همه افراد در مورد ویتامین D یا ویتامین نور خورشید و اهمیت آن، کمابیش اطلاع دارند، اما اهمیت استفاده از این ویتامین در برخی دوره‌های سنی مانند سالمندی بیشتر است.
مواجهه متوسط با نور خورشید برای تولید ویتامین D لازم است و اشعه ماورای بخش خورشید باعث می‌شود ویتامین D که در سطح پوست به صورت غیرفعال وجود دارد به فرم فعال تبدیل شود.
در یائسگی میزان و شیوع پوکی استخوان و تحلیل عضلات بالاست زیرا ترشح و تولید استروژن کم یا قطع می‌شود! پوکی استخوان به دنبال شکستگی‌های خود به خودی یا ناشی از ضربه کوچک در استخوان ران یا ستون فقرات و مچ دست رخ می‌دهد و می‌تواند باعث کاهش فعالیت فیزیکی فرد شود. البته همین کاهش فعالیت هم خود چاقی و اضافه وزن را به دنبال دارد و باعث بروز چرخه معیوبی در زندگی افراد سالمند می‌شود.
ادامه مطلب...
بسیاری از ما وقتی با سالمندان روبرو می‌شویم، بی‌اختیار صدایمان را بلند می‌کنیم چون در ذهنمان چنین نقش بسته که سالمندان توان شنوایی ضعیفی دارند و شاید نتوانند به خوبی صدای ما را بشنوند. این موضوع صحت دارد زیرا سالمندان دچار پدیده‌ای به نام پیرگوشی هستند، گرچه شدت پیرگوشی همه سالمندان یکسان نیست و همه سالمندان به اصطلاح گوششان سنگین نیست. با دکتر بابک ساعدی، متخصص گوش و حلق و بینی، فلوشیپ جراحی صورت و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره این پدیده در دوران سالمندی گفت‌وگو کرده‌ایم.
سلامت: چرا سالمندان قدرت شنوایی جوان‌ترها را ندارند؟
بیماری مهمی که در گوش سالمندان دیده می‌شود، همان کاهش شنوایی است. کاهش شنوایی روی کیفیت زندگی سالمند تاثیر می‌گذارد. انسان‌ها در طول سالیان و تقریبا با گذشت هر دهه از عمر بخشی از سلول‌های بدنشان را از دست می‌دهند. اگر سلول‌ها قابلیت ترمیم داشته باشند، می‌توانند بازسازی شوند اما در مورد سلول‌هایی که قدرت بازسازی ندارند، باید گفت از دست دادن این نوع از سلول‌ها باعث از دست رفتن کارکرد عضو می‌شود و یکی از سلول‌هایی که قدرت بازسازی ندارند، سلول‌های شنوایی موجود در گوش سالمندان هستند.
ادامه مطلب...
سمعک‌ها به 2 گروه آنالوگ و دیجیتال (قابلیت برنامه‌ریزی دارد) طبقه‌بندی می‌شوند. افرادی که کاهش شنوایی خفیف دارند یا به انجام کارهای دقیق نیاز ندارند، باید از سمعک‌های آنالوگ استفاده کنند. ولی بیمارانی که به دقت در شنیدن نیاز دارند و الگوی کم‌شنوایی‌شان طوری است که مشکلشان با سمعک آنالوگی برطرف نمی‌شود باید از سمعک‌های دیجیتال استفاده کنند.
ادامه مطلب...
هر سال، مدرسه‌ها که باز می‌شود، انگار با شروع درس و مدرسه موجی از مشکل‌ها و سوال‌های بی‌پاسخ به سوی والدین، به‌خصوص آنهایی که بچه‌هایشان کلاس‌اولی هستند، هجوم می‌آورد. جالب اینکه گاهی حتی دیگر زمینه‌های زندگی کودک هم با رفتنش به مدرسه از روال عادی خارج می‌شود. کم نیستند والدینی که برای مشاوره می‌آیند و نمی‌دانند با بچه‌ای که تا به حال لجباز و بدغذا نبوده یا مشکل‌هایی از این قبیل نداشته، چه کنند. به همین دلیل، صفحه «فرزندپروری» این هفته به طور کامل به ستون «آداب ترتبیت» اختصاص یافته تا راهکارهایی ارائه دهد که به واسطه آن والدین بدانند هنگام مواجهه با رایج‌ترین مشکل‌های فرزندان مدرسه‌رو خود چه کار کنند یا از انجام چه کارهایی خودداری کنند.
قبل از بررسی هر مشکلی باید بپذیریم کودکی که از خانه راهی مدرسه می‌شود و به طور همزمان درگیر چند مشکل خواهد شد و تا او بتواند خود را با این مشکل‌ها سازگار کند، امکان دارد دچار حالت‌های عاطفی نامناسبی شود. کودک قطعا به تدریج می‌تواند این مشکل‌های نسبتا بزرگ را حل کند اما نیاز دارد او را درک کنیم. جدا شدن از محیط امن خانوادگی، مواجه شدن با مقررات محیط مدرسه، روبرو شدن با نظم و ترتیبی که لازمه آموزش است و کوشش ذهنی ارادی در درک و فهم مطالب برای موفقیت در امور تحصیلی از جمله مشکل‌های بچه‌ها در بدو ورود به مدرسه است. البته با آمدن دوره پیش‌دبستانی سازگار شدن تا حدی تسریع می‌شود اما به هر حال باید به بچه‌ها فرصت داد.
ادامه مطلب...
اکثر والدین از این موضوع گله دارند که فرزندشان در مورد حوادثی که در مدرسه رخ داده مرتب شکایت می‌کند و از آنها می‌خواهد برای حل مساله به مدرسه بروند و مساله همشاگردی که آزارشان داده را دعوا کنند یا با مدیر مدرسه در مورد آن صحبت کند.
واقعیت اینجاست که گاهی کودکان به دنبال جلب توجه والدین هستند. گاهی هم می‌خواهند خشمشان را خالی کنند. گاه در مورد مدرسه حرف‌هایی می‌زنند که لزوما ممکن است واقعی نباشد و تنها به دنبال راهی برای آسیب زدن به هم‌کلاسی یا گرفتن امتیازاتی از والدین هستند. گاهی نیز کودک در مورد نتیجه حرف‌هایی که میزند ممکن است اطلاعی نداشته باشد و به آن فکر نکند و تنها برای سرگرمی شکایت کند.
به هر حال شکایت یک علامت است که ممکن است دلایل متفاوتی داشته باشد و والدین با شناسایی آن می‌توانند مساله را حل کنند.
والدین باید از همان ابتدای ورود کودک به مجامع عمومی حد و مرزهایی را برای کودکشان در نظر بگیرند. آنها باید همیشه با کودکشان صحبت کنند اما این قانون وجود داشته باشد که نباید در مورد دیگران حرف زد یا قضاوت کرد. باید به کودک آموخت غیبت کردن کار درستی نیست. اگر والدین احساس کردند کودک در حال قضاوت یا بدگویی است باید فورا موضوع را عوض کنند. اگر کودک می‌گوید هم‌کلاسی‌ام در مدرسه مرا هل داد باید جمله را اصلاح کنید مثلا به کودک بگویید «دوستت موقع بازی به تو خورد و افتادی».
از کودک در مورد اتفاقی که افتاده و نتیجه آن و میزان تقصیرش بپرسید. مثلا اینکه این موضوع تا چه حد به عمد بوده و چه عوارضی داشته است. گاه کودک هدفش از شکایت تنها جلب توجه یا گرفتن امتیازاتی از والدین است که نباید در این شرایط به آن بها داد.
گاه ارتباطات کودک دچار مشکل است مثلا کودک اعتمادبه‌نفس پایین یا اختلالات خلقی دارد و بلد نیست با سایر کودکان دوست شود. والدین باید به این موضوع هم توجه داشته باشند. اگر مهارت‌های دوستیابی و ارتباطی کودک دچار اختلال است باید به کمک روان‌پزشک این مساله را برطرف کرد. اینکه والدین مرتبا به شکایت‌های کودک توجه کنند و به او امتیاز دهند باعث تشدید این رفتار در کودک شده و در نهایت کودک به جایی خواهد رسید که حق نداشته را طلب می‌کند.
پدر و مادر هم خود باید الگوی خوبی باشند. کسانی که مرتب در حال گله و شکایت و غیبت هستند غیرمستقیم این کار را به فرزندانشان هم یاد می‌دهند.
مواجهه با یک بیماری صعبالعلاج، مخصوصا وقتی کودکی به آن مبتلا باشد، برای والدین سخت است. وقتی والدین خبر مربوط به بیماری صعبالعلاج فرزندشان را دریافت می‌کنند، اولین واکنش انکار مساله و عدم پذیرش بیماری است.
بعد از مرحله انکار، والدین وارد مرحله چانه‌زنی با سرنوشت و پس از آن مرحله طولانی افسردگی و در نهایت مرحله پذیرش می‌شوند. زمان ماندن در این مراحل در هر فرد با توجه به مکانیسم‌های دفاعی می‌تواند متفاوت باشد.
معمولا والدین همزمان از این مراحل عبور نمی‌کنند. طبیعی است هر چقدر روابط عاطفی بین والدین قوی‌تر باشد، راحت‌تر با این بحران روبرو می‌شوند، اما وقتی والدین این موضوع را پذیرفتند این سوال مطرح است که چطور باید این موضوع را با کودک در میان گذاشت؟
ادامه مطلب...
در مورد کودکان زیر 7 سال اصلا لازم نیست، درباره مرگ صحبت کنیم اما در سنین بالاتر باید از خود بیمار نظر خواست که آیا دوست دارد در مورد بیماری‌اش بیشتر بداند یا نه. باید به کودک حق انتخاب داد.
فرهنگ ما مثل فرهنگ غرب نیست. در غرب به طور باز در مورد تمام مسائل با کودک صحبت می‌کنند و به بیمار در هر سنی این حق را می‌دهند که بداند به چه بیماری‌ای مبتلاست و آیا درمانی وجود دارد یا نه اما در فرهنگ ما وابستگی‌ها شدید و روابط عاطفی قوی است و پدر و مادر تحمل دادن این نوع اطلاعات را به کودک ندارند. اشکالی هم ندارد زیرا بیان اطلاعات کمکی به کودک نخواهد کرد.
اگر روند درمان مشخص نیست بهتر است در عین امیدواری دادن به کودک، اطلاعات کاملی در اختیار او قرار نگیرد.
اگر برای کودکی امید به زندگی وجود ندارد باید والدین از این اطلاعات استفاده کنند و وقت بیشتری را با فرزندشان بگذرانند و حس خوب خود را به او منتقل کنند و نشان دهند چقدر فرزندشان را دوست دارند. آنها می‌توانند از فرصت باقیمانده استفاده کنند و خاطرات خوشی بسازند.
ادامه مطلب...
رژیم مایع منهای شیر، چای، قهوه و نوشابه
حتما مطلع هستید سکته قلبی و مغزی از مهم‌ترین عوامل مرگ و میر میان ایرانی‌هاست ولی آیا می‌دانستید افرادی که در سی‌سی‌یو یا آی‌سی‌یو بستری می‌شوند و بعد از رفع خطر به بخش می‌روند، به‌دلیل آنکه مدتی با سرم تغذیه شده‌اند، با سوء‌تغذیه روانه خانه می‌شوند؟
این در حالی است که توجه به کیفیت تغذیه آنها توسط اطرافیان و شروع هرچه سریع‌تر تغذیه دهانی این افراد (در صورت امکان)، زمینه رسیدن فاکتورهای خونی به محدوده طبیعی را فراهم می‌کند و به این ترتیب فرد سریع‌تر بهبود می‌یابد. از این‌رو، در روزهای ابتدایی حضور فرد در خانه باید نکاتی را مدنظر داشت که در «پوستر سلامت» این هفته به آنها اشاره خواهیم کرد.
1. بهتر است 2 روز اولی که بیمار به خانه می‌آید، رژیم غذایی‌اش مایع باشد. البته چون این نوع رژیم غذایی از نظر تغذیه‌ای ناکافی است و فیبر و پروتئین کمی دارد نباید در طولانی‌مدت به کار رود. رژیم مایع یا به‌صورت مایع صاف است که در صورت تب داشتن بیمار یا عدم تحمل غذای جامد برای وی تنظیم می‌شود یا رژیم مایع کامل است که همه چیز به‌صورت مایع نسبتا غلیظ به فرد داده می‌شود.
ادامه مطلب...
«از قلب بیمارم می‌خواهم/ تا آمدن تو/ بتپد...» این شعری است که این روزها ذیل عکسی از احمدرضا احمدی در شبکه‌های مجازی دست‌به‌دست می‌شود و به خبری اشاره می‌کند که هفته گذشته در «سلامت» نیز عنوان شده بود؛ خبر بیماری قلبی و بستری شدن احمدرضا احمدی، شاعر نامدار کشورمان که به دلیل از کار افتادن پیس‌میکر (ضربان‌ساز یا باتری قلب) در بخش سی‌سی‌یو بیمارستان آتیه تهران بستری شد.
البته احمدرضا احمدی در حال حاضر خوشبختانه در سلامت کامل است و از بیمارستان ترخیص شده است.
در «درمانگاه» این هفته به بهانه انتشار همین خبر و به این دلیل که شاید بسیاری از افراد در مورد باتری‌های قلبی اطلاع کافی نداشته باشند، با دکتر منوچهر قارونی، متخصص قلب و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت‌وگویی انجام دادیم که می‌خوانید.
سلامت: اجازه بدهید گفت‌وگویمان را از اینجا شروع کنیم که اصلا پیس‌میکر چیست و چطور کار می‌کند؟
این وسیله، محرک ضربان قلب است و زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که ضربان قلب و ریتم طبیعی آن کند شود. پیس‌میکر یا ضربان‌ساز شامل برخی مدارهای الکترونیکی است که به‌وسیله یک باتری کار می‌کند. الکترودها از طریق یک جراحت کوچک و از طریق سیاهرگ وارد بطن راست می‌شود و بعد از قرارگیری به دستگاه ضربان‌ساز که به اندازه یک فندک است و زیر پوست نصب می‌شود و با انگشت قابل لمس است، متصل می‌شود. این دستگاه از کند شدن ضربان قلب و عدم خونرسانی به مغز و سنکوپ پیشگیری می‌کند.
ادامه مطلب...
این روزها، عسل‌های مختلفی در بازار وجود دارد که بسیاری از تولیدکنندگان، خواص درمانی مختلفی به آنها نسبت می‌دهند. به‌همین دلیل محصولاتی با قیمت‌های بسیار متفاوت در بازار عسل وجود دارد. در «سفره سالم» این هفته به برخی ادعاها درباره انواع عسل‌ها با قیمت‌های مختلف می‌پردازیم و نظر کارشناسان «سلامت» را درباره آنها جویا می‌شویم.
عسل را با موم بخورید
موم عسل حاوی بسیاری از ویتامین‌های گروه B از جمله نیاسین، ریبوفلاوین، تیامین، ب5 و ب6 است. عسل همراه با موم، مقداری ویتامین C و قدری هم اسید گلوکورنیک دارد. علاوه بر این ریزمغذی‌ها، مصرف موم عسل خاصیت ضدعفونی‌کنندگی بدن و افزایش قدرت سیستم دفاعی هم دارد. این ماده خوراکی، ضدالتهاب است و می‌توان به‌عنوان کاهنده فشارخون هم از آن استفاده کرد. موم عسل حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی است و از این‌رو، خاصیت ضدمیکروبی و ضدانگلی آن هم به اثبات رسیده. با تمام اینها، هضم موم عسل کار ساده‌ای برای دستگاه گوارش نیست و می‌توانید عسل را همراه با موم آن مصرف کنید اما موم را پس از مدتی جویدن مانند آدامس دور بیندازید.
این روزها انواع عسل با طعم‌های مختلف در بازار مواد غذایی وجود دارد. خواص مختلفی که به عسل‌های متفاوتی مانند عسل آویشن، عسل کوهی یا عسل چهل‌گیاه نسبت داده می‌شود، به ترکیب‌های آلکالوئیدی گیاهی که زنبور عسل، شیره یا شهد آنها را مکیده است، برمی‌گردد. به‌طور کلی، مهم‌ترین خواص عسل که به همین ترکیب‌های آلکالوئیدی آنها نسبت داده می‌شود، هنوز ناشناخته مانده است. در بین عسل‌های مختلف، نوعی عسل خاص به نام شهدانگبین، رویال‌ژلی یا عسل رویال در بازار وجود دارد که قیمت بسیار بالایی دارد و خیلی از افراد هم آن را به‌خوبی نمی‌شناسند.
عسل رویال، عسلی است که زنبورهای عسل آن را برای ملکه تهیه می‌کنند. تفاوت این عسل با سایر عسل‌ها در ترکیب‌های آلکالوئیدی موجود در آن است. ترکیب‌های آلکالوئیدی موجود در عسل رویال باعث می‌شوند که لارو یا نوزاد زنبور عسلی که از آن تغذیه می‌کند به ملکه تبدیل شود اما سایر لاروهایی که از عسل معمولی تغذیه می‌کنند، به زنبور کارگر یا زنبور معمولی تبدیل می‌شوند بنابراین هرچند که هنوز خیلی از خواص ترکیب‌های آلکالوئیدی موجود در عسل‌ها ناشناخته مانده است اما نمی‌توان از خواص معجزه‌آسای آنها چشم‌پوشی کرد.
بد نیست بدانید در تمام دنیا و در دانشگاه علوم پزشکی ایران، تحقیقاتی روی خواص عسل رویال انجام شد و محققان به نتایج جالب توجهی هم درباره آثار کنترل‌کننده عوارض متابولیک و التهابی در بیماری‌های متابولیک بعد از مشاهده مصرف این نوع خاص از عسل، مشاهده کرده‌اند. ترکیب‌های آلکالوئیدی هم خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارند و هم ضدالتهاب هستند. از آنجا که بیشتر بیماری‌های مزمن، با التهاب و استرس اکسیداتیو همراه هستند، مصرف متعادل عسل معمولی یا حتی عسل رویال که حاوی ترکیب‌های آلکالوئیدی است، می‌تواند تاحد مطلوبی جلوی بروز عوارض متابولیکی را بگیرد
