با آغاز فصول گرم سال یکی از اورژانس‌های داخلی گرمازدگی است. هرگاه تعادل دفع گرما و جذب آن در بدن به هم می‌خورد، فرد دچار گرمازدگی می‌شود. افرادی مانند راننده‌ها، نگهبان‌ها و کسانی که در معدن کار می‌کنند، بیشتر در معرض گرمازدگی قرار دارند به‌خصوص اگر این افراد سالمند باشند، بیشتر ممکن است گرمازده شوند.
سالمندان بهتر است در ساعت‌های اوج گرما از منزل خارج نشوند ولی اگر مجبور به این کار شدند یا شغلشان به گونه‌ای بود که ساعت‌های طولانی را در گرما به سر می‌بردند، بهتر است با چند اقدام ساده از گرمازدگی پیشگیری کنند ولی اگر فردی دچار گرمازدگی شد، ابتدا او را به یک محیط خنک منتقل کنید، مثلا جایی که دستگاه تهویه هوا یا کولر وجود دارد. بعد یک ملحفه مرطوب را دورش بپیچید تا دمای بدنش پایین بیاید. اگر فرد گرمازده هوشیار است حتما به او مایعات خنک نه یخ بدهید. اگر بیمار هوشیاری ندارد و از حال رفته، به هیچ عنوان به او مایعات ندهید زیرا ممکن است مایعات را بالا بیاورد و دچار خفگی شود.
اگر علایم گرمازدگی بیشتر و فرد دچار تهوع، استفراغ، سردرد و قرمزی پوست شد حتما با اورژانس تماس بگیرید یا فرد را به اولین مرکز درمانی منتقل کنید. تا زمانی که اورژانس برسد، اگر بیمار هوشیاری دارد، باید دراز بکشد و کم‌کم مایعات خنک بنوشد. اطرافیان می‌توانند به آرامی روی بدنش آب بپاشند. کمپرس سرد نیز در این موارد می‌تواند کمک‌کننده باشد، به شرطی که روی بدن (سر و زیربغل) بگذاریم و برداریم.
در پایان لازم است یادآور شوم سالمندانی که در محیط‌های باز کار می‌کنند برای اینکه گرمازده نشوند، بهتر است مرتب آب بنوشند و دست و صورتشان را بشویند و از سایه‌بان و لباس‌های نخی استفاده کنند. همچنین باید از مصرف غذاهایی که باعث تشنگی بیشتر می‌شود، بپرهیزند.
4 نکته‌ای که سالمندان باید در این آب و هوای گرم بدانند
یکی از مشکلات شایعی که با شروع فصول گرما ممکن است برای سالمندان ایجاد شود، گرمازدگی است. سالمندانی که در محیط‌های باز تردد می‌کنند یا مشاغلی دارند که مجبور هستند ساعت‌های بیشتری از روز را در هوای گرم باشند بیشتر ممکن است دچار گرمازدگی شوند. با وجود اینکه گرمازدگی می‌تواند برای سالمندان خطرناک باشد، به‌خصوص برای سالمندانی که بیماری‌های مزمن نیز دارند، با رعایت چند نکته ساده به راحتی می‌توان از این مشکل پیشگیری کرد. ادامه مطلب...
گرمازدگی هم مانند غرق شدن از مشکلات تابستانی است. البته گرمازدگی فقط به کودکان اختصاص ندارد و هرکس که به مدت طولانی در مواجهه مستقیم نور آفتاب تابستان قرار گیرد، گرمازده خواهد شد. کودکان خردسال، سالمندان ناتوان، مبتلایان به بیماری‌های مزمن قلبی، ریوی و افرادی که داروهای خاص مصرف می‌کنند، بیشتر از بقیه مردم در معرض گرمازدگی قرار دارند. این اتفاق وقتی می‌افتد که آب بدن به میزان زیادی کاهش یابد و دمای مرکزی آن بالا برود. از دست رفتن مایعات بدن باعث انقباض‌های عضلانی در هر نقطه‌ای از بدن مانند پاها، شکم و...، خستگی مفرط، سردرد، حالت تهوع و استفراغ، ضعف، گیجی، برافروختگی پوست، تنفس تند و سطحی و رفتار غیرمعمول و تهاجمی می‌شود. وقتی این نشانه‌ها را در کودک یا حتی فرد بزرگسال مشاهده کردید، خیلی زود دست به کار شوید. کودک را از محیط گرم به محیط خنک‌تر انتقال دهید. لباس‌های تنگ را خارج کنید. او را مقابل کولر یا پنکه قرار دهید. سعی کنید باد کولر یا پنکه مستقیم به او برخورد نکند. جرعه جرعه آب خنک به او بنوشانید. می‌توانید پاهای کودک را در آب سرد قرار دهید. این کار باعث می‌شود دمای مرکزی بدن زودتر کاهش یابد. در مواردی که گرمازدکی شدید است، تکه‌هایی از یخ را داخل پلاستیک بگذارید و دور آن دستمالی بپیچید و زیربغل کودک و پشت گردنش قرار دهید. برای اینکه این اتفاق نیفتد، باید در روزهای گرم مایعات بیشتری به کودک بدهید. به او اجازه ندهید در ساعت‌های گرم روز در فضای گرم قرار گیرد. لباس‌های نازک و خنک به او بپوشانید تا هوا به راحتی به آن داخل و از آن خارج شود. به کودک یاد بدهید همیشه با کلاه از خانه خارج شود. کرم ضدآفتاب با SPF15 یا بیشتر روی پوستش بزنید چون پوست آفتاب‌سوخته توانایی کمتری برای حفظ آب دارد. علاوه بر اینها، ورزش تابستانی که برای او انتخاب می‌کنید، نباید خیلی سخت و پرتحرک باشد و هنگام بیرون بردنش، سعی کنید از سایه عبور کنید.
---------------------------------------
پرسش: خاکشیر چه خواصی دارد؟ به چه دلیل به رفع سردرد ناشی از گرما کمک می کند؟
پاسخ دکتر محمدرضا دلنوازی، داروساز و متخصص فارماکوگنوزی:
در طب سنتی از خاکشیر به‌عنوان دارویی گیاهی با طبیعت گرم و تر و با خواص اشتهاآور و مقوی دستگاه گوارش، افزاینده قوای جنسی، کاهنده التهابات پوستی و خلط آور نام برده شده است. جوشانده خاکشیر خاصیت ضداسهال دارد و مخلوط آن با آب سرد ملین و ضدیبوست است بنابراین مصرف خاکشیر به شکل رایج؛ یعنی شربت خاکشیر، به‌عنوان ملین و حجم دهنده برای افراد مبتلا به یبوست مزمن و همچنین افرادی که در رژیم غذایی خود به مقدار کافی مایعات، میوه و سبزی دریافت نمی کنند، مفید است. یکی دیگر از مصارف خاکشیر، رفع گرمازدگی و تنش های ناشی از آن به‌خصوص سردرد است. از این رو مصرف شربت آن در ماه های گرم سال توصیه می شود.
