توصیهها و هشدارهای دکتر کتایون رازجویان در آستانه سال جدید تحصیلی
از آنجایی که انسان موجودی اجتماعی و تنهایی برایش دشوار است، میل دارد با کسی همصحبت شود و دوستی را کنار خودش داشته باشد. یافتن دوست یک نوع مهارت محسوب میشود. معمولا این موضوع در سنین کودکی خیلی جدی گرفته نمیشود در حالی که دوست میتواند روی شکلگیری شخصیت افراد اثر بگذارد. با شروع فصل مدرسه خیلی از والدین نگران این موضوع هستند که فرزندشان با چه کسی ارتباط دوستانه برقرار میکند. دکتر کتایون رازجویان، روانپزشک کودکان و نوجوانان در مورد مهارتهای دوستیابی در کودکان اینگونه پاسخگوی سوالاتمان شدند.
بخندید، به پهلو بخوابید، زبان دوم بیاموزید، ورزش کنید و...
21 سپتامبر، برابر با 30 شهریور هر سال، روز جهانی آلزایمر نامگذاری شده است. بیشتر ما میدانیم که مصرف حجم کافی از اسیدهای چرب امگا3، خواب کافی، رژیم غذایی سالم، پرهیز از زیادهروی در مصرف چربیها و ورزش مناسب، راههای سادهای برای پیشگیری از آلزایمر محسوب میشوند اما شاید برخی از ما، با راههای سادهتر اما ناشناختهتر پیشگیری از این بیماری قرن، آشنا نباشیم. در «پوستر سلامت» این هفته به معرفی برخی از همین راههای پیشگیری از آلزایمر پرداختهایم.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی
چگونه از سلامت جنسی فرزندمان در دوران نوجوانی مراقبت کنیم؟
جاذبه شنیدن و فهمیدن درباره مسائل جنسی باعث میشود کودک کنجکاو به سمت گویندگان اطلاعات کشیده شود و از آنها الگو بگیرد. رابطهای که غنی از عواطف باشد، باعث میشود فرزند به طرف والدین خود جذب شود و برای پیدا کردن پاسخ کنجکاویهایش سراغ همسالان ناآگاه نرود.
هرچه خلقیات والدین بهتر و پرکششتر از همسالان باشد کودک به جای تقلید از همسالان، جذب پدر و مادر خود میشود و موفقتر و فرمانبردارتر خواهد شد.
توصیههای دکتر آرش میرابزاده روانپزشک برای پیشگیری از افسردگی بعد از مرگ همسر
وقتی که تنها میشویم...
«همه میدانیم که مرگ امری طبیعی است و جوان و پیر نمیشناسد اما با افزایش سن چون اعضای بدن دچار افت در عملکرد میشوند و در پی آن با کاهش توان و قوه بدنی و بروز بیماریها مواجه میشویم، احتمال مرگ هم بالا میرود. فرد سالمند نیز باید مانند همه افراد دیگر در همه گروههای سنی برنامههای زندگی خود را به نحوی اجرا کند که انگار فردا در این دنیا نیست اما در عین حال دست از تلاش، کوشش و امید به زندگی برندارد. این روندی طبیعی برای مقابله با مرگ است، اما موضوع پذیرفتن مرگ خود با موضوع کنار آمدن با مرگ همسر برای سالمندان، دو مقوله کاملا متفاوت است. مرگ همسر برای سالمند استرس بسیار بالایی به دنبال دارد و این موضوع از نظر علمی به اثبات رسیده و طبیعی است که به دنبال این اتفاق فرد آسیب ببیند. افراد جوانی که همسرشان را از دست میدهند به هر حال استرس و تنهایی بعد از فوت همسر را با سرگرم کردن خود با کار یا دوستان و ورزش و... جبران میکنند اما یک فرد سالمند بهدلیل ناتوانیهای ناشی از سن خیلی از امور را نمیتواند انجام دهد...» اینها بخشی از صحبتهای دکتر آرش میرابزاده، استاد گروه روانپزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی است که در «سالمندان» این هفته از ایشان خواستهایم سالمندان عزیز و اطرافیانشان را راهنمایی کنند چطور در این شرایط به زندگی برگردند.
یک روز تنفس در پکن معادل 40 نخ سیگار
محققان آمریکایی میگویند هوای پکن به قدری آلوده است که تنها یک روز استنشاق هوای این شهر مساوی با استعمال 40 نخ سیگار است. محققان پس از بررسی 4 ماهه آب و هوای پکن در 500 نقطه مختلف اعلام کردند 80 درصد مردم چین هوایی آلوده را نفس میکشند.
میزان ذرات معلق و گرد و غبار موجود در هوا در شهر پکن بسیار بالاست و به تمامی افراد توصیه میشود هرگز بدون ماسک استاندارد وارد فضاهای خارج از خانه نشوند.
بررسیهای محققان آمریکایی نشان داده یک ساعت تنفس در هوای پکن 20 دقیقه امید به زندگی را کاهش میدهد. دلیل 17 درصد مرگ و میرها در چین آلودگی هواست و سالانه 6/1 میلیون نفر و روزانه 4 هزار نفر بهدلیل آلودگی هوا فوت میکنند. اکثر این قربانیان را کودکان و سالمندان تشکیل میدهند.
5 + 8 نکته درباره شادی و ناشادی ایرانیان
نقش رسانه در شادی مردم
در حال حاضر برنامهای از تلویزیون پخش میشود با عنوان خندوانه که خیلی مورد توجه قرار گرفته است. این برنامه ابتدا در شبکه نسیم که کمبیننده هم هست پخش میشد و بهعنوان برنامهای نه چندان دلچسب مطرح بود و مسئولان هم جرات و جسارت پخش آن را از شبکههای اصلی و سراسری 1 و 2و 3 نداشتند ولی مدتی بعد متوجه شدند این برنامه مورد توجه قرار گرفته و نیاز مردم به خنده و شادی جدی است. در دوران رکود اقتصادی آمریکا بین سالهای 1930 تا 1939 میلادی، بهترین کمدیهای کلاسیک سینما ساخته شد. کارگردانهای بزرگ تاریخ سینما به سفارش دولت سعی میکردند با ساختن فیلمهای شاد مردم را سرگرم کنند تا در فکر مشکلات اقتصادی خود غرق نشوند. خندیدن به فیلمهای کمدی باعث میشود مردم انگیزه بیشتری نسبت به زندگی پیدا کنند و امیدوارتر شوند ولی با وجود مشکلات اقتصادی عدیده مردم ایران، فیلم مفرح در سینما و تلویزیون ما خیلی کم است.
پروندهای درباره تاثیر مثبت شادیهای جمعی بر سلامت جسم و روان
ماه شعبان، ماه شادی، جشن و سرور و میلاد کسانی است که انسان را پاک و راهش را پرامید و دلش را پرمهر خواستهاند. سرآغاز این ماه، ولادت امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) است و نیمه این ماه نیز تولد امام دوازدهم شیعیان، امام زمان(عج)ِ مناسبتی که باعث میشود کوچهها را ریسههایی از نورهای رنگی پر کند و نقل و شیرینی در کوچهپسکوچهها بین آدمهایی که شاید بعضیهاشان تا همین دیروز نسبت به هم خشم میگرفتند، پخش میشود.
به بهانه این مناسبت و این شادی که یک شادی جمعی است و کارشناسان میگویند آثارش چندبرابر شادیهای فردی است که دل تنهایمان را به خوشی میلرزاند، در «ذهن زیبا»ی این هفته نگاهی داشتهایم به این مقوله از دیدگاههای مختلف.
نگاه روانپزشک دکتر حامد محمدیکنگرانی عضو کمیتههای رواندرمانی و رسانه انمن روانپزشکان ایران
احساسهای غم، شادی، اضطراب، خشم و... در وجود همه انسانها وجود دارد. ما آدمها تحتتاثیر احساسهای دیگران هم قرار میگیریم چون در جامعه زندگی میکنیم و جامعه از افرادی تشکیل شده که با رفتارها، افکار و صحبتهایشان روی هم تاثیر میگذارند. پس میتوان گفت این حسها مسری است مثلا وقتی فرد شادی وارد جمعی میشود، میتواند آنها را شاد کند و افسردهدل، افسرده کند انجمنی را. البته میزان تاثیرپذیری افراد از دیگران متفاوت است و بعضی بهدلیل ویژگیهای شخصیتیشان تاثیرگذاری بیشتری دارند.
تاثیر روانی خندیدن به اندازه شادی ناشی از خوردن 2 هزار تکه شکلات در بدن است
بخند تا سالم و سرحال شوی
ندا احمدلو
پروانه شهرکی
بیشتر ما شنیدهایم که خنده بر هر درد بیدرمان دواست و خیلیهایمان هم احساس رضایت خاطر و آرامش پس از خندیدن را تجربه کردهایم، اما چرا؟ براساس اعلام محققان دانشگاه ساندیهگو، میزان ترشح هورمون بتااندورفین و هورمون رشد با خندیدن و تماشای برنامههای شاد، بهترتیب حدود 27 و 87 درصد در بدن افزایش مییابد. بهعلاوه، سطح هورمون استرس هم در بدن افرادی که مدام در حال خندیدن هستند یا پای تماشای برنامههای شاد مینشینند، بسیار کمتر از سایر افراد خواهد بود. بههمین دلیل هم ما بعد از تماشای برنامههای شاد، خندیدن یا قرار داشتن در جمعهای شاد، احساس آرامش درونی و رضایتخاطر میکنیم. معمولا این رضایت خاطر و آرامش خیال در اثر تغییرات هورمونی در بدن، در شرایطی هم که افراد بدون دلیل میخندند، ایجاد میشود اما شدت و عمق آن به اندازهای نیست که بتوان آن را با خندیدنها و شادیهای واقعی مقایسه کرد. از طرف دیگر، خندیدن باعث افزایش ترشح آنتیبادیها در بدن و بالا رفتن قدرت سیستم دفاعی میشود. افرادی که قدرت دفاعی بالاتری دارند، کمتر در برابر عوامل بیماریزا تسلیم میشوند و از سلامت بالاتری هم برخوردار هستند. بد نیست بدانید تاثیر روانی مثبت خندیدن به اندازه شادی ناشی از خوردن 2هزار تکه شکلات در بدن ماست.
وقتی راه میروید یا تلویزیون تماشا میکنید، غذا نخورید
هرچند همه معتقدند برای کاهش وزن، خوردن وعدههای غذایی باید تابع نظم و قاعده باشد، نتیجه مطالعات جدیدی که به تازگی در نشریه سلامت روانی چاپ شده است، ادعا میکند خوردن حین راه رفتن میتواند وزن فرد را افزایش دهد.
نتایج این تحقیقات که محققان دانشگاه سوری انگلستان انجام دادهاند، نشان میدهد راه رفتن، بیش از سایر فعالیتها مانند تماشای تلویزیون یا چت کردن با دوستان میتواند باعث پرتشدن حواس و بیشتر خوردن شود.
دکتر جین اوگدان، سرپرست تیم تحقیق، عقیده دارد: «این مساله شاید به این دلیل باشد که راه رفتن یکی از مهمترین راههای پرت شدن حواس است و باعث میشود حواس ما بر اثری که خوردن روی گرسنگی ما میگذارد، متمرکز نشود یا اینکه آنها که راه میروند، حتی اگر این راه رفتن درون ساختمان باشد، فکر میکنند فعالیت بدنی انجام میدهند که بیشتر خوردن آنها را توجیه میکند.» مطالعات قبلی همگی بر این باور بودند که پرت شدن حواس، اثری مهم در میزان خوردن افراد دارد و بهطور مشخصتر تماشای تلویزیون از 2 راه میتواند باعث چاق شدن افراد شود؛ یکی اینکه فرد زمان تماشای تلویزیون نمیفهمد چقدر میخورد و چون نمیداند چقدر خورده است، خطر پرخوریهای بعدی بیشتر میشود.
نتایج برخی مطالعات دیگر هم میگویند محیطی که غذا در آنجا خورده میشود و گفتوگوهای حین خوردن که باعث پرتشدن حواس افراد میشود، میتواند بر میزان غذایشان تاثیر بگذارد.
چرت نیمروزی خطر سکته قلبی را کاهش میدهد
نتیجه یک تحقیق نشان میدهد چرت نیمروزی میتواند فشار خون و خطر حمله یا سکته قلبی را کاهش دهد.
براساس این تحقیق که نتیجهاش در کنگره انجمن اروپایی متخصصان قلب (کاردیولوژی) ارائه شده، خوابیدن به مدت نیمساعت یا کمی بیشتر در میانه روز خطر حمله قلبی را تا 10 درصد کاهش میدهد.
این تحقیق در بیمارستان اسکلپیهیون وولا در آتن، پایتخت یونان انجام شده و در آن پژوهشگران حدود400فرد میانسال با فشار خون بالا را مورد مطالعه قرار دادهاند.
دکتر مانولیس کالیستراتوس، هنگام ارائه این تحقیق گفت: «ساعات کار اداری و فرهنگ کاری مدرن، استراحت نیمروزی را تقریبا از دور خارج کرده است.» او این سوال را مطرح کرد که آیا خواب قیلوله تنها یک رسم سنتی است یا واقعا برای بدن سودمند است؟ او گفت: «2 نخستوزیر مشهور بریتانیا از طرفداران چرت نیمروزی بودند. وینستون چرچیل میگفت باید زمانی برای خواب بین ناهار و شام اختصاص داد و مارگارت تاچر هم دوست نداشت کسی حول و حوش ساعت ? بعدازظهر مزاحمش شود. تحقیق ما نشان میدهد آنها حق داشتند.» دکتر کالیستراتوس با اشاره به روند تحقیق و نتیجه آن گفت: «هر چند میزان کاهش فشار خون میان افرادی که در میانه روز میخوابند، اندک است، اما همین مقدار کم هم میتواند 10 درصد خطر بروز عوارض قلبی و وریدی را کاهش دهد.»
پژوهشگران این تحقیق همچنین دریافتهاند خواب نیمروزی سرعت ضربان قلب را تا 11درصد و همینطور قطر دهلیز چپ قلب را تا 5 درصد کاهش میدهد.
به گفته دکتر کالیستراتوس، یافتههای تحقیق نشان داده نهتنها چرت کوتاه نیمروزی میتواند به کاهش فشار خون منجر شود، بلکه خواب طولانیتر حتی میتواند مفیدتر باشد.