پرسش: مصرف پنیر موزارلا برای کسانی که کلسترولشان بالاست، مضر است؟ آیا این پنیر چربی بالایی دارد؟ پنیر لبنه چطور؟

پاسخ دکتر سیدضیاالدین مظهری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم‌پزشکی ایران:

پنیر موزارلا جزو پنیرهای کم‏ چرب و کم ‏نمک است و مصرف آن در حد متعادل برای افراد مبتلا به فشارخون بالا و کسانی که چربی خون بالایی دارند مشکلی ندارد.

اما پنیرهای لبنه اغلب از شیرهای پرچرب تهیه می‌شوند و چربی ‏هایی که در شیر و لبنیات وجود دارند اسیدهای چرب اشباع‏ شده هستند که می‌توانند در افزایش میزان دریافت کلسترول موثر باشند.

البته افرادی که دچار چربی خون بالایی هستند باید به این نکته توجه کنند که فقط 20 درصد کلسترول بدن باید از طریق منابع غذایی تامین ‌شود زیرا 80 درصد مابقی آن در کبد ساخته می‌شود اما بیشتر کسانی که دچار افزایش کلسترول و عوارض فشارخون شده ‏اند کسانی هستند که پرخوری می‌کنند و بیش از20 درصد کلسترول از منابع غذایی دریافت می‌کنند.

ضمن اینکه تحرک بالایی ندارند و کلسترول اضافی را نمی‌سوزانند.

همچنین این افراد از غذاهایی که حاوی فیبرهای محلول و نامحلول است کمتر استفاده می‌کنند و تقریبا تغذیه تک‌بعدی دارند و تنوع غذایی را که شامل مصرف انواع میوه ‏ها، سبزی‌ها، نان و غلات سبوس‏دار و... است، رعایت نمی‌کنند و به جای آن از انواع غذاهای پرچرب و پرکالری استفاده می‌کنند و چربی خونشان را بالا می‌برند.

بنابراین میزان کلسترول پنیر در حدی نیست که کلسترول خون را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد و در مقایسه با مثلا 100 گرم مغز که حدود 1300 میلی‏گرم کلسترول دارد و خوردن زیاد آن به هیچ وجه توصیه نمی‌شود، عوارض کمتری دارد.

هفته نامه سلامت549

پرسش: پدرم به تازگی متوجه شده کلسترول خونش بالاست. برای کاهش این عامل باید چه نوشیدنی‏ هایی در طول روز مصرف شود و از مصرف چه نوشیدنی‏ هایی باید خودداری کرد؟ آیا مصرف آبلیمو را توصیه می‏ کنید؟

پاسخ دکتر حسین ایمانی، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی:

نوشیدنی خاصی برای کاهش کلسترول خون وجود ندارد مگر اینکه از عرقیجات گیاهی استفاده کنند. به‌عنوان مثال مصرف عرق شوید، عرق کاسنی، عرق شاه‏تره و عصاره سیر در کاهش کلسترول خون بسیار موثر است.

بین سبزی‏ها هم گرفتن آب کدو سبز و مصرف آن می‏تواند در طولانی‏ مدت اثر اندکی روی کاهش کلسترول خون داشته باشد اما مصرف آبلیمو هم تاثیری در کاهش کلسترول خون ندارد.

هفته نامه سلامت/ شماره 547

ادامه مطلب...

آنچه باید درباره چربی خون بدانید

آیا عادت به خوردن ماست موسیر چکیده برای افرادی که کلسترول بالا دارند، زیانبار است؟

پاسخ دکتر نیاز محمدزاده، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:

منظور از ماست چکیده، معمولا ماست تهیه شده از شیر پرچرب است. مصرف ماست پرچرب تاثیر قابل‌توجهی در افزایش سطح کلسترول خون، به‏‌خصوص کلسترول LDL دارد ولی موسیر موجود در ماست نه‌تنها اثر منفی ندارد بلکه دارای اثر آنتی‏اکسیدانی مهمی است بنابراین مصرف سیر و موسیر در کنار ماست کم‏چرب می‏تواند عادت غذایی مناسب‏تری باشد.

هفته نامه سلامت-شماره 521

پرسش: پنیر پیتزای کم‏ چرب چه فرقی با پنیر پیتزای معمولی دارد؟ برای کاهش میزان چربی این گروه از پنیرها از چه موادی استفاده می‏ شود؟ آیا استفاده از این نوع محصولات برای کسانی که کلسترول بالایی دارند، توصیه می‏ شود؟

پاسخ دکتر امیرهوشنگ مرتضویان، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:

پنیرهای پیتزا چربی بالایی دارند و میزان آن معمولا 20 درصد و بالاتر است. پنیرهای کم‏چرب حداقل باید حدود 25 درصد چربی کمتری نسبت به پنیر پیتزاهای معمولی داشته باشند، اما وقتی میزان چربی کاهش پیدا می‏کند، طعم و بافت محصول تحت‌تاثیر قرار می‏گیرد زیرا چربی نقش مهمی در ایجاد یک حس خوب چشایی در دهان دارد بنابراین برای افزایش طعم خوب پنیر برخی افزودنی‏ های مجاز مثل بعضی فیبرها، صمغ ‏ها، نشاسته و... به آن اضافه می‏ شود که خوشبختانه هیچ ضرری ندارد و سازمان غذا و دارو هم آنها را تایید کرده است. تفاوت این دو گروه پنیر در میزان چربی آنهاست.

درست مانند ماست‏ های پرچرب و کم‏چرب. البته کم ‏چرب و پرچرب بودن محصولات لبنی در کارخانه تعیین می‏ شود، به این صورت که با افزودن چربی به شیری که باید پنیر، ماست یا سایر محصولات لبنی از آن تهیه شود، درصد کم‏چرب یا پرچرب بودن آن را تعیین می‏کند و در محصولات کم ‏چرب معمولا درصد چربی اضافه شده بسیار کم است. در کل، محصولات حیوانی حاوی کلسترول بالایی هستند. پنیر محصولی است که حتی انواع کم ‏چرب آن نسبت به سایر محصولات لبنی چربی بالایی دارد بنابراین مصرف آن در افرادی که کلسترول بالایی دارند، باید با احتیاط باشد.

هفته نامه سلامت/522

پرسش: آیا خوردن قهوه ‏های فوری کم ‏چربی که ترکیب‌های تشکیل ‏دهنده آنها روغن گیاهی نارگیل است، برای کسی که کلسترول بالا دارد، مضر است؟

پاسخ دکتر محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان:

به‌طور کلی محصولات غذایی آماده معمولا یا شیرین هستند یا چربی بالایی دارند. حتی در محصولاتی هم که کم ‏چرب نامیده می‏ شوند، از چربی‏ های خاصی که در ظاهر دیده نمی‏ شوند، استفاده می‏کنند. روغن نارگیل از نظر خاصیت چاق‏کنندگی یا بالابردن چربی‌خون جزو بدترین روغن‏ هاست ولی حالت چرب‌کنندگی‏ را که بسیاری از چربی‏ ها در غذا ایجاد می‏کنند، ندارد. مصرف قهوه یا محصولات دیگری مانند کاکائو و چای به تنهایی و بدون افزودن هیچ ماده دیگری برای افرادی که چربی‌خون بالایی دارند، مشکلی ایجاد نمی ‏کند. آنچه مضر است، چربی یا قند و شکری است که به قهوه، شیرکاکائوهای صنعتی، انواع کاکائو و... می ‏زنند.

هفته نامه سلامت-شماره525- صفحه با خوانندگان

پرسش: محصولات لبنی فراسودمند که این روزها زیاد در مورد آنها می‏ شنویم، چه فوایدی دارند؟

پاسخ دکتر وحید مفید، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات مدیره انجمن پروبیوتیک و غذاهای فراسودمند:

غذاهای فراسودمند یا غذاهای عملگرا (Functional Food) فقط شامل لبنیات نیستند و طیف وسیعی از غذاها را دربرمی‏ گیرند. فراسودمند به محصولاتی گفته می ‏شود که علاوه بر کاربرد و ارزش غذایی به‌عنوان یک ماده غذایی، عملکردهای اضافه ‏تر و فوق‏العاده‏تری هم دارند. این عملکردها با توجه به نوع فراسودمندی که استفاده می‏شود، می‏تواند متفاوت باشد. مثلا موادغذایی حاوی پروبیوتیک که جزیی از محصولات فراسودمند هستند، باعث جلوگیری از ایجاد برخی عفونت ‏ها مانند عفونت ‏های راجعه ادراری یا مشکلات رایج گوارشی می ‏شود.

همچنین تحقیقات انجام شده نشان می ‏دهد مصرف ماست پروبیوتیک در مقایسه با ماست معمولی باعث کاهش معنی‏ دار سطح کلسترول تام می ‏شود. لازم به ذکر است که فراسودمندها به 3 قسمت اصلی تقسیم می‏شوند؛ یک قسمت، «پروبیوتیک‏ ها» هستند. پروبیوتیک‏ ها باکتری‏ های زنده و مفیدی‏اند که وقتی به محصولات غذایی اضافه می‏شوند، کارایی و عملکرد بسیار خوبی در سلامت و پیشگیری از برخی بیماری‏ها دارند.

محل اصلی فعالیت این باکتری‏ها در دستگاه گوارش به‌خصوص در کولون یا روده بزرگ است. قسمت دوم، «پری‏بیوتیک‏ ها» هستند که باکتری نیستند بلکه مواد مفیدی مانند پکتین، فیبرها و... هستند که بدن قادر به هضم آنها نیست و فقط پروبیوتیک‏ ها توانایی هضم آنها را دارند بنابراین وقتی وارد سیستم گوارش می‏شوند، عملکرد پروبیوتیک‏ ها را تحریک می‌کنند. قسمت سوم هم «سن‏بیوتیک» نام دارد که مجموعی از پروبیوتیک ‏ها و پری‏بیوتیک ‏ها هستند و خصوصیات پری‏بیوتیکی و پروبیوتیکی را دارند.

هفته نامه سلامت-شماره525- صفحه با خوانندگان

پرسش: آیا خوردن روغنی که در کنسروهای تن ماهی وجود دارد، برای کسانی که به کلسترول بالا مبتلا هستند، مضر است؟ در میان میوه ‏های تابستانی، کدام یک به کاهش سطح کسترول خون کمک می‏ کند؟

پاسخ دکتر میترا زراتی، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران:

روغنی که در کنسروهای ماهی وجود دارد، روغن ماهی نیست بلکه روغن گیاهی مثل روغن سویا، آفتابگردان و ... است. درست است که روغن‏ های گیاهی کلسترول ندارند اما مصرف زیاد آنها توصیه نمی ‏شود زیرا چاقی به هر دلیلی می‏ تواند کلسترول خون را افزایش دهد. اگر کلسترول بالایی دارید، باید دریافت چربی‏ها را در تمام خوراکی‏هایی که مصرف می‏ کنید، کاهش دهید. تمام میوه ‏ها حاوی فیبر هستند. فیبر با اسیدهای صفراوی پیوند تشکیل می‏دهد و باعث می‏شود کبد از کلسترول خون برداشت کند و اسید صفراوی بیشتری بسازد بنابراین تمام فیبرها می ‏توانند کلسترول خون را کاهش دهند اما فراموش نکنید برخی میوه ‏های تابستانی به دلیل شیرینی بسیار بالایی که دارند، نباید بیش از اندازه تعیین‌شده مصرف شوند زیرا قند زیاد میوه ‏ها هم می‏تواند باعث اضافه وزن و چاقی شود و چاقی یکی از دلایل افزایش میزان چربی‏ های خون است بنابراین در مصرف میوه‏ های تابستانی و بسیار شیرین زیاده‌روی نکنید.

هفته نامه سلامت/529

پرسش: آیا مصرف زیاد قهوه یعنی 3 تا 4 فنجان در روز، باعث افزایش کلسترول خون می‏شود؟ مصرف چه سبزی‏ هایی به پایین آمدن کلسترول کمک می‏کند؟

پاسخ دکتر سیدعلی کشاورز، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم‌پزشکی تهران:

مصرف زیاد قهوه تاثیری در افزایش کلسترول خون ندارد. به‌طور کلی مصرف حبوبات به دلیل فیبرهای محلولی که در خود دارند و همه فیبرهایی که در سبزی و میوه ‏‏ها از جمله سیب به علت داشتن پکتین، میوه انار و... یافت می‏شوند، جذب کلسترول در بدن را کاهش می‏دهند.

منبع