تاثیر روانی خندیدن به اندازه شادی ناشی از خوردن 2 هزار تکه شکلات در بدن است
بخند تا سالم و سرحال شوی
ندا احمدلو
پروانه شهرکی
بیشتر ما شنیدهایم که خنده بر هر درد بیدرمان دواست و خیلیهایمان هم احساس رضایت خاطر و آرامش پس از خندیدن را تجربه کردهایم، اما چرا؟ براساس اعلام محققان دانشگاه ساندیهگو، میزان ترشح هورمون بتااندورفین و هورمون رشد با خندیدن و تماشای برنامههای شاد، بهترتیب حدود 27 و 87 درصد در بدن افزایش مییابد. بهعلاوه، سطح هورمون استرس هم در بدن افرادی که مدام در حال خندیدن هستند یا پای تماشای برنامههای شاد مینشینند، بسیار کمتر از سایر افراد خواهد بود. بههمین دلیل هم ما بعد از تماشای برنامههای شاد، خندیدن یا قرار داشتن در جمعهای شاد، احساس آرامش درونی و رضایتخاطر میکنیم. معمولا این رضایت خاطر و آرامش خیال در اثر تغییرات هورمونی در بدن، در شرایطی هم که افراد بدون دلیل میخندند، ایجاد میشود اما شدت و عمق آن به اندازهای نیست که بتوان آن را با خندیدنها و شادیهای واقعی مقایسه کرد. از طرف دیگر، خندیدن باعث افزایش ترشح آنتیبادیها در بدن و بالا رفتن قدرت سیستم دفاعی میشود. افرادی که قدرت دفاعی بالاتری دارند، کمتر در برابر عوامل بیماریزا تسلیم میشوند و از سلامت بالاتری هم برخوردار هستند. بد نیست بدانید تاثیر روانی مثبت خندیدن به اندازه شادی ناشی از خوردن 2هزار تکه شکلات در بدن ماست.
چگونه بخندیم؟
•لبخند زدن: این کار پیشزمینه خندیدن است پس با لبخندزدن شروع کنید. وقتی به فردی یا به صحنهای نگاه میکنید که برایتان لذتبخش است، لبخند بزنید.
• بخشیدن: یک فهرست کوچک تهیه کنید و اسم افرادی را که از آنها ناراحت هستید، بنویسید. سعی کنید نگاه منفی را از خودتان دور کنید و ببخشید. وقتی شما در موضع بخشش قرار بگیرید، ناخودآگاه احساس ناراحتی جایش را به خوشحالی و لبخند میدهد.
• معاشرت با آدمهای شاد: اینکه میگویند خندیدن واگیر دارد، چندان هم بیراه نیست. افراد خوشحال اغلب خوشحالیشان را با دیگران تقسیم میکنند، پس این شانس را دارید تا در کنار افراد شاد بیشتر بخندید. وقتی صدای خنده دوستی یا همکاری را میشنوید سریع طرفش بروید و از او بخواهید اگر موضوع خصوصی نیست برای شما هم تعریف کند.
• تقسیم شادی: چطور است در مکالمههای خودتان از دیگران این جمله را بگنجانید. «امروز جالبترین اتفاقی که برایتان افتاده، چیست؟» مطمئن باشید مطالب جالبی میشنوید که باعث خندیدنتان میشود.
• راحت خندیدن: بهترین راه تمرین این است که خودتان هم در خلوتتان سعی کنید کمی از موضع جدی بودن فاصله بگیرید و به مسائل ساده هم بخندید.
• یادآوری خنده: در محل کارتان با روشهای مختلف به خودتان یادآور شوید که باید بخندید. میتوانید از یک عروسک لبخند به لب کوچک در ماشینتان یا میز محل کارتان استفاده کنید. از یک تصویر شاد برای صفحه اصلی کامپیوترتان استفاده کنید. عکس اعضای خانواده هم به خودی خود لبخند را بر لبهای ما مینشاند.
• الگوبرداری از کودکان: کودکان به صورت ذاتی خوشحالاند. آنها گسترشدهنده شادی و خنده در هر محیطی هستند. بد نیست گاهی از آنها الگو بگیریم و وقتمان را به بازی با آنها اختصاص دهیم تا انرژی مثبت آنها به ما هم برسد.
دلیل خنده نوزادان چیست؟
همه ما تا به حال نوزادان زیادی را دیدهایم که در روزهای اول پس از تولد و حتی در خواب، لبخند میزنند یا گاهی صدایی هم هنگام خندیدن از خودشان درمیآورند. جالب است بدانید نوزادان از 17 روز بعد از تولد لبخند میزنند و این لبخند، واکنشی ناخودآگاه، بدون صدا و نه از روی رضایت و احساس شادمانی است. متخصصان تا چند دهه قبل، گمان میکردند نوزادان از 4 ماهگی به بعد قادر به خندیدن هستند اما پژوهشگران دانشگاه کیوتو معتقدند تغییر شکل عضلات صورت و خندیدن از حدود 17 روز بعد از تولد توسط نوزادان انجام میشود. محققان دانشگاه کیوتو با بررسی چند کودک 4 تا 87 روزه، متوجه شدند این کودکان اولین لبخند خود را حدود 17 روزگی میزنند و تقریبا هیچکدام آنها قبل از این زمان، تغییر حالتی مانند خندیدن در چهرهشان ایجاد نمیکنند. پژوهشگران کانادایی هم بر این باورند که نوزادان زیر 4 ماه، بیشتر در اوج طول دوره خواب (دوره رِم) میخندند و این خنده، نه از سر رضایت است و نه باعث ترشح هورمونهای شادی مربوط به خندیدن در بدن بچهها میشود. ضمن اینکه چنین خندههایی، واکنش به رفتار اطرافیان هم نخواهد بود و تنها یک عکسالعمل طبیعی بدن در چنین نوزادانی است. محققان هنوز نتوانستهاند بهدرستی دلیل این خندهها را کشف کنند. این در حالی است که خنده کودکان بعد از 4 ماهگی، در واکنش به کارهای خندهدار اطرافیان مانند قلقلک دادن یا بازی کردن با نوزاد است. یعنی خندیدن بعد از 4 ماهگی نوزادان، خندیدنی از سر رضایت است که باعث افزایش ترشح هورمون شادی و بهبود خلق آنها هم میشود.
چرا باید بخندیم؟
• خندیدن باعث احساس آرامش میشود. یک خنده واقعی تنشهای جسمانی را از بین میبرد و استرس را کاهش میدهد و ماهیچههایتان را برای حداقل45 دقیقه آرام میکند.
• خندیدن باعث افزایش سیستم ایمنی بدن میشود. با خندیدن هورمون استرس کمتر ترشح میشود و از طرفی سلولهای ایمنی و البته تعداد آنتیبادیهای مبارزه با عفونت افزایش پیدا میکنند که در واقع هنگام بیماری بدن بهتر میتواند مقاومت کند.
• خندیدن محرک انتشار آندورفین در بدن است و آندورفین هم باعث بهبود سوخت و ساز در بدن میشود. همچنین یک احساس خوب ایجاد میکند و میتواند به صورت موقت درد را تسکین دهد. در ضمن با خندیدن هورمون کورتیزول (هورمون استرس) هم کمتر ترشح میشود.
• با خندیدن از قلبتان محافظت کنید. خندیدن عملکرد رگهای خونی در قلب را بهبود میبخشد باعث افزایش جریان خون میشود و در برابر حملههای قلبی و مشکلات قلبی و عروقی از قلبتان محافظت میکند.
• خندیدن احساسات ناخوشایند ما را هم کاهش میدهد. شما احساس نگرانی، عصبانیت و ناراحتی را با خندیدن از خودتان دور میکنید.
• خندیدن بدن شما را احیا میکند، در واقع استرس شما را کم و انرژیتان را افزایش میدهد.
• با خندیدن به سیستم تنفسی بدنتان هم کمک کردهاید. خندیدن باعث تبادل هوای باقیمانده میشود و اکسیژن خون را بالا میبرد.
• خندیدن باعث میشود احساساتتان را کنترل کنید و نگاهی واقعگرایانه نسبت به زندگی داشته باشید و اجازه میدهد افکار منفی کمتری سراغتان بیاید.
ناشی از خندیدن
• خندیدن و شوخی باعث میشود اصطلاحا از فضای ناخوشایند روحیروانی بیرون بیایید و مشکلات را برای مدتی هم شده فراموش کنید. باعث میشود کمتر قضاوت، شک و انتقاد کنید. موانع و ترسها را برایتان کمرنگ میکند و در نهایت باعث میشود بتوانید احساساتتان را راحتتر به زبان بیاورید.
خوراکیهای شادیآور
• قهوه: محققان آمریکایی بر این باورند که نوشیدن روزانه 2 تا 3 فنجان قهوه توسط خانمها، شانس ابتلا به افسردگی را تا 15 درصد در آنها کاهش میدهد. قهوه، حاوی کافئین است و با افزایش انرژی و تمرکز، باعث ایجاد رضایت و شادی بیشتر فرد در طول روز میشود.
• شکلات تلخ و بستنی شکلاتی: شکلات تلخ و بستنیهای حاوی آن، حجم بالایی از آنتیاکسیدانها و فلاونوئیدها را در خود جای دادهاند. از اینرو، میتوانند با پایین آوردن فشارخون، بهبود گردش خون در بدن و تحریک عروق باعث شل شدن عضلات، ایجاد حس آرامش و افزایش شادی در فرد مصرفکننده شوند. بهعلاوه، منیزیم موجود در شکلات تلخ و بستنیهای شکلاتی هم باعث شده خوردن این خوراکیها برای بهبود خلق در دوران عادت ماهیانه و پیش از آن، به خانمها توصیه شود.
• قارچ: قارچ، سرشار از ماده معدنی سلنیوم است. پژوهشگران با بیان اینکه کمبود سلنیوم در بدن رابطه مستقیمی با افزایش خطر ابتلا به افسردگی، اضطراب و خستگی دارد، اعلام کردهاند برای افزایش انرژی و شادی روزانه، حداقل هفتهای 4 مرتبه قارچ بخورید.
• چای سبز: محققان ژاپنی متوجه شدند نوشیدن روزانه 5 فنجان کوچک چای سبز میتواند تا 20 درصد شانس ابتلا به افسردگی را کم کند و باعث افزایش 2 برابری انرژی، آرامش و رضایتخاطر افراد شود. کافئین و آنتیاکسیدانهای بسیار فراوان موجود در چای سبز، عاملی برای رفع تنشهای عصبی با نوشیدن آن در بدن محسوب میشوند.
• میوهها و سبزیهای تازه: محققان انگلیسی معتقدند مصرف حداقل 5 تا 7 وعده میوه و سبزی تازه در طول روز، بهقدری ویتامین و املاح به بدن میرساند که باعث افزایش و بهبود خلق و بالارفتن میزان شادی و انرژی فرد میشود.
• ماهیهای چرب: مصرف حداقل هفتهای 3 مرتبه از ماهیهای چرب میتواند خلق ما را بالا ببرد و میزان شادیمان را هم افزایش بدهد. اسیدهای چرب امگا3، جزو مهمترین داراییهای ماهیهای چرب هستند که میتوانند کنار افزایش سلامت مغز، در تشکیل 18 درصد از وزن مغز هم نقش داشته باشند.
شادترین شغلهای دنیا
قبل از اینکه شادترین شغلهای دنیا را معرفی کنیم، باید این نکته را بدانیم که میزان درآمد فرد شاغل، ساعت کاری و رضایت شغلی او از ملاکهای معرفی این مشاغل بهعنوان شغلهای شاد دنیا نقش داشتهاند. البته بهتر است اشارهای هم به این نکته داشته باشیم که هنگام جستجو درباره شادترین شغلها در ایران، فقط به مواردی برخوردیم که به ما یاد میداد چطور در ایران شغلی برای خودمان پیدا کنیم.
آرایشگری: آرایشگری به چند دلیل جزو شغلهای شاد دنیا معرفی شده است؛ اول اینکه ساعت کاری مشخصی ندارد و آرایشگر میتواند خودش ساعت کاری روزانهاش را تعیین کند یا تغییر دهد. میزان خلاقیت و ارتباط اجتماعی با مردم در این شغل، بسیار بالاست. معمولا مردم برای حفظ و افزایش زیبایی و آراستگی خود به آرایشگاه میروند و از این رو، آرایشگران کمتر با افراد افسرده یا افرادی با خلق پایین مواجه میشوند. بهعلاوه، آرایشگرها میتوانند با ارتقای تواناییهای خود، میزان درآمدشان را هم تغییر دهند. یک آرایشگر گاهی میتواند به اندازه یک پزشک متخصص یا جراح، درآمد داشته باشد.
مربیگری کودک: مربیگری (نه پرستاری)
کودکان زیر 5 سال هم جزو شغلهای شاد دنیاست. این مربیها با شیرینزبانترین، شادترین، کم استرسترین و پرانرژیترین افراد جامعه در ارتباط هستند و از این رو، شادی و انرژی خود را از بچهها میگیرند.
دندانپزشکی: دندانپزشکی بهدلیل درآمد بالایی که برای دندانپزشکان دارد، جزو شغلهای شاد در تمام دنیا جای گرفته است. دندانپزشکان هم مانند متخصصان زیبایی در محیطی کاملا تمیز و آرام کار میکنند و از این رو، آرامش فضای کار به آنها هم منتقل میشود.
لولهکشی: لولهکشی بهعنوان یک شغل تاسیساتی در کشورهای اروپایی و استرالیا از مشاغل پردرآمد است و از این رو، جزو شغلهای شاد دنیا طبقهبندی میشود. از طرف دیگر، شغلهای تاسیساتی مانند لولهکشی هم مثل آرایشگری، ساعت کاری خاصی ندارند و فرد میتواند ساعتهای کاری را با برنامههای روزانهاش هماهنگ کند.
آشپزی: سر و کار داشتن با انواع رنگها و طعمهای متنوع و جذاب در آشپزخانه باعث افزایش خلق آشپزها و طبقهبندی شغل آنها بهعنوان مشاغل شاد دنیا شده است. از طرف دیگر، میزان درآمد آشپزها و ساعت کاری مناسب آنها در طول شبانهروز هم عامل دیگری برای شاد معرفی شدن شغل آشپزی محسوب میشود.