پرسش: زیاده روی در دریافت سدیم نمک چطور فشارخون را بالا می برد؟ آیا ادویه های مخلوط هم دارای نمک اضافی هستند؟
پاسخ دکتر سوده رازقی، متخصص تغذیه عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
برای پاسخ به این پرسش باید بدانید محیط مایعی سلولهای بدن را احاطه کرده است که به آن مایع خارج سلولی گفته می شود. به طور طبیعی سدیم در مایع خارج سلولی و پتاسیم در مایع داخل سلولی وجود دارد. غشای سلول هم یک غشای نیمه تراواست. وقتی فردی نمک یا کلرید سدیم زیادی میخورد، مقدار سدیم در مایع خارج سلولی افزایش پیدا می‌کند.
اگر فرآیند اسمزی را از دوران دبیرستان به خاطر داشته باشید، می توانید وقایع بعدی را پیشبینی کنید. آب از درون سلول به خارج سلول انتشار مییابد، بنابراین حجم مایع خارج سلولی بیشتر می‌شود. در این شرایط رگهای خونی مسئول برگرداندن وضعیت به حالت اولیه هستند. در نتیجه حجم و فشارخون افزایش می یابد.
البته در افراد سالم به دنبال افزایش فشارخون، کلیه ها وارد عمل می‌شوند و با دفع آب و نمک اضافی شرایط را به حالت اولیه برمی‌گردانند ولی افزایش سن، داشتن فشارخون بالا برای مدت طولانی و... باعث کاهش توان کلیه ها در دفع آب و نمک و تنظیم مجدد فشارخون خواهد شد.
در پاسخ به پرسش دومتان باید بگویم، متاسفانه بسیاری از نگهدارنده ها و طعم دهنده ها حاوی سدیم بالایی هستند که از جمله آنها می توان به این موارد اشاره کرد؛ سدیم گلوکونات که به فراوردههای گوشتی، ترشیها، سوپ های آماده، آبنبات و برخی از انواع بیسکویت و کیک اضافه می‌شود، سدیم الجینات که به بستنی و شیر کاکائو زده می‌شود، سدیم سولفیت که به برگهها میزنند، سدیم بیکربنات که در بیکینگ پودر و برخی از انواع پودر آماده کیک و شیرینی یافت می‌شود و دیسدیم سولفات که در برخی از انواع بستنی و نانهای بسته بندی شده وجود دارد.
همچنین بسیاری از ادویه و طعم دهنده ها مانند عصاره های گوشت، مرغ و سبزیجات و فراوردههای غذایی نیمپخت و کنسروی هم مقدار زیادی سدیم دارند بنابراین توصیه می‌شود به برچسب های تغذیه‌ای روی بسته‌بندی محصولات دقت کنید و بین محصولات مشابه، محصولی را انتخاب کنید که سدیم کمتری داشته باشد.
