مادرم مقدار زیادی پونه از کنار رودخانهای در یک منطقه کوهستانی خوش آب و هوا چید و بدون آنکه آنها را بشوید روی پارچه ریخت تا خشک شود. او معتقد بود پونهها در آب رشد کردهاند و با توجه به منطقه، دور از هر نوع آلودگی هستند بنابراین نیازی به شستن ندارند. آیا کار ایشان درست است؟
پاسخ دکتر آراسب دباغمقدم، متخصص بهداشت موادغذایی
گیاه پونه بهدلیل ویژگیهای خاصی که دارد ضدمیکروب خوبی است و در طب سنتی از خواص آن زیاد استفاده میشود. مشکل اینجاست که آب هیچ رودخانهای سالم نیست و هر چقدر هم زلال و شفاف باشد باز هم از نظر بهداشتی مشکل دارد زیرا از جاهای زیادی عبور میکند و مواد مختلفی به آن وارد میشوند. بنابراین پونهای که در این آب وجود دارد میتواند آلوده شود. از سوی دیگر، کنار بسیاری از رودخانههای آب شیرین بهخصوص در نواحی شمالی ایران، حلزونهایی زندگی میکنند که کارشان جابجایی تخم انگلها و برخی آلودگیهاست. بنابراین نشستن و انگلزدایی نکردن سبزیهایی که در کنار روخانهها رشد میکنند، کار درستی نیست و اگر سبزی آلوده به تخم انگل باشد، میتواند به راحتی از راه خوردن به انسان منتقل شود. بهترین کار این است سبزیها بعد از چیده شدن انگلزدایی، ضدعفونی و سپس آبکشی شوند.
پرسش: خاکشیر چه خواصی دارد؟ به چه دلیل به رفع سردرد ناشی از گرما کمک می کند؟
پاسخ دکتر محمدرضا دلنوازی، داروساز و متخصص فارماکوگنوزی:
در طب سنتی از خاکشیر بهعنوان دارویی گیاهی با طبیعت گرم و تر و با خواص اشتهاآور و مقوی دستگاه گوارش، افزاینده قوای جنسی، کاهنده التهابات پوستی و خلط آور نام برده شده است. جوشانده خاکشیر خاصیت ضداسهال دارد و مخلوط آن با آب سرد ملین و ضدیبوست است بنابراین مصرف خاکشیر به شکل رایج؛ یعنی شربت خاکشیر، بهعنوان ملین و حجم دهنده برای افراد مبتلا به یبوست مزمن و همچنین افرادی که در رژیم غذایی خود به مقدار کافی مایعات، میوه و سبزی دریافت نمی کنند، مفید است. یکی دیگر از مصارف خاکشیر، رفع گرمازدگی و تنش های ناشی از آن بهخصوص سردرد است. از این رو مصرف شربت آن در ماه های گرم سال توصیه می شود.