پرسش: کسی که با ورزش قصد کاهش وزن دارد، بهتر است قبل از ورزش و بعد از آن چه خوراکی‌هایی بخورد؟
پاسخ دکتر محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان:
ورزش و فعالیت‌های بدنی بهتر است 1 ساعت قبل از غذا یا 1 ساعت بعد از غذا انجام شوند.
به عبارت دیگر، بلافاصله قبل و بعد از ورزش نباید غذاخورد. افرادی که قصد کاهش وزن دارند، بهتر است یکی- دو ساعت بعد از غذاخوردن برای انجام ورزش اقدام کنند، بنابراین 1 ساعت بعد از صبحانه، ناهار و شام زمان مناسبی برای انجام ورزش است که باعث لاغر شدن خواهد شد.
اگر زمانی قندخون پایین آمد و بی‌حال شدید، می‌توانید از انواع میوه‌ها و شربت عسل همراه با خاکشیر و... استفاده کنید تا قندخونتان بالا برود.
یادتان باشد هرچند با ورزش به تنهایی می‌توان به کاهش وزن مناسب رسید، اما با ادامه این روند کارایی بدن به شدت کاهش پیدا می‌کند.
بهترین نتیجه زمانی حاصل می‌شود که ورزش و تغذیه مناسب کنار هم قرار بگیرند و تداوم داشته باشند.
جدیدترین تحقیقات پژوهشگران نشان داد مصرف نوشابه های انرژی زا سلامت انسان را به خطر می اندازد و سبب انقباض شدید قلب می شود .
دلیل مصرف کراتین در باشگاه بدنسازی چیست؟
کراتین جزو مکمل‌های پروتئینی است که معمولا ورزشکاران برای افزایش قدرت ورزشی از آن استفاده می‌کنند.
مصرف کراتین برای تمام ورزشکاران لازم است؟
نه، کراتین فشار بسیار زیادی بر کلیه‌ها وارد می‌کند. کسی که نارسایی کلیه داشته باشد، یعنی منع مصرف کراتین دارد ولی کسی که مشکلات خاصی ندارد و آزمایش‌های مربوط به آنزیم‌های کبدی و فعالیت کلیوی را انجام دهد و مشکل خاصی از لحاظ بالینی و بیماری‌زایی نداشته باشد، می‌تواند مصرف کراتین را برای دوره مشخصی و با دوز مشخصی آغاز کند. مصرف کراتین به این صورت می‌تواند باعث افزایش قدرت ورزشکار شود، حجم‌گیری عضلات را در پی داشته باشد و توان او را بالا ببرد.
کراتین هم مانند سایر مکمل‌ها، منبع غذایی طبیعی هم دارد؟
بله، می‌توان بسیاری از مکمل‌ها مثل کراتین را به‌صورت طبیعی به دست آورد؛ مثلا گوشت قرمز و ماهی‌ها به‌خصوص ماهی سالمون بالاترین میزان کراتین را دارند. ضمن اینکه سایر گوشت‌ها که همگی جزو منابع غنی کراتین هستند، اگر در حد طبیعی و روزمره مصرف شوند، می‌توانند کراتین مورد نیاز بدن را بدون ایجاد عارضه‌ای تامین کنند. ادامه مطلب...
در «میزگرد تناسب اندام»این هفته، میزبان خانم هاشمی 23ساله هستیم که حدود 7 ماه است به باشگاه بدنسازی می‌رود و 2ماه می‌شود که مصرف یک مکمل بسیار رایج بدنسازی را شروع کرده است. خانم هاشمی نمی‌خواهد با توسل به هر راهی که شده، به هدف خود برسد و سلامتش را فدای تناسب اندام کند. از این رو، مهمان این هفته میزگرد تناسب اندام «سلامت» شده تا متخصصان نظر کارشناسی‌شان را در مورد حرف‌هایش بگویند.
پرسش: در سوپرمارکت ها، شکلات هایی به نام شکلات های کاکائویی پروتئینی به فروش میرسند.
آیا خوردن آنها برای افراد معمولی مفید است یا فقط ورزشکاران باید از آنها استفاده کنند؟
در این شکلات ها از چه ماده غذایی‌ای برای افزایش میزان پروتئینشان استفاده شده است؟
پاسخ دکتر فرزاد شیدفر، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران:
مصرف شکلات‌های پروتئینی به افراد معمولی که فعالیت‌های ورزشی چندانی ندارند، توصیه نمی‌شود زیرا نیازی به پروتئین اضافه ندارند ولی افرادی که ورزشکار هستند و فعالیت فیزیکی بیشتری دارند، می‌توانند تحت نظر متخصص یا کارشناس تغذیه شکلات‌های پروتئینی را در رژیمشان قرار بدهند و به اندازه تعیین‌شده از آنها استفاده کنند.
برای تعیین مقدار مصرفی هم باید نیاز پروتئین روزانه و مقدار پروتئین دریافتی از راه غذا محاسبه و سپس مقدار اضافه مورد نیاز از راه شکلات یا سایر محصولات پروتئینی تعیین و تجویز شود، بنابراین استفاده از شکلات‌های پروتئینی به‌طور خودسرانه کار درستی نیست.
معمولا از اسیدهای آمینه مختلف یا پودرهای پروتئینی برای پروتئینه کردن شکلاتها استفاده می‌شود که با توجه به نوع شکلاتها متفاوت‌اند، بنابراین لازم است قبل از مصرف شکلات اجزای تشکیل‌دهنده آن کاملا بررسی شوند.
همین ماه قبل بود که همایش مکمل‌های ورزشی برگزار شد. همه افرادی که در این همایش شرکت کرده بودند، از مسئولان وزارت بهداشت گرفته تا سرپرست فدراسیون پزشکی ورزشی، حرفشان این بود که ورزشکاران حرفه‌ای و به‌خصوص آنهایی که عضو تیم ملی هستند، نباید نگران مکمل‌ها باشند، اما دوپینگ یکی از ملی‌پوشان بوکس به دلیل استفاده از مکمل، مثبت اعلام شده است.
پرسش: آیا نوشیدنی‌های کربوهیدرات‌داری که به صورت پودر هستند و باید با شیر یا آب مخلوط و مصرف شوند برای افراد مبتدی که بدنسازی کار می‌کنند، ضرری ندارد؟
پاسخ دکتر سیدضیاالدین مظهری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران:
گرچه نوشیدنی‌های کربوهیدرات‌دار انرژی‌زا هستند ولی مصرف دائم و زیاد آنها پانکراس را برای ترشح انسولین تحریک می‌کند و در بلندمدت می‌تواند باعث آسیب‌رسیدن به پانکراس شود و در افرادی که زمینه ژنتیکی ابتلا به دیابت نوع 2 را دارند مشکل‌ساز می‌شود و دیابت نوع 2 زودرس در آنها ایجاد می‌کند.
وقتی فردی از راه تغذیه متنوع، متعادل و متناسب می‌تواند نیازهای بدنش را برآورده کند چرا از منابعی استفاده کند که انرژی مصنوعی ایجاد می‌کنند؟
در بسیاری از این مواد علاوه بر قندهای تصفیه‌شده، از ترکیب‌های محرکی مانند کافئین استفاده شده که برای سلامت هیچ فردی مفید نیستند.
اگر ورزشکاری می‌خواهد مایعات پرانرژی بخورد می‌تواند برای جایگزین کردن آبی که هنگام ورزش از بدنش خارج می‌شود از یک ترکیب خانگی شامل آب، عسل، کمی نمک و مختصری جوش شیرین استفاده کند تا هم توانش را افزایش دهد و هم از افت فشارخونش جلوگیری کند.
شربت‌های خانگی مثل شربت آلبالو، سکنجبین، خاکشیر و... نیز نوشیدنی‌های طبیعی بسیار خوبی هستند که نه‌تنها به بدن آسیب نمی‌رسانند بلکه مفید هم هستند.
پرسشی که اینجا مطرح می‌شود این است که چرا افراد مبتدی که تازه کار بدنسازی را شروع کرده‌اند گرایش زیادی به مصرف کربوهیدرات و حتی پروتئین دارند و می‌خواهند ره صد ساله را یک‌شبه طی کنند.
پاسخ اینجاست که اگرچه پروتئین برای ادامه حیات و زندگی لازم است و در ساخت آنزیم‌ها، بهبود سیستم دفاعی، تامین نیازهای بدن به اسید آمینه‌های ضروری و... شرکت دارد اما استفاده فراتر از حد نیاز آن می‌تواند به کلیه‌ها فشار وارد کند.
وقتی کلیه‌ها بیش از توانشان کار کنند به‌تدریج آسیب می‌بینند و کارکردشان را از دست می‌دهند و از نظر فیلتراسیون مواد و تنظیماتی که برای اسمولاریته و آب بدن برعهده دارند دچار اشکال می‌شوند.
از آنجا که کلیه‌ها و کبد مهم‌ترین اعضای بدن برای سم‌زدایی و تنظیم pH مایعات بدن هستند بیشتر در معرض تهاجم پروتئین‌های اضافی قرار می‌گیرند. به‌خصوص اگر این مواد تقلبی و مورد تایید نباشند عوارض بیشتری در بدن ایجاد خواهند کرد که حتی می‌تواند باعث از بین رفتن کبد و در نهایت مرگ ورزشکار شود.
در اینجا از همه مربیانی که دانش تغذیه‌ای لازم را ندارند می‌خواهم ورزشکاران را به مصرف پروتئین ترغیب نکنند و این کار را به متخصصان فیزیولوژی ورزشی، پزشکی ورزشی یا متخصصان تغذیه‌ای که دانشی در زمینه تغذیه بدنسازان دارند، بسپارند.
پرسش : قبل از ورزش صبحگاهی برای جلوگیری از ضعف بدن، خوردن چه خوراکی‌هایی را توصیه می کنید؟
پاسخ دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران:
بهتر است ورزش با رعایت فاصله ای بعد از خوردن صبحانه انجام شود و هیچ فردی ناشتا ورزش نکند. بهترین خوراکی قبل از شروع ورزش هم یک لیوان شیر با مقدار کمی نان و پنیر و سبزی است که هم سبک است و هم می‌تواند انرژی لازم را به فرد برساند.
هفته نامه سلامت-شماره525- صفحه با خوانندگان
--------------
نقد:
?? البته مصرف پنیر در وعده صبحانه هم ا زنظر احادیث و هم از نظر طب سنتی مردود است؛ همچنین ثابت شده در هنگام روز، حذب کلسیم کم صورت می گیرد و لذا پزشکان نیز برای کسانی که قرص کلسیم تجویز می کنند معمولاً می گوید شب مصرف کنید.
