کیارش یشایایی/ فعال محیطزیست
تغییرهای اقلیمی رفتهرفته آثار زیانبار خود را بر محیطزیست آشکار کرده است. آمریکا که پس از چین، رتبه دوم تولید گازهای گلخانهای را به نام خود ثبت کرده، تا چندی پیش از امضای هرگونه توافقی از جمله پیمان کیوتو برای کاهش این گازها امتناع میکرد، اما روز دوشنبه 12/5/1394 قرار است باراک اوباما طرح نهایی قانون کاهش گازهای گلخانهای را علنی کند.
نیروگاههای زغالسنگی تقریبا 35 درصد از برق آمریکا را تولید میکنند. این نیروگاهها عامل 30 درصد از گازهای گلخانهای رهاشده در جو زمین هستند. همچنین مقدار زیادی جیوه که هوا، آب و بدن موجودات زنده از جمله ماهیها را آلوده میکنند به علت سوزاندن زغالسنگ این نیروگاهها تولید میشوند. اکنون 1 سال از زمانی که اوباما اولین سخنان خود را درباره لزوم کاهش گازهای گلخانهای بیان کرد، میگذرد. طبق طرح اوباما تا سال 2030 کاهش 32 درصدی گازهای گلخانهای الزامی شده است. پیشبینی میشود برای انجام این کار سالانه به 8/8 میلیارد دلار هزینه نیاز است که باید تامین شود. این طرح در صورت اجرایی شدن یکی از ارزندهترین دستاوردهای دولت اوباما خواهد بود.
اما سرمایهسالاران آمریکایی از هماکنون آواز مخالفت با این طرح را سر دادهاند و گفتهاند در صورت قانونی شدن این طرح بلافاصله از دولت اوباما شکایت خواهند کرد. آنها میگویند آمریکا قادر به تامین بودجه این طرح نیست و این طرح موجب افزایش قیمت برق خواهد شد. صاحبان صنایع انرژی، بر استفاده از زغالسنگ بهعنوان یک منبع مهم انرژی داخلی اصرار دارند و معتقدند که اوباما جنگی تمامعیار بر سر استفاده از زغالسنگ در نیروگاهها راه انداخته. اوباما و موافقانش نیز گفتهاند هزینه این طرح کمتر از هزینه جبران خسارتهایی است که رها کردن گازهای گلخانهای به محیطزیست میزند.
اگرچه بیش از یکچهارم از برق جهان در آمریکا تولید و مصرف میشود ولی حالا دیگر در همه جای دنیا کاهش گازهای گلخانهای یک انتخاب ناگزیر است. 70 درصد از برق جهان توسط زغالسنگ، گاز طبیعی و سایر سوختهای فسیلی، 16 درصد برقابی، 11 درصد انرژی هستهای و 2 درصد از باد تولید میشود و تنها 1 درصد از انرژی تولیدشده به بقیه روشها مانند خورشیدی و زمین گرمایی تولید میشود. کشور ما نیز در رده دهم تولیدکنندگان گازهای گلخانهای است و کاهش آن در کشور ما نیز ناگزیر است. در کشورهایی مانند ایران انرژی بیکران خورشید میتواند جایگزین بسیار خوبی برای بخشی از نیروگاههای سوخت فسیلی باشد. با پیشرفت فناوری اندکاندک استفاده از انرژی لایزال خورشید علاوه بر توجیه زیستمحیطی، توجیه اقتصادی هم پیدا میکند.
دکتر سعیده سیفهاشمی
مدرس دانشگاه
«زندگی صحنه یکتای هنرمندی ماست/ هرکسی نغمه خود خواند و از صحنه رود/ صحنه پیوسته به جاست/ خرم آن نغمه که مردم بسپارند به یاد»
بهتر است نگارش این یادبود را با نقل جملههایی از خود زندهیاد دکتر سیدمسعود کیمیاگر شروع کنم : «انسانها میآیند و میروند. ارزش آنان به اثری است که به جای میگذارند. این تاثیر ممکن است بر خانواده، بستگان، دوستان یا حتی همسایگان باشد. بعضیها بخت آن را دارند که اثرشان به شکل مکتوب باقی بماند. من یکی از کسانی هستم که خداوند به من این توفیق را داد تا علاوه بر تربیت دانشجویان از مقطع کاردانی تا دکتری، بتوانم نوشتههایی نیز از خود به جای بگذارم. این نوشتهها بعضا مقالات علمی و مصاحبههایی در رشته تحصیلیام یعنی علوم تغذیه و دستهای نیز در زمینه طنز است که بهعنوان کار تفننی از جوانی انجام دادهام.»
دکتر کیمیاگر در سال 1323 در شهر تهران متولد شد. در سال 1342 از دبیرستان ادیب تهران دیپلم طبیعی گرفت. به نقل از دوستانش، معلمهایش او را «ابنسینا» خطاب میکردند و این امر، طبق گفته خودش، او را متعهد میکرد بیشتر و بهتر درس بخواند. در سال 1350 بلافاصله پس از اخذ درجه فوقلیسانس در رشته علوم بهداشتی در تغذیه از دانشکده بهداشت دانشگاه تهران، عازم آمریکا و وارد دانشگاه ایالتی ردآیلند و پس از دریافت مدرک فوقلیسانس به تحصیل در دوره دکتری مشغول شد. در سال 1357 در رشته تغذیه و علوم غذایی فارغالتحصیل شد و به ایران بازگشت و بهعنوان استادیار گروه تغذیه انسانی در انستیتو تغذیه به کار مشغول شد و به ترتیب در سالهای 68 و 73 به مرتبه دانشیاری و استادی ارتقا یافت. استاد میگفت: «من در خانوادهای پرجمعیت (8 برادر و 1 خواهر) زندگی کردم. پدرم فرهنگی بود. امکاناتی را که الان برای فرزندانم تهیه کردم، خودم یکصدم آن را هم نداشتم. هرگز معلم خصوصی نداشتم و کسی در درس با من کار نمیکرد. زمانی که برای تحصیل به آمریکا رفتم، فقط 300 دلار پول داشتم و آنجا در یک سوپرمارکت بهعنوان صندوقدار روزی 8 ساعت کار کردم. ماههای اول به خاطر شرایطم شبها خواب نداشتم. البته بعدها بورس گرفتم و مشکلاتم حل شد.»
در سال 1354 که استاد در فواصل تحصیل در آمریکا به ایران آمده بود، با خانم فریده رئیس روحانی ازدواج کرد. همسر ایشان دارای مدرک لیسانس در رشته علوم اجتماعی از دانشگاه تهران هستند ولی همواره اولویت زندگی را برای شوهر و فرزندانشان قائل بودهاند.
متاسفانه طی18 ماهی که زنان از مرخصی 6 ماهه زایمان استفاده کردهاند، حدود 47 هزار زن از محیط کاراخراج شدهاند
مهدیه آقازمانی
فواید تغذیه با شیر مادر بر کسی پوشیده نیست و تمام تحقیقات ملی و جهانی نیز آثار مثبت شیر مادر بر سلامت مادر و کودک را تایید میکنند. در این بین اما موانعی وجود دارد که برخی از مادران را مجبور میکند کودکشان را کمتر از 2 سال با شیر خود تغذیه کنند. در کشور ما تنها 51 درصد مادران تا 2 سال به فرزندانشان شیر میدهند که این رقم طی سالهای اخیر به 55 درصد رسیده است. مشکل اصلی که در این زمینه وجود دارد، نبودن حمایتهای قانونی از زنان شاغل برای شیردهی است؛ مشکلی که با افزایش زمان مرخصی زایمان نیز نتوانست کمکی به زنان شاغل کند. این قضیه آنقدر اهمیت دارد که شعار امسال هفته جهانی شیر مادر به حمایت از زنان شاغل اختصاص دارد. وزارت بهداشت نیز با برگزاری همایشی بر اهمیت تغذیه با شیر مادر و ضرورت حمایت از مادران شاغل تاکید کرده است؛ همایشی که گزارش آن را در ادامه خواهید خواند.
تغذیه با شیر مادر باعث جلوگیری از مرگ میلیونها کودک و بیماری هزاران فرد در بزرگسالی میشود. شیر مادر نعمتی است که به همه مادران داده شده و باید قدر این نعمت را بدانیم. دکتر علیاکبر سیاری، معاون بهداشتی در همایش کشوری تغذیه با شیر مادران که با حضور مسئولان وزارت بهداشت و نماینده یونیسف برگزار شد ابتدا با بیان این مطلب به فرهنگسازی در زمینه تغذیه با شیر مادر اشاره کرد: «ما توانستهایم در زمینه فرهنگسازی تغذیه انحصاری نوزادان در 6 ماه اول با شیر مادر موفق عمل کنیم و اینک جامعه پزشکی، مردم و مادران پذیرفتهاند که تغذیه با شیر مادر در 6ماه اول صددرصد کفایت تغذیه شیرخوار را میکند. این کار سادهای نبود. ما باید هم مادر را توانمند کنیم، هم حمایت محیطی برایش فراهم کنیم و هم کارکنان بهداشتی را آموزش دهیم. قدم سوم نیز بیمارستانهای ما هستند که باید دوستدار شیر مادر باشند. اجرای این کار نیز به راحتی امکانپذیر نیست.»