بررسیهای پزشکی اخیر بیانگر آن است که افراد واجد سلامت معنوی، رفتار خودتخریبگرانه کمتری (مانند خودکشی، سیگار کشیدن و مصرف مواد مخدر) از خود بروز میدهند، استرس کمتری دارند و رضایت کلیشان از زندگی بیشتر است. اغلب پژوهشهایی که معنویت را با سلامت جسمی ارتباط دادهاند، روی افراد سالمند انجام شدهاند اما این دادهها بارقهای از پیوند احتمالی زندگی همراه با معنویت و سلامت افراد در همه سنین هستند.
با وجودی که نشان داده شده معنویت افسردگی را کاهش میدهد، فشار خون را بهبود میبخشد و دستگاه ایمنی را تقویت میکند، اما همچنان باید در نظر داشته باشید که عقاید مذهبی نباید مانع از مراقبتهای پزشکی، به ویژه برای کودکان، شود.
معنویت و سلامت جسمی
زمانی پزشکان و دانشمندان از بررسی رابطه معنویت با پزشکی پرهیز میکردند، اما در 10 سال گذشته این نگرش تغییر کرده است. بررسیها نشان میدهد مذهب و ایمان میتواند به بهبود سلامت و مقابله با بیماریها با این روشها کمک کند:
• فراهم کردن حمایتهای اجتماعی اضافی مانند گروههای مذهبی یاریرسان به بیماران و
• بهبود بخشیدن به مهارتهای کنارآمدن با بیماریها از طریق دعا و این عقیده که همه موارد زندگی هدفی دارند.
یک بررسی 7 ساله روی شهروندان سالمند نشان داده که داشتن ارتباط مذهبی با ناتوانی جسمی و افسردگی کمتری همراه است. میزان مرگومیر پیش از تعطیلات مهم مذهبی میان این گروه از سالمندان کمتر از حد انتظار بود، بهطوری که پژوهشگران پیشنهاد کردند ممکن است ایمان مرگ را در این موارد به تاخیر انداخته باشد.
افراد سالمندی که بهطور مرتب در مراسم مذهبی حضور پیدا میکنند، دستگاه ایمنی سالمتری نسبت به آنهایی که در این مراسم حاضر نمیشوند، دارند. آنها همچنین با احتمال بیشتری فشار خون مداوم پایینتری دارند.
بیمارانی که تحت عمل جراحی قلب باز قرار میگیرند و عقاید مذهبیشان به آنها احساس توانمندی و آرامش میدهد، 3 برابر با احتمال بیشتری نسبت به افرادی که وابستگی مذهبی ندارند، پس از عمل زنده میمانند.
معنویت و سلامت روانی
عقاید مذهبی و معنوی همچنین نقش مهمی در نحوه برخورد افراد با شادیها و سختیهای زندگی دارد. ایمان ممکن است به فرد حسی از هدفمندی بدهد و اصول راهنمایی برای زندگی را در اختیار او بگذارد.
هنگامی که خانوادهها با موقعیتهای سخت مانند مشکلات سلامت اعضایشان روبرو میشوند، اعتقادات و اعمال مذهبی میتواند به آنها کمک کند با احساس عجز و ناامیدی مقابله کنند، معنا و نظم را به زندگیشان بازگردانند و حسی از تسلط بر موقعیت را به دست آورند. معنویت برای برخی خانوادهها منبع مهمی از احساس توانمندی است.
بررسیهای پزشکی ثابت کردهاند معنویت آثار عمیقی بر حالات روانی دارد. در یک بررسی روی گروهی از مردان بستری در بیمارستان، حدود نیمی از آنها مذهب را بهعنوان عاملی یاریرسان در کنار آمدن با بیماریشان ذکر کردند.
بررسی دوم نشان داد هرچه بیماران مذهبیتر باشند، با سرعت بیشتری از بیماریهای مشابه بهبود پیدا میکنند. بررسی سوم نشاندهنده میزان بالای امید و خوشبینی و عوامل اصلی در مقابله با افسردگی، میان افرادی بود که اعمال مذهبیشان را بهطور مرتب انجام میدادند.
آیا عقاید معنوی به تربیت فرزندان کمک میکند؟
حضور یافتن در مراسم متعارف مذهبی ممکن است به برخی خانوادهها کمک کند با ارزشهای معنویشان ارتباط برقرار کنند، اما معنویت تنها از این طریق به خانوادهها کمک نمیکند. شیوههای کمتر سنتی نیز به کودکان و والدین کمک میکند معنای روحانی برای زندگی بیابند.
برای اینکه معنویت را در خانواده خودتان ارتقا ببخشید، ممکن است کار را با بررسی ارزشهای خودتان شروع کنید. از خودتان بپرسید: «چه چیز برای من مهم است؟ تا چه حدی فعالیتهای روزانه من بازتابدهنده ارزشهای من است؟ آیا من مواردی که برایم اهمیت و ارزش بیشتری دارند بهدلیل مشغول بودن به موارد کماهمیت و ارزش، نادیده نمیگیرم؟»
منبع: KidsHealth
ترجمه: دکتر علی ملائکه