بهتر بیشتر خواهد شد. در نتیجه از بسیاری از بیماری ها و مشکلات شکمی مانند ترش کردن معده یا بد هضمی که اغلب افراد از آن شاکی هستند، جلوگیری می شود.
رادیو معارف / برنامه شفا
با کارشناسی دکتر حسین مرادی دهنوی/
عضو هیأت علمی (استادیار)،مدیر گروه طب سنتی و سرپرست دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی قم
| اهمیت و ویژگی های خواب | 1394/03/04 |
| خواب های مناسب و غیر مناسب | 1394/03/11 |
| میزان خواب در افراد و اعمال مستحب و مکروه قبل از خواب | 1394/03/18 |
رادیو معارف / برنامه خانه مهر / سلسله گفتارهای سلامت در خانواده
با کارشناسی دکتر سیدمهدی میرغضنفری / متخصص طب سنتی
| طب سنتی : خواص کاهو - بهترین زمان مصرف کاهو - آیا کاهو برای بی خوابی مناسب است | 1394/02/01 |
| طب سنتی :فوائد ریواس - بهترین داراو برای مهار صفرا و تقویت معده |
1394/02/15 |
