پرسش: پدرم به تازگی متوجه شده کلسترول خونش بالاست. برای کاهش این عامل باید چه نوشیدنی‏ هایی در طول روز مصرف شود و از مصرف چه نوشیدنی‏ هایی باید خودداری کرد؟ آیا مصرف آبلیمو را توصیه می‏ کنید؟

پاسخ دکتر حسین ایمانی، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی:

نوشیدنی خاصی برای کاهش کلسترول خون وجود ندارد مگر اینکه از عرقیجات گیاهی استفاده کنند. به‌عنوان مثال مصرف عرق شوید، عرق کاسنی، عرق شاه‏تره و عصاره سیر در کاهش کلسترول خون بسیار موثر است.

بین سبزی‏ها هم گرفتن آب کدو سبز و مصرف آن می‏تواند در طولانی‏ مدت اثر اندکی روی کاهش کلسترول خون داشته باشد اما مصرف آبلیمو هم تاثیری در کاهش کلسترول خون ندارد.

هفته نامه سلامت/ شماره 547

در صورت ابتلای بچه‏ های 4 یا 5 ساله به مسمومیت ‏های غذایی چه تغییرهایی باید در برنامه غذایی آنها ایجاد کرد و در وعده ‏های ناهار و شام چه غذاهایی برایشان پخت؟

پاسخ دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:

معمولا کودکان با مسمومیت غذایی دچار اسهال و استفراغ می‌شوند. این مساله باعث می‌شود، هم بسیاری از مواد غذایی خورده شده و هم الکترولیت‌های مفید مانند سدیم و پتاسیم از بدن دفع شود. در نتیجه باید در دوره نقاهت غذاهایی به کودک داد که مواد از دست داده را جبران کند. از سوی دیگر، کودکی که دچار مسمومیت می‌شود بی‌اشتها یا کم‌اشتها شده و توانی برای خوردن مواد غذایی ندارد، بنابراین باید به‌تدریج و به‌طور آهسته به کودک کمک‌ کرد تا به رژیم‌ عادی قبل از مسمومیتش برگردد.

در این شرایط بهترین راهکار استفاده از محلول‌های مایع حاوی آب و الکترولیت‌ها از جمله ORS است. اگر کودک بتواند با ترفندهای مختلف محلول ORS را بنوشد، آب و املاح از دست رفته بدنش به‌تدریج به حالت طبیعی خود باز خواهد گشت.

علاوه بر این، درجه حرارت غذایی که به کودک داده می‌شود هم مهم است. بسیاری از کودکان نمی‌توانند درجه حرارت بالا یا خیلی پایین ‌غذاها را تحمل کنند بنابراین مادر باید ذائقه و علاقه کودک را در نظر بگیرد و درجه حرارت غذا را مطابق با میل او تنظیم کند.

نکته مهم دیگر این است که هنگام اسهال و استفراغ غذاهایی به کودک بدهید که مشکلش را تشدید نکند زیرا برخی غذاها می‌توانند مشکل اسهال یا استفراغ را بدتر کنند.

مثلا نتایج مطالعه‌ها نشان می‌دهد استفاده از محصولات لبنی یا نوشابه‌های گازدار در کودکانی که اسهال دارند می‌تواند تشدیدکننده اسهال باشد، اما برخی مواد غذایی می‌توانند در رفع اسهال موثر باشند که از جمله آنها می‌توان به سیب، موز، نان، برنج و... اشاره کرد.

نکته دیگر استفاده از مکمل‌های غذایی است. نتایج مطالعه‌ها نشان می‌دهد مصرف محصولات پروبیوتیک می‌تواند تا حدودی مشکل اسهال را برطرف کند. این محصولات می‌توانند باکتری‌ها یا فلور طبیعی روده را تقویت کنند و مشکلات گوارشی ایجاد شده را تا حدودی بهبود ببخشند، اما طب سنتی را هم نباید در درمان مسمومیت‌های غذایی نادیده گرفت. استفاده از برخی دمنوش‌‌ها و عرقیات گیاهی می‌تواند در درمان اسهال و استفراغ و رفع مواد از دست رفته بدن موثر باشد.

البته همیشه هم با خوردن مواد غذایی نمی‌توان به نتیجه رسید، گاهی باید از خوردن برخی مواد غذایی پرهیز کرد. مثلا در دوران بیماری و نقاهت باید از مصرف غذاهای چرب و تند که ادویه زیادی دارند، غذاهای پرفیبر مانند سبزی‌های خام، برخی از مغزها، حبوبات، مواد غذایی حجیم، کافئین و آبمیوه‌های صنعتی به‌دلیل دارا بودن موادی مثل سوربیتول، گلوکز، فروکتوز و... که تشدیدکننده اسهال هستند، پرهیز کرد.

هفته نامه سلامت/537

پرسش: طب سنتی چه درمانی برای سرطان پروستات دارد؟

پاسخ دکتر محمد فصیحی، متخصص بیماری‌های عفونی و محقق طب‌سنتی:

در طب سنتی ادعایی برای درمان سرطان‌ها وجود ندارد اما راه‌ها و توصیه‌هایی هست که با عمل به آنها می‌توان از ابتلا به سرطان پروستات پیشگیری کرد.

مثلا استفاده از میوه‌ها و سبزی‌های رنگی که حاوی آنتی‌اکسیدان فراوان هستند مانند آلبالو، گیلاس یا مصرف گیاهان درمانی مانند خارخاسک، سیاه‌دانه، سیر، زیتون و گوجه‌فرنگی طبیعی کمک می‌کنند که پروستات به سمت سرطان پیش نرود، اما مصرف هر یک از گیاهان دارویی که در طب سنتی به آنها اشاره شده است قواعد و اصول خاصی دارد که برای پیشگیری یا درمان بیماری‌های مختلف با هم تفاوت دارند و لازم است پزشک معالج طب سنتی آن را برای بیمار تعیین و تشریح کند.

مثلا کندر برای تقویت حافظه باید جویده شود اما برای درمان نفخ و ورم معده باید قورت داده شود بنابراین خاصیت هر گیاه دارویی بر اساس شکل تهیه و مصرف آن متفاوت است.

ممکن است برای درمان یک بیماری از جوشانده گیاه دارویی ولی در مورد بیماری دیگری از عرق آن استفاده شود. مثلا افرادی که مشکل معده دارند، بهتر است عرق زنجبیل تازه مصرف کنند ولی افرادی که از درد مفاصل رنج می‌برند، باید از روغن زنجبیل یا پودر آن استفاده کنند.

برای تقویت حافظه و جلوگیری از آلزایمر هم باید زنجبیل را بسیار ریز آسیاب کرد. درواقع هر چه ماده موثره دارو ریزتر باشد قدرت نفوذش به اندام‌ها یا نقاط دور از دسترس بدن افزایش می‌یابد.

هفته نامه سلامت/534

مقایسه گلاب‌های سنتی و صنعتی در گفت‌وگو با دکتر محمدحسین صالحی سورمقی در فصل گلاب‌گیری

رادیو معارف / برنامه خانه مهر / سلسله گفتارهای سلامت در خانواده

با کارشناسی دکتر سیدمهدی میرغضنفری / متخصص طب سنتی

پرسش: آیا خوردن عرق شوید که برای چربی خون مناسب است، می‏تواند بر قدرت بینایی تاثیر منفی بگذارد؟

پاسخ دکتر محمدرضا دلنوازی، داروساز و متخصص فارماکوگنوزی:

در طب سنتی گزارشی در ارتباط با اثر سوءمصرف طولانی‏ مدت جوشانده شوید (نه عرق شوید) بر قدرت بینایی وجود دارد ولی تاکنون مطالعه‏ علمی در این مورد انجام نگرفته است. در ضمن عصاره شوید که قرص آن هم در داروخانه ‏ها عرضه می‌شود، دارای اثرات کاهنده چربی خون است ولی اثربخشی عرق شوید در این مورد به صورت علمی تایید نشده است. لازم به ذکر است که عرقیجات غیراستاندارد ممکن است حاوی مقادیر غیرمجاز متانول (الکل چوب) باشند. متانول به شدت به اعصاب بینایی آسیب وارد می‏کند.

منبع