بهترین زمان استفاده از گل گاوزبان چه وقتی است؟ بهتر است چه موادی به آن اضافه شود؟ آیا باید آن را دم کرد یا باید جوشاند؟
پاسخ دکتر محمدحسین صالحی‌سورمقی، متخصص فارماکوگنوزی و استاد دانشگاه علوم‌پزشکی تهران:
گل‌گاوزبان یک دمنوش آرامبخش است بنابراین بهترین زمان برای مصرف آن در ساعات پایانی شب و قبل از خواب است. برای اینکه قدرت اثر دارویی گل‌گاوزبان افزایش پیدا کند به آن لیموعمانی اضافه می‌کنند. اضافه کردن لیموعمانی که واریته‌ای از لیمو است، رنگ دمنوش گل‌گاوزبان را قرمز و خوش‌رنگ و آن را خوش‌طعم‌تر می‌کند. از قدیم در ایران گل‌گاوزبان را با لیموعمانی مصرف می‌کرده‌اند. ضمن اینکه لیموعمانی هم به تنهایی آثار ضداسترس و آرامبخشی دارد.
در نتیجه ترکیب این 2 با هم اثرشان را تقویت می‌کند. البته دانه‌های سیاهرنگی داخل لیموعمانی وجود دارد که به شدت تلخ هستند. این دانه‌ها حتما باید بعد از شکستن لیموعمانی از داخل آن خارج شوند تا دمنوش گل‌گاوزبان را تلخ نکنند. با توجه به اینکه طبع گل‌گاوزبان و لیموعمانی هر 2 سرد است، معمولا مقداری نبات هم به‌عنوان مصلح به آنها اضافه می‌کنند تا طبیعت دمنوش خنثی شود. نکته دیگر اینکه، رنگ دمنوش گل‌گاوزبان مربوط به ترکیبات آنتوسیانین آن است.
آنتوسیانین‌ها با حرارت زیاد می‌شکنند و بی‌رنگ و بی‌خاصیت می‌شوند، بنابراین به هیچ‌وجه نباید گل‌گاوزبان را روی حرارت مستقیم قرار داد تا به مرحله جوش برسد بلکه باید آب جوش را روی گل‌گاوزبان ریخت و سپس قوری را در حرارت غیرمستقیم روی کتری یا سماور با شعله کم دم کرد. زمان دم کشیدن معمولا 20 دقیقه است.
