پرسش: در مواردی که حساسیت و آلرژی باعث ایجاد سرفه‌های طولانی‌مدت می‌شود نه سرماخوردگی، برای کاهش یا رفع سرفه‌ها و خلط گلو چه باید کرد؟

پاسخ دکتر محمدحسین صالحی ‌سورمقی، متخصص فارماکوگنوزی و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران:

برای رفع سرفه‌های ناشی از حساسیت می‌توانید از گیاه آویشن استفاده کنید. آویشن یک گیاه آنتی‌هیستامین است و مصرف آن برای افرادی که حساسیت دارند، مفید است، بنابراین می‌توانید شربت این گیاه را تهیه و از آن برای کاهش سرفه‌هایتان استفاده کنید.

برای کاهش خلط گلو هم می‌توان علاوه بر شربت آویشن، مصرف عصاره یا دم‌کرده گل‌ختمی و خوردن عسل طبیعی را پیشنهاد داد.

هفته نامه سلامت/604

پرسش: آیا مصرف زیاد خرما به‌دلیل داشتن فروکتوز باعث افزایش تری‌گلیسرید خون می‌شود؟

پاسخ دکتر محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان:

بستگی دارد که منظورتان از زیاد چقدر باشد. مصرف 8-7 خرما در روز در صورتی که جایگزین مواد دیگری شده باشد، مشکلی ایجاد نمی‌کند اما اگر منظورتان در حد نیم‌کیلوگرم و بیشتر است، قطعا مصرف روزانه آن مضر خواهد بود.

این موضوع در مورد همه انواع موادغذایی شیرین از جمله توت، عسل، خرما و... صدق می‌کند. هرچند این مواد طبیعی و پرخاصیت هستند اما زیاده‌روی در مصرفشان می‌تواند باعث افزایش تری‌گلیسرید خون شود.

هفته نامه سلامت/604

 بار دیگر فصل تابستان و تعطیلات تابستانی فرا رسیده و کودکانی که می‌خواهند از لحظه‌لحظه تعطیلاتشان به نحو احسن استفاده کنند و به شیطنت و بازیگوشی بپردازند، مراقبت بیش از پیش والدین را می‌طلبند. همان‌طور که می‌دانید اتفاقاتی که در اثر شیطنت و حواس‌پرتی ممکن است برای کودکان به وجود بیاید، در تابستان شیوع بیشتری پیدا می‌کنند و از آنجا که بسیاری از آنها احتمالا حین سفر یا در اماکنی که دسترسی به مراکز درمانی سخت‌تر است برای کودک پیش می‌آید، دانستن نکات اولیه‌ای که خطر را از کودک دور کند و شرایط را تا رسیدن به مراکز درمانی برای او آسان‌تر کند، برای والدین مفید و لازم است. به این اقدامات، به اصطلاح «کمک‌های اولیه» می‌گویند. در واقع، کمک‌های اولیه، عبارت است از کاربرد درست و ماهرانه اصول درمانی هنگام بروز حادثه، با استفاده از وسایل موجود برای پیشگیری از ضایعات احتمالی یا مرگ مصدوم تا قبل از رسیدن پزشک یا انتقال وی به بیمارستان. در این شماره به کمک‌های اولیه در صورت بروز انواع زخم‌های پوستی می‌پردازیم. ادامه مطلب...

مصرف مداوم چای پونه و چای بابونه در فصل زمستان قدرت سیستم ایمنی را افزایش می‌دهد.

بهناز عباسی مقدم؛ کارشناس ارشد تغذیه

 سرماخوردگی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های بشر در طول زندگی است و علائمی همچون آبریزش بینی، زکام، سرفه، گلودرد و عفونت سینوس‌ها دارد. در طب سنتی، این ‌ترشحات را که از بینی خارج می‌شود، زکام و‌ترشحات پشت حلق را نزله می‌نامند. این‌ ترشحات موادی بیماری‌زا هستند که باید پاک شوند و به هیچ وجه نباید مانع خروج آنها شد.

استفاده از گیاهان خلط‌آور، ضدعفونی کننده و نرم کننده سینه و ضد آبریزش بینی به اشکال مختلف، نظیر جوشانده، بخور، ملین و...در گذشته بسیار مرسوم بوده است. اما هرگونه دارویی که مانع آبریزش بینی در هنگام سرماخوردگی شود، مضر است و باعث احتباس‌ ترشحات در بدن و غلیظ شدن و تبدیل آنها به نزله می‌شود که نزله خود عامل بیماری‌های گوناگون می‌باشد.

مصرف آنتی‌هیستامین

متاسفانه مصرف آنتی هیستامین و قرص سرماخوردگی و انواع قرص‌هایی که حاوی آنتی هیستامین هستند، از آبریزش بینی جلوگیری و در عملکرد طبیعی بدن اختلال ایجاد می‌کند. در هنگام سرماخوردگی به پشت (طاقباز) نخوابید و نیز زیر سر را با بالش بلند نگه دارید تا مانع ریختن ‌ترشحات مذکور به حلق و ریه شود. ادامه مطلب...

عسل شفای هر بیماری است و بیماری هم در آن نیست؛ بلغم را کم می‌کند و دل را جلا می‌دهد. در کتاب کافی از امام علی (ع) نقل شده است: "لیسیدن عسل شفای هر درد است؛ آن، همراه با قرائت قرآن و جویدن کندر، بلغم را از بین می‌‌برد".

در ابتدا به دو آیه مهم و معروف در سوره نحل ( 69 و 68 ) که نام سوره هم مربوط به زنبور عسل است، اشاره می کنیم. در این آیات آمده خدا به زنبور عسل الهام کرد که از همه میوه‌ها بخورد و شهد با رنگ های مختلف تولید کند که در آن برای همه مردم شفا است و خدا این را نشانه‌ای از قدرت خود معرفی کرده است. این آیات، خود نشان دهنده اهمیت وافر و مفید بودن عسل است.

البته منظور از عسل که در آیات،‌ روایات و طب می‌آید، عسل کاملا طبیعی و برگرفته از دل طبیعت است که متاسفانه ‌امروزه کمتر یافت می‌شود و اکثر عسل‌های موجود به دنبال خورانیدن شکر و شربت شکر به زنبورها جهت تولید عسل صنعتی در حجم بالا بدست می آیند که خواص عسل طبیعی را نداشته بلکه ممکن است عوارض هم داشته باشند.

از قول پیامبر خدا (ص) آمده: عسل درمان است؛ همچنین فرموده اند: بر شما باد، دو درمان: عسل و قرآن. در جایی دیگر از ایشان ذکر شده: نزد من، برای زن تازه زا، درمانی همانند خرما و برای بیمار، درمانی همانند عسل، وجود ندارد. ادامه مطلب...

معمولا عسل‌های مختلفی در بازار وجود دارد که با توجه به نوع گل و مکان‌هایی که عسل در آنجا تولید می‌شود، تقسیم‌بندی می‌شوند؛ مثلا عسل‌ها را به تک‌گل یا چندگل طبقه‌بندی می‌کنیم اما بهتر است بدانید عسل تک‌گل واقعی نداریم و نمی‌توانیم به‌صراحت، خواصی را به یک عسل تک‌گل مانند آویشن، افرا یا گون نسبت دهیم.

معمولا تولیدکنندگان، نوع غالب شهد را ملاک معرفی محصول خود قرار می‌دهند.
به‌طور کلی، عسل‌های چندگل که بیشتر طیف عسل‌ها را شامل می‌شوند، عسل دشت، جنگل و کوهستان هستند و تنوع بسیار زیادی از گونه‌های گیاهی را در خود جای داده‌اند.

گونه‌های مختلف عسل برحسب بو، رنگ، مزه و شهد گیاهی که در آنها جای گرفته است، تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.
ادامه مطلب...

این روزها، عسل‌های مختلفی در بازار وجود دارد که بسیاری از تولیدکنندگان، خواص درمانی مختلفی به آنها نسبت می‌دهند. به‌همین دلیل محصولاتی با قیمت‌های بسیار متفاوت در بازار عسل وجود دارد. در «سفره سالم» این هفته به برخی ادعاها درباره انواع عسل‌ها با قیمت‌های مختلف می‌پردازیم و نظر کارشناسان «سلامت» را درباره آنها جویا می‌شویم.

عسل را با موم بخورید
       موم عسل حاوی بسیاری از ویتامین‌های گروه B از جمله نیاسین، ریبوفلاوین، تیامین، ب5 و ب6 است. عسل همراه با موم، مقداری ویتامین C و قدری هم اسید گلوکورنیک دارد. علاوه بر این ریزمغذی‌ها، مصرف موم عسل خاصیت ضدعفونی‌کنندگی بدن و افزایش قدرت سیستم دفاعی هم دارد. این ماده خوراکی، ضدالتهاب است و می‌توان به‌عنوان کاهنده فشارخون هم از آن استفاده کرد. موم عسل حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی است و از این‌رو، خاصیت ضدمیکروبی و ضدانگلی آن هم به اثبات رسیده. با تمام اینها، هضم موم عسل کار ساده‌ای برای دستگاه گوارش نیست و می‌توانید عسل را همراه با موم آن مصرف کنید اما موم را پس از مدتی جویدن مانند آدامس دور بیندازید.

       این روزها انواع عسل با طعم‌های مختلف در بازار مواد غذایی وجود دارد. خواص مختلفی که به عسل‌های متفاوتی مانند عسل آویشن، عسل کوهی یا عسل چهل‌گیاه نسبت داده می‌شود، به ترکیب‌های آلکالوئیدی گیاهی که زنبور عسل، شیره یا شهد آنها را مکیده است، برمی‌گردد. به‌طور کلی، مهم‌ترین خواص عسل که به همین ترکیب‌های آلکالوئیدی آنها نسبت داده می‌شود، هنوز ناشناخته مانده است. در بین عسل‌های مختلف، نوعی عسل خاص به نام شهدانگبین، رویال‌ژلی یا عسل رویال در بازار وجود دارد که قیمت بسیار بالایی دارد و خیلی از افراد هم آن را به‌خوبی نمی‌شناسند.

       عسل رویال، عسلی است که زنبورهای عسل آن را برای ملکه تهیه می‌کنند. تفاوت این عسل با سایر عسل‌ها در ترکیب‌های آلکالوئیدی موجود در آن است. ترکیب‌های آلکالوئیدی موجود در عسل رویال باعث می‌شوند که لارو یا نوزاد زنبور عسلی که از آن تغذیه می‌کند به ملکه تبدیل شود اما سایر لاروهایی که از عسل معمولی تغذیه می‌کنند، به زنبور کارگر یا زنبور معمولی تبدیل می‌شوند بنابراین هرچند که هنوز خیلی از خواص ترکیب‌های آلکالوئیدی موجود در عسل‌ها ناشناخته مانده است اما نمی‌توان از خواص معجزه‌آسای آنها چشم‌پوشی کرد.

بد نیست بدانید در تمام دنیا و در دانشگاه علوم پزشکی ایران، تحقیقاتی روی خواص عسل رویال انجام شد و محققان به نتایج جالب توجهی هم درباره آثار کنترل‌کننده عوارض متابولیک و التهابی در بیماری‌های متابولیک بعد از مشاهده مصرف این نوع خاص از عسل، مشاهده کرده‌اند. ترکیب‌های آلکالوئیدی هم خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارند و هم ضدالتهاب هستند. از آنجا که بیشتر بیماری‌های مزمن، با التهاب و استرس اکسیداتیو همراه هستند، مصرف متعادل عسل معمولی یا حتی عسل رویال که حاوی ترکیب‌های آلکالوئیدی است، می‌تواند تاحد مطلوبی جلوی بروز عوارض متابولیکی را بگیرد

هفته نامه سلامت550

1. عسل گیاهان دارویی
       در برخی مناطق غربی کشور، گیاهان دارویی برای استفاده در داروسازی و طب سنتی کشت می‌شود. نتیجه قرار دادن کندوها نزدیک این مراتع، محصول خاصی شامل شهد تمام این گیاهان دارویی است. مصرف این عسل به افرادی که به تقویت خاص یا درمان بیماری‌های صعب‌العلاج نیاز دارند، پیشنهاد می‌شود.
قیمت متوسط : 45 هزار تومان برای هرکیلوگرم

2. عسل چهل‌گیاه
       تقویت‌کننده عمومی بدن، اعصاب، کبد، کلیه و دستگاه گوارش، ضدمیگرن، نفخ، چربی و دردهای مفصلی، ضدپوکی استخوان و سرماخوردگی، محرک اشتها.
قیمت متوسط: 80‌ هزار تومان برای هرکیلوگرم
ادامه مطلب...

. آیا درست است که می‌گویند به برخی از زنبورها برای تولید عسل به‌جای شهد گیاهان، شکر می‌دهند؟
       ممکن است برای تغذیه به زنبورها شکر هم بدهند. این کار مرسوم است و خیلی زیاد هم انجام می‌شود. کارخانه‌ها، ماده اولیه مورد نیاز خود را در حجم بالا از تولیدکننده خریداری می‌کنند و عسلی که در فروشگاه به دست مشتریان می‌رسد، چند بار دست به دست شده و این روند هم در قیمت عسل تاثیر دارد و علت قیمت پایین عسل کارخانه‌ای همین است. حرف فروشنده‌ای که مدعی شود عسل 70 هزارتومانی خالص و اصل به دست مشتریان می‌دهد، صددرصد قابل‌اطمینان نیست زیرا خود او هم تولیدکننده نیست و نمی‌تواند با قاطعیت از کیفیت خالص عسل صحبت کند، مگر اینکه فردی خودش تولیدکننده باشد و زنبورداری کند و به صداقت او اطمینان داشته باشیم. البته عسل‌های طبیعی به اسم عسل جنگلی یا عسل کوهی هم وجود دارند به‌همین‌دلیل قیمت بسیار بالاتری نسبت به سایر عسل‌ها دارند.
ادامه مطلب...

 پرسش: آیا خامه عسل‏ های موجود در بازار واقعا دارای عسل هستند؟ این خامه‏ها ارزش غذایی بیشتری دارند یا خامه‏های معمولی؟ در ضمن، خامه شکلاتی کالری بیشتری دارد یا خامه معمولی؟

پاسخ مهندس مرتضی مشایخ، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:

بر اساس استانداردهای موجود، باید در فرایند تهیه خامه عسلی حدود 15 تا 20 درصد عسل طبیعی استفاده شود.

اگر خامه عسلی بر اساس معیارهای استاندارد تهیه شود و عسلی که در آن به کار می‌رود، عسل طبیعی و استاندارد باشد، قطعا ارزش غذایی بالاتری نسبت به خامه معمولی دارد اما خامه‌های شکلاتی ارزش غذایی بالاتری نسبت به خامه‌های معمولی ندارند و همان‌طور که کاملا مشخص است کالری آنها به دلیل وجود شکلات بالاتر از خامه‌های معمولی است.

هفته نامه سلامت/548