دکتر آراسب دباغ‌مقدم
متخصص بهداشت مواد غذایی و دبیر کمیته بهداشت مواد غذایی سازمان دامپزشکی کشور
اخیرا کمپینی در شبکه‌های اجتماعی شکل گرفته با این عنوان که «مرغ نخرید» و از مردم خواسته به‌دلیل مشکل‌های بهداشتی که مرغ‌ها دارند و عمده آنها بحث تکراری هورمون در مرغ است، از خرید مرغ خودداری کنند تا صنعت مرغداری وادار شود مرغ سالم تولید کند.
شاید بهتر باشد به جای صحبت درباره این کمپین از نظر علمی قضیه هورمون را در مرغ‌ها بررسی کنیم. در وهله اول باید بدانید هورمون‌ها روی سلول پرندگان تاثیری ندارند ولی روی پستانداران تاثیرگذارند. همچنین به شخصه در طول فعالیتم در هیچ سمینار، کنگره و نمایشگاهی ندیدم که هورمونی فروخته یا برای استفاده از آن تبلیغ شود. از سوی دیگر، هرکس که ادعا یا تصور میکند به مرغ‌ها هورمون می‌زنند، می‌تواند در شرکت‌های داخلی و خارجی دارویی دامپزشکی جستجو و از سایت‌های آنها بازدید کند و فهرست اقلام فروش محصول‌ها را ببیند که کدام شرکت هورمون رشد می‌فروشد.
یکی از مواردی که در ذهن مردم ایجاد شده، رشد سریع مرغ‌هاست در حالی که در گذشته مرغ‌های سنتی در مدت زمان بیشتری رشد می‌کردند. در مورد این ادعا نیز باید به این نکته توجه داشته باشیم که در دنیا نزدیک 100 سال است که روی اصلاح نژاد مرغ‌ها کار شده به گونه‌ای که با مصرف خوراک کمتر گوشت بیشتری تولید کنند.
در حقیقت، با این کار به اصطلاح ضریب تبدیل را بهبود بخشیدند به صورتی که مرغ‌ها به ازای یک کیلوگرم دان که می‌خورند، 600گرم گوشت تولید می‌کنند. این در حالی است که مرغ‌ها در گذشته در مدت زمان طولانی رشد می‌کردند و چنین کارکردی نداشتند. موضوع دیگر، بحث مدیریت مرغداری‌‌های صنعتی است که کارشناسان و تکنیسین‌های تحصیلکرده آنها را اداره می‌کنند و باید از نظر نور، هوا و تهویه نیز تحت ضوابط خاصی باشند.
بحث مهم دیگر جیره مرغ‌هاست که دامپزشک از نظر ویتامین‌ها، اسید‌های آمینه و ریزمغذی‌ها تنظیم میکند در صورتی که در مورد انسان اینقدر میزان دریافت ویتامین‌ها و ریزمغذی‌ها به طور دقیق تنظیم نمی‌شود. بنابراین نمی‌توان گفت مرغ‌های سنتی و قدیمی سالم‌تر از مرغ‌های صنعتی هستند. ما دهمین کشور تولید‌کننده مرغ هستیم و مرغ‌های ما به کشورهای همسایه مانند عراق و تاجیکستان نیز صادر می‌شود. در ضمن من از تمام متخصصان غدد دعوت می‌کنم اگر یک مورد بیماری یا مشکلی مشاهده کردند که ناشی از هورمونی باشد که به مرغ می‌زنند، حتما اطلاع دهند.
