دکتر حسن محمدحسین اکبری
طب چون موجب پیشگیری از بیماریها و درمان آنهاست، در بهرهوری از مواهب زندگی از تمام علوم بالاتر است و شاید دلیل فرمایش رسول مکرم اسلام مبنی بر علم بر دو گونه است، دانش دینها و دانش بدنها نشان دهنده همین امر مهم باشد. اول طبیب، خود حضرت باری تعالی است که در قرآن از زبان حضرت ابراهیم خلیل میفرماید و اذا مرضت فهو یشفین (وقتی بیمار میشوم او (حضرت حق) مرا شفا میدهد).
در واقع، خداوند متعال همانگونه که دستورات فراوانی را برای سعادت روح انسان فرستاده دستورات فراوانی نیز برای سلامت جسم بشر نازل کرده است که اگر کسی به طور کامل تمام این دستورات مادی و معنوی را رعایت کند، قاعدتا هرگز نباید بیمار شود و یا در اثر بیماری بمیرد، الا به مصالح الهی. ادامه مطلب...
پرسش: با توجه به اینکه محلول ORS بدمزه است و کودک تمایلی به خوردن آن ندارد، چطور میتوان این سرم مفید را هنگام اسهال به کودکان داد؟
پاسخ دکتر ناصر کلانتری، متخصص کودکان و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
ORS یک محلول شور و شیرین است و چنین محلولی نمیتواند مزه خوبی داشته باشد. بهتر است محلول ORS را پس از آمادهسازی در یخچال بگذارید تا خنک شود سپس به جای استفاده از لیوان در دفعات مختلف روزی 10 تا 15 بار یک قاشق غذاخوری از آن را مانند دارو به کودک بدهید. همین مقدار هم از کمبود آب و املاح بدنش جلوگیری میکند.
وبا بیماری است که از راه آب و غذای آلوده منتقل میشود و براحتی قابل پیشگیری است. طبق آمار بیشترین موارد ابتلا به وبا در کشور ما مربوط به مهاجران خارجی غیرقانونی است.
بیماری شایعی است که بافت استخوان و احتمال شکستگی چند برابر می شود در بیشتر کشورهای جهان زنان 20 در صد بیشتر از مردان و سالخوردها به علت پوکی استخوان دچار شکستگی می شونند .
حدود 4 میلیون از مردم ایران دارای دیابت خاموش هستند که با انجام ورزش می توان از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد .
طبق آخرین آمار وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی میزان اپتلا به بیماری ایدز در کشور از طریق رفتار جنسی افزایش داشته است بر اساس آمار وزارت بهداشت تا تاریخ اول مهر 1392 کل مبتلایان به ایدز 27041 نفر در کشور شناسایی شدند 33 در صد مردان و 67 در صد زنان هستند .
ایدز یک بیماری پیشرونده و قابل پیشگیری است، این بیماری حاصل تکثیر ویروسی به نام اچآیوی در بدن میزبان است که باعث تخریب جدی دستگاه ایمنی بدن انسان میگردد. متاسفانه در سالهای اخیر آمار ابتلا به ایدز از طریق رفتار پرخطر جنسی بسیار افزایش یافته است. مسئله ای که نیازمند اطلاع رسانی و آموزش آحاد جامعه است تا از گسترش این بیماری مهلک و خطرناک جلوگیری شود.
این روزها سرطان یکی از اصلیترین علل مرگ و میر در جهان و از جمله در ایالات متحده است اما پژوهشگران آمریکایی به تازگی به مردم این کشور مژده دادهاند که تنها با داشتن شیوه زندگی سالم میتوانند از ابتلا به بسیاری از سرطانها پیشگیری کنند و آمار مرگ و میر ناشی از این بیماری را در کل کشور به کمتر از نصف برسانند.
نتایج پژوهش جدید دانشمندان دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد و دانشکده بهداشت عمومی تیاچ چانهاروراد در بوستون در مجله JAMA Oncology به چاپ رسیده است. براساس این پژوهش که روی سفیدپوستان آمریکا انجام شده، با پیش گرفتن شیوه زندگی سالم، آمار مرگ و میر ناشی از سرطان بین مردان 67 درصد و بین زنان 59 درصد کمتر خواهد شد.
همچنین شیوه زندگی سالم میتواند ابتلای زنان را به سرطان 41 درصد و ابتلای مردان را به این بیماری 63 درصد کاهش دهد. این ارقام بسیار ارزشمند و نویدبخش هستند.
اما منظور پژوهشگران از شیوه زندگی سالم چیست؟ شیوه زندگی سالم از دید آنها به معنای نکشیدن سیگار یا ترک آن، مصرف نکردن الکل یا مصرف متوسط آن، شاخص توده بدنی (BMI) بین 18/5 و 27/5، فعالیت ورزشی هوازی با شدت متوسط به میزان دستکم 150 دقیقه در هفته یا فعالیت ورزشی هوازی سنگین به میزان دستکم 75 دقیقه در هفته است. افرادی که هر 4 معیار شیوه زندگی سالم را دارند، بهعنوان افراد کمخطر از نظر ابتلا به سرطان در نظر گرفته میشوند و تمامی افراد دیگر، در گروه پرخطر جای میگیرند.
برای انجام این پژوهش دانشمندان 89 هزار و 571 زن و 46 هزار و 399 مرد را مورد مطالعه قرار دادند. از این تعداد، تنها 16 هزار و 531 زن و 11 هزار و 731 مرد در گروه کمخطر جای میگرفتند و تمامی افراد دیگر در گروه پرخطر قرار میگرفتند. سپس دانشمندان محاسبه کردند اگر تمامی افراد شیوه زندگی سالم داشتند و در گروه کمخطر جای میگرفتند، چه تعداد از موارد ابتلا به سرطان و چه تعدادی از مرگ و میرهای ناشی از این بیماری قابل پیشگیری میبود؟
برای جلوگیری از مخدوش شدن نتایج تحقیق به وسیله تفاوتهای نژادی و قومی، دانشمندان تنها سفیدپوستان قفقازی را مورد بررسی قرار دادند.
پرسش: واکسن ضدسرماخوردگی را از چه سنی میتوان تزریق کرد؟ آیا عارضهای هم دارد؟
پاسخ دکتر حمید عمادی، متخصص بیماریهای عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:
ما واکسن ضدسرماخوردگی نداریم. واکسن مورد نظر شما حتما واکسن آنفلوآنزاست. آنفلوآنزا باعث ایجاد عفونتهای تنفسی میشود. واکسن آنفلوآنزا را میتوان از 6 ماهگی به بعد تزریق کرد اما تزریق این واکسن برای کودکان زیر 6 ماه توصیه نمیشود.
کودکان زیر 6 سال باید واکسن آنفلوآنزا را به شکل یکدوم ویال اما در 2 دوز با فاصله 1 ماه تزریق کنند، اما برای افراد 6 سال به بالا این کار لازم نیست. واکسن آنفلوآنزا عوارض خاص جدی ندارد و بیشتر ممکن است بهصورت قرمزی، گرمی و سفتی در محل تزریق و یک شب تب کردن باشد که معمولا این عوارض بعد از تزریق همه واکسنها طبیعی هستند.
افرادی که نسبت به مصرف تخممرغ حساسیت خیلی شدیدی دارند و با خوردن تخممرغ غش میکنند نباید واکسن آنفلوآنزا تزریق کنند زیرا این واکسن در تخممرغ کشت میشود. عارضه نادر واکسن آنفلوآنزا (یک در هر 10 هزار واکسن) نشانگان گیلنباره است که در آن سیستم ایمنی بدن به سیستم عصبی حمله میکند و باعث ضعف و مشکلات حسی در فرد میشود.
احتمال دارد برخی افراد بهخصوص کودکان بعد از ابتلا به آنفلوآنزا به آن مبتلا شوند و بیمار حتی در آیسییو بستری شود. البته احتمال بروز بیماری گیلنباره بعد از ابتلا به آنفلوآنزا بسیار بیشتر از احتمال ابتلای آن بعد از واکسن آنفلوآنزاست، بنابراین نمیتوان به صرف اینکه واکسن ممکن است باعث عارضه شود از تزریق آن صرفنظر کرد زیرا عوارض خود بیماری به مراتب بیشتر خواهد بود.
پرسش: آیا با انجام یک آزمایش خون ساده ناشتا بیماری هپاتیت هم تشخیص داده میشود؟
پاسخ دکتر حمید عمادی، متخصص بیماریهای عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:
بله، برای تشخیص هپاتیت باید آزمایش خون داد. لازم هم نیست که فرد ناشتا باشد. البته این کار مستلزم آن است که پزشک انواع هپاتیتی که قرار است در آزمایش تشخیص داده شود را درخواست کند زیرا هپاتیت شامل انواع A ،B و C است و آزمایشگر باید بداند دنبال چه نوع هپاتیتی در آزمایش خون باشد.