در صورت ابتلای بچه های 4 یا 5 ساله به مسمومیت های غذایی چه تغییرهایی باید در برنامه غذایی آنها ایجاد کرد و در وعده های ناهار و شام چه غذاهایی برایشان پخت؟
پاسخ دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران:
معمولا کودکان با مسمومیت غذایی دچار اسهال و استفراغ می‌شوند. این مساله باعث می‌شود، هم بسیاری از مواد غذایی خورده شده و هم الکترولیت‌های مفید مانند سدیم و پتاسیم از بدن دفع شود. در نتیجه باید در دوره نقاهت غذاهایی به کودک داد که مواد از دست داده را جبران کند. از سوی دیگر، کودکی که دچار مسمومیت می‌شود بی‌اشتها یا کم‌اشتها شده و توانی برای خوردن مواد غذایی ندارد، بنابراین باید به‌تدریج و به‌طور آهسته به کودک کمک کرد تا به رژیم عادی قبل از مسمومیتش برگردد.
در این شرایط بهترین راهکار استفاده از محلول‌های مایع حاوی آب و الکترولیت‌ها از جمله ORS است. اگر کودک بتواند با ترفندهای مختلف محلول ORS را بنوشد، آب و املاح از دست رفته بدنش به‌تدریج به حالت طبیعی خود باز خواهد گشت.
علاوه بر این، درجه حرارت غذایی که به کودک داده می‌شود هم مهم است. بسیاری از کودکان نمی‌توانند درجه حرارت بالا یا خیلی پایین غذاها را تحمل کنند بنابراین مادر باید ذائقه و علاقه کودک را در نظر بگیرد و درجه حرارت غذا را مطابق با میل او تنظیم کند.
نکته مهم دیگر این است که هنگام اسهال و استفراغ غذاهایی به کودک بدهید که مشکلش را تشدید نکند زیرا برخی غذاها می‌توانند مشکل اسهال یا استفراغ را بدتر کنند.
مثلا نتایج مطالعه‌ها نشان می‌دهد استفاده از محصولات لبنی یا نوشابه‌های گازدار در کودکانی که اسهال دارند می‌تواند تشدیدکننده اسهال باشد، اما برخی مواد غذایی می‌توانند در رفع اسهال موثر باشند که از جمله آنها می‌توان به سیب، موز، نان، برنج و... اشاره کرد.
نکته دیگر استفاده از مکمل‌های غذایی است. نتایج مطالعه‌ها نشان می‌دهد مصرف محصولات پروبیوتیک می‌تواند تا حدودی مشکل اسهال را برطرف کند. این محصولات می‌توانند باکتری‌ها یا فلور طبیعی روده را تقویت کنند و مشکلات گوارشی ایجاد شده را تا حدودی بهبود ببخشند، اما طب سنتی را هم نباید در درمان مسمومیت‌های غذایی نادیده گرفت. استفاده از برخی دمنوش‌‌ها و عرقیات گیاهی می‌تواند در درمان اسهال و استفراغ و رفع مواد از دست رفته بدن موثر باشد.
البته همیشه هم با خوردن مواد غذایی نمی‌توان به نتیجه رسید، گاهی باید از خوردن برخی مواد غذایی پرهیز کرد. مثلا در دوران بیماری و نقاهت باید از مصرف غذاهای چرب و تند که ادویه زیادی دارند، غذاهای پرفیبر مانند سبزی‌های خام، برخی از مغزها، حبوبات، مواد غذایی حجیم، کافئین و آبمیوه‌های صنعتی به‌دلیل دارا بودن موادی مثل سوربیتول، گلوکز، فروکتوز و... که تشدیدکننده اسهال هستند، پرهیز کرد.
