پرسش: ماهی دریایی شامل چه نوع ماهی هایی است؟ آیا جیوه آنها برای زن باردار خطرناک است؟
پاسخ دکتر آراسب دباغ‌مقدم، متخصص بهداشت مواد غذایی :
برخی از ماهی‌ها هم نوع دریایی دارند هم نوع پرورشی مثلا ماهی‌هایی مانند قزل‌آلا، کپور و... جزو ماهی‌های دریایی هستند که نوع پرورشی آنها هم وجود دارد، اما مهم‌ترین ماهی‌های دریایی خزر شامل سالمون، ماهی سفید، اردک ماهی، ازون‌برون یا خاویار، سوف، کپور، کفال، کولی، کیلکا و... است. از معروف‌ترین ماهی‌های دریای جنوب یا خلیج‌فارس هم می‌توان به حلوا سفید و سیاه، شوریده، قباد، شیر، هامور، سنگسر، راشکو و... اشاره کرد. بارها گفتهایم که میزان جیوه در ماهی‌های دریایی که در آب‌های آزاد زندگی می‌کنند، بسیار کم است زیرا غلظت جیوه در آب به قدری کاهش می‌یابد که نمی‌توان گفت ماهی‌ها را آلوده میکند اما ماهی‌هایی که در رودخانه‌های داخل شهر یا نزدیک به کارخانه‌هایی مثل پتروشیمی و... زندگی می‌کنند، می‌توانند حاوی مقدار بیشتری جیوه باشند. استفاده از این ماهی‌ها که دارای میزان جیوه بالایی هستند، برای زنان باردار خطرناک است و به هیچ‌وجه نباید مصرف شوند ولی خوردن ماهی‌های آب‌های آزاد مشکلی ندارد. به همین دلیل خوردن تن ماهی ضرری برای خانم‌های باردار ندارد. در ضمن هر‌چه ماهی بزرگ‌تر باشد و در آخر زنجیره غذایی قرار گرفته باشد، احتمال اینکه میزان جیوه بیشتری داشته باشد، افزایش می‌یابد زیرا جیوه در بافت چربی ذخیره می‌شود و ماهی‌های بزرگتری که ماهی‌های کوچک‌تر را صید می‌کنند و می‌خورند، جیوه بدن آنها را هم دریافت می‌کنند، اما همه اینها دلیل بر مصرف‌نکردن ماهی نیست زیرا همان‌طور که اشاره شد، میزان جیوه در ماهی‌های دریای آزاد بسیار کم است و مشکلی ایجاد نمی‌کند. توصیه می‌شود همه افراد جامعه فقط از یک نوع ماهی استفاده نکنند مثلا ماهی نباید فقط ماهی تن باشد بلکه باید تنوع را در نظر گرفت و انواع ماهی را در برنامه غذایی قرار داد.
