چه کسی مسئول امنیت غذایی مردم است؟
پرسش: رژ لب مایعی خریده ام که ماندگاری طولانی دارد. ظاهرش شبیه رژ یک برند معروف است ولی کمی بویی شبیه نفت و حشرهکش می‌دهد. البته تاریخش نگذشته است. آیا رژلب حاوی جیوه است؟
پاسخ: دکتر سیدمسعود داودی متخصص پوست عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله(عج):
مشکل و خطر لوازم آرایشی بیشتر به دلیل وجود سرب در آنهاست. هر چند جیوه هم یک ماده سمی است. به همین دلیل باید برای خرید لوازم آرایشی که بیشتر اطراف دهان، بینی و چشم به کار می‌روند دقت بیشتری کرد. متقلبان محصولات مختلف معمولا اجناس خود را شبیه برندهای معروف می‌سازند تا راحت‌تر بتوانند آنها را به فروش برسانند. به همین دلیل بهتر است لوازم آرایشتان را از جای مطمئن و معتبر تهیه کنید و از مصرف لوازمی که بوی ناخوشایندی دارند بپرهیزید.
پرسش: به تازگی کرم ضدآفتابی با قیمت خیلی گران خریدم که روی آن نوشته شده است حاوی بنزوفنون3. آیا این ماده خطرناک است؟ متاسفانه پوست من خشک است و کرم ضدآفتاب مناسب پوست من به غیر از این کرم با SPF30 وجود ندارد. چه باید بکنم؟
پاسخ دکتر سیدمسعود داودی متخصص پوست عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله(عج):
بنزوفنون خطر خاصی ندارد بنابراین می‌توانید بدون نگرانی از کرم ضدآفتاب موردنظر استفاده کنید.
برای خشکی پوستتان هم می‌توانید از کرم‌های مرطوب‌کننده استفاده کنید و آن را قبل از زدن کرم ضدآفتاب به پوستتان بزنید.
پرسش: از بین قرص های ایبوپروفن، استامینوفن، ژلوفن، مفنامیک اسید و لگزانول که کاهش دهنده درد هستند، کدامیک عوارض کمتری برای بدن دارند؟
پاسخ دکتر هادی اسماعیلی متخصص داروسازی بالینی عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی:
این پرسش بسیار کلی است و پاسخ آن قابل تعمیم به شرایط هر بیمار نیست. بهتر است نوع درد از نظر ارگان درگیر، مدت زمان ابتلا به درد، ماهیت مزمن و حاد بودن، سن بیمار، بیماریهای زمینه‌ای و اختلالات دیگر مشخص شود.
به طور کلی استامینوفن یکی از ایمن ترین مسکن‌هاست ولی توانایی آن در کنترل درد محدود است و اثر ضدالتهابی هم ندارد بنابراین در بسیاری از موارد ممکن است استامینوفن به‌عنوان پایه درمان درد تجویز و سایر داروهای مسکن و ضدالتهاب به استامینوفن اضافه شوند. این راهکار با هدف به حداقل رساندن دوز و دوره مصرف سایر داروها و در نتیجه عوارض آنها در نظر گرفته میشود.
پرسش: «فیشور سیلانت» که برای محافظت از دندان کودکان انجام میشود دقیقا چیست؟ در چند سالگی باید انجام داد؟ حدودا چقدر هزینه دارد؟
پاسخ: دکتر احمد جعفری متخصص دندان‌پزشکی کودکان عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران:
فیشور به معنای شیارهای عمیق و گیردار روی دندان است که غذا می‌تواند در آنها گیر کند و باعث پوسیدگی دندان شود. در فیشور سیلانت، دندان‌پزشک با استفاده از موادی این شیارهای عمیق را کمعمق میکند به طوری که هم غذا در آن گیر نکند و هم سطح جونده دندان با مسواک زدن به راحتی تمیز شود و از پوسیدگی پیشگیری کند.
انجام فیشور سیلانت به چند عامل بستگی دارد؛ اول اینکه آیا دندان پوسیدهای در دهان وجود دارد یا نه؟ اگر دندان‌ها کاملا سالم باشند احتمال پوسیده‌شدن دندانی که دارای شیارهای عمیق است کاهش می‌یابد اما اگر چند دندان پوسیده در دهان وجود داشته باشد داشتن شیارهای عمیق روی دندان امکان پوسیده شدن دندان را تسریع میکند. فیشور سیلانت معمولا برای دندان‌های دائمی انجام میشود.
مهم‌ترین نکته‌ای که برای انجام فیشور سیلانت لازم است همکاری کودک حین کار کردن دندان‌پزشک است زیرا اصلیترین رکن این کار خشک بودن کامل دندان است. اگر کودکی نتواند همکاری لازم را داشته باشد و دندان موردنظر خشک نماند، فیشور سیلانت انجام‌شده هیچ ارزشی نخواهد داشت بنابراین انجام این کار در سن پایین به هیچ‌وجه توصیه نمیشود. در سنین 6 سالگی به بعد با رویش اولین دندان‌های دائمی معمولا کودک می‌تواند با دندان‌پزشک همکاری کند.
انجام فیشور سیلانت برای دندان‌های شیری توصیه نمیشود اما اگر والدین بخواهند این‌کار را برای فرزندشان انجام دهند در صورتی که کودک همکاری لازم را داشته باشد منعی برای این‌کار وجود ندارد.
برای اینکه والدین بدانند دندان‌های کودکشان به فیشور سیلانت نیاز دارد یا نه باید داخل دهان کودکشان را به خوبی ببینند و وضعیت دندان‌ها را بررسی کنند. اگر تعدادی از دندان‌های کودک پوسیده یا حتی پرکردگی داشته باشد احتمال اینکه دندان‌های دائمی در حال رویش پوسیده شوند افزایش می‌یابد. در این صورت بهتر است والدین برای انجام فیشور سیلانت دندان‌های کودکشان اقدام کنند، اما اگر دندان‌ها سالم باشند با مسواک زدن می‌توان جلوی پوسیدگی یا پیشرفت آن را گرفت.
هزینه فیشور سیلانت در مراکز مختلف با هم تفاوت دارد و حدودا کمتر از 100 هزارتومان است.
پرسش: آیا استفاده از خمیر دندان معمولی برای فرزند 4 سالهام در صورتی که با مسواک زدن آن را قورت ندهد، اشکال دارد؟
پاسخ دکتر احمد جعفری متخصص دندان‌پزشکی کودکان عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران:
استفاده از خمیردندان‌های معمولی بزرگسالان برای مسواک زدن دندان کودکان مشکلی ایجاد نمیکند. اتفاقا باتوجه به اینکه میزان پوسیدگی در کودکان بالاتر از حد طبیعی است استفاده از خمیردندان الزامی است اما توصیه این است که میزان کمی از خمیردندان را روی مسواک کودک بگذارید. مثلا برای کودکان 3 تا 6 ساله فقط به اندازه یک نخود خمیردندان استفاده کنید. اگر کودک این مقدار خمیردندان را قورت بدهد دچار عوارض خاصی نخواهد شد و جای نگرانی نیست.
پرسش: در شماره 530، صفحه12، نوشته اید برای یخ زدایی گوشت از مایکروفر استفاده نشود.
به نظر من خطر افزایش رشد میکروب‌ها و انگلهای احتمالی گوشت بیشتر از نبود پروتئین آن برای انسان مضر است. آیا این نظر درست است؟
نه، در کل، روش‌های پخت متفاوتی وجود دارند که می‌توانند میکروب‌ها و انگلهای موجود در گوشت را از بین ببرند اما در روش مایکروفر اگر گوشت مدت زمان کوتاهی داخل دستگاه بماند حرارت لازم به‌طور یکنواخت به همه قسمت‌های گوشت نمی‌رسد و اگر مدت زمان طولانی در دستگاه بماند بافت گوشت تخریب میشود، در حالی که سایر روش‌های حرارت دادن مثل آب پز کردن در نقطه جوش، گریل کردن کامل و... هم میکروب‌ها و انگلهای گوشت را از بین می‌برند و هم به بافت گوشت آسیب وارد نمی‌کنند.
پرسش: آیا ریختن شیر در چای و نوشیدن آن از لکه شدن دندان‌ها بر اثر مصرف زیاد چای پیشگیری میکند؟
پاسخ دکتر حسین ایمانی متخصص تغذیه عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی:
چای منبع اگزالات و شیر منبع غنی کلسیم است. وقتی شیر را در چای میریزید کلسیم و اگزالات با هم پیوند می‌خورند و جذب کلسیم شیر کاهش پیدا میکند و این مساله برای افراد سالم مفید نیست زیرا همه ما به کلسیم شیر نیاز داریم اما بیمارانی که دارای سنگ کلیه از جنس اگزالات کلسیم هستند، می‌توانند در چایشان شیر بریزند تا کلسیم موجود در شیر اجازه ندهد اگزالات زیاد از راه روده وارد گردش خون و سپس کلیه‌ها شود.
در واقع، وقتی کلسیم با اگزالات پیوند می‌خورد از راه روده دفع میشود و وارد گردش خون نمیشود و خطر ایجاد سنگ کلیه را افزایش نمی‌دهد. این کار برای پیشگیری از کدر شدن رنگ دندان‌ها هم مفید است. افرادی که چای و قهوه فراوان می‌نوشند می‌توانند برای جلوگیری از تیره شدن رنگ دندان‌ها مقداری شیر داخل فنجان چای یا قهوه‌شان بریزند.
پرسش: برای پیشگیری از ورود آلودگیهای احتمالی آب در محل کار، آب جوشیده سماور را می‌گذارم سرد شود و بعد به‌عنوان آب آشامیدنی می‌نوشم. این روش مصرف آب را تایید میکنید؟
پاسخ دکتر حسین ایمانی متخصص تغذیه عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی:
یکی از روش‌هایی که می‌توان مقدار کلر آب را کم کرد و آلودگی آن را از بین برد جوشاندن آب است، اما اگر آب مدت زمان زیادی بجوشد، میزان نیتراتش افزایش می‌یابد بنابراین اگر قصد دارید آب جوشیده سردشده استفاده کنید پس از اینکه آب به نقطه جوش رسید و اولین غل را زد ظرف آب را از روی حرارت بردارید و بگذارید سرد شود. با این کار هم از بهداشت آب مطمئن می‌شوید و هم از افزایش غلظت نیترات در اثر جوشیدن زیاد جلوگیری کرده‌اید
پرسش: آیا مصرف مکمل‌های پروبیوتیکی برای کسی که مدام نفخ میکند، مناسب است؟ هنگام مصرف این مکملها چه نکته‌هایی را باید رعایت کرد؟
پاسخ دکتر حسین ایمانی متخصص تغذیه عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی:
مصرف مکمل‌های پروبیوتیکی برای کسانی که از نفخ رنج می‌برند، مفید است. همان‌طور که می‌دانید همه انسان‌ها میکروارگانیسم‌های مفیدی در دستگاه گوارششان دارند که به هضم مواد غذایی کمک میکند. مکمل‌های پروبیوتیکی به‌خصوص در افرادی که تحت درمان با آنتی‌بیوتیک هستند بسیار مفید است زیرا آنتی‌بیوتیک علاوه بر اینکه باکتری‌های مضر و بیماری‌زا را از بین می‌برد، باکتری‌های مفید دستگاه گوارش را هم نابود میکند.
به همین دلیل جایگزین کردن باکتری‌های خوب دستگاه گوارش برای بدن ضروری است، اما یادتان باشد از مکمل‌هایی استفاده کنید که تعداد سوش باکتری بیشتری داشته باشد. به عبارت دیگر، هر چه تعداد انواع گونه باکتری‌های مفید در یک مکمل بیشتر باشد، بهتر است. به علاوه، فراموش نکنید نباید بیش از 2 قرص مکمل در روز میل کنید.
