انواع و اقسام میوهای که در ماه رمضان بازارش گرم میشود
میوه ماه
در خبر است که پیامبر اکرم(ص) روزههایش را با خرما افطار میکرده است. هنوز که هنوز است، خرما یکی از پرمصرفترین میوههای ماه رمضان است که بازار گرم و البته انواع فراوانی دارد. در «پوستر تغذیه» این هفته به شناختهشدهترین خرماها اشاره میکنیم و به رایجترین سوالها درباره این میوه خوشخوراک و شیرین پاسخ میدهیم.
خرماهای خشک و نیمهخشک
قیمت:7 تا 12 هزارتومان برای هر کیلوگرم
1. خرمای خضراوی: خضراوی جزو خرماهای نیمهخشک و بومی عراق و خوزستان است. هرچند که خضراوی را میتوان از خارک تا خرما مصرف کرد اما مصرف رطب و خرمای آن، رواج بیشتری دارد. این خرمای بیضیشکل، پوست نسبتا ضخیمی دارد.
2. خرمای پیاروم: پیاروم از انواع نیمهخشک خرما و بومی مناطق کوهپایهای زاگرس است. این خرمای بلند و کشیده، پرطرفدارترین خرمای نیمهخشک است. پوست و گوشت این خرما کاملا به هم چسبیده است اما نازکی پوست آن باعث ایجاد طعمی مطلوب شده است. خشکی نسبی خرمای پیاروم امکان فساد آن را پایین و مدت زمان نگهداریاش را بالا برده است.
3. خرمای دیری: خوزستان و بوشهر، زادگاههای خرمای دیری محسوب میشوند. دیری، خرمایی کاملا خشک با کمترین درصد رطوبت است. پوست آن ضخیم و شکل آن هم بیضی است. معمولا هسته خرمای دیری بهسادگی از گوشت آن جدا میشود.
4. خرمای زاهدی: زاهدی هم از انواع خشک خرما و بومی فارس، خوزستان و کرمانشاه است. شکل این خرما، بیضی نوکتیز است و هسته آن هم چندان به پوستش نمیچسبد. خرمای زاهدی را تقریبا از خارک تا خرما مصرف میکنند اما مصرف رطب و خرمای آن بیشتر است.
5. خرماهای به هم چسبیده: چسبندگی خرماها در انواع نرم و تر آنها که رطوبت بیشتری دارند، اتفاق میافتد. علت این چسبندگی، فشار یا عوامل دیگر است که باعث ترکیدن پوسته خرما و خروج آب موجود در آن میشود که حاوی مواد قندی، املاح و پروتئینهاست و نشاندهنده بالاتر بودن میزان قند خرماست.
خرما را بشوییم یا نه؟
واقعیت این است که خرما هنگام چیدن و بستهبندی شسته نمیشود. آلودگیهای محیطی و هوای جنوب و غرب کشور و میکروارگانیسمهای موجود در نخلستانهای خرما باعث میشود که لازم باشد خرما را قبل از مصرف بشوییم اما ضرورتی ندارد پوست آن گرفته شود.
چیپس خرما بخریم یا نخریم؟
برخی افراد به اشتباه گمان میکنند که محصولات جانبی خرما مانند چیپس، قند یا شهد خرما، از خرماهای فاسد تهیه میشوند در حالی است که چنین محصولاتی از خرماهای ریزتر یا پادرختی و شکسته که قابلیت بستهبندی و فروش ندارند، تهیه میشوند. این خرماها، کاملا سالم و فقط دارای کیفیت ظاهری پایینتر هستند و آنها را به شکل چیپس یا قند خرما فرآوری میکنند.
خرما را با چی بخوریم؟
اگر این سوال را از متخصصان طب سنتی بپرسید، آنها به شما میگویند که خرما دارای طبعی گرم و تر است و آن را میتوان با مصلحات آن مانند بادام، سکنجبین، گلاب و کنجد مصرف کرد.
کالری خرمای خشک بیشتر است یا خرمای مرطوب؟
قند و کالری خرماهای خشک بهدلیل پایین بودن رطوبتشان از قند موجود در خرماهای نرم و تازه بیشتر است. قند خرما بهصورت فروکتوز و گلوکز همراه ساکاروز است و خرماهای نرم دارای ساکاروز کمتر، فروکتوز و گلوکز و آب بیشتری نسبت به انواع خشک و نیمهخشک هستند.
خرماهای نرم و تر
قیمت:4 تا 9 هزارتومان برای هر کیلوگرم
1. خرمای کبکاب: کبکاب جزو انواع نرم و تر خرما طبقهبندی میشود و بیشتر در شهرهایی مانند کازرون، جهرم، برازجان و دشتستان آن را کشت میکنند. این خرما به 2 صورت رطب (مرحله پیش از رسیدن) و خرمای کاملا رسیده مصرف میشود. رطب آن، بافت کمی سفتتری نسبت به رطبهای دیگر دارد. کبکاب در مرحله رطب، زرد است و در زمان خرمای رسیده، سیاه با پوستی کمی چروکیده و سفت میشود. معمولا هسته و کلاهک این خرماها بهسادگی از پوستشان جدا نمیشود. رطوبت کبکاب حدود 30 درصد است و امکان چسبندگی و فساد آن در اثر نگهداری نادرست هم وجود دارد.
2. خرمای مضافتی: خرمای مضافتی جزو انواع نرم و تر و بسیار پرطرفدار خرما در ایران و سراسر جهان است که رطوبت آن به 35 درصد هم میرسد. این خرمای خوشخوراک و سیاه را میتوان هم در مرحله رطب و هم در مرحله خرمای رسیده مصرف کرد. هرچند که در بیشتر مناطق جنوبی کشور کشت میشود اما شهر بم زادگاه اصلی آن است. یکی از ویژگیهای خرمای مضافتی آسانی پوستگیری، جدا کردن هسته و کلاهک آن است.
3. خرمای برحی: خرمای برحی یا برهی هم از انواع نرم و تر خرما محسوب میشود که اصالتا بومی عراق است اما در برازجان و خوزستان هم کشت میشود. معمولا برهی را از مرحله خارک تا خرما مصرف میکنند. خارک، مرحله پیش از رطب شدن است. از آنجا که خارک برهی هم به اندازه کافی شیرین است و مانند خارک سایر خرماها گس نیست، مصرف آن در میان مردم جنوب کشور رواج دارد. این خرما با خارکی زرد، رطبی کهربایی و خرمایی قهوهای، با ظاهر تقریبا کرویشکل شناخته میشود.
4. خرمای گنطار: گنطار هم از انواع نرم و پرطرفدار خرماست که کشیدگی مضافتی را ندارد و مانند برهی، بیشتر حالت بیضی متمایل به کروی دارد. اهواز و آبادان زادگاههای این خرما هستند. پوست خرما و رطب گنطار نه چندان نازک و نه چندان ضخیم است. این خرما را میتوان در مرحله رطب و خرما مصرف کرد.