پرسش: دختر 3 ساله ام اصلا علاقه ای به خوردن شیر ندارد اما ماست و دوغ دوست دارد. چه کنم شیر بخورد؟ روزی چند واحد ماست و دوغ باید بخورد تا جای شیر را پر کند؟
پاسخ دکتر میترا زراتی، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران:
علاقه نداشتن کودکان به مصرف شیر به زمان کودکی و عادت‌های والدین آنها مربوط است. قطعا کودکی که شیر خوردن والدینش را ببیند و شیر از همان سال های خردسالی وارد رژیم غذایی اش شود، در سالهای بعد هم از خوردن شیر اکراه نخواهد داشت. درحال حاضر می توانید شیر را با روشهای مختلفی وارد رژیم غذایی فرزندتان کنید؛ مثلا ترکیب‌هایی مانند شیرموز، شیر کاکائو (در صورتی که کودک اضافه وزن نداشته باشد) شیر برنج، فرنی و... که حاوی مقدار قابل توجهی شیر است میتوان به راحتی در رژیم‌غذایی کودک گنجاند.
ماست و دوغ جایگزین بسیار خوبی برای شیر هستند به شرط آنکه برای تهیه دوغ نمک زیادی استفاده نشده باشد. باید بتوانید با روشهای مختلف روزی یک و نیم لیوان 240 سی سی شیر یا ماست را در رژیم‌غذایی کودک بگنجانید. کودکی به سن فرزند شما باید روزی 2 و نیم تا 3 واحد لبنیات مصرف کند که هر واحد مخصوص کودکان، نصف لیوان است.
لازم به ذکر است که پنیر جزو گروه لبنیات برای کودکان محسوب نمی شود ولی به دلیل پروتئین بسیار خوبی که دارد، بهتر است روزانه در حد نصف قوطی کبریت در رژیم‌غذایی آنها قرار گیرد.
برای پیشگیری از پوسیدگی دندانها، خوردن چه موادغذایی‌ای را توصیه میکنید؟
پاسخ دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:
مطالعات نشان میدهد افرادی که چای میخورند، کمتر دچار پوسیدگی دندان میشوند زیرا چای حاوی فلوراید است. مصرف برخی مواد پروتئینی مانند پنیر و گوشت هم تا حدودی میتواند از دندانها محافظت کند. با‌این‌حال بهترین کار این است که از خوردن مواد غذایی بسیار شیرین و چسبنده یا هر مادهای که میتواند پوسیدگی دندانها را تسریع کند، بپرهیزید. همچنین باید در خوردن بیش از حد مواد اسیدی یا آبمیوههای ترش که ممکن است روی مینای دندان تاثیر بگذارند احتیاط کنید و بلافاصله پس از مصرف آنها مسواک نزنید، زیرا محیط دهان اسیدی است و مسواک زدن در چنین شرایطی مشکل را تشدید خواهد کرد. البته ساختار دندان هم بسیار مهم است. گاهی دیده میشود که مصرف ناکافی کلسیم، منابع پروتئینی و حتی ویتامین C میتواند در طولانیمدت خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد.
پرسش: باتوجه به اینکه بسته بندی پنیرها یک در تلقی، پوشش آلومینیومی و یک کاغذ پلاستیکی دارد، برای نگهداری بهتر پنیر کدام‌یک باید جدا شود و کدام یک باقی بماند؟
پاسخ دکتر آراسب دباغمقدم، متخصص بهداشت مواد‌غذایی:
هرکدام از این پوششها کارایی خاصی دارد اما پوشش آلومینیومی بعد از باز شدن دیگر کارایی ندارد و میتوانید آن را کامل جدا کنید و دور بیندازید. پوشش تلقی یا لید برای آن است که باقیمانده پنیر در معرض جریان هوای یخچال قرار نگیرد تا هم خشک نشود و هم آلودگیها و بوی سایر غذاها تاثیری بر آن نداشته باشد. پوشش کاغذی یا پارچمنت آغشته به مواد ضدکپک است، بنابراین بعد از مصرف باید دوباره آن را روی پنیر بگذارید تا احتمال کپک زدن پنیر را کاهش دهید.
