استفاده از امواج روی ماهواره‌ها برای ایجاد اختلال در پخش برنامه‌های مختلفی که امنیت ملی را به خطر می‌اندازند، درواقع، همان موضوع پارازیت است که سال‌هاست جزو امواج اصلی‌ای محسوب می‌شود که در کشور ما جاخوش کرده است. پارازیتها همواره یکی از دغدغه‌ها و نگرانی‌های مردم بوده است. این نگرانی‌ها از بحث‌هایی که پیرامون نقش پارازیتها بر سلامت انسان مطرح شده، نشات می‌گیرد. تاثیر پارازیتها بر ایجاد سرطان، ناباروری، سقط جنین یا حتی آثاری که بر نوزاد می‌گذارد، همگی بارها از منابع مختلف شنیده شده است، اما نکته قابل‌تامل این است که این ادعاها به‌طور رسمی تاییدنشده و مسوولان مدعی هستند که هنوز بررسی یا تحقیقی در سطح دنیا ثابت نکرده که پارازیتها آثار مخربی مثل ابتلا به سرطان، ناباروری و... دارند. این در حالی است که هرچند وقت یک‌بار، مسوولان محیط‌زیست یا بهداشت و درمان کشور، در اظهارات خود اشاره‌ای به تاثیر پارازیتها می‌کنند و باز هم تاکید می‌کنند که مدارک علمی متقنی مبنی بر تاثیر مخرب پارازیتها وجود ندارد. اما به تازگی، معاون تحقیقات وزارت بهداشت، سخن جدیدی درباره پارازیتها مطرح کرده و تصریح کرده است که تا پیش از این، مدارک کافی برای اثبات تاثیر پارازیتها وجود نداشته ولی اخیرا نتایج مطالعات نشان داده است که پارازیتها در ابتلا به سرطان نقش دارند. ادامه مطلب...
دغدغه‌ام مرگ‌های زودرس است
سالانه 16هزار نفر در جاده‌هایمان می‌میرند
35درصد ایرانیان تا قبل از 55سالگی سکته قلبی می‌کنند
روز یکشنبه بود که دکتر محمد کیاسالار، سردبیر هفته‌نامه سلامت، یادآوری کرد که فردا- یعنی دوشنبه ساعت 12- باید به بیمارستان شریعتی، مرکز تحقیقات گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران بروم و با معاون وزیر بهداشت و رئیس مرکز تحقیقات گوارش و کبد مصاحبه کنم. برای اینکه بدانید از این خبرخیلی خوشحال نبودم، لازم نیست با روحیات من آشنا باشید، کافی است بدانید که در همان روز دوشنبه باید صفحاتی را که در هفته‌نامه سلامت مسوول‌شان هستم، می‌بستم تا برای ارسال به چاپخانه آماده شود. با توجه به میزان دقیقه نود بودن دسته‌جمعی‌ای که تقریبا همگی‌‌مان داریم، دست‌کم از نظر من این کار به منزله در یک زمان در دو مکان بودن بود و برای انجام آن باید قادر به طی‌الارض می‌بودم! اما بالاخره تحت هر شرایطی که بود، با چند دقیقه تاخیر به دفتر آقای دکتر رسیدم و در کمال تعجب دیدم که منشی ایشان انتظارم را می‌کشد و می‌گوید آقای دکتر تماس گرفته‌اند و در راه هستند و بابت تاخیرشان نیز عذرخواهی کرده‌اند؛ رفتاری کاملا غیرمنتظره از یک مدیر دولتی! «گفت‌وگوی سلامت» این هفته را بخوانید تا ببینید دکتر رضا ملک‌زاده که در کارنامه‌اش انواع و اقسام مسوولیت‌های کلان دیده می‌شود،چقدر صمیمانه و دلسوزانه از دغدغه‌ها و اهدافش برای خدمت به مردم گفته است.
: آقای دکتر! من بیشتر شما را به‌عنوان یک پزشک و محقق بزرگ در علوم بالینی می‌شناسم. راستش علت اینکه دفتر شما از نشریه ما خواسته در خدمتتان باشیم، نمی‌دانم. موضوع گفت‌وگوی ما باید چه باشد؟ ادامه مطلب...
دی‌اکسید نیتروژن منتشرشده در هوا هر سال باعث مرگ بیش از ? میلیون نفر در جهان به‌ویژه کودکان و سالمندان شده است. با کمک تحقیقات دانشمندان RMIT استرالیا به زودی این امکان به‌وجود خواهد آمد که تلفن هوشمند شما بتواند به شما هشدارهایی درباره میزان خطرناک دی‌اکسید نیتروژن هوایی که تنفس می‌کنید، بدهد.
این گروه تحقیقاتی به رهبری دکتر کوروش کلانترزاده می‌گویند حسگرهای فعلی تنها می‌توانند مولکول‌های دی‌اکسید نیتروژن را از طریق صفحات نازک دی‌سولفیدقلع جذب و شناسایی کنند. این حسگر با تجزیه‌وتحلیل میزان مولکول‌های جذب‌شده، می‌تواند میزان تجمع گاز را در فضای اطراف شما معین کند.
دی‌سولفید میل ذاتی‌ای برای ترکیب شدن با دی‌اکسید نیتروژن دارد، در نتیجه این حسگر، با داشتن این خاصیت ویژه می‌تواند برآورد دقیقی از میزان مولکول‌های این گاز را در اختیار کاربر آن قرار دهد. کلانترزاده در ادامه می‌گوید: «عدم دسترسی عمومی به نظارت موثر، یکی از موانع اصلی در کاهش آثار مضر این گاز است.
در حال حاضر امکان سنجش این گاز با هزینه‌های هنگفتی روبرو است که یا بسیار گران است یا مشکلات جدی در شناسایی و متمایز کردن آن با سایر گازها دارد، اما روشی که ما اقدام به توسعه آن کرده‌ایم، نه‌تنها مقرون‌به‌صرفه است بلکه بهتر از سایر ابزارها می‌تواند این گاز خطرناک را تشخیص دهد.»
هشدار کارشناسان در گفت‌وگو با «سلامت»
استفاده گسترده از هندزفری باعث شده سازمان بهداشت جهانی نسبت به صدمه‌های ناشی از استفاده نادرست از هندزفری هشدار دهد. این درحالی است که مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت از افزایش 15درصدی صدمه‌های ناشی از استفاده نامناسب از هندزفری ابراز نگرانی کرده است. سازمان بهداشت جهانی یکی از موضوعات قابل‌توجه در سال 2015 را سلامت گوش عنوان کرده و با این کار در نظر داشته مردم را نسبت به اهمیت حفاظت از گوش در برابر سر و صداهای طبیعی، آگاه کند. این نامگذاری به این دلیل اهمیت دارد که در کشورهای مختلف استفاده نادرست از وسایل تولید صدای شخصی مانند هدفون و هندزفری تبلت و ام‌پی‌تری‌پلیر بسیار شایع شده است، اما این وسایل صداساز شخصی که جزئی از زندگی‌مان شده، چگونه سلامتمان را به خطر می‌اندازد؟
زندگی‌مثبت
اعتیاد از دخانیات تا تلفن همراه
دکتر فربد فدائی
روان‌پزشک، مدیر گروه روان‌پزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی
در چند دهه اخیر پژوهش‌های عمده‌ای در مورد کسب و تداوم رفتارهایی که ذاتی نیستند انجام شده و 2 نوع فرایند مرتبط اما متمایز در این زمینه مشخص شده است؛ یکی فرایند یادگیری عمل – نتیجه و دیگری فرآیند یادگیری محرک – پاسخ. فرایند اول زمانی است که انجام کاری منجر به پاداش می‌شود. برای نمونه، خواندن پیامک تلفنی مطلب ضروری را به شما می‌گوید بنابراین شما مرتب پیامک‌های تلفنی را بررسی می‌کنید تا مطالب ضروری را دریابید و به این نحو پاداش می‌گیرید. این نوع یادگیری برای کسب رفتارهای نو حیاتی است و بادامه- جسم مخطط بطنی و قشر پیشانی اطراف چشم- در آن نقش دارد.
اگر این رفتارها زیاد تکرار شود به‌تدریج اهمیت پاداش برای انجام آنها کم می‌شود و به صورت عادت درمی‌آید بی‌آنکه دیگر پاداش و نتیجه مثبتی در کار باشد.
در این فرایند مسیرهای عصبی جسم مخطط پشتی- جانبی و قشر مغزی پشتی- جانبی جلوی پیشانی نقش دارد. نکته مهم تکرار بیش از حد رفتار است که منجر به برقراری عادت می‌شود. در نوجوانان، با توجه به حساسیت بیش از حد به دریافت پاداش و در عین حال عدم بلوغ نسبی، سامانه‌های مهاری عصبی منجر به آسیب‌پذیری بیشتر آنها نسبت به برقراری رفتارهای عادتی می‌شود.
این موضوع هم درباره رفتارهایی که در آغاز مفید است و سپس در اثر تکرار بیش از حد به عادت مقاومت‌ناپذیر تبدیل می‌شود، صدق می‌کند مانند استفاده از اینترنت یا تلفن همراه و هم درباره رفتارهایی که از آغاز هم زیانبخش است مانند مصرف مواد که ابتدا نوعی احساس کاذب رضایت و سرخوشی می‌دهد و سپس در اثر ادامه، خود این رفتار بدون آنکه دیگر رضایت و سرخوشی هم در کار باشد به صورت اعتیاد مهلک درمی‌آید که فرد مانند یک ماشین الکتریکی که مدارهای آن به نحو خاصی تنظیم شده باشد یک رفتار را مانند خرید و مصرف مواد انجام می‌دهد بی‌آنکه دیگر احساس سرخوشی کاذب هم در کار باشد. بنابراین در مورد همه رفتارهای مثبت زندگی روزمره باید مراقب بود که از اعتدال خارج نشوند در غیر این صورت اعتیاد در کار خواهد بود.
نتایج یک بررسی جدید نشان می‌دهد وسایلی مانند تبلت‌ها، تلفن‌های هوشمند و لپ‌تاپ‌ها می‌توانند نور ماورای بنفش خورشید را بازتاب دهند و ممکن است به‌طور غیرمستقیم در افزایش میزان قرارگیری افراد در معرض این طول موج‌های سرطان‌زای نور، نقش داشته باشند.
مری ای لوگ از دانشگاه نیومکزیکو در آلبوکرک که همراه دکتر بارت جی زلوتوف مقاله این پژوهش را نوشته، گفت: «این وسایل به‌طور عمومی برای برقراری ارتباط یا سرگرمی استفاده می‌شوند بنابراین می‌توان خواص بازتاب‌دهنده نور آنها را نادیده گرفت، مگر اینکه شما در معرض تابش نور خود صفحه قرار بگیرید.»
اما این 2 پژوهشگر به این فکر افتادند که آیا این وسایل الکترونیکی شخصی جدید، مانند رفلکتورهای قدیمی برنزه‌کننده می‌توانند خطرهایی برای سلامت پوست هم داشته باشند، یا نه. این پژوهشگران در یک بررسی کوچک مشاهده‌ای که در یک زمین سرسبز در شهر آلبوکرک انجام شد، یک سر مانکن را نصب کردند که روی آن یک دستگاه سنجش نور ماورای بنفش نصب شده و رو به سوی یک پایه نت استاندارد مخصوص موسیقی‌دانان بود که روی آن انواع دستگاه‌های تلفن‌همراه قرار داشت. این پژوهشگران در 2 کارآزمایی میزان‌های قرارگیری این مانکن را در معرض پرتوهای ماورای بنفش در طول یک ساعت (از 11 صبح تا 12 ظهر) درحالی‌که یک مجله، یک آیفون 5، مدل‌های گوناگون آی‌پد، 2 لپ‌تاپ مک‌بوک و یک دستگاه کیندل روی پایه نت قرار داشت، اندازه‌‌گیری کردند.
پرسش: در حال حاضر در بیشتر سطح شهر به‌‌خصوص روی پشت‌بام بسیاری از منازل آنتن‌های مخابراتی نصب شده است. آیا این آنتن‌ها می‌توانند باعث سردرد افرادی که نزدیک آنها زندگی می‌کنند، شود؟
پاسخ دکتر سعید قزوینیان، متخصص مغز و اعصاب و مدرس دانشگاه:
امواج رادیوفرکوئنسی امواج رادیویی با طول موج پایین هستند که قدرت نفوذ دارند. در کشور ما، شایعات زیادی در مورد اینکه این امواج باعث ایجاد سردرد و سایر بیماری‌ها از جمله سرطان، کاهش حافظه، سردرد و... می‌شوند، وجود دارد اما در بررسی‌های انجام شده، بیماری‌زایی هیچ‌کدام از آنها به اثبات نرسیده است. با این حال توصیه می‌شود تا حد امکان استفاده از تلفن همراه را کاهش دهید و از هندزفری استفاده کنید زیرا افرادی که ساعت‌های زیادی با تلفن همراه صحبت می‌کنند در معرض ابتلا به سردرد هستند. بهتر است تا جایی که می‌توانید از دکل‌های مخابراتی فاصله بگیرید و احتیاط را رعایت کنید هرچند هیچ بیماری اثبات شده‌ای در رابطه با امواج رادیوفرکوئنسی هنوز در دنیا مطرح نشده و همه در حد تئوری است.
