گفتوگو با دکترمحمدرضا مهاجریتهرانی درباره نشانههای پوستی بیماریهای غدد
دیابت با پوست چه میکند؟ اختلال تیرویید چطور؟
دکتر هانیه زائررضایی
پوست یکی از اعضای حساس بدن است و اغلب بیماریها و مشکلات اعضای داخلی بدن، تظاهرات پوستی دارند. این تظاهرات پوستی در مواردی آنقدر خاص هستند که شاید به عنوان اولین نشانهای که پزشک را به سمت تشخیص هدایت میکند، مورد توجه قرار گیرند و گاهی نیز بهعنوان یکی از نشانههای بیماری که مکمل علایم دیگر است، او را به سمت تشخیص درست رهنمون میشوند. در هر صورت نشانههای پوستی میتوانند راهنمای خوبی باشند و هر پزشک حاذقی حتما معاینه پوست را نیز انجام خواهد داد. وقتی صحبت از بیماریهای غدد درونریز که ترشح هورمونها را در بدن به عهده دارند، به میان میآید، اغلب افراد به تظاهراتی که ناشی از عملکرد بد غدد مانند تیرویید، لوزالمعده، غده فوقکلیه و... هستند فکر میکنند ولی دکتر محمدرضا مهاجریتهرانی، فوقتخصص غدد ومتابولیسم، عضو هیات علمی دانشگاه تهران، میگوید یکی از تظاهرات مهم این بیماریها تظاهرات پوستی آنهاست.
هر شخصی برای محافظت از پوستش در برابر آفتاب شگردی دارد اما یکی از سادهترین این روشها مصرف مکملهای غذایی است. این مکملها که حاوی آنتیاکسیدانها هستند، پوست را در برابر آفتاب مجهز و از آن در برابر رادیکالهای آزاد که به وسیله اشعه ماورای بنفش تولید میشوند محافظت میکنند.
مکملها معمولا حاوی کاروتنوئید هستند؛ رنگدانههایی مایل به زرد نارنجی که باعث برنزه شدن سریع و ماندگار پوست میشوند. این ترکیب برای افراد مبتلا به آلرژی به نور خورشید هم مفید است. البته مصرف مکملها به معنی نیاز نداشتن به محافظت فیزیکی از پوست در برابر آفتاب یا ضدآفتاب زدن نیست.
منبع: Top sante
دکتر سید ضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه، استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران
در «آداب تغذیه» این شماره به پرسش خانم رحیمی پاسخ میدهیم که از «سلامت» پرسیدهاند: «کمی اضافهوزن دارم. شنیدهام که مصرف سرکهسیب باعث لاغری میشود و با تاثیر بر بهبود عملکرد کبد، مشکلات پوستی ناشی از آن را هم برطرف میکند. این باورها صحت دارد؟»
مصرف هیچ کدام از موادغذایی، بهتنهایی و بدون ورزش و رژیم غذایی مناسب نمیتواند باعث کاهش وزن شود. سرکهسیب، جزو مغذیترین سرکههای موجود در بازار است و میتوان برای بهره بردن از خواص آن، در انواع سالادها از آن استفاده کرد. سرکهسیب تا اندازهای میتواند باعث چربیزدایی از بدن شود اما چربیزدایی یا افزایش متابولیسم بدن که به مصرف این ماده غذایی نسبت میدهند، اصلا بهاندازهای نیست که بتوان برای کاهش وزن قابلتوجه، حسابی روی آن باز کرد.
نکته دیگری که به آن اشاره کردید، استفاده از سرکهسیب برای رفع مشکلات پوستی ناشی از بیماریهای کبدی بود. کبد بهعنوان ارگانی حیاتی، نزدیک به 500 عمل پیچیده متابولیک، سمزدایی و... را برعهده دارد بنابراین هرگونه اختلالی در عملکرد آن میتواند مشکلات فراوانی مانند مشکلات پوستی را در پی داشته باشد. برخورداری از یک رژیم غذایی متعادل، متنوع و متناسب، میتواند باعث بهبود عملکرد کبد و پیشگیری از مشکلات ناشی از اختلال کارکرد آن شود.
سرکهسیب بهعنوان نوعی ماده بسیار مغذی، میتواند تاحدی در تصفیه و پاکسازی کبد موثر باشد و باعث پیشگیری از مشکلات پوستی ناشی از بیماریهای کبدی شود. با این حال، باز هم تاکید میکنم که تمام مشکلات مربوط به یک ارگان را نمیتوان با مصرف یک ماده غذایی خاص برطرف کرد. مصرف حجم متعادلی از سرکهسیب تازه، بهشرطی میتواند باعث پیشگیری از ابتلا به اختلالهای کبدی و ناراحتیهای پوستی ناشی از آن شود که فرد، رژیمغذایی سالمی داشته باشد.
از خشکی پوست تا نشانگان استیون جانسون
دکترآیدا روشنضمیر
همه داروها در کنار آثار مفید خود، عوارض جانبی ناخواستهای هم دارند. یکی از معمولترین این عوارض، واکنشهای پوستی هستند. داروهای بسیاری ممکن است باعث بروز چنین عوارضی شوند. اغلب این موارد خفیف هستند و چندان جای نگرانی ندارند اما ممکن است گاهی نیز باعث ایجاد واکنشهای شدید پوستی شوند که در مواردی حتی باعث مرگ بیمار میشود. به همین دلیل لازم است همه واکنشهای پوستی داروها را جدی گرفت و به پزشک اعلام کرد تا بررسی شود. علت اصلی بروز واکنشهای پوستی داروها اغلب مشخص نیست اما بسیاری از آنها زمینه آلرژیک دارند. بعضی از واکنشهای پوستی در صورت مصرف مقادیر زیاد دارو ایجاد میشوند. این موارد اغلب با قطع مصرف دارو از بین میروند اما بعضی از این واکنشها ممکن است حتی با یکبار مصرف دارو رخ دهند (مثل حساسیت شدید به پنیسیلین) و چنین شرایطی گاه تا مدتها بعد از اتمام مصرف دارو نیز باقی میماند. بعضی عوامل، احتمال بروز واکنشهای پوستی داروها را بیشتر میکنند؛ مثلا داشتن سابقه بیماریهای پوستی، بیماریهای کلیه، لوپوس و ایدز. به علاوه، احتمال بروز این واکنشها در افراد مسن بیشتر از دیگران است. نحوه مصرف دارو هم میتواند در این امر موثر باشد مثلا با مصرف داروی موضعی (مانند کرم، لوسیون و پمادها) بیشتر احتمال بروز واکنشهای پوستی وجود دارد. بعد از آن، داروهای تزریقی (تزریق وریدی) و سپس داروهای خوراکی قرار دارند. در «پوست، مو و زیبایی» این هفته با رایجترین عوارض پوستی داروها و رایجترین داروهایی که مصرف آنها ممکن است منجر به ضایعات پوستی شود، آشنا خواهید شد.
رایجترین داروهایی که عوارض پوستی دارند
اغلب ضایعات پوستی با قطع مصرف دارو از بین میروند اما بهبود واکنشهای جدی به تزریق داروی کورتونی یا ضدحساسیت نیاز دارد. این ضایعات گاهی چند دقیقه بعد از مصرف دارو و گاه چند ساعت یا چند روز بعد ظاهر میشوند بنابراین تشخیص اینکه کدام دارو باعث این واکنش شده، گاه دشوار میشود. هر دارویی ممکن است باعث ایجاد ضایعات پوستی شود. حتی داروی بدون نسخه، قطرههای چشمی یا بینی یا شیافها. گاهی تنها راه تشخیص اینکه کدام دارو باعث ضایعات پوستی شده، این است که مصرف همه داروها (به جز داروهای حیاتی) قطع شوند. بعد مصرف داروها یکییکی شروع شوند تا مشخص شود کدامیک باعث بروز ضایعات پوستی شدهاند. معروفترین داروهایی که علائم پوستی ایجاد میکنند، عبارتند از:
توصیههای دکتر محمدعلی نیلفروشزاده برای پیشگیری از لکهای پوستی
سمیه مقصودعلی
گاهی اگر جلوی آینه بایستید و به پوستتان نگاه کنید، متوجه وجود لکهایی میشوید که شاید حتی نفهمیده باشید کی و چرا روی پوستتان ظاهر شدهاند؛ لکهایی که در خیلی از مواقع پیشگیری از ایجاد آنها چندان هم سخت نیست. در «کلینیک پوست» این هفته با دکتر محمدعلی نیلفروشزاده، متخصص پوست و رئیس مرکز تحقیقات پوست و سلولهای بنیادی، درباره دلایل بروز این لکهای پوستی و نحوه پیشگیری و درمان آنها گفتوگو کردهایم.
تاثیر افزایش سن بر وضعیت و سلامت مو
ترجمه: سمیه مقصودعلی
رشد موها 3 فاز دارد؛ فاز آناژن که مربوط به دوره رشد مو است و بین 3 تا 6 سال طول میکشد، فاز کاتاژن که فرصتی 3 هفتهای است و رشد مو در آن متوقف میشود و فاز تلوژن که فرصتی 3 ماهه است و طی آن موی مرده میافتد. معمولا در طول زندگی 80 درصد موهای افراد در فاز رشد و 10 تا 15 درصد در فاز ریزش هستند. این روند طبیعی است اما عواملی مانند ژنتیک، وراثت، هورمونها، تغذیه و استرس میتوانند بر رشد مو تاثیر بگذارند. با افزایش سن، بهتدریج موها کمپشت و سفید میشود ولی پزشکان معتقدند که برای پیشگیری از این وضعیت و حتی درمان آن، روشهایی وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهد شد.
ضرورت شستشوی لباسهای نو قبل از پوشیدن
ترجمه: سمیه مقصودعلی
اگر گمان میکنید لباس نو لباس تمیزی است که قبل از پوشیدن هیچ نیازی به شستشو ندارد، کاملا در اشتباه هستید! پوشیدن لباسهای نو بدون شستشوی اولیه میتواند با احتمال ابتلا به برخی از بیماریها همراه باشد. درماتیت تماسی از شایعترین بیماریهای پوستی است که یکی از علل بروز آن مواجهه پوست با ترکیبهای حساسیتزا و محرکی است که در لباسهای نو یافت میشود. به همین دلیل، متخصصان توصیه میکنند تمام لباسهای نو، مخصوصا لباسهایی که در تماس مستقیم با پوست بدن هستند و لباس کودکان را قبل از استفاده بشویید.
محققان دانشگاه کلمبیا در آمریکا بهعنوان نتیجه بررسیهای اخیر خود اعلام کردهاند که رنگها و رزین فرمالدئید که نوعی پلیمر است و از چروک شدن لباس پیشگیری میکند، از جمله ترکیبهای حساسیتزای شایع در تمام لباسها هستند که میتواند عامل سوزش، خارش و التهاب پوست بهخصوص در اندامهایی مثل گردن، ران پا، زیر بغل و مچ پا باشد که تماس لباس و سایش در آنها بالاست.
رزینفرمالدئید یا اوره فرمالدئید نوعی گاز است که در مواجهه با گرما سفت میشود و از چروک شدن لباسهای اتوشده پیشگیری میکند. از این گاز در لباسهای صددرصد کتانی و لباسهایی که روی آن نوشته شده «نیازی به اتو ندارد» استفاده میشود. این گاز نهتنها حساسیتزاست بلکه میتواند سرطانزا هم باشد.
در بیشتر کشورهای دنیا برای استفاده از فرمالدئیدها حد و مرزی وجود دارد. در اروپا برای هر لباس میزان فرمالدئید نباید از ppm30 بیشتر باشد اما بررسیهای انجامشده نشان میدهد در لباسهای چینی میزان فرمالدئید برای هر لباس 900 برابر این میزان استاندارد است.
باکتریهایی که دست به دست روی لباسها میچرخندپ
با ایجاد 10 تغییر ساده در شیوه زندگیتان میتوانید پوست و مویی جوان و سالم داشته باشید
سمیه شرافتی
شما نمیتوانید زمان را متوقف کنید یا آن را به عقب برگردانید تا جوانی پوستتان را بازیابید. لازم نیست برای جوان شدن پوستتان سراغ جراحی پلاستیک، سالنهای آرایش یا انواع لوسیونهای مختلف بروید. اصلاح عادتهای روزمره زندگی، یک ترفند ضدپیری موثر و در عین حال راهکاری ساده برای داشتن یک پوست جوان است.