محمد احمدی؛ کارشناس ارشد علوم بهداشتی در تغذیه
منافع و مضرات مصرف آب
اگر آب به اندازه کافی مورد نیاز بدن نوشیده نشود، بیاشتهایی، ضعف قلب، افزایش حرارت کبد، سوختن اخلاط و لاغری رخ میدهد. اگر هم آب بیش از حد مصرف شود و بدون توجه به نیاز بدن (حس تشنگی) دریافت شود (چیزی که امروزه تبلیغ فراوان میشود و در خیابان و اتوبوس و مترو و .... افراد زیادی را میبینید که یک بطری آب معدنی در دست داشته و مدام آب مینوشند)؛ سستی معده و کبد و اعصاب، فراموشی و کند ذهنی، نزله (خلط پشت حلق که از دیدگاه طب سنتی ایرانی، عامل ایجاد کننده بسیاری از بیماریهای مفصلی و گوارشی است)، پف کردن زیر چشم و کبد چرب عارض میشود. ادامه مطلب...
بهناز عباسیمقدم ؛کارشناس ارشد تغذیه
توجه به اشتها در خوردن و آشامیدن و پرهیز از پرخوری
بنسینا در کتب خود تأکید بسیاری بر لزوم اشتها در موقع خوردن غذا کرده و بیان نموده است اگر اشتهای پیدا شده مثل اشتهای افراد مست کاذب نباشد، نباید گرسنگی را ادامه داد و تأکید زیادی بر رعایت گرمی و سردی غذاها که براساس توان هر فرد باید باشد، نموده است. مضرترین نوع غذا خوردن آن است که قبل از هضم غذای قبلی، غذای دیگری بر آن وارد شود. بدترین کارها، انباشتن شکم و پرخوری است، بهویژه اگر غذا نامفید باشد.
اگر پرخوری بر اثر غذاهای غلیظ باشد مفاصل و کلیه به درد میآیند و فرد به بیماریهای نفس تنگی، برونشیت، نقرس، سخت شدن طحال و کبد و بیماریهای بلغمی و سودایی مبتلا میشود، اما اگر پرخوری بر اثر مصرف بیش از حد خوراکیهای لطیف باشد بیماریهای تب شدید و ورمهای آزاردهنده روی میکنند. در فصل زمستان نباید غذاهای کم تغذیهای مصرف شود. بلکه غذاهای مغذیتر لازم است، ولی در تابستان برعکس غذای سبک مناسب است. ادامه مطلب...
ماءالشعیر تخمیری که تبلیغ میشود، با نوع معمولی آن چه تفاوتی دارد؟
پاسخ دکتر حسین ایمانی، متخصص تغذیه و عضو هیئتعلمی دانشگاه علومپزشکی تهران:
انواع ماءالشعیرها براساس فرآیند تخمیر تهیه میشوند بنابراین آنچه تبلیغ میشود، واقعیتی است که مصرفکنندگان را از آن آگاه میکنند و فرآیند خاص و فوقالعادهای نیست که نسبت به سایر محصولات ارجحیت داشته باشد.
در واقع، در صنعت ساخت همه ماءالشعیرها، مالت و جو را تخمیر میکنند و از آن ماءالشعیر به دست میآورند بنابراین ما اصلا ماءالشعیر غیرتخمیری نداریم، فقط زمان تخمیر متفاوت است. بعضی کارخانهها زمان بیشتری را به تخمیر اختصاص میدهند و برخی دیگر زمان کمتری اما در کشور ما به این دلیل که محصول تخمیر به الکل منتهی نشود، زمان کمتری به تخمیر داده میشود.
مثال بارز این تبلیغ روغنهای گیاهی است که برای جلب توجه مصرفکنندهها روی بستهبندی آنها نوشته شده؛ «فاقد کلسترول» در حالی که هیچ گیاهی کلسترول ندارد و قطعا روغنی هم که از آنها گرفته میشود، فاقد کلسترول است بنابراین نوشتن جمله «فاقد کلسترول» حقیقتی است که جنبه تبلیغاتی هم دارد.
کودک 2 سالهای دارم که بین غذا بسیار دوغ میخورد. آیا داشتن این عادت غذایی ضرر دارد؟
پاسخ دکتر سیدضیاالدین مظهری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علومپزشکی ایران:
برای هضم غذا باید اسید یا شیره معده ترشح شود. میزان این اسید در حدی است که میتواند مواد غذایی را خیلی زود به موکوس تبدیل کند و برای هضم و جذب داخل رودهها بفرستد.
وقتی فردی بین غذا نوشیدنی میخورد، میزان اسید معده را به هم میریزد و در کار طبیعی معده اختلال ایجاد میکند.
به همین دلیل همواره توصیه میشود بین غذا خوردن از مصرف آب بهخصوص آب خنک، انواع نوشابهها حتی دوغ که یک نوشیدنی مفید است، خودداری کنید.
این مساله بهخصوص در مورد کودکان لاغر بسیار حائز اهمیت است زیرا فضای معده معمولا با نوشیدنیها پر میشود و کودک دیگر نمیتواند به اندازه کافی غذا بخورد.
بهتر است برای پیشگیری از این کار از همان ابتدا دوغ یا نوشیدنی را در سفره قرار ندهید تا کودک آن را نبیند و در صورتی که نوشیدنی درخواست کرد، آن را به مدتی بعد از صرف غذا موکول کنید.
پرسش: پدرم به تازگی متوجه شده کلسترول خونش بالاست. برای کاهش این عامل باید چه نوشیدنی هایی در طول روز مصرف شود و از مصرف چه نوشیدنی هایی باید خودداری کرد؟ آیا مصرف آبلیمو را توصیه می کنید؟
پاسخ دکتر حسین ایمانی، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی:
نوشیدنی خاصی برای کاهش کلسترول خون وجود ندارد مگر اینکه از عرقیجات گیاهی استفاده کنند. بهعنوان مثال مصرف عرق شوید، عرق کاسنی، عرق شاهتره و عصاره سیر در کاهش کلسترول خون بسیار موثر است.
بین سبزیها هم گرفتن آب کدو سبز و مصرف آن میتواند در طولانی مدت اثر اندکی روی کاهش کلسترول خون داشته باشد اما مصرف آبلیمو هم تاثیری در کاهش کلسترول خون ندارد.
متخصصان میگویند دادن شیشه آبمیوه صنعتی به دست کودک میتواند باعث پوسیدگی دندانهای شیری شود. بر اساس آمارها، یکسوم کودکان از 3 سالگی بهدلیل نوشیدن زیاد آبمیوه دچار پوسیدگی دندان میشوند. آبمیوهها سرشار از قند هستند و اسید آنها به شدت به پلاک دندان آسیب میزند.
بسیاری از والدین گمان میکنند چون دندانهای شیری میافتند، لازم نیست به آنها اهمیتی داد اما اینطور نیست. درست است که کودکان باید روزانه 5 واحد میوه و سبزی بخورند، اما نباید آبمیوهها را گرفت زیرا در این حالت میزان اسید میوه بیشتر میشود و اثر تخریبی افزونتری بر دندان دارد.
منبع: Top sante
پرسش: سرکههای سفید و سرکههای تیرهرنگی مثل سرکهخرما چه تفاوتی با هم دارند؟
پاسخ دکتر محمد فصیحی، متخصص بیماریهای عفونی و محقق طبسنتی:
طب سنتی سرکههای صنعتی یا سرکههای سفید و قرمزی که با فرایندهای شیمیایی تهیه شدهاند را به هیچ عنوان بهعنوان سرکه قبول ندارد و به همین دلیل مصرف آنها را توصیه نمیکند زیرا مصرف طولانیمدت یا زیاد آنها نهتنها درمان خاصی همراه ندارد بلکه باعث زخم معده و مشکلات گوارشی هم می شود.
سرکه واقعی سرکهای است که از میوه طبیعی به دست آمده باشد. بهترین سرکه ها باتوجه به اولویتی که دارند عبارتند از سرکه سیب، سرکه انگور و سرکه خرما. علت ارجح بودن یکی بر دیگری هم تفاوت مزاجها و میزان سرد و خشکیشان است.
به عبارت دیگر، میزان سرد و خشکی سرکه سیب کمی بیشتر و میزان ترشی و تیزی آن کمتر است. به همین دلیل بهتر است برای تهیه ترشیهای مختلف از سرکه سیب استفاده کنید اما برای تهیه سکنجبین، سرکه انگور توصیه میشود. افرادی هم که سردمزاج هستند بهتر است از سرکه خرما استفاده کنند.
لازم به ذکر است که هر 3 این سرکهها برای کاهش چربیخون و لاغر شدن مفید هستند اما چون ترشی و تیزی سرکه سیب کمتر است توصیه میشود برای این منظور از سرکه سیب استفاده شود.
پرسش: خوردن آبغوره از نظر طب سنتی چه فوایدی دارد؟ برای نگهداری بهتر از این چاشنی باید چه نکاتی را درنظر گرفت؟
پاسخ دکتر محمد فصیحی، متخصص بیماریهای عفونی و محقق طبسنتی:
از منظر طب سنتی، مصرف آبغوره میتواند چربیهای بدن، بهخصوص چربی تریگلیسرید یا چربی کبد را کاهش دهد و باعث افت فشارخون شود.
در فصل تابستان و در افرادی که گرم مزاج هستند باعث خنکی مزاج میشود و در سنین نوجوانی از بروز جوشها جلوگیری میکند.
بهترین حالت برای مصرف آبغوره بهخصوص در کسانی که مشکلات معده دارند و از درد و سوزش معده رنج میبرند این است که آبغوره را با مقداری آبگرم و عسل مخلوط کنند و صبحها بهطور ناشتا بنوشند.
به علاوه، آبغوره هرچه قدیمیتر و جاافتادهتر باشد بهتر است. نگهداری از آن شرایط خاصی ندارد زیرا آبغوره معمولا خراب نمیشود و نیازی به گذاشتن در یخچال ندارد اما ترجیحا بهتر است جای آن خنک باشد. کپکی که معمولا روی آبغوره بسته میشود سمی تولید نمیکند و دلیل بر آلودگی و غیرقابل مصرف بودن آن نیست، بنابراین میتوان بهراحتی کپکهای آن را جدا و از آبغوره استفاده کرد. رسوبات ته ظرف آبغوره هم نشانه کیفیت خوب آن است.
پرسش «سلامت» از مسوولان درباره شایعهای که این روزها در شبکههای مجازی دستبهدست میشود
مهدیه آقازمانی
بیماری وبا در کشور ما قدمت هزارساله دارد و حتی در اشعار شاعران بنام کشورمان نیز به آن اشاره شده است. چند سالی است که از همهگیری گسترده وبا در کشور خبری نیست ولی همهساله با شروع فصل گرما نگرانی در مورد شیوع آن در کشور وجود دارد؛ نگرانیای که بنا به گفته مسئولان وزارت بهداشت با وجود آب آشامیدنی تصفیهشده بسیار کمرنگ شده است. با وجود این، باز هم شایعاتی در مورد ابتلای چند نفر به وبا در کشور مطرح شده که رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در گفتوگو با «سلامت» آن را رد کرده است.
دکتر محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در مورد شایعات مطرحشده در مورد شیوع بیماری وبا در کشور گفته بود که امسال تاکنون موردی از وبا مشاهده نشده است و هرگونه آمار مطرحشده در این زمینه صحت ندارد: «هنوز فصل شیوع وبا فرا نرسیده است چون معمولا وبا دو اوج دارد و احتمال همهگیری آن یکی در ماههای خرداد و تیر و دیگری در شهریور و مهر قوت میگیرد.»
با کارشناسی دکتر حسین مرادی دهنوی/
عضو هیأت علمی (استادیار)،مدیر گروه طب سنتی و سرپرست دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی قم
طب سنتی اسلامی - تغذیه صحیح | 1393/10/30 |
طب سنتی اسلامی - پرخوری | 1393/11/07 |
طب سنتی اسلامی - تغذیه صحیح | 1393/11/14 |
عوارض مواد غذایی فراوری شده و صنعتی با رنگ دهنده ها و افزودنی های مصنوعی | 1393/11/21 |
طب سنتی اسلامی - مضرات نوشابه های گازدار | 1393/11/28 |
طب سنتی اسلامی - پیشگیری از عوارض غذاهای فرآوری شده |
1393/12/05 |
غلبه بر عادات ناصواب پرخوری و روی هم خواری | 1393/12/12 |
طب سنتی اسلامی - آموزه های دینی درباره آداب قبل از غذا | 1393/12/19 |
عوارض خوب نجویدن غذا و غذا خورزدن قبل از هضم غذای قبلی | 1393/12/26 |
طب سنتی اسلامی - بهترین وعده های غذایی در آموزه های دینی | 1394/01/03 |
طب سنتی اسلامی - آداب سفره و غذا خوردن | 1394/01/10 |
طب سنتی اسلامی - دست کشیدن از غذا قبل از سیری کامل | 1394/01/17 |
طب اسلامی سنتی - تنوع خوراکی ها در یک وعده غذایی | 1394/01/24 |
نوشیدن مایعات هنگام غذا دارای چه عوارضی است | 1394/01/31 |
طب اسلامی - مضرات ورزش و فعالیتهای سنگین بلافاصله بعد از غذا | 1394/02/07 |
طب سنتی اسلامی - عادات صحیح و ناصحیح غذایی | 1394/02/14 |