خانم‌ها به‌دلیل تغییرهای هورمونی دچار برخی تغییرهای پوستی در دوران بارداری می‌شوند که از آن جمله می‌توان به موراد زیر اشاره کرد:

1) افزایش تیرگی پوست: این موضوع به‌خصوص در نژاد ما که پوست نسبتا تیره‌ای داریم، بیشتر دیده می‌شود. در دوران بارداری احتمال بروز لک صورت، تیرگی اطراف آرئول پستان و خط روی شکم بیشتر می‌شود. این تیرگی‌ها نیاز به پیشگیری یا درمان ندارند و بعد از زایمان از بین می‌روند. تنها ماسک بارداری است که اگر بروز کند، گاهی بعد از زایمان رفع می‌شود و گاهی تا مدت‌ها باقی می‌ماند. برای پیشگیری از این مساله می‌توان از ضدآفتاب استفاده کرد و از تماس طولانی با نور خورشید خودداری کرد. در استفاده از ضدلک‌ها باید بسیار مراقب بود زیرا استفاده از برخی ترکیب‌ها در دوران بارداری مضر است. بهتر است هر نوع درمانی را به بعد از زایمان موکول کنید.

2) پرمویی: در دوران بارداری ممکن است خانم دچار هیرسوتیسم یا پرمویی شود یا اگر قبلا دچار آن بوده مشکلش تشدید شود. این مساله گاهی بعد از زایمان به حالت طبیعی برمی‌گردد و گاهی باقی می‌ماند و روش درمان آن لیزر است که در دوران بارداری مقدور نیست و باید آن را به بعد از زایمان موکول کرد.

3) آکنه: بسیاری از خانم‌ها در دوران بارداری از چربی پوست و جوش و آکنه شکایت می‌کنند. برای درمان کافی است از صابون‌های مناسب برای شستشو استفاده کنید و تحت نظر پزشک داروهای مجاز دریافت کنید.

4) افزایش طول زمان رشد موها: در دوران بارداری ریزش موهای سر کم می‌شود، اما 4 ماه بعد از زایمان ناگهان ریزش مو شدید شده تا جایی که ممکن است خانم 40 درصد موهای خود را از دست بدهد. جای نگرانی نیست و درمانی نیاز ندارد و در عرض 4-3 ماه مجددا موهای ریخته جایگزین خواهند شد. برای این منظور کافی است در طول بارداری و بعد از زایمان از ترکیب‌های آهن و اسید فولیک زیر نظر متخصص زنان استفاده کنید.

5) تشدید یا تسکین برخی بیماری‌های پوستی: علائم برخی بیماری‌های پوستی مانند لوپوس یا پسوریازیس در بارداری فروکش کرده و بعد از زایمان تشدید می‌شوند. برای این منظور حتما باید زیر نظر متخصص باشید و او را از جریان بارداری آگاه کنید.

6) خارش: یکی از گله‌های اصلی خانم‌های باردار خارش‌های شدید است که می‌توان در موارد آزاردهنده به کمک داروهای آنتی‌هیستامین آن را رفع کرد. در استفاده از استروئیدهای موضعی باید مراقب بود زیرا در سطح وسیعی می‌تواند عوارضی مشابه استروئیدهای خوراکی روی جنین داشته باشد. بهترین راه مقابله با خارش، چرب و مرطوب نگهداشتن پوست است. با سرد شدن هوا گرچه دوش گرفتن با آب گرم لذتبخش است اما بهتر است خانم‌ها دمای آب را خیلی بالا نبرند و با آب ولرم دوش بگیرند زیرا این کار باعث از بین رفتن چربی طبیعی روی پوست و خشکی و خارش می‌شود. بهتر است خانم‌ها بعد از حمام و تا هنوز پوستشان نمناک است و رطوبت دارد از کرم‌های مرطوب‌کننده و چرب‌کننده استفاده کنند.

7) استریا یا ترک‌های پوستی: به‌دلیل افزایش حجم بدن در دوران بارداری این ترک‌ها بروز می‌کند و تحقیقات علمی نشان داده نمی‌توان از آن پیشگیری کرد چون استعداد ژنتیکی در آن دخیل است. بهترین توصیه برای پیشگیری، مراقبت از افزایش بیش از اندازه وزن است. بعد از شیردهی می‌توان به کمک لیزر و رادیوفرکوئسی این خطوط را تا حدی ترمیم کرد.

نگاه متخصص پوست

دکتر مجتبی امیری

عضو هیات‌علمی بیمارستان بقیه‌ا...

4 هشدار متخصصان پوست

به خانم‌های باردار

1) لیزر، ممنوع! در دوران بارداری انجام لیزر برای از بین رفتن موهای زائد توصیه نمی‌شود اما می‌توان به روش‌های دیگر این کار را انجام داد. بهتر است از روش‌های دیگری مثل شیو کردن موهای زائد را از بین برد.

2) مانیکور و پدیکور بااحتیاط! انجام مانیکور و پدیکور ایرادی ندارد اما باید با رعایت بهداشت و از وسایل شخصی و استریل برای این منظور استفاده شود تا احتمال بروز عفونت کاهش یابد.

3) دکلره ممنوع! رنگ کردن مو ایرادی ندارد اما استفاده از مواد شیمیایی قوی برای فر یا صاف کردن مو یا دکلره توصیه نمی‌شود.

4) کمتر آرایش کنید! خانم‌های باردار بهتر است تا جای ممکن از آرایش کردن یا استفاده همزمان از محصولات آرایشی بهداشتی متنوع خودداری کنند زیرا به اثبات رسیده که این مواد حاوی ترکیب‌های شیمیایی مضر است.

نگاه متخصص زنان

دکتر مریم کاشانیان

دانشیار دانشگاه علوم‌پزشکی تهران

در بارداری لباس تنگ نپوشید

یکی از مسائلی که در خانم‌های باردار گاهی رخ می‌دهد ادم گوده‌گذار یا مساله احتباس آب است. این خانم‌ها وقتی پوست و گوشتشان را با انگشت به داخل فشار دهند، کمی طول می‌کشد تا به حالت نخست بازگردد.

این موضوع به‌دلیل پرفشاری خون یا افزایش ترشح آلبومین در ادرار است و نیاز به درمان دارد. اما در صورتی که فشار خون طبیعی باشد و آزمایش‌ها مشکلی را نشان ندهند این مساله به تغییرهای هورمونی مربوط می‌شود و کاملا طبیعی است و بعد از زایمان رفع خواهد شد و جای نگرانی نیست. به‌دلیل احتباس آبی که معمولا خانم‌ها درگیر آن می‌شوند، توصیه می‌کنیم لباس‌های صنعتی و تنگ نپوشند. پوشیدن لباس تنگ، جریان صحیح خون را دچار اختلال می‌کند و عامل ایجاد مشکلات گوارشی، ریفلاکس، نفخ و درد شکم هستند. عدم جریان هوا بین لباس و پوست نیز فضای تنگ و مرطوبی ایجاد می‌کند که مناسب رشد باکتری‌هاست. پوشیدن لباس‌های زیر تنگ از جنس پلاستیک در خانم‌ها می‌تواند باعث انتقال باکتری‌های مقعد به دستگاه تناسلی شود و احتمال ابتلا به عفونت‌ را بالا ببرد، ضمن اینکه احتمال عفونت ادراری در بارداری خود بالاست. احتمال بروز کهیر، مخصوصا کهیر فشاری و درماتیت تماسی نیز با پوشیدن لباس‌های تنگ در باردری افزایش می‌یابد.