پرسش: آیا مصرف زیاد خرما به‌دلیل داشتن فروکتوز باعث افزایش تری‌گلیسرید خون می‌شود؟
پاسخ دکتر محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان:
بستگی دارد که منظورتان از زیاد چقدر باشد. مصرف 8-7 خرما در روز در صورتی که جایگزین مواد دیگری شده باشد، مشکلی ایجاد نمی‌کند اما اگر منظورتان در حد نیم‌کیلوگرم و بیشتر است، قطعا مصرف روزانه آن مضر خواهد بود.
این موضوع در مورد همه انواع موادغذایی شیرین از جمله توت، عسل، خرما و... صدق می‌کند. هرچند این مواد طبیعی و پرخاصیت هستند اما زیاده‌روی در مصرفشان می‌تواند باعث افزایش تری‌گلیسرید خون شود.
توت‌فرنگی‌هایی به بازار آمده‌اند که ماندگاری بالایی دارند. آیا خوردن آنها ضرر ندارد؟
پاسخ دکتر عباس یداللهی، متخصص بیوتکنولوژی و اصلاح درختان و عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس:
توت‌فرنگی‌هایی که در حال حاضر در گلخانه‌ها تولید می‌شوند اصلاح‌شده و جدید هستند. این توت‌فرنگی‌ها درشت‌تر و سفت‌تر هستند و اصلاح‌شده‌اند که عمر بیشتری داشته باشند.
خوردن این توت‌فرنگی‌ها منعی ندارد، اما توصیه می‌کنم از خرید توت‌فرنگی‌های فله‌ای که کنار اتوبان‌ها و خیابان‌ها فروخته می‌شوند، خودداری کنید.
بسیاری از این توت‌فرنگی‌ها برای اینکه بهتر بمانند در سموم قارچ‌کش غوطه‌ور شده‌اند تا وقتی به دست مشتری می‌رسند، سالم باشند.
سمی که روی این توت‌فرنگی‌ها وجود دارد با شستن از بین نمی‌رود و مستقیم وارد بدن می‌شود، اما توت‌فرنگی‌های بسته‌بندی شده که در مغازه‌ها و مراکز مجاز فروخته می‌شوند از نظر سلامت مطمئن‌تر هستند زیرا کنترل بیشتری روی آنها انجام می‌شود.
نقد: جالب است که در یکی از شماره های اخیر همین هفته نامه، مفصل راجب خطرات محصولات اصلاح شده و جدید(تراریخته) هشدار داده شد و حالا باز هم بر مصرف چنین محصولاتی تأکید می شود!!!
پرسش: برای اینکه توتفرنگی و توت سفید بهتر بماند، باید چه نکاتی را رعایت کرد؟
پاسخ دکتر عباس یداللهی، متخصص بیوتکنولوژی و اصلاح درختان و عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس:
اولین نکته در مصرف توت و توتفرنگی این است که آنها را پس از خرید، بدون آنکه بشویید، مستقیم در یخچال بگذارید.
توت، توتفرنگی و برخی میوه‌ها را باید درست قبل از مصرف شست و از شستن و سپس نگهداری آنها در یخچال خودداری کرد زیرا به‌طور طبیعی لایه‌ای مومی روی برخی میوه‌ها از جمله توت، توتفرنگی، انگور، خیار و... وجود دارد که در اثر شستن از بین می‌رود و عمر میوه را کوتاه می‌کند.
با این حال، در شرایط مناسب و با رعایت تمامی نکات نگهداری، عمر توت و توتفرنگی بیش از 1 هفته نخواهد بود.
پرسش: توت سفید از نظر موادمغذی و خواص، با توت های دیگر چه فرقی دارد؟ برای چه کسی خوردن این میوه مناسب است و به چه کسی توصیه نمی شود؟
پاسخ دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران:
خواص تغذیه ای توت سفید با سایر توتها تقریبا یکسان است اما با توجه به اینکه رنگدانه میوه ها بیشتر حاوی ترکیب‌های فلاونوییدی هستند و ترکیب‌های آنتیاکسیدانی قابل‌توجهی هم دارند، ترکیب‌های آنتیاکسیدانی توت سیاه و سایر توت های رنگی بسیار بیشتر از توت سفید است.
نکته مهم این است که قندهای ساده موجود در توت سفید کاملا رسیده، بسیار زیاد است. توت سفید را ترجیحا با معده خالی مصرف نکنید. بهترین زمان مصرف میوه های شیرین بعد از غذاست.
ضمن اینکه کل مقدار دریافتی میوه های شیرین به‌دلیل فروکتوز یا قند ساده بالایی که دارند، باید حساب شده و معین باشد تا بیش از نیاز مصرف نشوند.
افرادی که مشکل اضافه وزن و چاقی دارند یا دچار قندخون بالا هستند، باید در مصرف میوه های شیرین احتیاط کنند. سایر افرادی که مشکلات متابولیک ندارند، می توانند میوه های شیرین مانند خرما، توت، کشمش و ...را به مقدار کم پس از صرف غذای اصلی یا میان وعده میل کنند.
علاوه بر اینها، هیچگاه شیرینی ها و میوه های شیرین را با معده خالی و در حالی که گرسنه هستید، مصرف نکنید زیرا در این شرایط سرعت افزایش قندخون بسیار بالا می رود و پاسخ طبیعی بدن، ترشح مقدار زیادی انسولین است. این حالت باعث می شود بروز احساس گرسنگی به دفعات بیشتر شود و روی دریافت بیش از حد غذا در طولانی مدت اثر بگذارد.
هفته نامه سلامت-شماره525- صفحه با خوانندگان
