ترک تحصیل نوجوانان یک مساله چندعاملی است
دکتر محمدرضا خدایی
روان‌پزشک و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌بهزیستی و توانبخشی
ترک تحصیل در نوجوانان مساله‌ای است که تنها یک علت ندارد و مسائل زیادی باعث می‌شود یک نوجوان در زندگی‌اش چنین تصمیمی بگیرد.
برای حل این موضوع هم باید ابتدا علت‌های بروز این مساله را بشناسیم تا راه‌حل زودتر پیدا شود. بعضی از علت‌ها فردی است و به خود نوجوان برمی‌‌گردد چون دوران نوجوانی دوران گذر از بحران است و نوجوان دنبال فردیت و هویت خود می‌گردد.
او گاهی شتابزده عمل می‌کند و چنین تصمیماتی می‌گیرد در حالی که بعدها ممکن است از تصمیمی که گرفته سخت پشیمان شود چون انجام بعضی از کارها قابل‌جبران نیستند و حتی در این شرایط ممکن است نوجوان به دلیل سرخوردگی‌ای که احساس می‌کند به سمت مسائلی مانند اعتیاد نیز برود. به همین دلیل باید در وهله اول به نوجوانمان کمک کنیم تا به خوبی بتواند از این بحران هویت عبور کند.
یکی از علت‌های دیگر این موضوع اختلاف‌های خانوادگی یا فقر فرهنگی یا مالی است که در این صورت با کمک گرفتن از اولیای مدرسه و مشاوران می‌توان این موضوع را حل کرد.
البته ناگفته نماند در بعضی از موارد وجود اختلال‌های روانی‌ای مانند اضطراب، افسردگی یا حتی اوتیسم می‌تواند مانع از ادامه تحصیل در نوجوانان شود.
به هر حال توصیه می‌کنم حتما والدین قبل از ورود نوجوان به این مرحله سعی کنند با او ارتباط نزدیک‌تری داشته باشند و او را حمایت کنند و اگر نوجوانشان مشکل داشت سعی کنند با رفتن نزد یک مشاور آن را برطرف کند. به هر حال نباید اجازه داد نوجوان بر اثر یک تصمیم آنی آینده‌اش را خراب کند.
دکتر نسرین امیری فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان از علل و راه‌حل افت درسی دانش‌آموزان می‌گوید
کشف و خنثی‌سازی عامل بی‌انگیزگی
در سال‌های اخیر شاهد رکود تحصیلی بین دانش‌آموزان نوجوان به‌دلایل مختلف هستیم. برخی از دانش‌آموزان، به‌خصوص پسرها دوست دارند هرچه زودتر وارد بازار کار شوند و به همین دلیل تحصیل را کنار می‌گذارند. در این گفتوگو دکتر نسرین امیری، روان‌پزشک کودک و نوجوان، عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران درباره علل این موضوع، نکته‌هایی را بیان کرده و پیشنهادهایی نیز به والدین ارائه داده است تا بتوانند برای این مشکل فرزندشان چاره‌ای بیندیشند.
نگاه روان‌شناس/ دکتر بهروز بیرشک/روان‌شناس عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
بچه‌هایمان را وابسته بار نیاوریم
وابستگی با دلبستگی تفاوت زیادی دارد. خیلی از افراد و خانواده‌ها به یکدیگر دلبسته هستند و یکدیگر را دوست دارند اما این دلبستگی طوری نیست که زندگی آنها را به هم بریزد اما وابستگی گاهی آنقدر شدید می‌شود که به یک بیماری تبدیل می‌شود.
به همین دلیل باید برای رهایی از این مساله سعی کنیم به خودمان و توانمندی‌هایمان تکیه کنیم و
اعتمادبه‌نفس‌مان را بالا ببریم.
والدینی که کودکشان را وابسته بار می‌آورند، نه‌تنها در حق او ظلم می‌کنند، بلکه آینده‌اش را خراب می‌کنند چون فرد وابسته نه می‌تواند تصمیم بگیرد و نه می‌تواند مستقل زندگی کند. او دائم باید کسی را کنار خودش داشته باشد، چرا که از تنهایی و وارد شدن در جامعه هراس دارد.
به همین دلیل، وابستگی زیاد یک رفتار غیرعادی محسوب می‌شود و کسی که بیش از اندازه به فرزندش وابسته است، باید تحت‌نظر یک مشاور باشد تا بتواند به زندگی طبیعی برگردد.
افراد وابسته زیادی در جامعه وجود دارند که به دلیل وابستگی شدیدشان به والدین یا برعکس آن، هیچ‌وقت در کارشان موفق نمی‌شوند و تمام زندگی‌شان را در وابستگی به فرد مقابلشان می‌بینند در صورتی که جامعه امروز اصلا چنین وابستگی‌هایی را نمی‌پذیرد و افراد باید بیاموزند روی پای خود بایستند و روزی زندگی جدید و مستقلی را برای خودشان تشکیل دهند.
توصیه‌ها و هشدارهای تربیتی دکتر محمدرضا خدایی به والدین جوان
دلبستگی یا وابستگی؟ مساله این است!
طبیعی است که هر پدر یا مادری به فرزندش علاقه‌مند است و او را بی‌نهایت دوست دارد اما گاهی همین علاقه باعث می‌شود آنها آنقدر به فرزندانشان وابسته شوند که زندگی شخصی‌شان مختل شود و گاهی نیز این قضیه به طور معکوس اتفاق می‌افتد. یعنی آنقدر از طرف والدین توجه و حمایت افراطی صورت می‌گیرد که فرزندشان کاملا وابسته بار می‌آید و دچار اختلال شخصیت وابسته می‌شود. در گفت‌و‌گویی که با دکتر محمدرضا خدایی، روان‌پزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی توانبخشی و بهزیستی داشته‌ایم، درباره علل و عواقب چنین رابطه‌ای بین والدین و فرزندان بحث کرده‌ایم. با ما همراه شوید.
سلامت: چه تفاوتی بین وابستگی و دلبستگی وجود دارد؟
از نظر عامه، این 2 مقوله هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند اما از نظر روان‌شناختی کاملا با هم تفاوت دارند. دلبستگی به این معناست که فرد باوجود اینکه احساس تعلق به خانواده دارد اما به استقلال فردی هم رسیده است و می‌تواند به راحتی تصمیم بگیرد و زندگی مجزایی را برای خود تشکیل دهد، بدون اینکه کسی در این بین آسیب روانی ببیند اما افرادی که وابسته هستند نه‌تنها به استقلال فردی نرسیده‌اند، بلکه زندگی مستقل و جداگانه‌ای هم نمی‌توانند داشته باشند و مرزهای روابط آنها مشخص نیست و همین مساله در درازمدت به بروز اختلال‌های اعصاب و روان در آنها منجر می‌شود.
7 معیاری که برای انتخاب تفریح مناسب سالمندان باید در نظر گرفت
کدام سالمند؟ کدام تفریح؟
دکتر فرشاد شریفی
اپیدمیولوژیست
عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران
داشتن تغذیه مناسب، سطح بهداشتی-درمانی کافی، داشتن مکان زندگی راحت و آسوده، امکانات مالی کافی و... موارد مهمی در زندگی سالمندان هستند که باعث ارتقای سطح روانی و جسمی و در نهایت شادی و سرزندگی آنها می‌شوند اما بخش مهمی از رازهای شادی و سلامت سالمندان به تفریح آنها مرتبط است که معمولا کمتر به آن توجه می‌شود چون اغلب ما فکر می‌کنیم آنها بیشتر به استراحت و محیط آرام نیاز دارند. در حالی که سالمندان وقت آزاد زیادی دارند و اگر بتوانند بخشی از زمان خود را به تفریح اختصاص دهند قطعا سلامت روانی و جسمی‌شان تضمین خواهد شد.
تفریحات در نظر گرفته شده برای سالمند باید انرژی و نشاط بیشتری به او بدهد؛ بدون اینکه آزار و اذیتی به او برساند. مثلا تفریحی مانند بازی شطرنج ممکن است برای سالمندی مفید و برای سالمند دیگری خسته‌کننده و حتی مضر باشد یا اگر به سالمندی که بیماری ریوی یا آرتروز شدید دارد توصیه کنیم هر روز پیاده‌روی کند در واقع، نه فقط موجب آزار او شده‌ایم بلکه ممکن است سلامت جسمی او را هم به خطر اندازیم. بنابراین برای انتخاب نوع تفریح سالمندان این شرایط باید در نظر گرفته شود.
کدام گروه از مبتلایان به اوتیسم می‌توانند ازدواج کنند و بچه‌دار شوند؟
ازدواج با اوتیسم
دکتر غلامحسین قائدی
روان‌پزشک، دانشیار دانشگاه شاهد و عضو گروه پژوهشی خانواده و سلامت جنسی
اوتیسم یکی از اختلالات جدی از گروه بیماری‌های رشدی است که از اوایل دوران کودکی ظاهر می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال، اغلب در زمینه ارتباط کلامی و غیرکلامی، رفتارهای اجتماعی و فعالیت‌های سرگرم‌کننده مشکل دارند. عامل این بیماری به صورت دقیق مشخص نیست اما به‌نظر می‌رسد نوعی اختلال در سیستم عصبی باعث عملکرد نادرست مغز این افراد می‌شود. متاسفانه آمار اوتیسم روز به روز درحال افزایش است. با این اوصاف، مساله بلوغ جنسی، ازدواج و بچه‌دار شدن مبتلایان به اوتیسم به یکی از دغدغه‌های اصلی خانواده‌ها تبدیل شده است. در «ازدواج و سلامت جنسی» این هفته به مهم‌ترین چالش‌ها در این زمینه و راه‌های برخورد با آنها اشاره خواهم کرد.
با زندگی سالم می‌توان از 40درصد سرطان‌ها پیشگیری کرد
کارشناسان می‌گویند یک شیوه زندگی سالم‌تر می‌تواند از هر 10 مورد ابتلا به بیماری سرطان، از 4 مورد پیشگیری کند که در بریتانیا شامل حال حدود600هزار نفر خواهد بود.
تازه‌ترین ارقام از مرکز تحقیقات سرطان بریتانیا نشان می‌دهد سیگار کشیدن بزرگ‌ترین علت خطر ابتلا به سرطان است و پس از آن تغذیه ناسالم قرار دارد. این موسسه خیریه مردم را ترغیب کرده در اهداف خود برای سال جدید سلامت را مدنظر قرار دهند.
کاهش مصرف الکل و ورزش منظم جزو این توصیه‌هاست. براساس آمارهای مربوط به سال‌های2007تا 2011 در بریتانیا بیش از 300 هزار مورد سرطان که علت آن کشیدن سیگار شناخته می‌شد، ثبت شده است.145هزار مورد دیگر سرطان در این مدت به تغذیه ناسالم، از جمله مصرف بیش از حد مواد پردازش‌شده، مرتبط شناخته شد.
از این میان 88 هزار مورد سرطان به چاقی مفرط و 62 هزار و200مورد به مصرف الکل گره زده شد. آسیب دیدن پوست در اثر تابش نور خورشید و تحرک جسمی ناکافی هم از دیگر عوامل خطر ابتلا به سرطان شناخته شد.
پروفسور مک پارکین، آمارشناس مرکز تحقیقات سرطان بریتانیا در دانشگاه کوئین مریلند گفت: «دیگر تردید خیلی کمی وجود دارد که بعضی گزینه‌های خاص در شیوه زندگی می‌تواند تاثیری بزرگ بر خطر سرطان داشته باشد و تحقیقات در اطراف جهان جملگی به مجموعه ثابتی از عوامل کلیدی اشاره دارند.» او گفت: «البته در تعطیلات کریسمس همه از کمی شیرینی و تنقلات اضافه لذت می‌برند بنابراین ما نمی‌خواهیم پای سیب را کنار بگذاریم، اما الان وقت خوبی برای فکر کردن به شروع عادات سالم در سال 2015 است.» به گفته او، دنبال کردن یک شیوه زندگی و عادات سالم کسی را علیه سرطان بیمه نمی‌کند اما خطر آن را کم می‌کند.
قبل، حین و بعد از سیل چه باید کرد؟
... و نترسیم از سیل
باران سنگین و ذوب سریع برف، مهم‌ترین دلیل وقوع سیل است. سیل هنگامی اتفاق می‌افتد که کانال رودخانه یا مسیر طبیعی جریان آب نتواند ظرفیت طغیان را تحمل کند. عوامل موثر در این شرایط عبارتند از: باران‌های سنگین، ذوب سریع برف، شیب‌های زیاد، تخریب سدها، وجود توفان و نفوذ آب به ساحل و دخالت انسان در طبیعت از قبیل نابودی جنگل‌ها، مراتع و... سیلاب‌ها بر 2 گونه‌اند؛ سیلاب‌های آرام که به تدریج طی روزها و هفته‌ها در اثر بارندگی و افزایش حجم ناگهانی آب رودخانه‌ها و دریاچه‌ها ایجاد می‌شود و سیلاب‌های ناگهانی در اثر افزایش ناگهانی حجم آب رودخانه‌ها و دریاچه‌ها ایجاد می‌شود و با خود مرگ و مصدومیت افراد و تخریب منازل را همراه دارد. اتفاقی که متاسفانه هفته گذشته هموطنان استان لرستان و ایام را درگیر کرد و رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر در تشریح آخرین وضعیت امدادرسانی به حادثه سیل و آب‌گرفتگی در 24 استان کشور از امدادرسانی به 14 هزار و 600 نفر خبر داد و گفت: «از پنجم آبان‌ماه امسال تا لحظه گزارش این خبر، 24 استان کشور درگیر سیل و آب‌گرفتگی بودند که در این استان‌ها تیم‌های امدادی به 14 هزار و 600 نفر امدادرسانی کرده و 1100 نفر نیز اسکان داده شده‌اند.» وی، استان‌های آذربایجان شرقی، ایلام، کردستان، کرمانشاه، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، قزوین، همدان، گیلان، تهران، زنجان، فارس، اصفهان، چهارمحال و بختیاری، بوشهر، مرکزی، سمنان، مازندران، اردبیل، قم، کرمان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی را جزو 24 استان دچار سیل و آب‌گرفتگی اعلام کرد و گفت: «در حال حاضر نیز امدادرسانی به 7 استان ایلام، خوزستان، لرستان، اصفهان، کرمان، مازندران و گیلان ادامه دارد.» رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر درباره خسارات جانی ناشی از این حادثه هم گفت: «تاکنون برابر آمارهای ما، 9 نفر در این حادثه فوت کرده و 9 نفر دیگر نیز دچار مصدومیت شده‌اند که 5 نفر آنها به شکل سرپایی درمان و 4 نفر نیز به بیمارستان انتقال داده شده‌اند.» به گفته چرخساز، 1600 نفر از امدادگران سازمان امداد و نجات در قالب 370 تیم در این عملیات حضور داشته‌اند. همچنین 200 چادر، 2600 تخته پتو، 300 شعله چراغ والور، قریب به 10 هزار قرص نان و حدود 4 هزار بطری آب معدنی و 2 هزار قوطی کنسرو میان آسیب‌دیدگان توزیع شده است. رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر همچنین از آماده‌باش تمام پایگاه‌های امداد و نجات در کشور خبر داد و گفت: «به دنبال ادامه بارندگی‌ها، تمامی پایگاه‌های امداد و نجات در سراسر کشور در حالت آماده‌باش هستند، ضمن اینکه در 10 استانی که پیش‌بینی برف و کولاک شده بود، این آماده‌باش به شکل ویژه‌تری وجود دارد.» آنچه می‌خوانید، نگاهی است به اقداماتی که می‌توان قبل، حین و بعد از پدید آمدن سیل برای خسارت مالی و جانی کمتر انجام داد.
قبل از وقوع سیل چه باید کرد؟
بازخوانی روانپزشکانه ماجرای روانی خواندن وزیر امور خارجه عربستان و ارسال قرص به سفارتخانه
انگ، ممنوع!
دکتر محمدرضا شالبافان
روان‌پزشک و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی ایران
روز شنبه در خبرگزاری‌های رسمی و معتبر و همچنین صدا و سیما خبری منتشر شد مبنی بر اینکه بسیج دانشجویی یکی از دانشگاه‌های دانشگاه علوم‌پزشکی، پس از برگزاری کمیسیون پزشکی، «طارق‌الجبیر» وزیر امورخارجه عربستان را به واسطه سخنانش درباره جمهوری اسلامی ایران مبتلا به اسکیزوفرنیای حاد تشخیص داده و یک نسخه و تعدادی قرص به سفارت عربستان فرستاده ولی سفارتخانه از گرفتن داروها سر باز زده است.
مسؤول این نهاد نیز در گفتوگو با خبرگزاری‌ها، هدف این اقدام را انسان‌دوستانه و از سر عمل به وظیفه پزشکی معرفی کرد. در خبر فوق که باعث شگفتی و تاثر بسیاری از روان‌پزشکان و مبتلایان به بیماری‌های روانی شده است، مشخص نبود که این کمیسیون از چه اعضایی تشکیل شده و آیا بدنه علمی دانشگاه‌های علوم‌پزشکی نیز در جریان بوده‌اند یا نه؟
در سایت دانشگاه مربوطه نیز مطلبی له یا علیه این اقدام به چشم نمی‌خورد، اما با توجه به پوشش گسترده خبری، به‌نظر می‌رسد این اقدام از طرف نهاد یا نهادهایی حمایت شده ولی اینکه متصدیان این نهادها یا مقام‌ها چه کسانی بوده‌اند، اطلاعی در دست نیست.
گزارش «سلامت» از علل وقوع باران‌هایی که 2 سال است پای اهوازی‌ها را به بیمارستان باز کرده است
احتمال باران اسیدی
بارش‌های پاییزی در شهر اهواز در 3 سال اخیر اصلا برای اهوازی‌ها خوشایند نبوده و هرچند باری که باران در اهواز باریده، هزاران نفر را روانه بیمارستان کرده است. در یکی- دو سال اخیر بارندگی‌های پاییزی به جای اینکه چند روزی اخم آسمان تیره و تار اهواز را باز کند، نفس اهوازی‌ها را آنقدر تنگ کرده که مردم به مراکز درمانی هجوم می‌آورند. در زمانی که با اولین بارش پاییزی هزاران نفر روانه بیمارستان شدند، اولین فرضیه‌ای که مطرح شد، وقوع باران اسیدی بود که این ادعا به‌وسیله مسئولان محیط‌زیست، تایید نشد. امسال نیز با بارش باران پاییزی در هفته گذشته 10 هزار نفر با علائمی شبیه آسم روانه بیمارستان شدند. این درحالی است که آلودگی هوا در اهواز در سال‌های اخیر نفس اهوازی‌ها را تنگ کرده و حتی باران هم که می‌بارد، مردم اهواز هوای سالم و پاکی تنفس نمی‌کنند. از همه مهم‌تر اینکه با وجود این حجم آلودگی هوا و باران‌های آلوده هیچ اقدام موثری برای رفع این مشکل انجام نشده است.
