دکتر پیام فرحبخش، متخصص تغذیه، عضو هیاتعلمی دانشگاه علومپزشکی زابل
یکی از خبرهایی که این روزها در برخی از شبکههای اجتماعی دست به دست میشود، این است که مصرف برخی از خوراکیها مانند گوجهفرنگی به کاهش وزن کمک میکند. در این خبر تاکید شده که اگر یک خوراکی خاص با مقدار انرژی 200 کیلوکالری مصرف کنید، در ازای این 200 کیلوکالری دریافتی، بدنتان حدود 500 کیلوکالری انرژی خواهد سوزاند، یعنی 300 کیلوکالری منفی.
این ادعا، چندان درست نیست. واقعیت این است که بین خوراکیهای مختلف، آنهایی که اثر گرمازایی بیشتری دارند، میتوانند باعث افزایش سوخت وساز در بدن شوند و قدری کاهش وزن را برای فرد در پی داشته باشند.
مثلا مصرف ادویههایی مانند فلفل و خردل میتواند اثر گرمازایی را در بدن افزایش بدهد. مصرف این ادویهها میتواند حدود 13 درصد اثر گرمازایی را در بدن بیشتر کند و باعث بالا رفتن سوختوساز بدن شود.
یعنی اگر عادت به مصرف فلفل و خردل داشته باشید و بدنتان در حالت عادی، 2 هزار کیلوکالری در طول روز بسوزاند، با مصرف این ادویهها، میزان سوخت و ساز بدن شما به حدود 2260 کیلوکالری در طول روز خواهد رسید.
البته این 13 درصد به قدری چشمگیر نیست که بتوانیم برای کاهش وزن روی آن حساب کنیم و هر چقدر که دلمان خواست، غذا بخوریم و به افزایش سوخت و ساز با مصرف فلفل یا خردل، امید داشته باشیم. از طرف دیگر، این درست است که برخی خوراکیها مانند گوجهفرنگی، کالری پایینی دارند (حدود 25 کیلوکالری) اما این به معنای لاغر شدن با مصرف آنها در طول روز نیست.
یعنی شاید مصرف طولانیمدت برخی مواد غذایی بتواند قدری بر افزایش سوختوساز بدن تاثیر بگذارد اما این تاثیر و کاهش وزن ناشی از آن به اندازهای نیست که بتوانیم برای کاهش وزن چشمگیر و اصولی، روی آن حساب باز کنیم.