پرسش: آیا مصرف مکمل‏های پروبیوتیکی برای کسی که مدام نفخ می‌کند، مناسب است؟ هنگام مصرف این مکمل‏ها چه نکته‌هایی را باید رعایت کرد؟

پاسخ دکتر حسین ایمانی متخصص تغذیه عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی:

مصرف مکمل‌های پروبیوتیکی برای کسانی که از نفخ رنج می‌برند، مفید است. همان‌طور که می‌دانید همه انسان‌ها میکروارگانیسم‌های مفیدی در دستگاه گوارششان دارند که به هضم مواد غذایی کمک می‌کند. مکمل‌های پروبیوتیکی به‌خصوص در افرادی که تحت درمان با آنتی‌بیوتیک هستند بسیار مفید است زیرا آنتی‌بیوتیک علاوه بر اینکه باکتری‌های مضر و بیماری‌زا را از بین می‌برد، باکتری‌های مفید دستگاه گوارش را هم نابود می‌کند.

به همین دلیل جایگزین کردن باکتری‌های خوب دستگاه گوارش برای بدن ضروری است، اما یادتان باشد از مکمل‌هایی استفاده کنید که تعداد سوش باکتری بیشتری داشته باشد. به عبارت دیگر، هر چه تعداد انواع گونه باکتری‌های مفید در یک مکمل بیشتر باشد، بهتر است. به علاوه، فراموش نکنید نباید بیش از 2 قرص مکمل در روز میل کنید.

هفته نامه سلامت/539

پرسش: به تازگی کیک ‏های پروبیوتیکی وارد بازار شده است که تولیدکننده آن مدعی است نقش زیادی در سلامت دستگاه گوارش افراد، به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خصوص کودکان دارد. آیا این ادعا صحیح است؟ آیا با یک بار مصرف هم می ‏توان از اثر مفید این محصولات بهره برد؟

پاسخ دکتر وحید مفید، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات مدیره انجمن پروبیوتیک و غذاهای فراسودمند:

از آنجا که پروبیوتیک‏ها شامل برخی باکتری‏ها هستند، طبیعتا نسبت به حرارت حساسند اما اخیرا بعضی از شرکت‏ های تولیدکننده، انواع مقاوم به حرارت را شناسایی کرده‏اند و با کمک گرفتن از برخی روش‏ها از آنها در مقابل گرما محافظت می‏کنند و داخل محصولات پروبیوتیکی که حرارت می‏بینند به کار می‏برند تا تاثیرگذاری لازم را داشته باشند. مقاله‌هایی هم در این زمینه وجود دارد که برخی از آنها می‏توانند تاثیر پروبیوتیکی داشته باشند هرچند که ممکن است کارایی آنها مانند محصولات لبنی پروبیوتیک نباشد. لازم به ذکر است که پروبیوتیک‏ها زمانی می‏توانند در بدن فرد تاثیر داشته باشند که هم به صورت زنده وارد سیستم گوارش شوند و هم میزان آنها به حداقل استاندارد برسد. این حداقل استاندارد برابر 10 به توان 6 یا 7 باکتری پروبیوتیک زنده در هر میلی‏لیتر یا در هر گرم از ماده غذایی است.

قطعا یک بار مصرف این محصولات تاثیر چندانی در بدن ندارد اما اگر فردی برای یک دوره چند روزه از محصولات پروبیوتیک‌دار استفاده کند، باکتری‏ها وارد سیستم گوارشش می‏ شوند و می‏توانند برای یک دوره چند روزه یا چند هفته ‏ای فعال باقی بمانند و اثر لازم داشته باشند. به همین دلیل توصیه می‏ کنیم مدام از محصولات پروبیوتیک استفاده کنید تا همیشه از فواید آنها بهره‏ مند شوید.

هفته نامه سلامت-شماره525- صفحه با خوانندگان

پرسش: محصولات لبنی فراسودمند که این روزها زیاد در مورد آنها می‏ شنویم، چه فوایدی دارند؟

پاسخ دکتر وحید مفید، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات مدیره انجمن پروبیوتیک و غذاهای فراسودمند:

غذاهای فراسودمند یا غذاهای عملگرا (Functional Food) فقط شامل لبنیات نیستند و طیف وسیعی از غذاها را دربرمی‏ گیرند. فراسودمند به محصولاتی گفته می ‏شود که علاوه بر کاربرد و ارزش غذایی به‌عنوان یک ماده غذایی، عملکردهای اضافه ‏تر و فوق‏العاده‏تری هم دارند. این عملکردها با توجه به نوع فراسودمندی که استفاده می‏شود، می‏تواند متفاوت باشد. مثلا موادغذایی حاوی پروبیوتیک که جزیی از محصولات فراسودمند هستند، باعث جلوگیری از ایجاد برخی عفونت ‏ها مانند عفونت ‏های راجعه ادراری یا مشکلات رایج گوارشی می ‏شود.

همچنین تحقیقات انجام شده نشان می ‏دهد مصرف ماست پروبیوتیک در مقایسه با ماست معمولی باعث کاهش معنی‏ دار سطح کلسترول تام می ‏شود. لازم به ذکر است که فراسودمندها به 3 قسمت اصلی تقسیم می‏شوند؛ یک قسمت، «پروبیوتیک‏ ها» هستند. پروبیوتیک‏ ها باکتری‏ های زنده و مفیدی‏اند که وقتی به محصولات غذایی اضافه می‏شوند، کارایی و عملکرد بسیار خوبی در سلامت و پیشگیری از برخی بیماری‏ها دارند.

محل اصلی فعالیت این باکتری‏ها در دستگاه گوارش به‌خصوص در کولون یا روده بزرگ است. قسمت دوم، «پری‏بیوتیک‏ ها» هستند که باکتری نیستند بلکه مواد مفیدی مانند پکتین، فیبرها و... هستند که بدن قادر به هضم آنها نیست و فقط پروبیوتیک‏ ها توانایی هضم آنها را دارند بنابراین وقتی وارد سیستم گوارش می‏شوند، عملکرد پروبیوتیک‏ ها را تحریک می‌کنند. قسمت سوم هم «سن‏بیوتیک» نام دارد که مجموعی از پروبیوتیک ‏ها و پری‏بیوتیک ‏ها هستند و خصوصیات پری‏بیوتیکی و پروبیوتیکی را دارند.

هفته نامه سلامت-شماره525- صفحه با خوانندگان