پرسش: مویز، انجیر و برگه زردآلو هر کدام چه مواد مغذی‌ای بیشتر دارند و مصرفشان چه خواصی دارد؟ آیا منبع آهن هستند و برای فرد مبتلا به کم‌خونی توصیه می‌شوند؟
پاسخ دکتر سوده رازقی، متخصص تغذیه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
هر 3 اینها در گروه میوه‌ها تقسیم‌بندی می‌شوند و این یعنی هر 2 قاشق غذاخوری از هر یک از این مواد 60 کیلوکالری انرژی و درصدی کربوهیدرات دارند و حاوی ویتامین و املاح هستند، مثلا مویز منبع بسیار خوبی از ویتامینE است یا برگه زردآلو مقدار قابل‌توجهی ویتامینK و پتاسیم دارد، اما این مواد منبع آهن محسوب نمی‌شوند. موادغذایی از نظر وجود عنصر آهن به 2 گروه موادغذایی با ارزش بالا و موادغذایی با ارزش پایین تقسیم می‌شوند.
موادی مانند گوشت‌ها که شکل آهن در آنها به‌صورت آهن 3 ظرفیتی است، از نظر وجود آهن ارزش غذایی بالایی دارند، اما نوعی از آهن که در ترکیبات گیاهی وجود دارد، تحت‌تاثیر ممانعت‌کننده‌های جذب قرار می‌گیرد. مثلا اگر بعد از مصرف این نوع آهن چای بنوشید، جذب آهن پایین می‌آید یا مصرف ویتامینC به جذب بیشتر آن کمک می‌کند.
در مجموع آهنی که از طریق منابع گیاهی به‌دست می‌آید، جذب کمتری نسبت به منابع حیوانی دارد. بین منابع خوب گیاهی می‌توان به سبزی‌های برگ‌سبز تیره مانند اسفناج، حبوبات و جوانه‌ها اشاره کرد. میوه‌های خشکی مانند مویز، انجیر و برگه‌زردآلو منبع خوبی از آهن نیستند که بتوان مصرف آن را به بیمارانی که از کم‌خونی رنج می‌برند، توصیه کرد. لازم به ذکر است هر 3 این مواد ملین هستند و به دفع بهتر در بیماران مبتلا به یبوست کمک می‌کنند.
توصیه‌های تغذیه‌ای دکتر محمدحسن انتظاری به کم‌خون‌ها
ندا احمدلو
«کم‌خونی انواع مختلفی دارد اما در همه آنها ما با کاهش میزان هموگلوبین خون مواجه هستیم که البته این مشکل باعث کاهش میزان اکسیژن‌رسانی به مغز و سایر اندام‌های بدن می‌شود. البته ما بیشتر با 3 نوع شایع از کم‌خونی‌ها، یعنی کم‌خونی ناشی از فقر آهن، کمبود اسید فولیک و کمبود ویتامین B12 سر و کار داریم.» اینها را دکتر محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان درباره انواع کم‌خونی‌ها گفت و باب گفت‌وگوی این شماره صفحه «سفره سالم» را باز کرد.
سلامت: تفاوت کم‌خونی ناشی از فقر آهن با سایر کم‌خونی‌ها چیست؟
در کم‌خونی ناشی از فقر آهن، علاوه بر کاهش سطح هموگلوبین خون با کوچک‌تر شدن سلول‌های خونی، مخصوصا گلبول‌های قرمز خون هم مواجه هستیم. به همین دلیل گاهی برای معرفی این نوع کم‌خونی از واژه «میکروسیتیک» هم استفاده می‌شود.
