محیطزیست/ کیارش یشایائی/فعال محیطزیست
پایش سلامت زیستمحیطی
محیطزیست ایران بسیار بحرانزده است. خشکسالی، مصرف بیرویه آب، افزایش ریزگردها، آلودگیهای آب، هوا، خاک و به خطر افتادن تنوع زیستی و بسیاری از معضلات و مشکلات دیگر دست به دست هم دادهاند تا وضعیت ایران به مرز بحران برسد. در گذشته بسیار پیش آمده که مشکلات و معضلات زیستمحیطی نادیده گرفته یا حتی انکار میشدند. جلوگیری از گردش آزاد اطلاعات و کتمان یا انکار کاستیها به گونهای که در نیمه دوم دهه 80 مرسوم شده بود، کمکی به ما نمیکند. زمان و طبیعت بیرحمانه کار خود را انجام میدهند. کمبود آب و منابع طبیعی فقر را دامن خواهد زد و زندگی مادی و معنوی مردم را تحتتاثیر قرار خواهد داد. هماکنون بخشی از منابع طبیعی (بهویژه منابع آب) را از دست دادهایم و بهعنوان یک فوریت، محافظت از باقیمانده آب، خاک و هوا، از آلایندهها بسیار ضروری است.
مصرف بیرویه کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات نباتی موجب آلوده شدن خاک، آب و تجمع بعضی از سموم در گیاه خواهد شد. پسابهای کشاورزی نیز به این سموم و مواد شیمیایی آلوده میشوند و منابع آب را آلوده میکنند. فعالیت معادن و کارخانهها و رها شدن باطلهها، ضایعات و پسابهای آنها در طبیعت، آب و خاک را به فلزات سنگین و سموم دیگر آلوده میکند. منابع آلودهکننده ثابت و متحرک هوا مانند کارخانهها و خودروها و همچنین ریزگردها موجب آلوده شدن هوا میشوند.
آلودگیهای صوتی از موارد دیگری هستند که به پایش نیاز دارند. برای اینکه این محافظت از آنچه از طبیعت باقی مانده است با حداکثر کارایی انجام شود، داشتن اطلاعات کامل، درست و بههنگام از وضعیت محیطزیست و رصد و پایش آلایندهها به معنی داشتن اعداد و ارقام و پارامترهای کیفی و کمی آماری از آلایندهها و سایر موارد بسیار ضروری است. پایش انواع آلایندههای هوا، خاک و آب برعهده دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیطزیست است. این دفتر با دارا بودن ایستگاههای پایش کیفیت هوا، آب و خاک و آزمایشگاههای معتمد در سراسر کشور وضعیت را از نظر آلایندهها بررسی میکند.