این روزها به نظر می‌رسد چرت زدن دیگر نشانه تنبلی یا بی‌هدفی نیست و مزایای غیرقابل‌باوری در حفظ سلامت اعضای مختلف بدن دارد.
کارشناسان به افرادی که دچار اختلال حافظه هستند، توصیه اکید می‌کنند در طول روز به مدت حداقل 90 دقیقه استراحت کنند. این مدت کوتاه می‌تواند باعث تقویت حافظه و توان یادگیری مهارت‌های جدید در افراد شود.
کارشناسان این نتایج را با انجام اسکن و ام‌آرآی از فعالیت بیشتر مغز افرادی که در طول روز استراحت کرده‌اند و بامطالعه بالای قسمت هیپوکامپ مغز آنها به دست آورده‌اند. این نتایج حاصل تحقیقات پژوهشگران دانشگاه ژنو روی داوطلبان و بررسی قدرت به یاد آوردن خاطرات کوتاه‌مدت و بلند‌مدت آنها و نیز تحلیل قدرت یادگیری مهارت‌های جدید در 2 گروه داوطلب هنگام استراحت در میانه روز و بدون استراحت در کل روز است.
پرسش: چه کنیم تا سوخت و ساز بدنمان بیشتر شود؟
پاسخ دکتر محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان:
راه‌های زیادی برای افزایش سوخت و ساز بدن وجود دارد. یکی از این راه‌ها خوردن غذاهای بسیار تند مانند فلفل است. هر چه انواع فلفل تند را در رژیم غذایی‌تان افزایش بدهید سوخت و سازتان بیشتر می‌شود.
راه دیگر که ممکن است عجیب به نظر برسد سحرخیزی است. افرادی که تا نیمه‌های شب بیدارند و صبح‌ها تا دیروقت میخوابند سوخت و ساز بدنشان را پایین می‌آورند و چاق می‌شوند.
مهم‌ترین روشی هم که سوخت و ساز بدن را افزایش میدهد ورزش، داشتن فعالیت‌های بدنی و به‌خصوص پیاده‌روی است. از این‌رو، توصیه می‌شود روزی 20 دقیقه تا نیم ساعت ترجیحا در آفتاب ملایم غروب یا اوایل صبح پیاده‌روی کنید.
کابوس و رویای بچه‌ها در گفت‌وگو با دکتر نسرین امیری فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودک
می‌گویند خوابیدن یکی از بهترین نعمت‌هایی است که در اختیار انسان قرار گرفته است چون باعث می‌شود انسان جانی تازه و انرژی دوباره‌ای به دست آورد اما همین خواب‌های رنگارنگی که می‌بینیم گاهی برایمان لذت‌بخش هستند و گاهی ترسناک. در «کودکان» این هفته، دکتر نسرین امیری، فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی درباره حقیقت خواب و رویا در دوران کودکی پاسخگوی سوال‌هایمان شده است.
خوش به حال هرکی خوابه ما به بیداری دچاریم
دکتر محمدرضا صائبی‌پور
دکترای علوم اعصاب‌شناختی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
وقتی به مبحث سیستم عصبی اصلی یعنی مغز، با آن همه مدار و سامانه‌های عصبی پیچ در پیچ و مواد میانجی عصبی متعدد و گیرنده عصبی انبوه می‌رسیم، معمای پلیسی «بیماری‌زایی و درمان» بغرنج‌تر می‌شود. در عصر حاضر باوجود اینکه بشر توانسته به قولی «به زیر آورد چرخ نیلوفری را» و بر ماه و مریخ رد‌پایی از خود یا مصنوعات‌اش بگذارد، اما در برابر یک بی‌خوابی ساده هنوز نتوانسته راه‌حل درمانی کامل، قطعی و بدون عارضه‌ای ارائه دهد چرا که هنوز هم برای داشتن یک خواب باکیفیت شبانه، توصیه جامع و داروی ایده‌آلی در بازار وجود ندارد. خواب بخش مهمی از زندگی انسان محسوب می‌شود. افراد کم‌خواب آسیب‌پذیرترند. کم‌خوابی احتمال وقوع سوانح، خطر مرگ و میر و وقوع عوارض جسمی ناشی از بیماری‌های قلبی‌عروقی، سکته مغزی و دیابت را افزایش میدهد. احتمال وقوع رفتارهای غیراخلاقی به دنبال بی‌خوابی و رفتارهای تکانشی و بی‌اختیار، مانند پرخوری بیشتر می‌شود و تمایل به مصرف مواد مخدر نیز افزایش پیدا می‌کند. بین خواب و انواعی از بیماری‌های اعصاب و روان نیز ارتباطات دوسویه و تنگاتنگی وجود دارد.
هشدار کارشناسان در گفت‌وگو با «سلامت»
استفاده گسترده از هندزفری باعث شده سازمان بهداشت جهانی نسبت به صدمه‌های ناشی از استفاده نادرست از هندزفری هشدار دهد. این درحالی است که مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت از افزایش 15درصدی صدمه‌های ناشی از استفاده نامناسب از هندزفری ابراز نگرانی کرده است. سازمان بهداشت جهانی یکی از موضوعات قابل‌توجه در سال 2015 را سلامت گوش عنوان کرده و با این کار در نظر داشته مردم را نسبت به اهمیت حفاظت از گوش در برابر سر و صداهای طبیعی، آگاه کند. این نامگذاری به این دلیل اهمیت دارد که در کشورهای مختلف استفاده نادرست از وسایل تولید صدای شخصی مانند هدفون و هندزفری تبلت و ام‌پی‌تری‌پلیر بسیار شایع شده است، اما این وسایل صداساز شخصی که جزئی از زندگی‌مان شده، چگونه سلامتمان را به خطر می‌اندازد؟
«میزگرد تغذیه» درباره روند کاهش وزن خانم لیلا فتوت‌احمدی و همسرشان با حضور دکتر محمدحسن انتظاری متخصص تغذیه دکتر امیرهوشنگ احسانی متخصص پوست و دکتر ابراهیم باقری مقدم متخصص پزشکی ورزشی
محبوبه ریاستی
افراد بسیاری در صفحه «میزگرد تغذیه» تجربه کاهش وزن، افزایش وزن یا رژیم درمانی‌شان را برای کنترل بیماری خاصی با سایر خوانندگان «سلامت» در میان گذاشته و نظر متخصصان را نیز در مورد خودشان جویا شده‌اند. لیلا فتوت احمدی 45 ساله و همسرش محمدرضا صفدری57 ساله نیز از جمله همین افراد هستند که توانسته‌اند در طول 6 ماه هر یک 26 کیلوگرم از وزنشان را کم کنند. خانم لیلا فتوت‌احمدی در مورد رژیم خود و همسرش پاسخگوی سوال‌هایمان شده و متخصصان «سلامت» نیز درباره رژیم غذایی آنها اظهارنظر کرده‌اند. با «میزگرد تغذیه» این هفته همراه شوید.
«میزگرد تغذیه و رژیم‌درمانی» درباره روند کاهش وزن آقای امیررضا رسایی با حضور دکتر علی ترکمان ارتوپد، دکتر خسرو صادق‌نیت فلوشیپ اختلال‌های خواب و دکتر حسین ایمانی متخصص تغذیه
60 کیلوگرم کاهش وزن در 9 ماه
فرزانه فولادبند
«به خاطر معافیت از خدمت سربازی وزن اضافه کردم و معاف شدم ولی نتوانستم وزنم را کم کنم و به مرور زمان وزنم بالاتر رفت. حدود 10 سال از چاقی و اضافه وزن در عذاب بودم تا اینکه پس از تولد فرزندم تصمیم گرفتم به خاطر سلامتم وزن کم کنم...» اینها صحبت‌های امیررضا رسایی، جوان 32 ساله ساکن اهواز با 183 سانتی‌متر قد است که طی 9 ماه وزنش را از 170 به 110 کیلوگرم رسانده است. شرح بیشتر ماجرا را از زبان خودش و نظر متخصصان «سلامت» را درباره روند کاهش وزن او در «میزگرد تغذیه و رژیم‌درمانی» این هفته بخوانید.
چرت نیمروزی خطر سکته قلبی را کاهش میدهد
نتیجه یک تحقیق نشان میدهد چرت نیمروزی می‌تواند فشار خون و خطر حمله یا سکته قلبی را کاهش دهد.
براساس این تحقیق که نتیجه‌‌اش در کنگره انجمن اروپایی متخصصان قلب (کاردیولوژی) ارائه شده، خوابیدن به مدت نیم‌ساعت یا کمی بیشتر در میانه روز خطر حمله قلبی را تا 10 درصد کاهش میدهد.
این تحقیق در بیمارستان اسکلپیه‌یون وولا در آتن، پایتخت یونان انجام شده و در آن پژوهشگران حدود400فرد میانسال با فشار خون بالا را مورد مطالعه قرار داده‌اند.
دکتر مانولیس کالیستراتوس، هنگام ارائه این تحقیق گفت: «ساعات کار اداری و فرهنگ کاری مدرن، استراحت نیمروزی را تقریبا از دور خارج کرده است.» او این سوال را مطرح کرد که آیا خواب قیلوله تنها یک رسم سنتی است یا واقعا برای بدن سودمند است؟ او گفت: «2 نخست‌وزیر مشهور بریتانیا از طرفداران چرت نیمروزی بودند. وینستون چرچیل می‌گفت باید زمانی برای خواب بین ناهار و شام اختصاص داد و مارگارت تاچر هم دوست نداشت کسی حول و حوش ساعت ? بعدازظهر مزاحمش شود. تحقیق ما نشان میدهد آنها حق داشتند.» دکتر کالیستراتوس با اشاره به روند تحقیق و نتیجه آن گفت: «هر چند میزان کاهش فشار خون میان افرادی که در میانه روز میخوابند، اندک است، اما همین مقدار کم هم می‌تواند 10 درصد خطر بروز عوارض قلبی و وریدی را کاهش دهد.»
پژوهشگران این تحقیق همچنین دریافته‌اند خواب نیمروزی سرعت ضربان قلب را تا 11درصد و همین‌طور قطر دهلیز چپ قلب را تا 5 درصد کاهش میدهد.
به گفته دکتر کالیستراتوس، یافته‌های تحقیق نشان داده نه‌تنها چرت کوتاه نیمروزی می‌تواند به کاهش فشار خون منجر شود، بلکه خواب طولانی‌تر حتی می‌تواند مفیدتر باشد.
بخوانید و بخوابید
دکتر پریسا طاهری
رئیس اداره سالمندان وزارت بهداشت و متخصص بالینی طب سالمندی
معمولا با افزایش سن، اختلال‌های خواب افزایش پیدا می‌کند و یکی از شکایت‌ها در دوره سالمندی، اختلال خواب است. جالب است بدانید اختلال‌های خواب در سالمندانی که در خانه سالمندان زندگی می‌کنند، بیشتر از آنهایی است که در منزل هستند. پس شما سالمندان گرامی می‌توانید با شناسایی مشکل خود و عمل به توصیه‌ها آرامش و خواب راحت‌تری داشته باشید.
انواع رایج اختلال خواب
مشکل‌های خواب به شکل‌های مختلف بروز می‌کند؛ ممکن است شما دیر به خواب بروید، مکرر بیدار شوید، تکه‌تکه بخوابید، صبح زود از خواب بیدار شوید یا در طول روز چرت بزنید و خلاصه اینکه زمان خواب عمیق‌تان کم شود. حتی ممکن است ریتم خواب مختل شود. یعنی ریتمی که صبح بیدار و شب به خواب می‌روند دچار اختلال می‌شود.
مشکل‌های خواب در دوره سالمندی به روش‌های مختلفی ظهور پیدا می‌کنند ولی 2 گروه‌بندی آنها را از هم تفکیک می‌کند:
سر و صدا، آلودگی هوا، سرماخوردگی، کم‌خوابی و خوابیدن با چراغ روشن هم چاق‌تان می‌کند!
65 درصد از مردم جهان در کشورهایی زندگی می‌کنند که چاقی، بیشتر از لاغری باعث مرگ‌ومیر آنها می‌شود. در حال حاضر، 44 درصد از موارد جهانی ابتلا به دیابت، 23 درصد از بیماری‌های ایسکمیک قلبی و 41-7 درصد از سرطان‌ها به‌طور مستقیم به افزایش وزن و چاقی ربط داده شده‌اند. بسیاری از ما می‌دانیم که پرخوری، تندخوری، پیروی از رژیم‌های چرب و پرکالری و کم‌تحرکی، جزو مهم‌ترین عوامل چاقی محسوب می‌شوند اما شاید خیلی از ما تا به حال، درباره سایر عوامل تاثیرگذار بر چاقی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم، چیزی نشنیده باشیم.
