توصیههای سازمان دامپزشکی کشور در پی انتشار اخبار و شایعاتی مبنی بر ورود آنفلوانزای مرغی به ایران
دو سه هفتهای میشود که اخبار جسته گریختهای از ورود آنفلوانزای مرغی در شمال کشور به گوش میرسد ولی مقامات رسمی این اخبار را چند روزی تایید نکردند تا اینکه سازمان دامپزشکی با ارسال بیانیهای آن را تایید کرد. آنفلوانزای مرغی یا آنفلوانزای پرندگان یک بیماری ویروسی خطرناک است که از مرغ یا پرنده زنده میتواند به انسان سرایت کند. نگرانی دیگری که وجود دارد، انتقال این ویروس به سایر استانهاست زیرا اخبار و شایعات متناقضی از مشاهده مواردی از ابتلا به آنفلوانزای مرغی در برخی نقاط کشور منتشر شده است. در چند روز گذشته، استاندار کرج در اخبار ساعت 18:30 تلویزیون گفت مردم کرج تا اطلاع ثانویه مرغ زنده نخرند. نکته قابلتامل اینجاست که اطلاعرسانی در این زمینه هنوز شفاف نیست و سازمان دامپزشکی توضیحات بیشتری در مورد شیوع آنفلوانزای پرندگان و راههای انتقال آن نمیدهد و فقط به انتشار بیانیهای در این خصوص بسنده کرده است. در اطلاعیه سازمان دامپزشکی آمده است: «در پی دریافت گزارش تلفات غیرعادی طیور بومی (مرغ و اردک) در یک روستای استان مازندران، کارشناسان سازمان دامپزشکی کشور با حضور در محل و اعمال ضوابط بهداشتی و قرنطینهای بهمنظور جلوگیری از گسترش آلودگی، برای انجام نمونهبرداریهای لازم و معدومسازی طیور مبتلا و تلف شده به شیوه بهداشتی، اقدام کردند و عملیات پاکسازی و ضدعفونی انجام گرفت.»
خرید مرغ فقط از مراکز مجاز
در اطلاعیه سازمان دامپزشکی آمده است: «با توجه به اینکه براساس نتایج آزمایشگاهی، نوع بیماری آنفلوانزای H5N1 تشخیص داده شده و با توصیههای سازمان دامپزشکی، همکاری مردم و دستگاههای ذیربط، از شیوع بیماری جلوگیری شده و نظر به اینکه بازارچههای عرضه پرندگان زنده بهعنوان مهمترین منبع شیوع بیماری مطرح است، از تمام مردم تقاضا دارد جداً از خرید طیور زنده از این بازارچهها خودداری کنند.»
سازمان دامپزشکی به تولیدکنندگان مرغ صنعتی نیز توصیه کرد: «برای پیشگیری لازم است مدیریت واحدهای پرورش طیور صنعتی با تشدید ضوابط بهداشتی – قرنطینهای برای محافظت از گلههای خود اقدام کنند. در همین ارتباط تقاضا دارد در صورت مشاهده هرگونه تلفات غیرعادی در پرندگان، موضوع را به نزدیکترین شبکه دامپزشکی شهرستان اطلاع دهید.» سازمان دامپزشکی کشور به مردم اطمینان داده، مصرف گوشت طیور و تخممرغ که در مراکز مجاز در سراسر کشور عرضه میشود، هیچگونه خطری برای مصرفکنندگان ندارد.
خوشبختانه این بیماری هنوز به مرغداریهای صنعتی نرسیده
مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران در پاسخ به این نگرانی که آیا این ویروس به سایر نقاط کشور سرایت کرده یا نه به «سلامت» میگوید: «این بیماری صرفا در طیور بومی مشاهده شده و در طیور صنعتی گسترش پیدا نکرده است. سازمان دامپزشکی کشور بلافاصله وارد عمل شده و بعد از پایش مرغها، قرنطینه و معدومسازی انجام شده و براساس پروتکلهای سازمان در شعاع 3، 5 و10 کیلومتری قرنطینه ایجاد شده و پایشها مرتب در حال انجام است. براساس آخرین خبرها، در هیچ مرغداری صنعتی و هیچ جای دیگر از کشور آنفلوانزای مرغی با اقدامات انجام شده گسترش پیدا نکرده است.»
عظیم حجت با تاکید بر اینکه مردم هیچ نگرانیای در مورد مصرف مرغ نداشته باشند، ادامه داد: «تمام مرغهایی که در فروشگاههای معتبر عرضه میشوند و دارای تایید سازمان دامپزشکی کشور هستند، هیچ مشکلی ندارند و مردم میتوانند با خیال راحت آنها را مصرف کنند.»
وی در مورد اظهارات استاندار کرج مبنی بر اینکه مردم این استان تا اطلاع ثانوی مرغ زنده نخرند گفت: «استانداری مسئول رسیدگی به این قضیه نیست و فقط سازمان دامپزشکی کشور میتواند اطلاعرسانی کند. البته این اظهارنظر یک توصیه برای پیشگیری است و بیانگر وجود این بیماری در استان البرز نیست.»
احتمال بیماری در مرغهای محلی
مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران با تاکید بر اینکه مرغهای صنعتی در زمان تولید، کشتار و فروش تحتنظارت سازمان دامپزشکی هستند، گفت: «مردم از خرید مرغ زنده بومی و کشتن آن پرهیز کنند و فقط مرغهایی که تحتنظارت سازمان دامپزشکی تولید، ذبح و توزیع میشوند، مصرف کنند.»
راه انتقال بیماری
یکی از نگرانیهایی که ممکن است با شنیدن خبر شیوع آنفلوانزای پرندگان در ذهنمان ایجاد شود، روشهای انتقال بیماری است. دکتر محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در گفتوگو با «سلامت» با بیان اینکه بعید است آنفلوانزای پرندگان از طریق خوردن گوشت مرغ منتقل شود، گفت: «راه انتقال آنفلوانزای پرندگان در اثر تماس با پرنده مبتلا یا تنفس در فضایی که پرندگان آلوده زیادی در آنجا حضور دارند مثل مرغداریها و تماس با فضولات پرنده یا ذبح آن است و بعید به نظر می رسد که از طریق خوردن گوشت پرنده، آنفلوانزا منتقل شود.» وی در پاسخ به این سوال که آیا تخممرغ یا گوشت مرغ مبتلا میتواند انسان را آلوده کند، توضیح داد: «همانطور که گفتم بسیار بعید است که بیماری از طریق خوردن گوشت منتقل شود و اصلا بحث ما راه انتقال از طریق تخممرغ نیست بلکه رفتن به مراکز فروش مرغهای زنده آلوده، رعایت نکردن نکات بهداشتی در مرغداریها و تماس مستقیم با حیوان آلوده است.»
علامت آنفلوانزای پرندگان چیست؟
به گفته دکتر گویا، رییس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت: «علائم آنفلوانزای پرندگان شبیه آنفلوانزای ساده است ولی به مرور شدید میشود و فرد دچار بیماری تنفسی حاد خواهد شد به گونهای که تنفس برایش مشکل میشود، ریهها عفونت میکنند و دچار دیسترس تنفسی میشود. به دنبال آن نارسایی تنفسی سراغ فرد میآید و دچار شوک میشود و ممکن است جان خود را از دست دهد. خوشبختانه برای درمان این بیماری دارو وجود دارد.» به گفته رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، در هنگام مراجعه فرد مبتلا از وی سوال میشود که با پرندهها در تماس بوده یا نه و بعد از آن تمهیدات ویژه برایش در مراکز درمانی شروع میشود، به گونهای که از ترشحات نمونه میگیرند و به آزمایشگاه میفرستند و در اتاقهای ایزوله فرد را نگهمیدارند و درمان را شروع میکنند.
همچنین اطرافیان فرد مبتلا نیز تحتنظر خواهند بود. دکتر گویا با بیان اینکه خوشبختانه موردی از انتقال آنفلوانزای به انسان مشاهده نکردیم، تاکید کرد: «در حال حاضر فقط استان مازندران درگیر این بیماری است و تمام افرادی که احتمال میدادیم آلوده شده باشند و با پرنده در تماس بودند، تحت نظر هستند.»