فرزندان بزرگ می‌شوند و دنبال زندگی خود می‌روند. پدر و مادر هم بعد عمری تلاش سالمند شده‌اند و در آشیانه خالی تنها می‌مانند. تنهایی درست وقتی است که این عزیزان نیاز مبرم به کمک و مراقبت دارند. البته سالمندان کشور ما به تنهایی سالمندان در کشورهای غربی نیستند و فرزندان، اقوام و گاهی هم آشنایان نزدیک مراقبت و سرزدن به آنها را فراموش نمی‌کنند ولی در سال‌های اخیر شاهد مهاجرت فرزندان به شهر و کشورهای دیگر یا دغدغه و مشغله‌های شغلی و زندگی آنها هستیم که باعث شده فاصله بین والد و فرزند زیاد شود و خانواده‌ها به فکر کمک از ارگان‌های یاری‌رسان به سالمند بیفتند. اینجاست که اهمیت ویزیت پزشک در منزل و حضور پرستار در منزل سالمند آشکار می‌شود.
پزشکی که برای ویزیت در منزل انتخاب می‌شود، باید تجربه کافی در این زمینه داشته باشد چون علایم بیماری‌های سالمندی معمولا مشابه بیماری‌های جوانان نیست و برای تشخیص نیاز به دانش کافی در این زمینه است
2 نوع خدمات در منزل برای سالمندان وجود دارد:
1) خدمات اجتماعی: در بعضی از کشورها تیم‌های سیار وابسته به شهرداری یا بنیادهای امور خیریه وجود دارد وکارهای روزمره سالمندان که خودشان از عهده آن بر‌نمی‌آیند مانند خرید و... را انجام می‌دهند.
2) خدمات بهداشتی: شامل خدمات پزشکی برای سالمندانی است که به‌دلیل شرایط جسمانی نیاز به پزشک و پرستار دارند که بحث اصلی مطلب ماست.
ویزیت پزشک و پرستار
طیف وسیعی از سالمندان در منزل زندگی می‌کنند. خدمات سلامت عامل مهمی در جلوگیری از سپردن افراد مسن به خانه سالمندان است. البته خدمات پزشکی فقط مختص سالمندان نیست و معلولان نیز چنین خدماتی را دریافت می‌کنند. خدمات پزشکی از ویزیت ساده در منزل شروع می‌شود تا خدماتی که اورژانسی‌تر است. ویزیت پزشک به صورت ادواری است و براساس نیاز بیمار تعداد دفعات آن مشخص می‌شود.
خدمات پرستاری هم شامل انجام آزمایش‌های ساده در منزل، پانسمان، خونگیری، گذاشتن سونداژ یا لوله داخل بینی و حفاظت از سالمند برای جلوگیری از زخم بستر و... است. ویزیت پرستاران معمولا به صورت روزانه است.
شناخت مقتضیات سالمندی
پزشکی که برای ویزیت در منزل انتخاب می‌شود باید تجربه کافی در این زمینه را داشته باشد چون علائم بیماری‌های سالمندی مشابه افراد جوان نیست و برای تشخیص نیاز به دانش کافی در این زمینه است. چنین پزشکانی باید آشنایی کافی با تداخلات دارویی داشته باشند. گاهی پزشک اصلی سالمند، نمی‌تواند در یک یا دو جلسه بر بالین سالمند حاضر شود. پزشکی که به جای او انتخاب می‌شود خیلی باید احتیاط کند و چیزی را تغییر ندهد مثلا داروی بیمار را تعویض نکند چون سالمندان مشکلات عدیده‌ای دارند و ممکن است داروی جدید خطری جدی برای آنها ایجاد کند. فرض کنید بیمار دچار نارسایی کبدی است. تعویض یک دارو یا تغییر دوز می‌تواند باعث اختلال در جذب دارو توسط کبد و مسمومیت دارویی در بیمار شود. برای سالمندانی که دچار نارسایی کلیوی هستند هم باید به نوع داروی تجویزی دقت کرد. دارو برای بیماران دچار نارسایی کلیه نباید متابولیسم کلیوی داشته باشد. تداخلات دارویی بحث پیچیده و مشکلی است و پزشکان باید خیلی در این مورد محتاط باشند.
سالمندان باید پزشک و پرستار خود را بشناسند
هر سالمندی باید یک پزشک شخصی با تجربه در زمینه مراقبت از سالمندان داشته باشد. از آوردن پزشکان متعدد به منزل سالمند خودداری کنید مگر اینکه نیاز به درمان تخصصی باشد.
سازمانی‌هایی که چنین خدماتی را ارائه می‌دهند بهتر است افراد مشخص شده‌ای را هر بار به منزل سالمند بفرستند یعنی پزشک یا پرستاری که شناخت روی سالمند و مشکلاتش و ارتباط روانی بهتری هم با او دارد.
ضرورت در دسترس بودن پزشک و پرستار سالمند
گاهی اوقات خانواده‌ها از پزشکی که سالمند را ویزیت می‌کند درخواست می‌کنند تا همیشه در دسترس باشد و به سوال‌های آنها جواب دهد یا هر وقت خواستند در منزل سالمند حاضر شود. ولی باید گفت در موارد اورژانس که اتفاق خاصی برای سالمند افتاده، مثلا به‌طور ناگهانی دچار تنگی نفس شده است؛ حتما باید از اورژانس کمک گرفته شود. ویزیت در منزل شامل اعمال تخصصی نیست و پزشک سالمند در این مواقع نمی‌تواند کاری برای بیمار انجام دهد ولی در موارد دیگر که سوالی وجود دارد و سالمند مشکل خاصی هم ندارد شاید تماس گرفتن در ساعات غیرکاری عمل درستی نباشد ولی باز هم تیم‌هایی هستند که به صورت شبانه‌روزی خدمت می‌کنند.
بهتر است پرستار تحصیلات آکادمیک داشته باشد
پرستارانی که برای ارائه خدمات پرستاری به منزل سالمند فرستاده می‌شوند، حتما باید تجربه کافی در مورد پرستاری از سالمند را داشته باشند. پرستار الزاما باید تحصیلات دانشگاهی باشد چون بعضی از اعمال پرستاری مانند رگ‌گیری، پانسمان و... گرچه ممکن است توسط بهیار نیز انجام شود ولی اگر اتفاقی بیفتند می‌تواند مشکلاتی را برای سازمان یا موسسه ایجاد کند.
فیزیوتراپی هم جزو خدمات پرستاری است. البته فیزیوتراپی در منزل نیاز به دستگاه‌های کوچک و قابل حمل دارد که زیاد هم پیشرفته نیست. گاهی برای سالمندان با مشکل تنفسی فیزیوتراپی تنفسی نیاز است که آن نیز در منزل قابل انجام است. کاردرمانی هم برای سالمندان صورت می‌گیرد که با آموزش دادن به بیمار است.
کاهش هزینه سازمان‌های بیمه‌گر با ویزیت در منزل
در کشورهای پیشرفته ویزیت پزشک و پرستار در منزل تحت پوشش بیمه است. برای هر سالمندی تیمی تشکیل شده و وضعیت او کاملا بررسی می‌شود. در کشور ما این خدمات هنوز تحت پوشش بیمه نیست و تلاش می‌شود تا بیمه‌ها چنین خدماتی را تحت پوشش درآورند. تجربه ثابت کرده است، خدمات پزشکی و پرستاری در منزل هزینه بیمه‌ها را به شدت کاهش می‌دهد چون هزینه بستری سالمند در بیمارستان یا سپردن سالمند به خانه سالمندان هزینه بسیار بیشتری دارد به همین دلیل به نفع بیمه‌هاست که وارد این عرصه شوند.
تعیین نحوه رسیدگی به سالمند توسط تیم خدمات سلامت
نوع خدمات، روز و ساعات حضور پزشک یا پرستار توسط تیم خدمات سلامت تعیین می‌شود ولی در ایران هنوز چنین تیم‌هایی وجود ندارد. پرستاران تحصیل کرده معمولا نیاز به حضور مداوم در خانه سالمند ندارند چون همان‌طور که اشاره شد پرستاران اعمالی مانند تزریق، سونداژ، تعویض پانسمان و... را انجام می‌دهند و بعد از اتمام کار می‌توانند منزل سالمند را ترک کنند ولی خدمات دیگری مانند تعویض پوشاک، تمیز کردن تخت بیمار هم وجود دارد که نیاز به پرستار آموزش دیده آکادمیک ندارند و یک فرد عادی هم می‌تواند مسئولیت نگهداری از چنین سالمندی را برعهده بگیرد. بعضی از سالمندان مثل مبتلایان به آلزایمر نیاز به مراقبت دائمی دارند و اصلا نباید تنها گذاشته شوند.
